Fed faiz indirimi için temkinli duruşunu korudu
ONURCAN BAL/ FED Başkanı Powell geçen hafta salı günü ABD Senatosu'nun Bankacılık Komitesi'nde ve çarşamba günü de ABD Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi'nde yarıyıl Para Politikası Raporu sunumunu gerçekleştirdi. (Bu yazı Para Dergisi'nin 14.07.2024 tarihli sayısına aittir)
Powell, daha fazla iyi verinin enflasyonun hedefe ilerlediğine dair güveni artıracağını ve son verilerin mütevazı bir ilerlemeye işaret ettiğini belirtti. Karşı karşıya oldukları tek riskin enflasyon olmadığını belirten Powell, çok az veya çok geç faiz indiriminin ekonomi ve işgücü piyasası için risk oluşturacağı, erken veya çok fazla indirimin ise enflasyondaki ilerlemeyi durduracağı veya tersine döndüreceği uyarısı yaptı. Powell son verilerin iki yıl öncesine göre işgücü piyasasında ciddi bir soğumaya işaret ettiğini ve ekonominin sağlam bir hızda büyüdüğünü de vurguladı. Faiz indirimi kararının enflasyonda belirli bir hedefe ulaşılmasıyla mı alınacağı, yoksa enflasyon oranının genel gidişatına göre mi karar verileceğine ilişkin soru üzerine ise Powell, verilerin bütününü dikkate aldıklarını ve ulaşılması gereken belirli bir rakam olmadığını kaydetti. Powell, enflasyonun düşüş eğiliminde olduğuna dair güveni olduğunu ancak sürdürülebilir şekilde yüzde 2'ye düştüğünden yeterince emin olduğunu söylemeye henüz hazır olmadığını belirtti. Gerek Fed Başkanı Powell gerekse Fed üyeleri son dönemde yaptıkları açıklamalarda, faiz indirimleri konusunda gerekli güvenin sağlanması için biraz daha iyi veriye ihtiyaç olduğunu ve temkinli duruşun korunması gerektiğine dair vurgularını sürdürüyorlar.
ABD TÜFE'DE POZİTİF SÜRPRİZ
Haftanın en önemli veri akışını oluşturan ve perşembe günü açıklanan haziran ayı TÜFE rakamı aylık bazda %0,1 oranında düşüş kaydetti ve yıllık TÜFE %3,3 seviyesinden %3,0'a gerileme kaydetti. Piyasadaki beklentiler TÜFE'nin aylık bazda %0,1 oranında artış kaydetmesi ve yıllık TÜFE'nin %3,1'e gerilemesi yönündeydi. Aylık olarak ABD'de 2020 Mayıs'tan bu yana ilk kez negatif aylık enflasyon görülürken, açıklanan rakam ABD'de enflasyonun soğuduğuna işaret etti. Fed'in ve dolayısıyla piyasanın yakından takip ettiği çekirdek TÜFE aylık bazda %0,1 oranında artış gösterirken, yıllık bazda %3,4'ten %3,3'e geriledi. Piyasadaki beklentiler çekirdek TÜFE'nin yıllık bazda değişim göstermeyerek %3,4 olarak korunacağı yönündeydi. Çekirdek enflasyon, yıllık bazda Nisan 2021'den bu yana en düşük seviyesini kaydetti. ABD'de beklentilerden daha iyi gelen TÜFE verisi Fed'e yönelik faiz indirim beklentileri destekledi. Cuma günü açıklanan haziran ayı ÜFE verisi ise aylık bazda %0,2 oranında artış kaydetti ve yıllık ÜFE %2,4'ten %2,6'ya yükseldi. Yıllık ÜFE Mart 2023'ten beri en yüksek düzeye çıktı. Çekirdek ÜFE de aylık bazda %0,4 oranında artışla piyasa beklentisi olan %0,2'nin üzerinde gerçekleşti ve yıllık bazda çekirdek ÜFE %2,6'dan %3,0 seviyesine yükseldi. Piyasadaki beklenti çekirdek ÜFE'nin %2,5 olması yönündeydi. Yılın ilk çeyreğinde enflasyon cephesinde yaşanan yukarı yönlü sürprizlerin ardından nisan ayından itibaren TÜFE'de gözlenen düşüş eğilimi ve istihdam piyasasında soğumaya işaret eden veri akışları Fed'in yılın son çeyreğinde faiz indirimlerine başlayacağı beklentileri canlı tutuyor. Mevcut durumda para piyasalarında Fed'in eylül ayında faiz indirimine gitmesine %99 ihtimalle kesin gözüyle bakılırken, piyasalar eylül ayındaki faiz indiriminin ardından yıl sonuna kadar bir faiz indirimini daha fiyatlamaya devam ediyor.
