Çalışansızlık mı daha zor işsizlik mi? -2-
PARA İK/ ÜRÜN DİRİER 2022, şirketlerin insan kaynakları liderleri açısından hem dünyada hem de Türkiye'de zorlu bir yıl oldu. Uzmanlara göre 2023 daha da sert geçecek. 'Çalışansızlık' kavramının işsizlikten daha kritik bir sorun haline gelmeye başlayacağı öngörülüyor. Yetenek savaşlarının iyiden iyiye kızışmasının beklendiği 2023 yılında, ekip sayısı bakımından küçülmeye giden şirketlerin de çoğalacağı konuşuluyor. Global İK danışmanlık firmaları ve şirketlerin İK liderlerinin gözünden 2023'te dikkat çekecek trendleri ve İK'nın ana gündem maddelerini masaya yatırdık.
KOÇLUK EN ÖNEMLİ İK ARAÇLARINDAN BİRİ
ICF Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Beyza Erdem Balcı 2023'te yetenek bulma ve elde tutabilmenin önemli gündem maddelerinden olacağına işaret ederek, "Yeni dönem iş arayış yöntemlerine göre süreçleri tekrar revize etme, çalışan deneyimi ve çalışan bağlılığı, köklü değişim ve dönüşüm süreçlerinden geçerek özellikle gençlere daha sürdürülebilir bir gelecek sunabilme, ücret ve yan haklarda enflasyon ve yurtdışı ataklar ile başa çıkabilecek düzenlemeler, sürekli değişen bir zeminde sağlam durmak, artan maliyetleri daha verimli yönetebilmek için bütçe yönetimi, şirketlerin öncelikleri arasında olacak" diyor.
Z kuşağının iş hayatına her yıl daha fazla dahil olmasıyla İK politikalarının daha yenilikçi olmaya zorlandığına da değinen Balcı, şunları paylaşıyor: "Şirketler artık sadece geri çevrilemez maaş veya yan haklar teklifleri ile değil, iş modellerindeki esneklikler, eğitim ve gelişim fırsatları ve çalışan memnuniyet stratejileri ile insanı odağına almak durumunda kalacak. Paylaştığım bu yorumlar ışığında, son yıllarda hızla yükselişe geçen, şirketlerin dış ve iç koçlardan profesyonel koçluk hizmeti ve iç koç yetiştirme eğitimleri alma eğilimin 2023 yılında hızla artacağını öngörüyorum. Hem takım koçluğu hem de çalışanların aldıkları birebir koçluk hizmetlerinin, bu zorlu süreci daha kolay atlatmanın önemli İK araçlarından biri olduğunu düşünüyorum."
YENİ TREND 'YETENEK DÖNÜŞÜMÜ' OLACAK
MY Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın, esnek çalışma seçenekleri sunan şirketlerin yetenek hatlarını çeşitlendirebildiklerine değinerek, "Bu yaklaşım, yeni yeteneklerin kazanımı kadar mevcut yeteneklerin elde tutulmasında da etkili oluyor. Yönetim kurulunda yer aldığım YenidenBiz Derneği'nin gerçekleştirdiği Yeniden İnsan Araştırması'nda da benzer sonuçlar çıktığını görüyoruz. Türkiye genelinde bin 736 kişinin katıldığı anket çalışmasında; katılımcıların yüzde 57'si, Türkiye'de yaşarken yurtdışı ofisi için uzaktan çalışmayı istediğini ifade ediyor. Buna, yurtdışında yaşayıp Türkiye ofisi için uzaktan çalışmayı isterim, diyen yüzde 28'lik dilim de eklendiğinde ortaya çarpıcı bir tablo çıkıyor. Gerek McKinsey'nin gerekse YenidenBiz'in araştırmalarının ortak paydası olan uzaktan çalışma talepleri nedeniyle hibrit çalışma sistemlerinin, yükselen bir trend olarak önümüzdeki yıllarda da gündemimizde kalmayı sürdüreceğini düşünüyorum" diyor.
Önümüzdeki yıllarda öne çıkacak diğer bir trendin de iş dünyasının ihtiyaç duyduğu büyük ölçekli yetenek dönüşümü olacağına vurgu yapan Yalçın, "Teknolojide yaşanan gelişmelerin domine ettiği bu dönüşüm, tüm sektörleri derinden etkileyecek. Robotlar ve yapay zekâ uygulamalarıyla bazı işler tamamen ortadan kalkarken aslında yeni işlerin de hayatımıza girdiğini ve bunların daha fazla istihdam yarattığını göreceğiz. Çalışanlar mevcut işlerine devam etse bile yeni yeteneklere ihtiyaç duyacak ve kurum içi eğitimlerin ölçeği de derinliği de büyüyerek artacak" diye konuşuyor.
