Sigortada ‘yerli ve milli’ hamlesi!

PARA SİGORTA/ AYFER ARSLAN Sigorta sektörü, finansal piyasaların en önemli yapı taşlarından biri. Deprem, sel gibi doğal afetlerin yanı sıra yaşadığımız yüzyılın en büyük sorunlarından iklim krizini de dikkate alırsak; sigorta sektörünün ülke ekonomisi açısından önemi açıkça ortada. Olası risklere karşı sağladığı teminatlarla bir yandan yatırımları güvenceye alıyor. Diğer yandan ödediği tazminatlarla bireylerin ve kurumların maliyet yükünü hafifletiyor.

Türkiye ekonomisinin üç yıllık hedef ve politikalarının yer aldığı Orta Vadeli Program'ın (OVP) önemli ayaklarından birini de sigorta ve emeklilik sistemi oluşturuyor. OVP ile afetlerle mücadele kapsamında, sigortanın 'oto denetim' rolünden yararlanarak yeni düzenlemeler ile getirilmesi gündemde. Zorunlu Afet Sigortası, Bina Tamamlama, Yapı Sorumluluk Sigortası ve Bakım Sigortası gibi çıkacak yeni ürünler ile sektör gelecek dönemde belli ki adından sıkça söz ettirecek.

İşte kamunun desteğinin yanı sıra Türkiye'nin demografik yapısı ve büyüme potansiyeli de sektörün yıldızını her geçen gün parlatıyor. Ülke ekonomisi açısından önemi giderek artan sigorta sektörünün son beş yıllık seyrine baktığımızda ise hızlı bir büyüme trendi içinde olduğu gözleniyor. Sigorta ve Reasürans Brokerleri Derneği'nin 'Türkiye Sigorta Aracıları Sektör Araştırma Raporu'na göre, Türkiye'de son yıllarda sigorta sektörü ekonomik büyümenin üzerinde bir büyüme kaydederek son beş yılda prim üretimi yıllık olarak yüzde 18 arttı. Türkiye Sigorta Birliği'nin (TSB) verilerine göre ise Eylül 2023 tarihinde sektörün toplam prim üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 123.4 artışla 328 milyar lirayı geçti. Sektördeki bu büyüme trendi ve gelecek potansiyeli haliyle son yıllarda yatırımcı iştahını da artırdı.

SON ÜÇ YILDA 12 YENİ ŞİRKET

Son üç yıl içinde sigorta sektöründe 12 yeni şirket kurulurken, toplam faaliyet gösteren şirket sayısı 69'a ulaştı. Finansın yanı sıra teknoloji, turizm, enerji, gıda ve inşaat sektöründen yeni sermayedarların katıldığı sektörde, özellikle yoğun bir yerli yatırımcı ilgisi gözleniyor. Yeni oyuncular, özellikle dijitalleşme yatırımlarının da etkisiyle oto branşının yanı sıra esnaf, KOBİ ve bireylere yönelik siber risk, dijital sigortalar ve oyun sigortalarına odaklanırken, katılım sigortacılığı da ilgi çeken alanlardan biri.

Sigorta şirketlerine göre, bu ilgi önümüzdeki dönemde artarak devam edecek. Çünkü ülkemizde son yıllarda sigorta bilinci ve farkındalığı artmasına rağmen Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında sigortalılık oranları hala çok düşük seviyelerde. Sigortam.net CEO'su Bora Uludüz'e göre, dünyada sigorta penetrasyon oranı ortalama yüzde 7.2, Batı Avrupa ülkelerinde ise yüzde 9-10'lardayken, Türkiye'de sigorta alanında üretilen primin, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'ya (GSYİH) oranı yüzde 2.2 seviyelerinde. Dolayısıyla sigortacılık sektörü, halihazırda potansiyelinin yalnızca dörtte birini kullanıyor ve hala gidecek çok uzun bir yol var.

KAMU EN BÜYÜK DESTEKÇİ

Emaa Sigorta Genel Müdürü Özgür Öntürk'e göre, son yıllarda artan bu ilginin pek çok nedeni var. En önemli nedeni ise kamunun; bireysel emeklilik sistemi, tarım, finansal sigortalar ve doğal afet sigortaları gibi stratejik alanlardaki desteği. Pandemi ile birlikte hızlanan dijital dönüşüm de sektöre girişleri artıran bir başka faktör. Sigorta tüketicilerinin daha fazla dijitalleşen taleplerine paralel olarak zamanın ruhuna uygun şekilde sigorta şirketlerinin de dijital dünyada yer alma ve yatırım iştahı artıyor. Ayrıca ülkemizin uzun vadeli yüksek büyüme potansiyeli ve çalışan genç nüfus oranının yüksekliği, risk bilincini giderek artırdı.

