Bayilik veren markalar ve franchise şartları -1-
PARA ARAŞTIRMA/ AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR Yeni nesil kahveciler, farklı türevlerde pizza üretimi yapan restoranlar, tasarımlarını daha çok kişiye ulaştırmayı hedefleyen mücevherciler, yurtdışına franchising vermeyi hedefleyen markalar… Dergimizde her yıl onlarca girişimcinin hayat hikâyesine, sektöre yön verecek start-up projelerine ve dünyaca tanınmış markaların franchising yöntemiyle nasıl büyüdüklerine şahit olduk. Küçük markaların büyüme yolculuğundaki serüvenini, sayfalarımıza konu aldık. Halen büyümeye devam eden ve şubelerini dünyanın farklı pek çok ülkesinde açmayı hedefleyenlerin yanı sıra, yeni nesil trendlere ayak uydurmaya çalışan küçük ölçekli markaları ele almaya halen devam ediyoruz. Hem iç pazarda hem de yurtdışında pek çok şube açmayı hedefleyen markaların çoğu yatırımcılarından isim hakkı bedeli, reklam bedeli ve royalty bedeli dahi talep etmiyor. Sıfırdan marka yaratmak yerine var olanı tercih eden girişimciler, daha karlı çıkıyor. Uzmanlar, franchise piyasasında işlem hacminin yüzde 50'den fazlasının iki-üç şubeli yeni markalarla gerçekleştiğini söylüyor. Franchise sektörünün bu yıl da büyümesini sürdürerek, yılsonuna kadar 55 milyar dolarlık bir hacme ulaşacağı tahmin ediliyor. Biz de PARA Dergisi olarak hem piyasaya yeni çıkmış markaların hem de büyüme stratejisini değiştiren ve buna göre şartlarını tekrar revize eden firmaları derleyerek, isim hakkı bedellerini, franchising şartlarını ve şube açma hedeflerini araştırdık…(Birinci Bölüm)
TAB GIDA
Türkiye'de bin 352 restoran
1994 yılından bu yana sektörde faaliyet gösteren TFI TAB Gıda, 1995 yılında Burger King'in master franchise haklarını alarak faaliyetlerine başladı. Türkiye ve Çin olmak üzere farklı dinamiklere sahip iki ülkede, iki büyük operasyon yürütüyor. Türkiye operasyonuna bağlı olarak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti ve Gürcistan'da da hızlı servis restoran işletmeciliğine devam eden firma, dünya çapında 2 bin 700'e restorana sahip. Burger King markasından sonra Sbarro, Popeyes ve Arby's gibi dört global, Usta Dönerci ve Usta Pideci ile de iki ulusal olmak üzere toplam altı markayla hizmet veriyor. Türkiye'de bin 352 restorandan yaklaşık 400 adedi, yurtdışında bin 345 restorandan ise yaklaşık 300 adedi franchise yöntemiyle işletiliyor. Firmanın franchising şartları arasında; yaya ve taşıt trafiğinin yoğun olduğu, fast food işletmeciliğine uygun ana arterler, alışveriş merkezleri, süpermarketler, sinema, dershane ve okulların yoğun olduğu uygun bölgeler yer alıyor. İşyerinin giriş katı olması, mutfak ve depolar için en az 120 metrekare alan ayrılabilmesi, toplam olarak 300 metrekare civarında kapalı alanının bulunması şart. TAB Gıda'da restoran açmak için talep edilen isim hakkı bedeli 40 bin dolar+KDV. Firma, yılsonuna kadar Türkiye'de yaklaşık 110, yurtdışında ise 150 şube açmayı hedefliyor.