"ESNEKLİK VE ESENLİK ÜST SIRALARDA"
Figen DÖNDER / Hitit İnsan Kaynaklarından Sorumlu GMY
Hitit olarak, esnek çalışma politikaları ve wellbeing konularını 2023 İK trendlerinin üst sıralarında görüyoruz. Gönüllülük esasıyla ofis çalışmalarını gerçekleştirdiğimiz uzaktan çalışma modeli ile genel anlamda çalışan memnuniyetini sağlamış durumdayız. Bizim gibi pek çok firmanın da son iki yılda esnek veya hibrit çalışmanın getirdiği avantajları devam ettirmek isteyeceğini düşünüyoruz. Wellbeing konusunu iki başlıkta değerlendiriyoruz; finansal esneklik ve şirket bağlılığını artırabilecek faaliyetler. Enflasyon ve ücret araştırma verilerini hep birlikte değerlendirdik, düzenlemeler yaptık. 2023'te de aynı şekilde yakın takipte olacağız. Çalışan bağlılığına direkt etkisi olabilecek kişisel ve teknik gelişim programlarının artırılması, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerin çeşitlendirmesi her daim olduğu gibi yine gündemimizde yer alacaktır. Teknoloji firması olarak, İK detayında dijitalleşme konularını takip ederek bu konudaki gelişim alanlarımız üstünde çalışacağız.
"MERAKLI VE SORGULAYICI ARKADAŞLARIMIZI İSTİHDAM EDİYORUZ"
Semih SEL / Kuveyt Türk İnsan Kaynakları Grup Müdürü
Günümüzde müşteri deneyimini şekillendiren önemli etkenlerden biri, bu temelin yenilikçi çözümlerle güçlendirilmesidir. Bu nedenle dijital kanalların ve bütünleşik çok kanallı stratejilerin öneminin daha da artacağını öngörmek mümkün. Kuveyt Türk olarak biz de insan kaynakları politikamızı bu yöndeki ihtiyaçları karşılayacak şekilde belirlemekteyiz. Bu kapsamda dijitalleşen hizmetlerimize hız kesmeden devam edebilmek adına çalışanlarımıza dijital yetkinlik kazandırmaya devam ediyoruz. Veri Nimet eğitim programımızla her yıl farklı departmanlardan arkadaşlarımızı veri analisti ve bir sonraki adımda da veri bilimci olarak yetiştiriyoruz. İşe alımda ise pozisyon yetkinliğinden ziyade aramıza katılan her arkadaşımızı Kuveyt Türk'ün geleceğinde nasıl konumlandırabilir, diye düşünüyoruz. Dolayısıyla öğrenme çevikliği yüksek, merakı ve sorgulayıcı yetkinlikleri gelişmiş arkadaşlarımızı istihdam ediyoruz. Hibrit çalışma modelinin artık hayatımızın bir gerçeği olduğunu düşünecek olursak, takım ruhuna sahip, çözüm odaklı yetkinliklerin de önemli bir role sahip olduğunun altını çizebiliriz.
"İNSAN İLİŞKİLERİNİN MİNİMİZE EDİLMEDEN YÖNETİLMESİ ÖNEMLİ"
Semra SOLAK / Medianova İnsan Kaynakları Direktörü
Kurumların sürdürülebilirliği adına artık stratejik dönüşüm kaçınılmaz oldu. Bu noktada da dönüşüme öncülük edenlerin başında İK birimleri ve profesyonelleri geliyor. Değişen iş-sosyal hayat dengesini de göz önünde bulundurarak İK profesyonellerinin optimum ve esnek bir organizasyon yapısı ışığında, dinamik olarak analitik ölçümler ile fonksiyonların çıktılarını takip edebildiği ve yönetilebildiği bir yapı gündemde olacaktır. Özellikle çoğu çalışanın uzaktan çalıştığı sektörlerde veriye dayalı karar vererek şirket yönetimine katkı sunmak artık zorunluluk haline geldi. Tabii bu noktada, insan ilişkilerinin minimize edilmeden yönetilmesi de ayrı bir önem taşıyor.
