“Türk devletleriyle fintekte küresel güç oluşturacağız”
PARA RÖPORTAJ/ ÜRÜN DİRİER Türkiye Ödeme Ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği TÖDEB, sektördeki insan kaynağı açığını karşılamak üzere çeşitli eğitimler vermekten, dünyada varlık göstermek üzere fuar düzenleme organizasyonlarına kadar çok çeşitli alanlarda elini taşın altına koyuyor. Hali hazırda 89 ödeme ve elektronik para kuruluşunu çatısı altında birleştiren TÖDEB, Türk devletleriyle birlikte gerçekleştirdiği fintek açılımıyla da son dönemde dikkatleri üzerine çekmişti. TÖDEB Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Bilgetekin ile son dönemde ses getiren uygulamalarını ve sektörel hedeflerini konuştuk.
Birlik çatısı altında kaç kuruluş yer alıyor?
-Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan lisans almış 89 tane üye kuruluşumuz var. Bunlardan 26 tanesi ödeme kuruluşu. 63 tanesi de elektronik para kuruluşu. Bunlar farklı bentlerden hizmet ediyorlar. Uluslararası para transferi yapan üyemiz var. Dijital cüzdan ve ön ödemeli kartla hizmet eden üyelerimiz var. Fatura ödeme hizmetlerine aracılık eden üyelerimiz var. Fiziki post ve sanal post hizmetleri veren üye kuruluşlarımız var. Fatura ödeme hizmetlerine aracılık eden üye kuruluşlarımız var. Elektronik para kuruluşu olup aynı zamanda dijital banka lisansı alan, dijital banka lisansına müracaat eden üye kuruluşlarımız da var.
Sektör olarak ne durumdasınız? Sektörünüzün varlığını nasıl görüyorsunuz?
-Sektör olarak iyi durumdayız. Daha da iyiye doğru gidiyoruz. Şimdi bizim sektörümüz 2013 yılında çıkan 6493 Sayılı Kanun ile beraber yasal bir zemine oturdu. Ve dolayısıyla yaklaşık 11 yıllık bir geçmişimiz var. 11 yıllık kısa denebilecek geçmişimizle kıyasladığımızda geldiğimiz yer, gerçekten hem istihdamda hem ekonomiye katkı noktasında hem hizmet ihracı noktasında iyi bir yer. Sayın Cumhurbaşkanımızın Marmara Forumu'nda, "Türkiye Cumhuriyeti fintek üssü olmalı!" diye bir söylemi var. Biz bu söylemden yola çıkarak Türkiye'nin bir üs olabilmesi için neler yapılması gerektiğini kendi içimizde tartıştık ve önceliğimizi sektörümüzün büyümesi olarak belirledik. Sektörümüze nitelikli insan kaynağının kazandırılması, otoriterlerle şeffaf ve açık iletişim kurulması ve en önemlisi de belli bir büyüklüğe geldikten sonra uluslararası mecrada üye kuruluşlardan söz ettirilmesi ve ekonomiye katkı sunulması ve böylelikle de bir üs olma hedeflerinde adımların atılması önceliklerimiz arasında yer alıyor.
Ajandanızda bu yıl neler var?
-Ajandamızı üç ana başlıkta topladık diyebiliriz. Bunlardan bir tanesi otoriteyle olan ilişkiler, güçlü yasal altyapının sağlanması, otoritenin istediklerini sektöre anlatmak, sektörün talep ve isteklerini de otoriteyle paylaşmak, özetle bir köprü vazifesi görmek. Bunları yaparken şunu gördük, nitelikli bir insan kaynağımız yok. Dolayısıyla da buradaki insan kaynağı boşluğunu otoritelerden ve bankalardan transferle çözmeye çalıştık. Bir nebze başarılı olsak da 2023 yılı içerisinde TÖDEB Akademi'yi kurduk. TÖDEB Akademi çatısı aldığı altında sektörümüzdeki profesyonellerin niteliğini artırmaya yönelik sektörel eğitimler vermeye başladık. Bununla da yetinmeyip Marmara Üniversitesi ile TÖDEB Fintek Çırağı gelişim programını sertifika programına dönüştürdük. Marmara Üniversitesi ile öğretim yılı öncesinde çağrıya çıkıyoruz. 30 yaşını geçmemiş, üniversite son sınıf öğrencisi ya da bir lisans programını bitirmiş ama hala bir meslek mensubu olamamış, mezuniyetten sonra 3 yıl tamamlamış genç arkadaşları bu sertifika programını kabul ediyoruz. TÖDEB Fintek Çırağı 28 haftalık bir eğitim programı. Marmara Üniversitesi'nin akademisyenleri aynı zamanda sektör profesyonelleri ile beraber geliştirilmiş bir müfredatımız var. Eğitimlere birlikte katılıyoruz. Dolayısıyla 14 hafta teorik, 14 hafta staj programı diye bunu sınıflandırdık. Sonra bir sınava tabi tutuyoruz. Geçer notu alan genç kardeşlerimizi seçmiş oldukları branşa uygun üye kuruluşlarımızda staj yaptırıyoruz. O staj süresinde başarılı geçirmişler ise sektörümüzde sözleşme imzalatarak kendi insan kaynağımızı kendimiz yaratmış oluyoruz.
