PARA ARAŞTIRMA/ ÖZBEY MEN Deri konfeksiyon, Türkiye'nin ihracatında önemli bir paya sahip. Sektörün en büyük pazarı ise kuşkusuz Rusya ve Ukrayna. Ancak bu iki ülke arasında yaşanan savaştan belki de en çok deri konfeksiyon üretici ve ihracatçıları etkilendi. Fakat gelişmelere bakılırsa durum sanıldığı kadar da kötü değil. Bunun nedeni ise ABD pazarı.
Türk dericiler için ABD pazarı aslında yeni değil. Geçmişte sektörü tanıtmak için Deri Tanıtım Grubu tarafından ABD'de çeşitli etkinlikler düzenlendi. Ancak bu çalışmalar kalıcı olmayınca istenen sonuç da alınamadı. Fakat son günlerde Türk deri konfeksiyon sektörü açısından ABD pazarı yeniden gündeme gelmiş durumda. Bu kez talep onlardan. Uzakdoğu'dan yaptıkları alımları durduran ABD'li firmaların Türkiye'ye yönelmeye başladıkları gözleniyor. Zeytinburnu'ndaki dericiler bu durumdan umutlu…
DERİ KULLANIMI BİRÇOK EYALETTE YAYGIN
Amerika pazarında en aktif olan Türk deri firmalarının başında Luigi Deri geliyor. Bu ülkede düzenlenen fuarlara birçok kez katılan firma, New York'ta gerçekleştirilen ve dünya markalarının boy gösterdiği moda haftasında da defile düzenleyen ilk Türk deri şirketi. Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin New York'ta açtığı ancak geçen yıl kapanan Türk Ticaret Merkezi'nde de Luigi'nin mağazası vardı. Luigi Deri Yönetim Kurulu Başkanı Musa Evin, Amerikalı deri firmalarının Türkiye'den alım yapmak için arayışta olduklarını belirtiyor. Bu fırsatı değerlendirmek gerektiğini söyleyen Evin, "Deri sektörü olarak en büyük pazarımız Rusya ve Ukrayna'ydı. Ancak bu ülkeler arasında yaşanan savaştan sonra ihracatımız geriledi. Putin'in asker alımlarını artıracağı söyleniyor. Bu da satışlarımızı daha da geriletecek. Amerika pazarı ise son dönemde çıkışta. Türkiye'ye büyük bir ilgi var. Çünkü Amerikalılar Çin'den alımlarını azalttılar. Türkiye'den daha fazla ithalat yapmak istiyorlar" diyor.
Türk deri sektörü açısından Amerika'nın büyük önem taşıdığını vurgulayan Evin, özellikle New York, Teksas, Chigago gibi eyaletlerde deri konfeksiyon kullanımının son derece yaygın olduğuna işaret ediyor. Amerika pazarını Kanada ile birlikte düşünmek gerektiğini hatırlatan Evin, Vencover, Toronto gibi şehirlerde de tüketimin yoğun olduğunu kaydediyor. Derinin doğal, çevreci bir ürün olduğunu ve popülaritesinin arttığını belirten Evin, sözlerini şöyle sürdürüyor:
"Amerika'da düzenlenen fuarlara mutlaka katılmak zorundayız. Çünkü Amerikalılar devamlı çalışacakları firmalar arıyorlar. Onlara güven vermeliyiz. Amerika'daki bir fuarda 20 metrekarelik bir stant açmanın bedeli yaklaşık 25 bin dolar. Yılda dört fuara katılsanız 100 bin dolar eder. Devlet bunun yarısını karşılıyor, fakat ödemeyi TL olarak ve aylar sonra ödüyor. Bu yüzden firmalar fuarlara katılmaktan kaçınıyor. Sektör olarak ABD ile çok rahat çalışırız. Terminlerimiz de uyuyor. Ruslar verdikleri siparişleri iki hafta sonra isterken, Amerikalılar iki ay sonra istiyor. Türk derisini ABD'de daha fazla tanıtmalıyız. Bunun için ünlü tasarımcılardan ve blogırlardan faydalanabiliriz."