Web Adresi: www.tabfoods.com
DARDENİA
5 bin dolarlık franchise giriş bedeli
Türkiye'nin balık ve deniz ürünleri uzmanı Dardanel, 2011'de hayata geçirdiği Dardenia markasıyla restorancılık alanında da hizmet vermeyi sürdürüyor. Türkiye'nin ilk balık ekmek restoran zinciri olarak bugün dokuz şubeye ulaşan marka, deniz ürünlerini en ekonomik ve hızlı şekilde geniş kitlelere ulaştırmak üzere I Love Fish konseptini hayata geçirdi. Geçen yıl ilk şubesini açtığı I Love Fish; Dardanel kalitesiyle yeni, farklı, lezzetli ve ekonomik bir fast food balık deneyimi sunuyor. I Love Fish konsepti; İstanbul Altunizade Capitol AVM, Beşiktaş Çarşı ve Çanakkale Merkez'de bulunan toplam üç şubesiyle hizmet veriyor. Dardanel ailesinin gıda perakendesi alanındaki diğer üyeleri olan balık ve deniz ürünleri restoranları Dardenia ve Deep Blue ile birlikte toplam dokuz şubesi bulunuyor. I Love Fish konseptini Türkiye genelinde büyütmeyi hedefleyen firma, bu konsepti franchising sistemiyle büyütmeyi istiyor. Kendi alanındaki rakipsiz konseptiyle müşteri kitlesini her geçen gün genişleten I Love Fish'e yatırım yapmak isteyenler, taleplerini ilovefish.com.tr adresine iletebiliyor. Franchise talepleri; oturumlu cadde restoranı ve oturumsuz AVM yemek katı olmak üzere iki farklı konseptte toplanıyor. İki konsept için de 5 bin dolarlık franchise giriş bedelinin yanı sıra lokasyona ve altyapıya göre değişen yatırım maliyeti bulunuyor. Dardanel markasının gücüyle franchise alanlara pazarlama ve iletişim çalışmalarında destek olurken, Türkiye nüfusunun yüzde 90'ına ulaşan dağıtım lojistik ağıyla da yatırımcıların yanında oluyor. I Love Fish franchise'ı açanlar, KDV hariç aylık brüt satışı üzerinden yüzde 3+KDV royalty fee ödüyorlar. Ayrıca KDV hariç aylık brüt satışı üzerinden yüzde 2+KDV reklam katkı payı ödüyorlar. Bu katkı, pazarlama ve marka yatırım faaliyetlerinin tümünü kapsıyor.
Web Adresi: www.dardenia.com
ALTIN EMLAK
Hedefi 30 temsilcilik
Altın Emlak, emlak ofisi açmak isteyen girişimcilere gelişmiş altyapılarını minimum maliyetle sunuyor. Temsilciliklerin bu girişimden elde ettikleri kazancın tamamı kendilerine ait oluyor. Altın Emlak temsilciliğini alan firmalara ,emlak ile alakalı ihtiyaç duyulabilecek her imkân sağlanıyor. Bünyesinde yer alan Altın Akademi ile temsilcilerine belli periyodlarda eğitimler veren firma, uzman eğitmenler tarafından bu imkânı girişimcilere sağlıyor. Dijital sözleşme, dijital imza, e-imza, akıllı kilit sistemi, sanal tur, 360 derece portföy çekimi gibi teknolojik konularda yaptığı işbirlikleriyle kendini geliştirmeye devam eden Altın Emlak, temsilcisi olduğu girişimcilerden aylık reklam ve royalty bedeli almıyor. Geçen yıl 25 temsilcilik hedefi olan firmanın bu yılki hedefi ise 30.
Web Adresi: www.altinemlak.com.tr
HD PİDEM / HD İSKENDER / HD DÖNER
20 restoran açmayı hedefliyor
HD Holding bünyesinde 1995 yılında kurulan Pidem, HD İskender, HD Döner ve Makarnam markalarıyla Türkiye genelinde 3 binden fazla çalışana ve 300 restorana sahip olan firma, toplamda dört marka için 50 ilde hizmet veriyor. Şubelerin 25'i franchising yöntemiyle işletiliyor. Yurtdışında Azerbaycan Bakü'de üç Pidem restoranı mevcut. Firmanın franchising şartları arasında; gerekli olan yatırımı karşılayacak finansal kaynaklara sahip olan ve zamanının çoğunu restorana ayıracak kişiler isteniyor. Firma restoranlarından katılım bedeli almazken, elde ettiği aylık cironun yüzde 7'sini royalty bedeli olarak talep ediyor. HD Holding toplamda yılsonuna kadar yurtiçinde 20 restoran açmayı hedefliyor.