Yılın son çeyreğinde sadece Fed'den değil aynı zamanda Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve İngiltere Merkez Bankası'ndan (BoE) faiz indirimleri bekleniyor. Avrupa Merkez Bankası'nın 18 Temmuz Perşembe günkü toplantısında faiz oranlarında değişime gitmesi beklenmezken, ECB Başkanı Lagarde'ın açıklamaları yakından takip edilecektir. Piyasadaki genel beklentiler haziran ayından ardından eylül ve aralık aylarında da devam edecek faiz indirimleriyle ECB'nin 2024 yılını 3 faiz indirimi ile tamamlayacağı yönünde korunuyor. Açıkçası ECB'nin Fed'den ilk faiz indiriminin beklendiği eylül ayından önce ek bir faiz indirimine giderek bu noktada Fed ile ayrışmasını derinleştirmeyeceğini ve ECB'nin bir sonraki faiz indirimi için eylül ayının daha uygun olduğunu düşünüyoruz. Her ne kadar ECB cephesinden Fed'den bağımsız karar alındığı ifade edilse de ECB – Fed ayrışmasının derinleşmesinin Euro üzerinde oluşturacağı baskı ve dolayısıyla artan ithalat fiyatlarının enflasyon üzerinde yukarı yönlü riskleri artırmasından çekinildiğini düşünüyoruz. İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) da yılın son çeyreğinde kademeli faiz indirimlerine başlamasını ve yılı 2 faiz indirimi ile tamamlamasını bekliyoruz.
ABD BORSALARI İÇİN DÜZELTME RİSKİ
2023 yılını %20'leri aşan yükselişlerle tamamlayan ABD borsalarında 2024 yılında da sene başından bu yana yükselişler etkisini sürdürüyor. Sene başından bu yana S&P500 Endeksi'nde yükselişlerin %17'leri ve Nasdaq Endeksi'nde ise %20'leri bulduğu takip ediliyor. Özellikle 2023 yılının son çeyreğinden itibaren Muhteşem Yedili (Apple, Alphabet, Amazon, Meta, Microsoft, Nvidia ve Tesla ) olarak adlandırılan hisselerdeki sert yükselişler ve teknoloji rallisi ABD borsalarını yukarı taşıyan ana etken olurken, bu hisselerin piyasa büyüklükleri ve ABD borsalarındaki yoğunlukları da çok ciddi noktalara ulaşmış durumda. Bu yıl ABD'de teknoloji sektörü hisselerinde %30'ları bulan yükselişler ve özellikle Nvidia hissesinde %150'leri bulan getiri dikkat çekerken, S&P500 Endeksi'nde sene başından bu yana yaşanan yükselişlerin %30'unun sadece tek bir hisseden (Nvidia) gelmesi sektörel hareketi ve yoğunlaşmayı çok net bir şekilde ortaya koymaktadır. Bu yüksek yoğunlaşma ve ulaşılan ciddi piyasa büyüklükleri nedeniyle Muhteşem Yedili olarak adlandırılan hisselerde ve özellikle Nvidia'da yaşanabilecek olası düzeltmelerin küresel risk iştahı ve piyasalar üzerinde ciddi bir baskı oluşturabileceği göz ardı edilmemelidir. Ulaştıkları büyüklükler nedeniyle bu şirketlerdeki gelişmeler ve fiyatlamalar birçok varlık sınıfı etkileyebilecek bir boyuttadır. Son dönemde ABD borsalarındaki güçlü performansın ve sektörel yoğunlaşmanın ardından düzeltme riskinin artış kaydettiğine dair uyarılar da dikkat çekmektedir. Hem teknoloji hisseleri ve hem de S&P500 Endeksi tarihi yüksek çarpanlarla işlem görürken, ABD ekonomisinde büyümenin ve şirket kazançlarındaki artış eğiliminin devam etmesi ABD borsalarında yükselişlerin korunabilmesi için büyük önem taşımaktadır. S&P 500 endeksi, tarihi olarak 15 Fiyat/Kazanç seviyesinden işlem görürken, güncel olarak 28 Fiyat/Kazanç seviyesinden işlem görüyor. ABD'de yüksek seyreden bütçe açığı, hanehalkı ile kurumsal yatırımcıların artan hisse pozisyonları ve bazı büyük ölçekli şirketlerde ralli alanının daralmasını önemli riskler olarak öne çıkıyor.
