İş birliğimiz stratejik ortaklık seviyesine yükselecek
KEREM KÖFTEOĞLU Bünyesinde China Today dergisini barındıran Çin Uluslararası İletişim Grubu (CICG) ile derginin Türkçe versiyonu China Today Türkiye'nin yayıncısı Turkuvaz Medya iş birliğiyle hazırlanan 3. Çin-Türkiye Değişim Forumu, Pekin'de gerçekleştirildi.
Zirve kapsamında biri fiziki diğeri çevrimiçi olmak üzere iki etkinlik düzenlendi. Çevrimiçi olarak düzenlenen forumun açılışında konuşan T.C. Ticaret Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, iki ülke arasındaki ticari ilişkiler hakkında bilgi verdikten sonra şunları vurguladı: "Cumhurbaşkanlarımızın Türk-Çin münasebetlerini daha ileriye taşıma yönündeki ortak iradelerinin sonucu olarak ülkelerimiz arasındaki iş birliği günden güne gelişmektedir. Cumhurbaşkanlarımız bu kararlılıklarını son olarak geçtiğimiz günlerde Özbekistan'da düzenlenen Şangay İşbirliği Örgütü marjındaki görüşmelerinde bir kez daha ortaya koymuşlardır. Geçen sene, diplomatik ilişkilerimizin tesisinin 50'nci yılını kutladık. Bugüne kadar olduğu gibi bugünden sonra da Türk-Çin ilişkilerini daha ileriye taşıma doğrultusundaki kararlılığımızı sürdüreceğiz. Bu doğrultuda, ilişkilerimizi 'Stratejik İşbirliği'nden 'Kapsamlı Stratejik Ortaklık' seviyesine yükseltme iradesini destekliyoruz."
"ÇİN'İN İKİNCİ BÜYÜK TİCARET ORTAĞIYIZ"
Çin'in günümüzde dünya ticaretinin yüzde 15'inden fazlasını tek başına gerçekleştirdiğini hatırlatan Tuzcu, şöyle konuştu: "Çin geçen yıl yaklaşık 3.3 trilyon dolar ihracat gerçekleştirmiş ve 676 milyar dolarlık rekor dış ticaret fazlası vermiştir. Bununla birlikte ülkede yatırım fırsatları artıyor. 1.4 milyar nüfusu, 400 milyonu geçen orta sınıfı ile günden güne daha çok artan iç talebi ile Çin, yabancı yatırımlar için de bir üretim üssü haline gelmiştir. Memnuniyetle ifade etmek isterim ki, Çin ile ikili ticaretimiz son yıllarda ciddi bir ivme kazanmıştır. 2001 yılında 1 milyar dolar seviyesinde olan ikili ticaret hacmimiz 2021 yılında 36 milyar dolara ulaşmıştır. Böylece Çin, ülkemizin ikinci büyük ticaret ortağı olmuştur.
İki ülke arasındaki ticaret açığının yüzde 42'lik artışla tarihi rekora imza atarak 28.6 milyar dolara ulaştığına dikkat çeken Tuzcu, konuşmasını şöyle noktaladı: "Çin, 2021 yılında dünyadan 2.7 trilyon dolar değerinde ithalat yapmıştır. Bu veriler, ülkemizin Çin'in dünyadan ithalatında yüzde 0.14'lük bir paya sahip olduğunu gösteriyor. Temelde yüzde 1'in bile çok altında olan bu pay, dünyaya ihracatımızda rekor kırdığımız bugünlerde daha da yüksek olmalıydı. Bu noktada Uzak Ülkeler Stratejimiz kapsamında yer verdiğimiz eylemler, Çin'deki müşterilerle bir araya gelinecek ihtisas fuarları, Çin'in bu yıl 5'incisini düzenlediği Uluslararası İthalat Fuarı başta olmak üzere tüm araçları etkin biçimde kullanmamız gerektiğini değerlendiriyorum."