Web Adresi: www.hdholding.com
ECCE ARTISAN DIAMONDS
10 bin dolar talep ediyor
2018 yılında kadın girişimci Ece Şenyıldız tarafından kurulan mücevher markası ECCE Artisan Diamonds, minimalist ve sade tasarımlarıyla dikkat çekiyor. İlk olarak online platformlarda faaliyet göstererek işe başlayan marka, ilk pop-up mağazasını Galataport Paket Postanesi'nde açarken, tüm Beymen mağazalarında, Bodrum Maça Kızı otelde ve birçok farklı online satış sitelerinde tasarımlarını satışa sunuyor. Kurulduğu günden bu yana sürekli yeni ürünler tasarlayan markanın bugün 500'ün üzerinde farklı çeşitlerde ürünü mevcut. ECCE Artisan Diamonds'ın franchise şartları arasında herhangi bir metrekare sınırlaması bulunmuyor. Tek şartları, tüm ürünlerin ECCE atölyesinden çıkması ve ECCE damgası yer almayan hiçbir ürünün satışa sunulmaması. Mağaza mimarisinde ve görsel düzen dâhilinde uygun görülen lokasyonlarda konsept mağaza olarak açılabiliyor. Yatırımcılarından franchising isim hakkını da talep etmiyor. Bayilerden aylık reklam bedeli yaklaşık 10 bin dolar talep ediliyor. Yılsonuna kadar Türkiye'de iki mağaza, yurtdışında da ilk mağaza ile açılış yapmayı planlıyor.
Web Adresi: www.eccediamonds.com
DOĞUŞ SPA KOZMETİK
İlk 20 şubeden bedel istemeyecek
Kişisel kozmetik alanının bir kolu olan parfüm pazarında kendini duyuran firmalardan biri de Doğuş SPA Kozmetik Group. 'Pellinn Paris' ve 'Wise Man Paris' markalarıyla hem kadın hem de erkek için parfümler üretiyor. Ürün portföyünde 50 kadın parfümü bulunurken erkekte ise bu rakam 20. Firmanın içerisinde ayrıca medikal kozmetik olarak isimlendirilen B2CMD markası da yer alıyor. Bu markada ise; natural secret vücut ürünleri ve floslek vegan ürünleri satışa sunuluyor. Pellinn Paris'in şu an hizmet veren üç mağazası bulunuyor. Bu mağazalar; İzmir Alsancak, Kadıköy Bahariye ve Kadıköy Bağdat Caddesi'nde yer alıyor. Bunun dışında Ankara, İzmir ve Bursa mağazaları da çok yakında hizmete girilmesi hedefleniyor. Pellinn Paris, 2022 sonuna kadar 15 şubesini kendisi açacak. 2023 yılında ise franchising vererek mağazalarını büyütmeyi hedefliyor. Firma gelen yurtiçi ve yurtdışı tüm talepleri 2023 yılında değerlendirmeye alacak. Mağaza açılışlarında personel desteğinin yanı sıra tanıtım malzemesi desteği de veriliyor. Süreç içinde mağazanın satış artırıcı ve tanıtımı destekleyici basılı ve sosyal medya tanıtımları için de merkezi pazarlama departmanı tarafından destek sağlanıyor. İsim hakkı konusunda da ilk 20 franchise için talepte bulunmuyor. 20 şubeden sonra aylık reklam ve royalty bedeli, firmanın belirlediği rakam doğrultusunda ilerleyecek.
Web Adresi: www.doguskozmetik.com.tr
GLORIA JEAN'S COFFEES TÜRKİYE
Cirodan yüzde 5 alıyor
1999 yılında Türkiye pazarına giren Gloria Jean's Coffees, Türkiye'de 33 ilde toplam 102 mağazasında hizmet veriyor. Mağazalarına ek olarak Total İstasyonları'nın "Bi' Güzel" markasıyla hayata geçirdiği yeni market konseptinde yer alan marka, en yeni ve en son teknolojiye sahip kahve makinalarıyla 100'e yakın Total İstasyonunda Bi' Güzel Market'lerde kahveseverlerle buluşuyor. 102 mağazanın dördü şirkete aitken 98'i ise franchising sistemiyle işletiliyor. Gloria Jean's Coffees Türkiye olarak toplam 33 ilde hizmet veriyor. Gloria Jean's Coffees yurt dışında 50 ülkede bin 200'den fazla mağazaya sahip. Başta Amerika ve Avustralya olmak üzere, Yeni Zelanda, Birleşik Arap Emirlikleri, Güney Afrika, Meksika, Singapur ve İrlanda, Gloria Jean's Coffees'in yaygın olarak yer aldığı ülkelerin sadece bir kaçı. Mağazalarda uygulanan tüm standartlar ve kullanılan bütün ürünler, markanın belirlemiş olduğu kriterlerin dışına çıkılmadan oluşturuluyor. Firmanın franchising giriş bedeli 350 bin TL+KDV iken verilecek franchise mağazalar için royalty oranı net cirodan yüzde 5 alınıyor. Firmada isim hakkı bedeli de mevcut.
