Orman köylüsüne 1.2 milyar TL destek
PARA ANKARA/ HÜLYA GENÇ SERTKAYA Orman Genel Müdürlüğü (OGM), 2023 yılında 240 milyon TL'si hibe, 960 milyon TL'si faizsiz kredi olmak üzere toplam 1.2 milyar TL destek kullandıracak. Orman ve Köy İlişkileri Daire Başkanlığı (ORKÖY) destekleri kapsamında bu yıl, yaklaşık 11 bin aileye ve orman köylerinde kurulmuş 15 Tarımsal Kalkınma Kooperatifine destek sağlanacak. ORKÖY desteklerinden, en az son bir yıldır aynı orman köyünde ikamet eden orman köylüsü faydalanacak. ORKÖY destekleri kapsamında güneş enerjisiyle su ısıtma sisteminden güneş enerjisinden elektrik üretimi sistemine, büyük ve küçükbaş hayvancılıktan manda yetiştiriciliğine, orman köylüsü ev kadınlarına mikro krediden plastik sera projelerine kadar birçok proje desteklenecek. Ayrıca orman köylerinde kurulmuş Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri de desteklerden yararlanabilecek.
35 BİN ADAM/AY İSTİHDAM YARATILACAK
Türkiye'de 23 bin 100 orman köyünde (mahallesinde) yaklaşık 7 milyon orman köylüsü yaşıyor. ORKÖY destekleriyle orman köylülerinin refahının yükseltilmesi, köyden kente göçün önlenmesi, ormana olan baskının azaltılması hedefleniyor. PARA Dergisi'nin sorularını yanıtlayan Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, 2023 yılı ORKÖY bütçesinin 1.2 milyar TL'ye çıkarıldığını vurgulayarak, bunun 240 milyon TL'sinin hibe, 960 milyon TL'sinin ise faizsiz kredi olarak verileceğini söyledi. 2023 yılındaki bütçe ile yaklaşık 11 bin aileye ve 15 Tarımsal Kalkınma Kooperatifine destek verilmesinin hedeflendiğini açıklayan Karacabey, bu destekler sayesinde 35 bin adam/ay istihdam yaratılacağını kaydetti. 2021 yılında 11 bin 127 aileye ferdi ve 12 kooperatife toplam 400 milyon TL destek verildiğini ifade eden Karacabey, 2022 yılında 10 bin 418 aileye ferdi ve dokuz kooperatife toplam 531 milyon TL destek verildiğini aktardı.
Orman Köylülerinin Kalkındırılmalarının Desteklenmesi Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik'te 8 Ağustos 2020'de yapılan değişiklik ile orman köylülerine kullandırılan tüm ferdi, kooperatif ve kooperatif üst kuruluşları kredilerinde faizin kaldırıldığını anımsatan Karacabey, "ORKÖY desteklerinin yüzde 20'si hibe olarak veriliyor. Geri kalan tutar ise proje türüne göre üç-yedi yıl arasında yılda bir taksit olacak şekilde faizsiz kredidir" dedi.
Karacabey, OGM tarafından orman köylülerinin desteklenmesine yönelik havza ya da bölgesel bazlı dış kaynaklı proje uygulamalarının mevcut olup, yeni proje önerileri de bulunduğunun altını çizdi.
BİR YIL İKAMET ŞARTI
ORKÖY desteklerinden orman köylüleri ve orman köylerinde kurulmuş olan Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri, gerekli şartları sağlamaları koşuluyla faydalanabiliyor. Orman köylülerine yönelik ferdi desteklerin aile işletmeciliği şeklinde olduğunu dile getiren Karacabey, mevzuata göre ORKÖY desteklerinin her ailede eşlerden yalnız birisine verilebildiğini vurguladı. Karacabey, bu durumda eşlerden her ikisinin de kamuda daimi işçi, memur, esnaf ve icralık durumunda olmaması gerektiğini söyledi. Asgari son bir yıldır aynı orman köyünde ikamet eden orman köylüsü vatandaşların desteklerden faydalandığını belirten Karacabey, başvuru yapan orman köylüsünün projeye özel istenecek şartları (arıcılık kurs bitirme belgesi vb.) sağlaması gerektiğini ifade etti Karacabey, orman köylülerinin ORKÖY destekleri kapsamındaki başvurularının ilgili orman bölge müdürlüklerine, orman işletme müdürlüklerine, orman işletme şefliklerine bireysel ve muhtarlıklar aracılığı ile olabileceği gibi e-devlet üzerinden de başvuru yapılabildiğini kaydetti.