İŞ BİRLİĞİNİ GELİŞTİRMEYE 4 ÖNERİ
Açılışta konuşan Çin Uluslararası İletişim Grubu (CICG) Başkanı Du Zhanyuan, Çin ve Türkiye'nin ilişkilerini ileri bir seviyeye taşıma potansiyelinin yüksek olduğunu belirtti. Bu ilişkileri daha da geliştirmeye yönelik önerilerini sıralayan Zhanyuan, ilk olarak karşılıklı siyasi güvenin artırılarak ekonomik-ticari işbirliğinin temelini sağlamlaştırılması gerektiğine işaret ettikten sonra "Geniş fikir birliği ile pragmatik eylemlerle iki taraf arasındaki sağlıklı ve istikrarlı ilişki desteklenmeli. Uzun vadeli karşılıklı fayda ve iki tarafın da kazançlı çıktığı sonuçları elde etmeliyiz" dedi.
Çin'in ortaklaşa inşa ettiği "Kuşak ve Yol" girişiminin, Türkiye'nin "Orta Koridor" planıyla yakından bağlantılı olduğunu belirten Zhanyuan, konuyla ilgili şu bilgiyi verdi: "Taraflar, mevcut iş birliği çerçevesinde kendi avantajlarından tam anlamıyla yararlanmalı. Bilimsel ve teknolojik yenilik, yeşil ekonomi, halk sağlığı, altyapı ve diğer alanlarda iş birliğini daha da güçlendirmeli. Çin, bu yıl Kasım ayında 5. CIIE 'ye ev sahipliği yapacak. Fuara Türk firmalarının aktif katılımını, daha fazla Türk ürününün ve kaliteli hizmetin Çinli tüketicilere ulaşmasını bekliyoruz. İki ülke de çok taraflı ekonomik iş birliğini aktif olarak genişletmeli. Tek taraflılığa, korumacılığa, ticaret engellerine, yaptırımların kötüye kullanılmasına karşı çıkılmalı. Dünya ekonomisinin toparlanmasına ve gelişmesine birlikte katkıda bulunmalıyız."
Zhanyuan, son önerisini ise şöyle özetledi: "İnsanlar ve kültürler arasındaki alışverişleri derinleştirip, iki halkın kalpten kalbe bağını teşvik etmeliyiz. Son yıllarda kültür, eğitim, turizm, spor ve medya alanlarında Çin ile Türkiye arasındaki alışverişler ivme kazandı. İki ülkedeki her kesimden kurum ve düşünce kuruluşları taraflar arasında kültür, toplum ve ekonomi gibi çeşitli alanlarda alışverişi teşvik edilmelidir. Özellikle iki ülkenin medya ve düşünce kuruluşları iş birliği planlayıp raporlar hazırlamalı. Çeşitli alanlarda Çin-Türkiye iş birliği için öneri, fikir desteği ve kamuoyu desteği sağlamalıdır."
"ÜSTÜMÜZE DÜŞENİ YAPTIK"
Turkuvaz Dergi Grubu İcra Kurulu Üyesi Yasemin Gebeş de açılışta yaptığı konuşmada, iki ülke toplumunun birbirini yakından tanıması açısından medyaya büyük görevler düştüğünü söyledi. Gebeş, daha sonra derginin okurlarından gelen 10. yıl kutlama mesajlarından birinden şu kısmı okudu: "'Bilgi günümüzde en değerli varlık ve en hayati ihtiyaç… Doğru bir bilgi akışının sağlanması ise ekonomik aktörler, özellikle de küresel ölçekte iş yapan şirketler için olmazsa olmaz bir koşul. China Today Türkiye dergisi 10 yıldır bu ihtiyaca karşılık veriyor. Çin'i Türk iş dünyasına doğrudan, veriye dayalı ve güncel bilgilerle anlatıyor...' Gebeş, konuşmasına şunu da ekledi: "Kutlama mesajlarına baktığımızda dergimizin ilgi çekici haberleriyle takdir toplayıp, ülkemizde doğru Çin algısı oluşturmasına katkı sunduğuna sıkça vurgu yapıldığını görüyoruz."