Web Adresi: www.gloriajeans.com.tr
AUTO KING
Yurtdışı için görüşmeler sürüyor
22 yıla aşkın süredir otomotiv servis alanlarında faaliyet gösteren Auto King firması, 2022 itibarıyla ekspertiz alanında da hizmet vermeyi sürdürüyor. Şu anda toplam 76 bayiye sahip olan firmanın tüm şubeleri, franchising sistemiyle işletiliyor. Türkiye'nin 41 ilinde faaliyet gösteren Auto King, yılsonuna kadar yurt içinde 150 bayiye ulaşmayı hedefliyor. Firmanın girişimcilerden istediği franchising şartları; TSE 13805 standartlarına uygun, araç alım satım, noter, banka yakınlarında dükkân olması, motor-mekanik uzmanı, boya kaporta ustası ve ekspertiz raporunu sunacak toplamda en az üç personel ihtiyacı bulunuyor. Firmanın bayiden istedikleri aylık reklam gideri, bayi toplam cirosundan yüzde 1, royalty bedeli yüzde 7, genel müdürlük yönlendirmesi ile randevulu araçlar için bayi toplam cirosundan yüzde 20'dir. Auto King girişimcilerden isim hakkı talep etmezken, yurtdışında şubeleşme için ise görüşmelerini sürdürüyor. Firmanın yılsonu toplam hedeflediği ciro ise 72 milyon TL.
Web Adresi: www.autoking.com.tr
BAYRAMEFENDİ OSMANLI KAHVECİSİ
Bütün şubeler franchising
Bayramefendi Osmanlı Kahvecisi, modern ve özgün konsepti, zengin ürün çeşitliliği ve kendine özel dekorasyonuyla 2011 yılından bu yana misafirlerine hizmet sunuyor. Firma, Türkiye'nin her il ve ilçesinde "Mağaza, Ekspres, Konteyner ve Kiosk" konseptleriyle franchise vermeyi hedefliyor. Uluslararası planda franchise görüşmelerine de devam eden marka, 2022 yılı içerisinde yurtdışında yeni lokasyonlarda şubeleşme çalışmalarını sürdürüyor. Firmanın şu anda toplam 175 şubesi bulunuyor. Tamamı ise franchising sistemiyle yönetiliyor. 76 ilde hizmet veren Bayramefendi Osmanlı Kahvecisi, yurtdışında ise Umman ve Almanya'da faaliyet gösteriyor. Firma yılsonuna kadar 20 şube daha açmayı hedefliyor. Firmada, şubenin inşaat yapı maliyet fiyatları, metrekare büyüklüğüne göre değişiklik gösteriyor. Mutfak ekipmanları 250 bin TL+KDV, ilk gıda 90 bin TL+KDV, züccaciye ve otomasyon 125 bin TL+KDV değerinde ürün gönderiminde bulunuluyor. Marka tarafından royalty bedeli alınmıyor. Yüzde 3 lojistik ve reklam bedeli talep ediliyor. Bayramefendi Osmanlı Kahvecisi'nde isim hakkı bedelleri, mağaza konseptinde 130 bin TL+KDV'dir, ekspres konseptinde 75 bin TL+KDV'dir, konteyner konseptinde 50 bin TL+KDV'dir, kiosk konseptinde 50 bin TL+KDV'dir.
Web Adresi: www.osmanlikahvecisi.com
TAVUK DÜNYASI
233'ü franchising olarak işletiliyor
Kuruluşunun 10. yılını kutlayan Tavuk Dünyası'nın Türkiye'de 38 merkezde, 52 ilde toplamda 271 restoranı bulunuyor. Bunların 233'ü franchising yöntemiyle işletiliyor. Yurtdışında ise Gagawa markasıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) iki, Rusya'da ise 23 restoran bulunuyor. KKTC'de bu yıl bir şube açılması daha planlanıyor. Firmanın girişimcilerden istediği franchising şartlarının başında başarılı sektör tecrübesi olan, girişimci, yatırımın gerektirdiği finansal kaynaklara sahip kişiler isteniyor. Aday yatırımcının üç yıl içinde yeni bir restoran açma motivasyonunun yüksek olması da diğer şartlar arasında yer alıyor. Toplam pazarlama ve royalty bedeli olarak yüzde 5 isteniyor. 2022 senesi için isim hakkı bedeli 325 bin TL+KDV olup bu rakam yıllık bazda güncelleniyor.
Web Adresi: www.tavukdunyasi.com