Genç nüfusun dijital sigortacılığın etki sahasını da genişlettiğini söyleyen Öntürk, Covid-19 pandemisi, yüksek enflasyon ortamı, 6 Şubat depremi gibi, çeşitli etkili risklerin de başarılı bir şekilde yönetilmesini sektörün gelişimi açısından olumlu bir hareket olarak değerlendiriyor. Bütün bu gelişmelerin de sigortanın, finans sektöründeki yerini güçlendirdiğini belirten Öntürk, bu konuda çarpıcı rakamlar paylaşıyor. Öntürk'e göre, sektör 2023 yılının ilk yarısı itibarıyla aktif büyüklüğünü yıllık yüzde 103 artışla yaklaşık 1,1 milyar TL'ye ulaştırırken, yüzde 28 ile güçlü bir özkaynak kârlılığına sahip bulunuyor.

YERLİ YATIRIMCI İLGİSİ

Tabii sektöre yeni girişlerde asıl çarpıcı gelişme yerli yatırımcı ilgisinde dikkati çekiyor. Yabancı sermayenin toplam sermaye içerisindeki payı son altı yılda yüzde 72 seviyelerinden yüzde 56 seviyelerine gerilerken, yerli sermayedarların yatırım iştahı artıyor. Öntürk, son 20 yılda ekonomik ve ticari ilişkilerin yoğun olduğu Fransa ve Almanya'nın yanı sıra Körfez ülkelerinden de doğrudan sektöre yabancı yatırım kaynağı geldiğini hatırlatarak, "Son dönemdeyse şirketimiz de dahil olmak üzere, kurulan sigorta şirketlerinin büyük kısmının yerli sermayeli şirketler olduğu görülüyor" diyor.

Prive Sigorta Genel Müdürü Göktuğ Gür'e göre, sektörün geçmişine bakarsak yabancı ve yerli yatırımcı ilgisi dönemsel bir seyir izliyor. Geçtiğimiz 10-15 yıl içindeki yoğun yabancı yatırımcı ilgisi yavaş yavaş yerini son yıllarda yerli yatırımcıya bıraktı. Gür, önümüzdeki yıllarda yerli yatırımcının yerini yabancı yatırımcıların almasını ise kuvvetli bir olasılık olarak değerlendiriyor.

OTO BRANŞI CEZBEDİYOR

Sektörün yeni oyuncularından AcnTURK Sigorta Genel Müdürü Ali Murat Dişçi de sektördeki gelecek potansiyelinden oldukça umutlu. Sektörün milli gelirden aldığı payın düşük olmasının, yatırımcıların iştahını kabarttığını söyleyen Dişçi'ye göre, toplumda sigortalılık oranı henüz olması gereken düzeyde değil. Sektörde kullanılmamış fazlaca potansiyel olduğunun altını çizen Dişçi, şu tespitlerde bulunuyor: "Kasko sigortalarında araçların yüzde 28'i sigortalı. Benzer bir durum konut sigortalarında da geçerli. Dolayısıyla sigortacılık sektörü reel anlamda olması gerekenin çok altında bir hacimde faaliyetlerini sürdürüyor."

Göktuğ Gür de Türk sigorta sektöründeki kasko ve trafik sigortasının hacminin ve nakit akışının yeni yatırımcıların ilgisini çeken en önemli faktörler olduğu görüşünde. Sektörün toplam prim üretimi içinde oto branşının payına ilişkin veriler de bu tezi doğruluyor. TSB'nin Eylül 2023 tarihli verilerine göre, trafik ve kasko toplam 133 milyar lirayı aşan prim üretimi ile toplam prim üretiminde yüzde 40 paya sahip.

YABANCI İLGİSİ DE ARTACAK

Peki, sigorta sektöründeki yatırımcı iştahı ne zamana kadar devam edecek? Ali Murat Dişçi, yerli ve yabancı yatırımcı ilgisinin gelecek dönemde de artarak devam edeceğine inanıyor. Çünkü sigortacılık belirli sıkıntılara rağmen hala büyüyen ve kar eden bir sektör. Türkiye ekonomisinin neredeyse 1 trilyon dolara yakın bir milli gelir hacmine ulaştığına dikkat çeken Dişçi'nin öngörüsü ise şöyle: "Sigortacılık sektörü bu büyümeden doğal olarak yararlanıyor ve aynı zamanda bu büyümeye katkı sağlıyor. Yatırımcılar için sektör oldukça her zaman cazibesini koruyacak. Özellikle yabancı yatırımcının ilgisi daha da artacaktır."