"ÖNEMLİ BİR REFERANS KAYNAĞI HALİNE GELDİ"
Yasemin GEBEŞ / Turkuvaz Dergi Grubu İcra Kurulu Üyesi
Turkuvaz Medya olarak, bundan 10 yıl önce 'Çin'i anlamak istiyorsanız China Today ile başlayın' anlayışından hareketle CICG ile önemli bir iş birliğine imza attık. Medyanın ilişkilerin ilerletilmesindeki rolüne olan inancımızla China Today'in Türkçe versiyonunu hazırlayıp Türkiye'de dağıtarak bu konuda üstümüze düşeni yaptık. China Today dergisi, CICG bünyesinde hazırlanıyor ve 2021 yılından itibaren artık Batı Avrupa ve Afrika Merkezi olarak biliniyor. Dergi, günümüzde 100'ü aşkın ülkede Türkçe'nin yanı sıra İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Portekizce, Arapça ve Çince dillerinde yayınlanıyor. China Today Türkiye'nin yayın hayatına başlamasıyla birlikte Türk okurlar, Çin'i artık Batı kaynaklı olarak ikinci elden değil, tam tersine ilk ağızdan öğrenmeye başladı. Çin'i Çin üzerinden anlatan China Today Türkiye dergimiz; siyasiler, bürokratlar, iş insanları, yöneticiler, akademisyenler ve girişimciler için önemli bir referans kaynağı haline geldi.
"ÇİN'DEKİ 4. BAŞKONSOLOSLUĞUMUZU AÇIYORUZ"
Büyükelçi Esra Cankorur / T.C. Dışişleri Bakanlığı Asya-Pasifik Genel Direktörü
2010 yılından bu yana ekonomi, ticaret, eğitim, kültür ve turizm başta olmak üzere iş birliği alanlarını çeşitlendirerek ortak projelere imza attık. Hükümetler arası iş birliği komitesi, karma ekonomik komisyonu, dışişleri bakanları, istişare mekanizması gibi diyalog mekanizmaları vasıtasıyla ülkelerimiz arasındaki işbirliği potansiyelinden daha fazla istifade edebiliriz. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, son olarak geçen hafta Şangay İşbirliği Teşkilatı Zirvesi'nde bir görüşme gerçekleştirdiler.
İki liderin ortak iradeleri ve temasları temelinde ilişkilerimizde ivme yakalanmıştır. Dışişleri Bakanımız Mevlüt Çavuşoğlu'nun Çinli mevkîdaşı Wang Yi ile karşılıklı ziyaretleri ve temasları ikili ilişkilerimizin yanı sıra bölgesel ve küresel meselelerde de diyalogun artmasına yardımcı olmaktadır. İki ülke dışişleri bakanlıkları arasındaki temaslara da önem atfediyoruz.
Çin'de Türk kültür ve dilinin tanıtılması, önceliklerimiz arasında. Bu çerçevede geçen yıl Mayıs ayında Pekin'de Yunus Emre Türk Kültür Merkezi'nin açılışını gerçekleştirdik. Çin'deki dördüncü başkonsolosluğumuz olacak. Bunlar Türk ve Çin toplumları arasındaki temasları artıracak, birbirimizi daha iyi tanımamızı sağlayacak adımlardır. Öte yandan etnik, dini ve kültürel bağlara sahip olduğumuz Uygur Türklerine ilişkin görüş ayrılıklarının diyalog yoluyla yapıcı şekilde ele alınması önem arz etmektedir.
