Lojistik sektöründe yeni dönem

PARA ARAŞTIRMA/ MERVE YILMAZ GERGİN Türkiye, coğrafi konumu, gelişmiş ulaşım altyapısı, büyük ticaret hacmi ve dinamik ekonomisiyle küresel lojistikte önemli bir rol oynuyor. Kıtalar arasında bölgesel bir merkez olan ve Avrupa, Asya, Afrika ve Orta Doğu'nun geçiş koridoru üzerinde yer alan Türkiye, dünyanın en önemli lojistik üslerinden biri olabilecek potansiyele sahip. Türkiye'de güçlü bir konumda olan lojistik sektörü, coğrafi avantajları da kullanmak üzere teknoloji ve sürdürülebilirlik ilkeleriyle yeniden şekilleniyor. Birçok lojistik şirketi, akıllı lojistik yazılımları, yapay zeka destekli rota planlama sistemleri ve otomasyon çözümleri ile verimliliği artırarak çevre dostu taşımacılığı hayata geçiriyor. Bu teknolojiler sayesinde enerji tüketimi azalarak maliyetler önemli ölçüde düşüyor ve böylece şirketler kazançlı çıkarken, çevre de daha az kirleniyor. Bu yenilikçi çözümler sayesinde, enerji tasarrufu sağlanırken, karbon ayak izi de azaltılıyor. Ticaret Bakanlığı'ndan aldığımız verilere göre, Türkiye hem doğu-batı, hem de kuzey-güney ticaretinde önemli bir transit geçiş ve doğal bir bağlantı noktası konumunda. Türkiye, küresel ticaret için önemli bir kavşak noktasında yer alarak, firmalara geniş çapta dış ticaret hacmine sahip birçok pazara kolayca erişim imkanı sunuyor. Türkiye'nin avantajlı coğrafi konumu, bölgedeki lojistik ve taşımacılık faaliyetleri için bir üs işlevi görerek, gerek mal, gerekse hizmet ihracatımıza önemli katkılarda bulunuyor. Yine Bakanlıktan aldığımız bilgilere göre, Türkiye'de lojistik ve taşımacılık sektörünün hizmet ihracatımızdan aldığı pay, her geçen yıl artarak devam ediyor. Örneğin 2021 yılında 61 milyar dolarlık hizmet ihracatımızın 24 milyar doları lojistik ve taşımacılık sektörü tarafından gerçekleştirildi. 2023 yılı sonunda ise 100 milyar dolara ulaşan hizmet ihracatının 35 milyar dolarlık kısmı lojistik ve taşımacılık sektörü tarafından üretilmiş. Türkiye 2023 yılı rakamları itibariyle lojistik hizmet ihracatında dünyada yüzde 2,5 pay ile 11'inci sırada yer alıyor. 2024 yılında 110 milyar dolar hizmet ihracatı hedefinin 40 milyar dolarının lojistik ve taşımacılık sektöründen gelmesi öngörülüyor. 2028 yılı sonunda ise 78 milyar dolarlık kısmı lojistik ve taşımacılık hizmet ihracatı olmak üzere toplam 200 milyar dolar seviyesinde hizmet ihracatı hedefleniyor.

Lojistik sektörü sürekli olarak teknoloji ve inovasyonla ilerliyor. Şirketler, akıllı lojistik yazılımları, yapay zeka destekli rota planlama ve otomasyon sistemlerini benimseyerek, verimliliklerini artırmaya devam ediyor. Bu teknolojiler sayesinde daha az enerji tüketimi ve daha düşük maliyetlerle daha fazla çevre dostu bir taşımacılık hedefleniyor. Enerji tüketimini düşürmek ve karbon ayak izini azaltmak için yenilenebilir enerji kaynakları entegrasyonunun daha da artması bekleniyor. Güneş enerjisi panelleri, rüzgar türbinleri ve enerji depolama sistemleri gibi çevre dostu teknolojilerin taşımacılık süreçlerinde daha fazla kullanılmasıyla, çevreye olan etkinin minimize edebilmesi öngörülüyor. Bu çalışmalar aynı zamanda şirketlerin enerji maliyetlerini de düşürerek, uzun vadede tasarruf sağlayacak. Sürdürülebilirlik konusunda oldukça hassas olduklarını dile getiren Alışan Lojistik CEO'su Damla Alışan, "Özellikle tehlikeli kimyasalların taşınmasındaki uzmanlığımız nedeniyle bu konu bizim için çok hassas. Atıkların azaltılması ve bunların çevreye zarar verilmeden bertaraf edilmesi konusunda da uzun süredir titiz çalışmalar yürütmekte; yatırımlarımızı bu doğrultuda gerçekleştirmekteyiz" diyor.