Göktuğ Gür'ün de gelecek tahminleri benzer şekilde. Kişi başına düşen yıllık sigorta harcamalarının büyüme eğiliminin yanı sıra Türkiye'nin genç ve dinamik nüfusu yatırımcıyı cezbediyor. Bu potansiyel devam ettikçe sektörün yatırımcılar için cazibesini koruyacağını savunan Gür, şunları ekliyor: "Büyüme potansiyeli, insan kaynağı ve nakit yaratımı adına her zaman ilgi çekici bir sektör olmaya devam edecek."

"Agresif değil, istikrarlı büyüyeceğiz"

Özgür ÖNTÜRK / Emaa Sigorta Genel Müdürü

Hayat dışı sigorta şirketleri arasında ödenmiş sermaye sıralamasında 450 milyon lira sermaye ile üst sıralarda yer alıyoruz. Ayrıca Emaa Sigorta'nın, sigorta sektöründe tüm ruhsatlara sahip az sayıda şirketten biri olması, gelecekte büyümesinin de önünü açıyor. 2024 yılıyla birlikte bireysel ürünlerde gelişmeyi amaçlıyoruz. Bu amaçla önümüzdeki yılda kaliteli bir dağıtım kanalı yapılanmasını hedeflemekteyiz. Amacımız, sigortalılarımızın zor zamanlarında kolay ulaşılabilirliği sağlayarak hızlı hasar ödeme ve kapsayıcı poliçelerle yanlarında olmak.

'Değişimin kendisi ol' mottosu ile yola çıkan şirketimiz, dinamik ekibi ve insanın sürekli değişen ihtiyaçlarına yönelik geliştirilen yenilikçi hizmetleri ile Türkiye'de sigorta sektörünün gelişmesine ve büyümesine katkıda bulunmayı hedefliyor.

Biz, herkes tarafından bilinen, güvenilen, tercih edilen bir sigorta şirketi olabilme arzusundayız. Orta vadede bireysel ürünlerde müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamayı, uzun vadede ise sektörün öncü şirketleri arasında yer almayı planlıyoruz. Sektöre değer katma amacındayız, agresif bir büyüme stratejisinden ziyade uzun vadede sürdürülebilir ve istikrarlı bir büyüme stratejisini benimsiyoruz.

"Hizmet kalitesini yükselteceğiz"

Ali Murat DİŞÇİ / AcnTURK Sigorta Genel Müdürü

Biz acente sigortacılığı yaparak büyümeyi hedefliyoruz. Ana amacımız sigortacılığımızdaki hizmet standartlarını yükseltmek. Sigortalıları yeni ürün ve konseptlerle tanıştırmak, rasyonel fiyatlama yapmak, hizmet standartlarını yükseltmek ve acenteleri daha çok kazandırmak istiyoruz.

Orta vadede acenteler ve müşteriler tarafından bilinen bir marka olarak sigorta sektörünün lider şirketlerinden biri olmayı hedefliyoruz. Ruhsat sahibi olduğumuz bütün branşlarda sigortacılık sektörüne, müşterilere, dağıtım kanallarına ve diğer iş ortaklarına katma değer sağlayan, geniş, ulusal çapta hizmet veren bir yapı olacağız. Hayat dışı sigortacılıkta hizmet kalitesi dendiğinde akla gelen ilk şirket olacağız.

2023 yılı bizim ilk faaliyet yılımızdı ve piyasaya güçlü bir giriş yaptık. Bu yılı 3 milyar TL'yi aşkın bir ciro ile kapatacağız. 2,5 milyara yakın bir aktif büyüklüğümüz olacak. Özsermayemizde de önemli bir büyüme bekliyoruz. 2024'te yangın, sağlık, tarım ve nakliyat sigortaları gibi alanlarda büyümeyi hedefliyoruz. Ayrıca trafik ruhsatı almak istiyoruz. Başvurumuz olumlu sonuçlanırsa trafik sigortalarında da önemli oyunculardan biri haline gelmeyi planlıyoruz.