"HASSAS KONULARI DÜZGÜN ŞEKİLDE ELE ALMALIYIZ"
Cheng WEİHUA / Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı
Türk ve Çin hükümetleri, ikili ilişkileri derinleştirmek için güçlü siyasi iradeye sahiptir. İki taraf da birbirine karşı dostane duygular besliyor. Taraflar arasında güçlü ekonomik ve ticari iş birliği potansiyeli bulunuyor. Türkiye ve Çin, daha fazla siyasi karşılıklı güven temeli oluşturmalı. Birbirlerinin temel çıkarlarına ve temel endişelerine saygı duymalı. Farklılıkları ve hassas konuları düzgün bir şekilde ele almalıyız. Kuşak ve Yol girişiminin Orta Koridor ile uyumunu daha da ilerletmeliyiz. Buradaki temel strateji, Türkiye'nin Avrupa ile bağlantısını tam anlamıyla sağlamaktır. Bazı ülkeler ekonomiler arasında duvarlar inşa etmek istiyor. Çok taraflılıktan yana olan Çin ve Türkiye ise açık bir dünya ekonomisini savunuyor. Küresel sanayi zincirinin istikrarını koruyup, devamlığını sağlamalıyız. Çin negatif listeyi genişleterek, yabancı yatırımı teşvik ediyor. Kasım ayında Şanghay'da gerçekleşecek CIIE Fuarı, bütün dünyaya bir fırsat sunuyor. Türkiye, Çin'e kiraz, Antep fıstığı, süt ürünleri, deniz ürünleri ve kanatlı hayvan eti gibi kaliteli ürünleri ihraç ediyor. Bu ürünler Çinli tüketiciler tarafından beğeniyle karşılandı. İş birliğimiz yüksek teknolojili dijital ekonomi, yeni enerji gibi alanlarda da genişliyor. İki ülke arasındaki ekonomik ve ticari iş birliği için yeni büyüme noktaları yaratmalıyız. Bunun için iki ülke halkının birbirini daha objektif tanımalarına rehberlik etmeliyiz. China Today Türkiye dergisi bu konuda ciddi bir katkı sağladı. Forumun da iki ülke halkının kalbinde dostluk duygularını daha da derinleştireceğine inanıyorum."
"ÇİNLİ TURİST SAYISINDA 2019 SEVİYESİNE ULAŞABİLİRİZ"
Özgül Özkan YAVUZ / T.C. Kültür ve Turizm Bakanı Yardımcısı
Malumunuz olduğu üzere 2018 yılı, ülkemiz ve Çin arasındaki kültür ve turizm ilişkileri bakımından 'Çin'de Türkiye Turizm Yılı' olarak kutladığımız, ilişkilerimizin kat ettiği mesafe açısından önemli bir yıl oldu. 2018 yılı boyunca Türkiye'ye doğrudan uçuşların olduğu Pekin, Şanghay ve Guanzhou gibi kentlerde Türkiye olarak sahip olduğumuz tarihi, kültürel ve turistik zenginliklerimiz Çin halkına anlatıldı. Yıl boyunca Çin'de, Türk mutfağının tanıtımı, uluslararası turizm fuarlarına katılım, arkeoloji seminerleri, film ve sinematografik yapımların tanıtımı, sahne sanatları, konserler ve sergiler gibi onlarca etkinliğe imza attık. Etkinliklerimizin gördüğü ilgi ile 2018 yılı ilişkilerimiz açısından kıymetli bir yıl olarak hafızalarımızda ve tarihte yerini aldı.
2018'de ülkemiz 394 bin olan Çinli turist tarafından ziyaret edilirken bu rakam yüzde 8.1'lik artışla 2019'da 426 bin ziyaretçiye ulaşmıştır. Bu yılın ilk yedi ayında Çin'den gelen turist sayısı 43 bin 858 olarak gerçekleşti. Aynı şekilde pandemi öncesi dönemde ülkemizden Çin Halk Cumhuriyeti'ni ziyaret eden vatandaşlarımızın sayısı 80 bin rakamına yaklaşmıştı. Pandemi sonrası turizm hareketliliğini göz önüne aldığımızda kısa zamanda rakamların 2019 seviyelerine ulaşması ve aşması için önümüzde bir engel gözükmüyor. Bu konudaki yoğun çalışmalarımız devam ediyor. Gastronomi, el sanatları, mimari. Birçok alanda ortak yaklaşımları içeren bir mirasımız var. Özellikle kültürel öğeler iki halkın birbirine yakınlaşması için vesile oluyor."