"NUMUNE BAZLI SİPARİŞLER ALDIK"
Giorgio Rotti, 1986 yılından bu yana faaliyet gösteriyor. Kadın üst giyim olarak kürk, deri ve kumaşlardan kaban, ceket, manto üreten firmanın yıllık 25 bin adet kapasitesi var. Başta Rusya olmak üzere Birleşik Arap Emirlikleri, Türk Cumhuriyetleri, AB ülkeleri ve ABD ile Kanada'ya ihracat yapıyor.
Giorgio Rotti firma ortağı Mustafa Şenocak, ABD'li firmalardan numune bazlı siparişler aldıklarını belirtiyor. Görüşmelerin sürdüğünü söyleyen Şenocak, önümüzdeki süreçte toplu siparişler alacaklarını vurguluyor. ABD'ye ihracatta artış olduğunun altını çizen Şenocak, "İletişimde olduğumuz firmalarla ticari ilişkilerimizi büyütmek istiyoruz. Önümüzdeki süreçte fuarlara daha fazla katılım sağlayacağız. ABD'deki ürünlerimizi pazarlayacak temsilciler bulma konusunda çalışıyoruz" diyor. ABD deri sektöründe yüksek potansiyel gördüklerini ifade eden Şenocak, bu dev pazarın deri ithalatından aldığımız payın çok düşük olduğuna dikkat çekiyor. Pazarlama faaliyetlerinin artırılması gerektiğini kaydeden Şenocak, şu değerlendirmelerde bulunuyor:
"Bu pazardan çok daha fazla pay almamız mümkün. Daha çok Ticaret ve Alım Heyetleriyle her eyaletini karış karış gezmeliyiz veya buralardan alıcıları ülkemize getirmeliyiz. Daha çok fuar organizasyonları yapmalıyız ve yapılanlara katılım sağlamalıyız. Lojistik konusunda ABD'li muhataplarımızın istekleri doğrultusunda farklı organizasyonlar geliştirmeliyiz. Özellikle ABD'de ithalatı yapılmış ve müşteriye ABD'de teslimi konusunda çalışmalar yapmalıyız."
"TALEPTE ARTIŞ VAR"
Sansar Deri, kaban ve mont imalatı ve ihracatı gerçekleştiren bir firma. Yıllık kapasitesi 20 bin adet civarında. Şirket, ürettiği ürünlerin ihracatını Rusya ve Ukrayna ile birlikte başta Kazakistan olmak üzere Türk Cumhuriyetleri'ne, bunun yanı sıra İsveç, Yunanistan, Almanya, Sırbistan, Slovakya, Kanada ve Amerika'ya gerçekleştiriyor. Sansar Deri Genel Müdürü Fatih Sansar da son dönemde ABD'den gelen taleplerde artış gözlemlediklerini vurguluyor. Amerika'da katıldıkları fuarlarda bazı müşteriler edindiklerini belirten Sansar, bunun yanında online kanallar üzerinden de bu dev pazara satış gerçekleştirdiklerini söylüyor. Bu ülkeye daha fazla ihracat yapmak için girişimlerde bulunduklarını ifade eden Sansar, Amerika'da deri sektörü açısından büyük bir potansiyelin olduğunun altını çiziyor. Sansar, "Ürün almak için bize gelen talepler de var. Üreticiler araştırmalarını hızlandırarak derslerini iyi çalışmalı ve Amerika'daki fuarlarda gözlemci veya katılımcı olarak mutlaka bulunmalı. Amerika'ya ihracatımızı artırmamız için gümrük mevzuatlarında da değişiklik yapılması gerekiyor. Daha rahat ihracat yapmamızın önü açılmalı" diyor.
"PAZARA ACENTA KANALIYLA GİRDİK"
Jappa Deri, uzun yıllar deri hazır giyim sektöründe deneyimi olan ailenin ikinci kuşak jenerasyonu tarafından 2005 yılında kurulmuş bir firma. Deri, stretch deri ve kuzu kürkünden kadın, erkek, çocuk giyim ürünleri üreten firmanın yıllık kapasitesi 30 bin adet. Firma, ürettiği ürünleri Fransa, Hollanda, İngiltere, Danimarka ve ABD'ye ihraç ediyor.
