Fütürizm, teknoloji sanat dünyasını sardı derken bir de geçmişe dönüş yaşanıyor. Jurassic Park Hakimiyet filminin vizyona girmesiyle bir ilgisi var mıdır bilinmez, ama bu kez müzayede evlerinde rekorlar, ne NFT'ler ne de Picasso, Van Gogh gibi büyük ustalar için kırılıyor. Müzayedelerin yeni rekortmenleri dinozor iskeletleri...
Satan müzayede evleri ve ismini açıklamayan alıcılar, bu durumdan bir hayli memnun. Ama bir de bu durumu "Tarihi belgeleri yakmak" olarak açıklayan öfkeli paleontologlar var. Onlara göre dinozor fosillerini satmak demek, tarih öncesi örnekleri 'zenginlerin oyuncağına dönüştürmek' anlamına geliyor. Ayrıca kemikler, özel bir koleksiyoncu tarafından satın alındıktan sonra bilim insanları için artık yok sayılıyor. Çünkü artık bilim insanlarının erişimine açık olmuyorlar.
ÖFKELİ PALEONTOLOGLAR
Paleontologlar, dinozor iskeletlerinin satışı konusunda uzun zamandır öfkeli. Aslında ilk satış 1997 yılında Sotheby's tarafından gerçekleşmişti. 'Sue' isminde bir T-rex iskeleti 8.4 milyon dolara satılınca, diğer iskeletlerin satışları için de zemin hazırlamıştı. Ama uzun zamandır kapalı olan yara, geçen ay tam bir Gorgosaurus iskeletinin açık artırmada anonim teklif sahibine satılmasıyla yeniden açıldı. 77 yıllık olan ve nadir bulunan iskelet 6.1 milyar dolara alıcı buldu.
Bilim insanlarına göre bu ve benzeri satışlar, tarih öncesi kalıntıların bilim camiasından uzak tutulması ve zenginlerin yeni oyuncakları olması anlamına geliyor.
META MI OLUYOR?
İskoçya'daki Edinburgh Üniversitesi'ne bağlı ABD'li paleontolog Steve Brusatte, dinozorların küresel pazarda ticareti yapılan bir meta haline dönüştüğünü söylüyor ve ekliyor: "Eğer bir oligark, bir dinozor heykelini alıp evinin kapısına koyuyorsa bu bilim için büyük bir kayıptır."
Birçok bilim insanı dinozor isketelerinin New York'taki doğa tarihi Müzesi gibi bilim camiasının erişebileceği bir yere yerleştirilmesi gerektiğini savunuyor. Müzayede evleri ise özel koleksiyonculara yapılan satışların bilime zarar verdiğine dair hiçbir kanıt olmadığını savunuyor.
BU YIL İÇİNDEKİ DİĞER SATIŞLAR
Gelelim bu yıl içinde dünyanın farklı yerlerinde düzenlenen diğer dinozor iskeleti satışlarına... Christie's müzayede evinin mayıs ayında düzenlediği açık artırmada Velociraptor iskeleti 12.4 milyon dolara satıldı. Yine aynı müzayede evi T-rex iskeletini ise 31.8 milyon dolara sattı. 2001 yılının son aylarında ise Paris'teki The Drouot müzayede evinde Triceratops iskeleti 7.4 milyon dolara satılmıştı.