PSA INTERNATIONAL İLE ORTAKLIK KURDU

Geçen Şubat ayı itibari ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından "Yeşil Lojistik Belgesi"ni almaya hak kazanarak ilklerin arasına girdiklerini belirten Alışan,

Sürekli değişen ve gelişen teknoloji, küreselleşme ve tüketici talepleri, lojistik şirketlerinin müşteri odaklı hizmetler sunmalarını zorunlu hale getiriyor. Alışan, "Özellikle dijitalleşmenin hızla ilerlemesi, lojistik şirketlerine müşteri odaklı hizmetler sunmaları konusunda yeni fırsatlar sunuyor. Teknolojinin gücü ile lojistik süreçleri daha verimli ve hızlı bir şekilde yönetilebilirken, müşteri memnuniyeti de artıyor" diyor. Şirketin gelecek planlarından da bahseden Alışan, konuşmasını şu sözlerle sonlandırıyor: "Ağırlıklı olarak kimya ve petrokimya alanındaki deneyimimizle bugün Türkiye'nin en büyük lojistik şirketleri arasında yer alan bir markayız. Bunun yanı sıra 2023 yılında önde gelen küresel liman işletmecisi ve kargo paydaşlarına güvenilir tedarik zinciri ortağı olan PSA International ile kurduğumuz ortaklık ile müşterilerimize gelişmiş, uçtan uca izlenebilir hizmet verir hale geldik. Bu birlikteliğin temelinde Alışan ve PSA'nın tedarik zinciri çözümleri kolu olan PSA BDP'nin birbirini tamamlayan şirketler olması yatıyor. Bu birleşme ile Alışan olarak, hizmet portföyümüz ve müşteri tabanımızı, PSA BDP'nin kapsamlı kargo çözümleri uzmanlığı ile buluşturduk. PSA BDP ile beraber "To New Horizons-Yeni Ufuklara" mottomuz çerçevesinde son üç yıldır yakaladığımız yüzde 100'ün üzerinde büyüme trendini devam ettirmek ise en büyük hedeflerimizden biri."

YENİ DEPOLAR AÇMAYA HAZIRLANIYOR

Horoz Lojistik, e-ticaret ve ihracat lojistiği alanındaki yatırımlarına hız kesmeden devam ediyor. Türkiye genelinde ve yurtdışında stratejik konumlarda yeni depo ve dağıtım merkezleri açarak, hizmet konusunda kapasitesini artırıyor. Horoz Lojistik Yönetim Kurulu Başkanı Taner Horoz, "İlk olarak 2021 yılında yaptığımız otomasyon yatırımı ile açılan e-ticaret depomuza ilave olarak Ağustos 2024 tarihinde daha kapsamlı bir otomasyon projesini devreye alıyoruz. Böylelikle çok yüksek kapasiteli bir e-ticaret ve mağaza dağılımı deposunu hayata geçirmiş olacağız" diyor. Şirket, ayrıca Almanya, İngiltere ve ABD'deki depolarına ek olarak Fransa, İtalya, İspanya ve Slovakya'da da yeni depolar açmaya hazırlanıyor. Horoz Lojistik olarak, yeni nesil lojistiğin öncülerinden biri olma vizyonuyla hareket ettiklerinin altını çizen Horoz, bu bağlamda, birçok yeniliği hayata geçirdiklerini ve operasyonlarında dijitalleşmeyi en üst seviyeye taşıyarak, yapay zeka destekli lojistik çözümler ve otomasyon sistemleri kullandıklarını belirtiyor. Çevre dostu uygulamalarla karbon ayak izini de minimize etmeyi hedefleyen şirket, elektrikli ve hibrit araç yatırımları ile sürdürülebilir bir geleceğe yatırım yapıyor.

YAPAY ZEKA KULLANIMLI TESİSLER

"E-ticaret için özel olarak tasarlanan e-depolarımızda müşterilerimize tam otomasyonlu ve yapay zekâ kullanımlı tesisler sunuyoruz" diyen Horoz, şöyle devam ediyor:

"Otomasyonun gücü ile anneler günü, sevgililer günü, black friday, back-to-school gibi dönemlerde katlanan sipariş adetlerine konvansiyonel depolara oranla çok daha hızlı karşılık verebiliyoruz. Pazaryerleri ve kendi online sitelerinde satış yapan müşterilerimize, vaat ettikleri termin zamanlarına uygun operasyon yönetimini yapay zekâ kullanımıyla sağlamak da öncelikli hedeflerimiz arasında yer alıyor."

Gelecekte lojistik hizmetlerindeki müşteri odaklı trendlerin, sektörün genel dinamiklerini önemli ölçüde şekillendireceğini de sözlerine ekleyen Horoz, "Dijitalleşme, kişiselleştirilmiş hizmetler, sürdürülebilirlik ve hızlı teslimat gibi trendlerin öne çıkacağı bir döneme doğru ilerliyoruz. Müşteriler, çevre dostu uygulamalara sahip firmaları tercih ediyor. Bu nedenle, yeşil lojistik stratejileri, karbon ayak izinin azaltılması ve enerji verimliliği yüksek çözümler, müşteri memnuniyetini artırmada ve rekabet avantajı sağlamada kritik faktörler arasında yer alıyor" diyor.