Jappa Deri ve Tekstil Sanayi Yönetim Kurulu Üyesi Erhan Erçetin, ABD pazarına bir acenta aracılığıyla girdiklerini, daha sonra orada toptancı müşteriler edindiklerini belirtiyor. ABD'nin kendileri açısından da son derece önemli bir pazar olduğunu kaydeden Erçetin, bu ülkede başarılı olmak için mutlaka katma değeri yüksek ürünler üretmek gerektiğini vurguluyor. Erçetin, sözlerini şöyle sündürüyor:
"ABD büyük ve önemli bir pazar, Türk şirketleri bu ülkedeki fuarlara katılımını artırmalı, gerçek alıcı firmalar ile B2B'ler yapmalı. Bana göre ihracat yapılan her ülke için deri ve malzeme testlerini düzenlemeli ve kontrol etmeli. Son yıllarda deri sektöründe uygun fiyatlı fakat deri test değerlerine uymayan derilerden üretim yapılıp çok ucuz fiyatlara satılıyor. Bu şekilde üretilen ve ihracatı yapılan ürünler bir süre sonra Türkiye'nin deri sektöründeki kalitesini ve imajını Çin, Pakistan ve Hindistan ile aynı kulvara sokacak. Amerika'ya ihracat yapmak isteyen firmalar orada ofis açmalı ayrıca acentalarla çalışmalı."
"PAZAR ÇEŞİTLİLİĞİNİ SAĞLAMAK ZORUNDAYIZ"
Musa EVİN / Luigi Deri Yönetim Kurulu Başkanı
İhracatımızı artırmamız için pazar çeşitliliğini sağlamamız gerekiyor. Bunun için ABD pazarı son derece önemli. Bu ülkede daha fazla fuara katılmamız lazım. Yurtdışındaki ticaret müşavirliklerimizden de daha fazla destek görmeliyiz. Pandemiden sonra dünyada doğal ürünlere ilgi arttı. Derinin doğal bir ürün olduğunu anlatmalıyız. Deri konfeksiyon sektörü cari fazlası veren ender sektörlerden biri ve çevreci bir sektörü. Sektörün en büyük sıkıntılarından biri de nitelikli eleman ihtiyacının günden güne artması. Meslek liseleri müfredatı yetersiz olduğu için oralardan donanımlı eleman bulamıyoruz. Meslek lisesine giden gençlere devletimizin burs, sektördeki sivil toplum örgütlerinin de iş garantisi vermesi nitelikli eleman yetiştirmemizin önünü açacak. Ayrıca meslek lisesi mezunlarının stajlarının sigorta başlangıcı sayılması da meslek liselerine ilgiyi artıracaktır.
"ABD'DEKİ PAZAR PAYIMIZI YÜKSELTMEK, 2023 HEDEFLERİMİZ ARASINDA"
Güven KARACA / İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı
Deri ve deri mamulleri sektörü olarak deri ve kürk konfeksiyon ihracatımız, 2022 yılı Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15 artarak 220 milyon dolar olarak gerçekleşti. En büyük pazarımız, yaklaşık yüzde 40 pay ile Avrupa ülkeleri. Ülkeler özelinde baktığımızda ise ABD, Fransa, Almanya, Hollanda ve İtalya en çok ihracat yaptığımız ülkeler olarak öne çıkıyor. ABD'ye ihracatımız 2022 yılı Ocak-Kasım döneminde önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 34.7 artarak 79 milyon dolar olarak gerçekleşti. ABD, deri ve kürk konfeksiyon sektöründe en çok ihracat yaptığımız ikinci ülke konumunda. Bakanlığımızın uzak ülkeler stratejisi kapsamında ABD pazarından aldığımız payı yükseltmek, 2023 yılı için öncelikli hedeflerimiz arasında. ABD, kişi başına hasılanın yüksek olduğu, dolayısıyla efektif talebin de yüksek olduğu bir ülke. Avrupa'da enerji kriziyle başlayan tedarik ve üretimdeki aksaklıklar resesyon endişesi yarattı. Bundan dolayı pazar payımızı korumak, hatta artırmak için yeni pazarlara odaklanmaya başladık. ABD, uyguladığı para politikası ve enerjide kendine yetebilmesi sebebiyle ekonomik olumsuzluklardan en az seviyede etkilendi. Bu sebeple Ticaret Bakanlığımız ve Türkiye İhracatçılar Meclisimiz ile koordine biçimde uzak ülkelere yöneldik. ABD'nin yaklaşık 50 milyar dolarlık deri ve deri mamulleri ithalatından aldığımız payı artırmak için çalışıyoruz.