"2024'de varlığımızı perçinleyeceğiz"

Göktuğ GÜR / Prive Sigorta Genel Müdürü

Prive Sigorta olarak çeşitli bireysel ve kurumsal sigorta ürün ve hizmetleri sunuyoruz. Bireysel ürünlerimiz arasında; kasko, konut, ferdi kaza, seyahat sağlık ve misafir sağlık sigortası; kurumsal ürünler arasında ise işyeri sigortaları yer alıyor. Dijital yenilikleri sigortacılık sürecinin her adımına entegre ederek en üst düzeyde müşteri memnuniyeti sağlamayı amaçlıyoruz. Hedefimiz, Türkiye'nin dört bir yanındaki bireylere değerlerini korurken, kaliteli bir sigortacılık hizmeti sunmak.

'Sonsuz güven' mottosunu sigortacılığın temeli ve hizmet anlayışının esası olarak benimsedik. Sigorta sektöründeki hedefimiz; rekabet etmeyi seçtiğimiz alanlarda hizmetimiz ve bilgimiz ile tercih edilen sigorta şirketi olmak. Orta ve uzun vadede; inşaat ve nakliyat sigortaları branşlarında piyasa belirleyici, kasko ve sağlık sigortalarında ise önceden belirlenmiş alanlarda profesyonel sigorta aracılarının tercih ettiği bir şirket olmayı hedefliyoruz.

2023 yılının ilk yarısını strateji, planlama ve yapılanma ile geçirdik. 2024 yılının rekabet etmeyi seçtiğimiz alanlarda varlığımızı perçinlediğimiz bir yıl olacağını öngörüyoruz.

"Sigortacılığı tek ekrana sığdıracağız"

Erol ÖZTÜRKOĞLU / Fiba Sigorta Genel Müdürü

Bütün sektörlerde olduğu gibi sigortacılık sektöründe de esen değişim rüzgarları, yepyeni bir hizmet anlayışına olan ihtiyacı artırdı. Bu ihtiyaçtan yola çıkarak dijital sigortacılık yapmak üzere Fiba Sigorta'yı kurduk. Müşterilerin en çok sigortaya ihtiyaç duydukları yerde ve zamanda, onların satın aldıkları ürünle ilişkili kişiselleştirilmiş sigorta ürünü sunacağız. Sigortalılar, dijitalin yarattığı dönüşümle günlük işlemlerini tek ekrana sığdıran uygulamalar aracılığıyla ihtiyacı olan poliçelere kolay, güvenilir şekilde ulaşabilecek.

Önümüzdeki beş yılda beş kattan daha fazla büyüyerek gideceğimize inanıyoruz. Gelecek beş yıl içinde enflasyonun da daha hızlı düşeceğini varsayarsak her yıl 'double' yapmakta oldukça iddialıyız. Amacımız sektörü büyütmek. Sektördeki diğer oyunculardan prim alan veya yapılan bir işi Fiba Sigorta'ya çekmekten ziyade sektöre yeni ürünler ya da yeni ulaşım kanallarıyla beraber, sigortalanma oranını büyüten bir oyuncu olmak istiyoruz.

EN YENİ SİGORTA ŞİRKETLERİ

1. ACNTURK SİGORTA: Şirketin yüzde 100 sermayesi, sigorta acentelerinin bir araya gelerek kurduğu ANKA Grup Yatırım şirketine ait. 2020 yılında kurulan şirket, butik ürün ve hizmetlerle acente kanalı sigortacılığını büyütmeyi hedefliyor.

2. AVEON GLOBAL SİGORTA: Ağustos 2020'de 195 milyon lira sermaye ile kuruldu. 31 Ocak 2022'de hayat dışı ruhsatını alarak faaliyete başladı. İngiltere merkezli Aveon Global Holding'in kurucusu olduğu şirket, Kıbrıs'ta oldukça aktif. Hedefi; esnafa, KOBİ'lere, işçilere, gençlere sigortacılığı sevdiren siber risk, dijital sigortalar, oyun sigortaları gibi ürünler geliştirmek.

3. EMAA SİGORTA: Gateway Management Lojistik AŞ'nin bir iştiraki olarak 270 milyon lira sermaye ile Eylül 2021 tarihinde kuruldu. 8 Eylül 2023'te sermayesi 450 milyon liraya çıktı. Hayat dışı sigortacılık branşlarında faaliyet gösteren şirket, teknolojinin tüm imkanlarını kullanarak yenilikçi ürünler geliştirmeyi hedefliyor.