YURTİÇİNDE GÖZLER MOODY'S'TE
Moody's'in Türkiye'ye ilişkin kredi not değerlendirmesini 19 Temmuz Cuma günü piyasa kapanışından sonra açıklaması bekleniyor. Moody's 2024 Ocak'taki değerlendirmesinde Türkiye'nin kredi notunu "B3" olarak teyit ederken, not görünümünü durağandan pozitife çevirmişti. 2024 yılı içerisinde Fitch ve S&P kredi kuruluşları Türkiye'nin kredi notunu yükseltirken, Fitch ve S&P Türkiye'yi halihazırda yatırım yapılabilir seviyesinin 4 kademe altında notlandırıyor. Moody's'in mevcut "B3" olan kredi notu yatırım yapılabilir seviyenin 6 kademe altında bulunuyor. Geçen senenin ikinci yarısından itibaren TCMB'nin enflasyonla mücadele konusunda attığı adımlar, bu konuda ortaya konan kararlı duruş, haziran ayıyla birlikte başlayan dezenflasyonist süreç, kredi risk primindeki iyileşme ve TCMB rezervlerindeki güçlü artış gibi birçok olumlu gelişmeyle birlikte Fitch ve S&P'nin not artırımları da dikkate alındığında Moody's'in 19 Temmuz'daki değerlendirmesinde not artırımına gitmesine kesin gözüyle bakılıyor. Piyasadaki genel beklentiler bir kademe not artışı yönünde şekillenirken, daha az sayıda olmakla birlikte iki kademe not artırımı olabileceğine dair beklentiler de yer alıyor. Tek kademe not artışının ana beklentiler dahilinde olması nedeniyle TL varlıklar üzerinde kısa vadede fiyatlamalar anlamında ciddi bir etkisi olmayacağını ancak iki kademe not artışının TL varlıklar için pozitif bir katalizör olabileceğini değerlendiriyoruz.
BİST-100 TARİHİ ZİRVESİNİ YENİLEDİ
Haftanın ilk yarısında 11.000 bölgesinin güçlü bir direnç olarak çalıştığı ve hafta içerisinde düzeltmelerin gündeme geldiği BIST-100 Endeksi'nde perşembe günü bankacılık sektöründe güç kazanan alımların katkısıyla önemli bir seviye olarak izlediğimiz 11.000 üzerinde kapanışı takip ettik. Cuma günü de 11.000 üzerindeki tutunmasını sürdüren ve tarihi zirvesini 11.113,55 seviyesine taşıyan BIST-100 Endeksi haftayı %1,96 oranında yükselişle 11.065 puandan tamamladı. Yeni haftada 15 Temmuz Demokrasi ve Millî Birlik Günü nedeniyle pazartesi günü Borsa İstanbul'un işlem görmeyecektir. Endekste haftalık kapanışın 11.000 üzerinde gerçekleşmesini teknik açıdan pozitif yorumlarken, kısa vadede yükseliş eğiliminin devamlılığı açısından 11.000 üzerinde tutunmanın korunması önem taşımaktadır. Bu seviye üzerinde kalıcılık korunduğu sürece endekste 11.100 – 11.150 aralığı kısa vadeli ilk direnç bölgesi olarak takip edilecektir. 11.150 üzerinde fiyatlamalarda 11.200 – 11.300 bölgesi ile devamında 11.500 seviyesine doğru yükselişler yaşanabilir. 11.000 üzerinde tutunmanın korunamaması ve kâr satışlarının yaşanması halinde ise 10.900 ve 10.800 ilk güçlü destek noktalarıdır. 10.800 altında düzeltme eğiliminin güç kazandığı ve yeniden 10.700 bölgesine doğru geri çekilmelerin yaşandığı görülebilir. Geçen hafta destek olarak öne çıkan 10.700 altındaki kapanışlarda ise 10.600 – 10.550 aralığı ile kritik bir destek konumunda bulunan 50 günlük basit hareketli ortalamaya (10.503) doğru geri çekilmeler gündeme gelebilir.