"Teslimat sürelerini hızlandıracağız"

Dijitalleşmenin lojistik sektörüne en büyük etkisi, tedarik zinciri süreçlerinin izlenebilirliğinin ve optimizasyonunun artması. Alışan Lojistik CEO'su Damla Alışan, gerçek zamanlı veri analizi sayesinde, lojistik firmalarının siparişlerin durumunu daha hızlı ve doğru bir şekilde takip edip, sevkiyat süreçlerini optimize edebileceklerini söylüyor. Buna ek olarak akıllı rota planlama yazılımları, yük optimizasyonu sistemleri ve gerçek zamanlı veri analizi sayesinde lojistik firmalarının teslimat süreçlerini daha da hızlandırabileceklerini vurguluyor. Akıllı taşıma yönetimi sistemleri sayesinde daha çevre dostu taşıma yöntemleri tercih edilebileceğini de ifade eden Alışan, "Böylelikle enerji tüketimi azaltılabilir ve karbon ayak izi minimize edilebilir. Alışan Lojistik ise sektörümüzde bulunan ve Bilim ve Sanayi Bakanlığı tarafından onaylanmış toplam 13 AR-GE merkezinin ikisinin kurucusudur. Burada, gerçek ve sanal dünyanın birlikte hareket ettiği, kullanıcıların ve ulaşım araçlarının birbirleriyle iletişime geçtiği, böylelikle de süreçlerin hatasız ve daha verimli işlendiği bir çalışma sistemine odaklanıyor; müşterilerimizin iş takip sistemleriyle konuşan, entegrasyon kabiliyeti yüksek yazılım teknikleri hayata geçiriyoruz. İstanbul ve Konya bölgeleri bu manada üssümüz" diyor.

Mahmut YORTAÇ / Mars Logistics Yurtiçi Dağıtım Kanalları Grup Başkanı

"Yurtiçi dağıtım kanallarında yüzde 170 büyüdük"

81 ilden 81 ile komple taşımacılığın yanında parsiyel taşımacılık hizmeti sunuyoruz. Müşterilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda onlara yeni çözümler ve operasyonel iyileştirme ve geliştirmeler sağlıyoruz, yeni depo ve transfer merkezleri açıyoruz. Gün geçtikçe parsiyel dağıtım hizmeti sunduğumuz il ve ilçe sayımızı artırıyoruz. Her gün ortalama 1 milyon desi taşımacılık yaptığımız parsiyel dağıtımda, yaklaşık 25 bin koli ürün elleçliyor ve dağıtıma çıkarıyoruz. Geçtiğimiz günlerde Samsun transfer merkezini hayata geçirdik. Bu transfer merkezimiz ile Karadeniz Bölgesi'nde bulunan tüm müşterilerimiz için parsiyel dağıtım hizmeti vermeye başladık. Mars Logistics olarak Yurtiçi Dağıtım Kanalları Bölümü'nde geçtiğimiz sene yüzde 170 büyüdük. İş hacmimizin büyümesi ve müşterilerimizin taleplerinin artması ile birlikte sadece yurtiçi dağıtım operasyonlarında kullanmak için geçtiğimiz sene 8 depolama ve dağıtım merkezi açtık. Bu sene sonuna kadar 7 depo daha açmayı planlıyoruz. Tecrübeli operasyon ekibimiz ile Türkiye'nin her iline ulaştık ve yeni depo yatırımlarımızın da yolda olduğunu söyleyebilirim. Geliştirdiğimiz ve müşterilerimizin kullanımına sunduğumuz, kendilerine özel tanımlanan portal ile müşterilerimize araç takip sistemi, araç planlama ve rotalama hizmetinin altında tek ekrandan operasyon yönetebilme, zaman ve iş gücü tasarrufu, yakıt kullanımını azaltma, kaynakları verimli kullanma, il ve ilçe bazlı araç planlama, araç doluluğuna, teslim tarih ve saatine, trafik yoğunluğuna göre araç planlama hizmetleri sunuyoruz. Müşterilerimizin bayileri tüm ürün stoklarını ve siparişlerin durumunu görebiliyor, portal üzerinde raporlamalar yapabiliyorlar. Ayrıca tüketicilere yaptıkları satışlar için de portalı kullanabiliyorlar.

Yeni Nesil Lojistik Nedir?

Yeni nesil lojistik, dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve müşteri odaklılığın merkezinde olduğu bir lojistik anlayışıdır. Bu kavram, teknolojik yeniliklerin, veri analitiğinin ve çevre dostu uygulamaların entegre edildiği, daha verimli, esnek ve duyarlı lojistik süreçlerini ifade eder.