4. ANA SİGORTA: Nisan 2021 tarihinde prim üretimine başlayan şirket, otomotiv sektöründe ağır hasarlı araçların değerlendirilmesi alanında 30 yıllık deneyimi olan Enka Motorlu Araçlar A.Ş'nin sahibi Kantürk Öztürk tarafından yüzde 100 yerli sermaye ile kuruldu. Geleneksel yaklaşımlardan uzak yenilikçi ve butik hizmet anlayışıyla sektörde fark yaratmayı hedefliyor.

5. AREX SİGORTA: 120 milyon TL sermaye ile Nisan 2021 tarihinde sektöre katılan şirketin kurucusu, sektörün deneyimli ismi Hakan Muştu. Şirketin ana hissedarları ise Adnan Süphanoğlu, Rahmi Özmen, Ercan Tunç ve Şahin Türel'den oluşuyor.

6. FİBA SİGORTA: Alman sigorta devi Talanx'ın Türkiye'deki temsilcisi HDI Sigorta ve Fibabanka ortaklığıyla kuruldu. Dijital sigortacılık alanında Haziran 2023 tarihi itibarıyla faaliyete başlayan şirket, geleneksel ürünlerin yanı sıra akıllı cihazlara yönelik sigorta ürünlerine odaklanacak.

7. GRİ SİGORTA: Aralık 2020 tarihinde kurulan şirket, kimya, petrol, enerji, inşaat, teknoloji ve medya alanında faaliyet gösteren Paragon Holding'in bir iştiraki. 1997 yılında kardeşi ile birlikte holdingin temellerini atan Kazım Gökçe, aynı zamanda Gri Sigorta'nın da yönetim kurulu başkanı. Motorlu araç ve konut sigortalarına odaklanan şirket, bu alanda yenilikçi ürünler geliştirmeyi hedefliyor.

8. HEPİYİ SİGORTA: Doğan Holding'in iştiraki olarak 29 Eylül 2021'de kuruldu. Kasko, trafik ve tamamlayıcı sağlık sigortasında dijital çözümler sunuyor. Şirket, özellikle oto branşında, "Doğan Holding'in köklü geçmişini ve gücünü de arkasına alarak sektörümüzün en iyisi olmayı" hedefliyor.

9. HDI KATILIM SİGORTA: Ocak 2023 itibarıyla faaliyete başlayan şirket, katılım esaslarına uygun hizmet sunuyor. Alman sigorta devi Talanx Group ailesine dahil olan HDI Sigorta AŞ tarafından kurulan şirket, DASK, mühendislik, nakliyat, araç, yangın ve sorumluluk sigortalarına odaklanacak.

10. PRİVE SİGORTA: 80 milyon TL ödenmiş sermayesi ile 2021 yılında faaliyete başlayan şirket, denizcilik, sağlık, teknoloji ve yiyecek-içecek sektöründe faaliyet gösteren Prive Holding ve gayrimenkul sektörünün deneyimli ismi, Kuzu Grup Yönetim Kurulu başkanı Özen Kuzu tarafından eşit hisse payı ile yönetiliyor.

11. PAY KATILIM SİGORTA: Aralık 2022 tarihinde 300 milyon TL sermaye ile kuruldu. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme Denetleme Kurulu'na (SEDDK) ruhsat başvurusu yapan şirketin ortakları Bursa merkezli, inşaat sektöründe uzmanlaşan ONA Holding'e ait Ona Finansal Çözümler ile Fer Finansal Çözümler AŞ. Türkiye'nin en büyük katılım sigorta şirketi olmayı hedefliyor.

12. TURKCELL DİJİTAL SİGORTA: 2023 yılında 'Wiyo' markasıyla faaliyete geçen şirket, dijital sigortacılık yapacak. Şirket, "Turkcell kalitesi, güvencesi ve sunduğu uçtan uca dijital deneyim sayesinde, mobil yaşamın sigortacısı" olmayı hedefliyor.

RAKAMLARLA TÜRK SİGORTA SEKTÖRÜ (EYLÜL 2023)

· Hayat dışı prim üretimi: 288 milyar 662 milyon 479 bin 248 TL

· Hayat prim üretimi: 39 milyar 548 milyon 30 bin 978 TL

· Toplam prim üretimi: 328 milyar 210 milyon 510 bin 225 TL

· Sistemdeki BES katılımcı sayısı: 8 milyon 475 bin 240* kişi

· BES fon büyüklüğü: 635 milyar TL

· Şirket sayısı: 69

· Çalışan sayısı: 21 bin kişi

*BES verileri 18.10.2023 itibarıyladır.

Kaynak: TSB ve Emeklilik Gözetim Merkezi