Ajandanızın üçüncü başlığı nedir?
Uluslararası görünürlük ajandamızın üçüncü başlığını oluşturuyor. Uluslararası mecrada, globalde sektörümüzün tanıtıma ihtiyacımız var. Sektör profesyonellerini, sektör oyuncularını anlatma derdimiz var. Bunun için 2024 yılı içerisinde 4 tane ülkede uluslararası fintek fuarına katılım sağladık. Türkiye Pavilyonları kurulmasında emeği geçen Ticaret Bakanımız Sayın Ömer Bolat başta olmak üzere değerli tüm ekibine de sizler aracılığıyla bir kez daha teşekkür etmiş olayım. Çünkü biz o etkinlikleri devlet teşvikleriyle gerçekleştiriyoruz. Bu teşvikler sayesinde uluslararası mecrada Türk finteklerini anlatma fırsatı bulabiliyoruz. Üye kuruluşlarımız kendi çözümlerini aktarma, anlatma şansı, fırsatı yakalıyorlar ve biz bunun neticesinde kısmen yatırım alıp iş ortaklıkları kurabiliyoruz. Ülkemizin finansal teknolojilerindeki gücünü göstermiş olabiliyoruz ve olası iş birlikleriyle alakalı bir sürü iş sözleşmeleri yapılmış oluyor.
Bir fintek fuarı düzenleyeceksiniz. Biraz detay aktarabilir misiniz?
-Geçtiğimiz sene ilkini düzenlediğimiz TÖDEB Agora Fintek Fuarı'nı bu sene 17-19 Nisan'da, İstanbul Fuar Merkezi'nde düzenleyeceğiz. On bin metrekarelik bir alanda gerçekleşecek bu Fuar'a dünyanın, Avrupa'nın birçok ülkesinden finansal teknolojiler alanında girişim yapmak isteyen, bu işi yapan şirketleri davet ettik. Türkiye'deki fintek şirketlerini ve onları bir araya getireceğiz. Orada standlar açılacak. B2B görüşmeler, startuplar yer alacak. Burada da yine bakanlığımızın teşvikleri var.
Fintek ekosistemi ekonomiye katkı anlamında ne durumda?
-Fintek ekosistemi içerisinde son bir yılda 800 milyon dolar civarında bir yatırım aldığımızı, bunun 200 milyon dolarının sadece ödeme hizmetleri dikeyinde faaliyet gösteren üye kuruluşlarımıza ait olduğunu söyleyebiliriz. Bizim şu andaki hedefimiz yabancı yatırımı içeriye almak, dövizi içeriye sokmak. Bu noktada bir kas oluşturmak. Agora Fintek Fuar'ı bunun bir çıkış noktası olabilir gerçekten.
Birkaç ay önce Türk devletleriyle bir platform oluşturdunuz. Neler yapacaksınız bu platformda?
-TÖDEB çatısı altında Türk Devletleri Fintek İşbirliği Platformu'nu kurduk. Bu platformda Azerbaycan var, Kazakistan var, Kırgızistan ve Özbekistan var. Türkiye'nin önderliğinde dört kardeş ülke fintek alanında işbirliği yapacak. Kabiliyetlerimizi birbirimize aktarıp, teknoloji ve insan kaynağı ihracı gerçekleştireceğiz. Yani fintek önümüzdeki dönemde Türkler açısından, Türk Devletleri açısından çok daha konuşulan, çok daha kabul gören bir mecra olmuş olacak. İnsan kaynağı ve teknoloji transferi anlamında birbirimize katkımız olacak. Aynı masanın etrafında toplanıp küresel güç oluşturacağız. Amacımız bu.
Son olarak, sizce son tüketicinin fintek uygulamalarına güveni ne durumda? Güvensizlik var mı?
-Bugün Türkiye'de üye kuruluşlarımızın müşterisi olan yaklaşık 25 milyon kullanıcı var. Güven sorununu sektör olarak aştığımızı düşünüyorum.