PARA FİNANS/ BARIŞ ERGİN Özellikle pandemiden bu yana gümüşe olan talep her geçen yıl artıyor. Sanayinin birçok alanında kullanılan gümüş, aynı zamanda önemli bir yatırım aracı haline de geldi. Gümüş fiyatları arz ve talebin yanı sıra ülke merkez bankalarının kararları, jeopolitik risklerden etkilenen altının da tahtına göz diken bir yatırım aracı artık.
ABD Merkez Bankası FED'in faiz artış politikası, doların değer kazanmasına ve gümüşün dolar karşısında değer kaybetmesini sağladı. 2020 yılından bu yana 20 dolar çevresinde seyreden gümüşün potansiyelini tüm uzmanlar vurguluyor.
Altın ithalatı, seçim öncesi ulaştığı rekor seviyelerden gerilerken, gümüş ithalatı ise eylülde aylık bazda yüzde 234'lük artış kaydetti. Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası verilerine göre eylül ayında 106.8 ton gümüş ithal edildi. Bu veri, 123.1 ton ile rekor kırılan mart ayından sonraki en yüksek ithalat olarak kayıtlara geçti. Aynı zamanda, eylül ayında gümüş ithalatının aylık bazda yüzde 234.7 artmasıyla tarihin en yüksek ikinci aylık verisine ulaşıldı.
ENDÜSTRİYEL KULLANIM DA ARTIYOR
Yatırım amaçlı kullanımının yanı sıra endüstriyel işlevi de olan gümüşün, 2023 yılının ilk dokuz ayındaki toplam ithalatı 671.3 tona çıktı. Aylık verilere bakıldığında gümüş ithalatı, 2023'te ağustos ayı dışında hiç 50 tonun altına inmedi. 2023'ün ilk dokuz ayındaki toplam gümüş ithalatı, 833.9 tonluk ithalatın yapıldığı 2022 hariç tüm yılları şimdiden geride bırakmış durumda.
YÜKSELİŞ HİKAYESİ 30 DOLAR SINIRI
Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Şirin Sarı, teknik görünümde 30 dolar seviyesinin aşılması ile gümüşte yeni bir yükseliş dalgasının başladığının ilk sinyallerinin geleceğini belirterek şu yorumu yapıyor:
"Yukarıda ise 35 dolar ve 2011 yılının zirveleri 50 dolar seviyeleri hedefte duruyor diyebiliriz. Çin ekonomisinin yeniden toparlaması ve inşaat sektöründe oluşabilecek talep de gümüşü destekleyebilecek nedenler arasında sayılıyor. 17 doların altında temkinli olmakta fayda var, fakat 30 dolar üzerinde gümüşün yükseliş hikayesine odaklanabiliriz."
ALTINDA GERİLEME
Gümüş ithalatındaki sıçramanın, bir diğer önemli emtia olan altın ithalatındaki gerilemeye denk gelmesi dikkat çekti. Verilere göre, Türkiye'nin bu yılın ilk dokuz ayındaki altın ithalatı 257.3 ton oldu. Ekonomi politikalarına duyulan güvensizlik nedeniyle ocak ayında altın ithalatı 68.3 tona çıkarak tüm zamanların rekorunu kırmıştı. Ancak şubat ayından itibaren getirilen sınırlamaların etkisiyle altın ithalatı eylülde 14.9 tona kadar geriledi. İktidar, yıllıklandırılmış cari açığın 60 milyar dolara dayanarak tarihi seviyelere çıkmasının ardından altın ithalatına şubat ayında sınırlama, ağustosta ise kota getirmişti.
"Baz etkisi kaynaklı olabilir, bekleyip görmek lazım"
Burak YAKIN / Mücevher İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı
2022 yılında 63 milyon dolar olan takı ithalatına karşılık, 2023 yılında 100 milyon dolar takı ithalatı yapılmış. İşlenmemiş gümüşte de 2022 yılında 1.5 milyar dolar ithalata karşılık 2023 yılında şu ana kadar 710 milyon dolar ithalat var. Eylül'deki artış baz etkisi olabilir, devam edip etmeyeceğini söylemek yanıltıcı olur. Baz etkisi olasılığı nedeniyle bir düzeltme de olabilir. Önceki aylardan biriken siparişler olabilir. Pek çok etken olabilir. Bu nedenle biraz gelecek dönemdeki seyri izlemek lazım.
"Talep hızlı artacağı için fiyatları yukarı taşıyacak"
Şirin SARI / Altın ve Para Piyasaları Uzmanı
Gümüşe olan talep her geçen yıl artıyor; mücevher, otomotiv, teknoloji, inşaat, sağlık ve birçok sektörde kullanılıyor. Esneyebilmesi, iletkenliğinin yüksek olması ve bakteriler ile mücadele edebilmesi ile sağlık sektöründe kullanımları yaygınlaşıyor. Gümüş fiyatları arz ve talebin yanı sıra ülke merkez bankalarının kararları, jeopolitik risk başlıklarından hızlıca etkileniyor. ABD Merkez Bankası FED'in faiz artış politikası, doların değer kazanmasına ve gümüşün dolar karşısında değer kaybetmesini sağladı. 2020 yılından bu yana 17 - 20 dolar aralığında seyreden bir ons fiyatı bulunuyor. Uzun süredir yatayda ve yön arayışında diyebiliriz. Gümüşte yükseliş hareketini başlatacak etmenlere baktığımızda, yenilebilir enerji çıkıyor karşımıza. Yeşil enerjiye yatırımların artması ile güneş panelleri, rüzgar gülleri, elektrikli araçların her birinde bir miktar gümüş kullanılıyor. Dünya ekonomilerinin pandemi ile yaşadığı ekonomik buhrandan çıkışı ve sanayinin yeniden eski günlerine kavuşmasıyla gümüş, çok konuşulacak ürünlerden biri olacak. Bu kez oluşan talep karşısında eksik kalan arzın, fiyatları yukarı taşıması beklenebilir.
DÜNYANIN GÜMÜŞE İHTİYACI VAR
-Gümüş fiyatı, aralık ayı başında 23 doların üzerine çıkmış olsa da ağustos ayından bu yana dalgalı bir yükseliş yaşadı ve dalgalanma devam edecek gibi görünüyor.
-Kısa vadeli işlem tüccarlarının kâr elde etmesiyle fiyat tekrar geriledi. Bu arada, düşüş yönlü ekonomik görünüm finansal varlıklar üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor.
-Gümüş, elektrikli araç pilleri, yenilenebilir enerji bileşenleri ve elektroniklerin kritik bir unsuru olarak gören elektrifikasyon işleri için uzun vadeli bir talebe sahip. Aynı zamanda iyi bir ısı iletkeni olduğundan endüstriyel uygulamalarda da kullanılır. Ayrıca oldukça yansıtıcıdır ve tıbbi cihazlarda, aynalarda ve diğer optik ürünlerde yaygın olarak bulunur.
-Değerli bir maden olan gümüş, aynı zamanda geleneksel para piyasası araçlarına alternatif bir değer saklama aracı olarak da ilgi görüyor. Güvenli liman açısından altın her zaman gümüşe tercih edilir olsa da bu, gümüşün silineceği anlamına gelmiyor.
-Fiziksel gümüş satın almak bir seçenek olsa da Gümüş kağıtları da bir alternatif olarak sunuluyor. Uzun vadeli bir yatırım olarak gümüş tutmak isteyen ve gümüş külçe veya külçe gümüş depolamaktan hoşlanmayan yatırımcılar için fon, en basit seçim olabilir.