Karacabey'in açıklamalarına göre kooperatiflerin desteklerden faydalanabilmesi için uygulanması planlanan projeye ilişkin gerekli öz kaynağı sağlamak koşuluyla yüzde 51 çoğunlukla kabul edilmiş genel kurul kararı, yönetim kurulu kararı, kooperatif kuruluşu ile ilgili Ticaret Sicil Gazetesi, kooperatif ana sözleşmesi ve imza sirküleri gibi gerekli belgeleri tamamlayarak Bölge veya İşletme Müdürlüğüne başvuru yapması ve Genel Müdürlüğün projeyi uygun görüp cari yılın çalışma programına dahil etmesi gerekiyor.
GÜNEŞ ENERJİSİYLE SU ISITMA
ORKÖY desteklemeleri kapsamında sosyal ve ekonomik nitelikli projeleri destekleniyor. Proje türüne göre üç-yedi yıl geri ödemeli, yılda bir taksit ödemeli bu kredilerin yüzde 20'si hibe olarak kullandırılıyor. OGM Genel Müdürü Bekir Karacabey'in açıklamalarına göre, sosyal amaçlı projelerle orman köylüsünün yaşam kalitesinin iyileştirilmesi, odun tüketiminin azaltılması, buna bağlı olarak da ormana olan baskının azaltılması hedefleniyor.
ORKÖY destekleri kapsamında 2023 yılında orman köylüsünün 150 metrekarelik dam örtülüğü projesine 15 bin TL'ye kadar faizsiz kredi desteği verilecek. Bunun 3 bin TL'si hibe olacak. Orman köylüsünün iki-üç kollektörlü güneş enerjisi ile su ısıtma sistemi projesine 10 bin TL'ye kadar faizsiz kredi desteği sağlanacak. Yine hibe desteği kredinin yüzde 20'si, yani 2 bin TL olacak. Orman köylüsünün pencere değişimi dahil, 100 metrekarelik dış cephe mantolama (PVC'li) projesine 9 bin TL'si hibeden oluşan 45 bin TL'ye kadar kredi verilecek. Pencere değişimi ve kalorifer tesisatı dahil 100 metkerakelik dış cephe mantolama projelerinde ise hibe 17 bin TL'ye, kredi üst limiti 85 bin TL'ye çıkacak. Dış cephe mantolama ve pelet sobalı kalorifer sistemi projelerinde ise 18 bin TL'si hibe olmak üzere faizsiz kredi üst limiti 90 bin TL olacak.
ORMAN KÖYLÜSÜNE YENİ TARIM
ORKÖY kapsamında destek verilen ekonomik nitelikli projeler arasında ise büyük ve küçükbaş hayvancılık, manda yetiştiriciliği, fenni arıcılık, seracılık, kültür mantarcılığı, çilek yetiştiriciliği, mavi yemiş yetiştiriciliği, sumak yetiştiriciliği, goji berry (kurt üzümü) yetiştiriciliği, tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği, bodur meyvecilik, orman köylüsü ev hanımlarına mikro kredi, üretim mekanizasyonu projeleri, makinalı odun kömürü üretimi, nazar boncuğu üretimi, vb. bulunuyor. Karacabey, bu projelerle orman köylüsünün yeni tarım uygulamalarıyla buluşturulmasının, gelir seviyesinin iyileştirilmesinin, istihdama katkı sağlanmasının, kırsal alandan şehirlere göçün önlenmesinin ve ormana olan baskının azaltılmasının hedeflendiğini vurguladı.
SÜT SIĞIRCILIĞI, ARI ÜRETİMİ VE HALICILIK
ORKÖY destekleri kapsamında 2023 yılında 50 başlık besi koyunculuğu projelerinde 32 bin TL'si hibe olmak üzere 160 bin TL'ye kadar faizsiz kredi, 10 başlık besi sığırcılığı projesinde 34 bin TL'si hibe olmak üzere 170 bin TL'ye kadar faizsiz kredi desteği sağlanacak. İki baş süt sığırcılığı projesinde 28 bin TL'si hibe olmak üzere toplam 140 bin TL'ye kadar faizsiz kredi, beş baş süt sığırcılığı projesinde 60 bin TL'si hibe olmak üzere 300 bin TL'ye kadar faizsiz kredi, 30+1 baş süt koyunculuğu projesinde 34 bin TL'si hibe olmak üzere 170 bin TL'ye kadar faizsiz kredi imkanı sunulacak. 30 kovanlı fenni arıcılık projelerinde 16 bin TL'si hibe olmak üzere 80 bin TL'ye, 30 kovanlı ihatalı fenni arıcılık projelerinde ise 18 bin TL'si hibe olmak üzere 90 bin TL'ye kadar faizsiz kredi kullandırılacak. Üç baş manda yetiştiriciliği projelerinde faizsiz kredi desteği 140 bin TL olacak. Hibe tutarı ise 28 bin TL'ye çıkacak.