"YAPAY ZEKA TARAFSIZ KARARLARA KATKI SUNACAK"
Seçil NAMRUK / MediaMarkt Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü
Önceki yıllardan itibaren gündemimizde bulunan çevik kültürel dönüşüm, çalışanlarımız için 'reskilling' veya 'upskilling' dediğimiz ve onların becerilerini geliştirmeye yönelik gelişim programları, İK analitiği, sürdürülebilirlik, eşitlik ve kapsayıcılık projeleri, 2023 yılında da gündemimizin üst sıralarında yer alacak. Bununla birlikte daha çok pandemi ile hayatımıza giren ve özellikle işe alım süreçlerinde öne çıkan yeni uygulamalar da ilerleyen yıllarda artarak devam edecek. Örneğin dijital İK çatısı altında yapay zeka uygulamalarının işe alım süreçlerine entegre edilmesiyle doğru analiz eşleşmelerinin yapılması, hem aday hem de İK profesyonellerinin zamanlarını daha iyi yönetmesini sağlayacak ve tarafsız karar verilmesine katkı sunacak.
"DEĞİŞİM YÖNETİMİYLE PARALEL ÇEVİKLİK BELİRLEYİCİ OLACAK"
İrem Akman KESKİN / GTech İK Direktörü
2023'ü değerlendirmeden önce 2022 trendlerine göz atacak olursak uzaktan çalışma sisteminin İK alanında varlığını kalıcı şekilde koruduğunu söylemek mümkün. 2022 yılında İK alanında; var olan yeteneği elde tutma, geleceğin öngörülmesindeki zorluklar nedeniyle geleceğe hazırlanma, eşitlik ve kapsayıcılık, işveren markasına yatırım yapmak, kariyer fırsatları sunmak gibi birçok alanda yeni gelişmelere şahit olduk. Pandemiyle yeniden şekillenen hayatlarımız gibi İK sektöründe de alışkanlıklarımız değişti ve dijital dünyayı iş hayatımıza entegre etmemiz normalleşti. 2023 yılında da İK trendlerinde bu normalin devam edeceğini öngörüyor aynı zamanda global çapta beklenen ekonomik durgunluğun sektörü etkileyeceğini düşünüyorum. Yeni yetenekleri şirkete kazandırma, mevcut yeteneği elde tutma, çalışan deneyimi, şirket kültürünün rolünü yeniden değerlendirme, liderlik etkinliği ve değişim yönetimiyle paralel çeviklik kavramlarının 2023 yılının İK trendlerinin belirleyici kriterleri olacaktır.
"2023, İŞE ALIMLAR YÖNÜNDEN DAHA ZORLU GEÇECEK"
Özge ÜNAL / PayTR İK Direktörü
İK açısından 2021 ve 2022 yıllarına baktığımızda bu yılların şirketler için tam bir geçiş yılı olduğunu söyleyebiliriz. Peki, neden bir geçiş yılı? Çünkü tüm dünyadaki çalışma sisteminin reorganize olmasına neden olan pandemi dönemi çalışma sistemlerimizden sosyal yaşantımıza kadar tüm yaşamımızı değiştiren bir süreç olarak karşımıza çıktı ve bizler bir anda ofislerimizde yürüttüğümüz çalışma düzenlerimizden evlerimizde de çalışma imkanına sahip olabileceğimiz bir çalışma sistemine geçtik. Özellikle son yıllarda yaşanan pek çok değişim ve değişiklik süreci, şirketleri ve çalışanları bir hayli yordu fakat bir yandan da değişime ayak uydurabilme ve değişimi yönetebilme konusunda çok daha hızlı aksiyon alabilmemizi sağladı. 2023 yılında da İK departmanları için değişimleri pozitif olarak yönetebilme becerisi önemli olacak. Özellikle işe alımlar yönünden bakacak olursak 2023 yılının geçtiğimiz yıllardaki işe alımlara oranla daha zorlu geçecek bir yıl olacağını düşündüğümüzü söyleyebiliriz. Bunun en büyük nedeni de pandemi dönemiyle hayatımıza giren uzaktan çalışma sistemiyle birlikte artık şehir ya da ülke değiştirmeden de farklı şehir ve ülkelerdeki şirketlerle çalışılabilme imkanına sahip olunması ve özellikle 2022 yılında artan yurtdışı çalışma oranları, diyebiliriz.