ORKÖY destekleri kapsamında halıcılık (bir tezgah) projesine 30 bin TL'ye kadar faizsiz kredi sağlayacak. Hibe tutarı ise bu kredi üst limitinde 6 bin TL'ye çıkacak. Orman köylülerinin nazar boncuğu üretimi de ORKÖY kapsamında desteklenecek. Buna göre 2023'te yıllık 45 bin 600 adet nazar boncuğu üretimi projesine verilecek faizsiz kredi desteği 50 bin TL'ye çıkacak. Bunun 10 bin TL'sini hibe destek oluşturacak.
SERADA ERİK ÜRETİMİNE 250 BİN TL
ORKÖY'ün ekonomik maksatlı destekleri kapsamında 2023 yılında beş dekar bağcılık projelerine 50 bin TL, beş dekar bodur meyvecilik projelerine 60 bin TL, beş dekar meyvecilik projelerine 50 bin TL, yıllık 13 bin 80 kilogram kapasiteli kültür mantarcılığı projelerine 150 bin TL, iki dekar malç örtülü çilek üreticiliğine 40 bin TL faizsiz kredi desteği sağlanacak. Bu projelerde hibe tutarı da yine kredi desteğinin yüzde 20'si olacak. Plastik seracılık projelerinde 500 metrakarelik plastik seralara 140 bin TL'ye, bin metrekarelik plastik seralara 200 bin TL'ye kadar destek veriliyor. Hibe tutarı ise sırasıyla 28 bin TL'ye ve 40 bin TL'ye ulaşacak. Serada erik üretimi (bin metrekare) projelerine 50 bin TL'si hibe olmak üzere 250 bin TL'ye kadar faizsiz kredi desteği verilecek.
GOJİ BERRY'E 40 BİN TL'YE KADAR FAİZSİZ KREDİ
Orman Genel Müdürlüğü (OGM), 2023 yılında da tıbbı aromatik bitki yetiştiriciliğine destek vermeye devam edecek. 5 dekarlık alanda adaçayı veya kekik yetiştiriciliği projelerinde, 2 dekarlık alanda goji berry yetiştiriciliği projelerinde 8 bin TL'si hibe olmak üzere 40 bin TL'ye kadar faizsiz kredi desteği verilecek. Faizsiz kredi destek üst limiti iki dekar mavi yemiş yetiştiriciliğinde 75 bin TL, beş dekar lavanta yetiştiriciliğinde 55 bin TL, beş dekar sumak yetiştiriciliğinde 50 bin TL, bir dekar aronya yetiştiriciliğinde 35 bin TL olacak. Tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine yönelik faizsiz kredi desteklerinin yüzde 20'sini de hibeler oluşturacak.
GÜNEŞTEN ELEKTRİK ÜRETİMİNE HİBE
OGM ekonomik maksatlı ORKÖY destekleri kapsamında, üretim mekanizasyon kredi destekleri de verecek. Faizsiz kredi üst limiti tomruk çekme vincinde (tambur) 130 bin TL'ye, tomruk soyma makinesinde 600 bin TL'ye, 55-69 HP traktörde 500 bin TL'ye, 70 HP ve üzeri traktörde 600 bin TL'ye, istifleyici yükleyici aksamında (ters kepçe) 250 bin TL'ye, ceviz ilaçlama hasat makine ve ekipmanlarında 34 bin TL'ye, makineli odun kömürü üretiminde 160 bin TL'ye çıkacak. Faizsiz kredinin yüzde 20'si hibe olacak. Orman köylüsü ev kadınlarına 6 bin TL'si hibe olmak üzere 30 bin TL'ye kadar mikro kredi desteği verilecek. 2 kWp güneş enerjisinden elektrik üretimi sistemi (ORKÖY PV) projesine 14 bin TL'ye kadar kısmı hibe olmak üzere toplam 70 bin TL'ye kadar faizsiz kredi desteği sağlanacak.