"OKR METODOLOJİSİNİN YÜKSELECEĞİ BİR YIL OLACAK"
Tuğçe HÜNKAR / Tempo BPO İK Direktörü
Tahminimizce hibrit çalışmanın devam ettiği, esnek yapıda verimlilik odaklı bir yıl bizi bekliyor. Yan hakların daha da esnediği, çalışan tutundurma stratejilerinin gözden geçirildiği bir yıl olmasını bekliyorum. Kariyer yönetim süreçleri gözden geçirilip daha esnek ve kapsayıcı bir hale getirilecektir. Performans yönetim sistemlerinin esnek modeline evrildiği, OKR metodolojisinin yükseleceği bir yıl olacağını tahmin ediyorum. Ekonomik koşullar, tüm şirketleri daha kompakt çalışmaya itiyor. Tüm kaynakların verimli kullanılması, yükselen değer olmakla birlikte insan kaynağı da bu kaynaklara dahil. Bu noktada şirketler yüksek performanslı ve çok yönlü çalışanların bağlılığını artırmaya çalışacaktır. Kaynak verimliliği çalışmaları daralmaya ve çalışan sayısında optimizasyon yapılmasına sebep olacaktır. Enflasyon ve dolar kurundan negatif etkilenen sektörlerde daha fazla çalışan sayısında optimizasyon yapılacağı düşüncesindeyim.
"PERSONEL AZLIĞI EN ÖNEMLİ İK SORUNLARINDAN BİRİ"
Büşra KÖYMEN / Tepe Savunma ve Güvenlik Yetenek Kariyer Yönetim Müdürü
Departmanların özelliklerine göre uygun yetenekte çalışabilecek personel azlığı, son dönemlerde en önemli insan kaynakları gündem sorunlarından biri. 2023 yılında da aynı şekilde bu konu yine gündemde olacağa benziyor. Çalışan memnuniyet ölçümleri ve aksiyon planları üzerine, yine önceki senelerde olduğu gibi 2023 yılında da eğileceğiz. İç iletişim ve motivasyon uygulamaları da yine gündemimizde olacak başlıklar arasında olacak. Şirket İK önceliklerimiz arasında; yetenek yönetimine dair uygulamalar, yeteneği günden güne saha çalışanlarımız için daha yoğun bir programa oturtarak yönetmek ve bunu yukarıya çıkarmak yer alıyor. 'Sahadan Ofise' yetenek yönetimi programıyla birlikte sahada görev yapan üniversite mezunu çalışanlarımıza kariyer fırsatı sunarak hem kurumsal hafızayı muhafaza ediyoruz hem de potansiyeli değerlendirerek yetenekleri desteklemeyi amaçlıyoruz.
"2023 İK TRENDLERİNDE BEŞ BAŞLIK ÖNE ÇIKACAK"
Melis ABACIOĞLU / Wellbees CEO'su
2023 İK trendlerinde beş başlığın öne çıkacağını görüyoruz. Uçtan uca çalışan deneyimi; daha kişiselleştirilmiş, esnek, insan odaklı, esenlik uygulamaları olan ve aynı amaca koştuğunu hissettiren uygulamalar ön plana çıkacak. İK'nın esenliği; giderek daha kritik bir rol üstlenen İK departmanı önce kendi esenliğine önem verecek. Böylece diğer ekiplere de daha sağlıklı bir şekilde odaklanacak. Çalışma koşullarının yeniden yapılanması; global danışmanlık şirketi Melon'ın 2023 İK Trendleri raporuna göre şirketlerin yüzde 70'i hibrit, yüzde 24'ü uzaktan çalışma modelini uyguluyor. Yeni yılda esnek hibrit modeli artacak, ofisler ise çalışanların sosyalleşeceği alanlara dönüşecek. Yöneticilerin yeteneklerinin geliştirilmesi; yöneticilerden beklenen artık sadece ekibin nabzını tutup verimliliğe odaklanması değil, daha insan odaklı bir yaklaşımla ilişkiler kurup, bağlılığı ve ekip motivasyonunu artırması. İşe alım; büyük istifa dalgası, pandemi sonrası işe alımların artması, rekabetçi ortam ve yetenek azlığı gibi sebepler dolayısıyla işe alımlar zorlu geçecek. Yetenekleri tutmak için yüksek maaş, iyi yan haklar, esnek çalışma tek başına yeterli olmayacak. Güçlü işveren markası, şirkette sunulan gelişme fırsatları, stabil finansal durum ve kurum kültürü ön plana çıkacak.