"Teknoloji merkeziyetsiz fakat piyasalara merkezi denetim şart"
Geçtiğimiz haftalara kadar işlem hacmi bakımından dünyanın en büyük ve en güvenilir kripto para borsalarından olan FTX, gerçekleştirdiği yanlış iş uygulamalarının ifşasından sonra kullanıcılarına para çekme konusunda sorun çıkarmaya başlayarak iflasını açıkladı. Yatırımcı fonlarını kendi çıkarlarına kullanan borsanın bu fonları geri ödeyecek tutara sahip olmaması, bütün kripto para borsalarına karşı hızlı bir güven kaybına yol açtı. Usul Ventures & Danışmanlık'tan Avukat Kaan Özçelik, güncel haberler ışığında kripto para borsalarını ve yatırımcı güvenliğini inceleyerek yeni regülasyonların yolda olduğunu belirtti. Denetime tabi olmayan borsalar içinse FTX örneğine benzer kayıpların yaşanabileceğini özellikle vurguladı.
Geçtiğimiz haftalarda usulsüz işlem haberleri çıkan FTX borsası kripto marketi eksi yönde etkiledikten sonra piyasalardaki güvensizlik hissini artırdı ve ivmelenen bir düşüşe neden oldu. Sermaye piyasası hukuku ve kripto para hukuku konusundaki uzmanlığı ile piyasalardaki anlık hareketleri yakından takip ettiğini belirten Avukat Kaan Özçelik, milyarlarca dolarlık sermayenin kaybolmasına dikkat çekerken, giderek dijitalleşen dünyada kripto para kullanımının kaçınılmaz olduğunu, fakat bu tip problemlerle bir daha karşılaşmamak adına yatırımcıların borsa seçiminde özellikle dikkatli olması gerektiğini söyleyerek borsalarda beklenen regülasyon ilkelerine açıklık getirdi.
"Kripto para borsalarının ciddi denetimlerle karşılaşması artık kaçınılmaz"
Son günlerde FTX borsasının iflası ile düşüş fitilinin ve güvensizlik ortamının bir süre daha devam edeceğini belirten Özçelik, oluşan güven krizinin sonuçlarının henüz tam anlamıyla anlaşılmadığına dikkat çekti. Usulsüz işlemler ve likidite problemlerinin bütün kripto para borsaları açısından büyük bir tehdit unsuru yarattığını vurgulayarak krizin aşılmasındaki temel adımın regülasyon olduğunu şu şekilde açıkladı:
"Kripto para borsalarının çalışma mantığı çoğu zaman geleneksel borsalar ile kıyaslanır fakat borsalarının temel farkı finansal krizleri atlatma şekillerinden anlaşılabilir. Nitekim borsalar, sık denetlenir. Kripto para borsaları ise herhangi bir merkezden bağımsız çalışma fikrine dayandığından, neredeyse hiç denetleme görmeden yatırımcıların kripto para ticareti yapmasına aracı olur. Sistematik olarak merkezden bağımsız işleyen kripto para borsalarının regüle edilmeden gerekli güven ortamını sağlaması ise ne yazık ki mümkün değil. FTX örneğinde de görüldüğü gibi, yatırımcıların ciddi zarara uğramaması bütün kripto para borsalarının daha ciddi ve sağlam düzenlemelere tabi tutulması artık kaçınılmaz olmuş durumda."
"Şeffaflık ve kullanıcı varlıklarının takip edilmesi beklenen ilk önemli denetimler arasında"
Avukat Özçelik; düzenlenen piyasalarda özellikle stable coinlerde kullanıcı varlıklarının güvence hesaplarında saklanmasının, yatırımcılara FTX borsasındakine benzer krizler yaşamaması adına önemli bir avantaj sağlayacağını belirtmekle birlikte, denetimlerin her halükarda gerekli olduğunu şu şekilde özetledi: "Kripto para piyasalarında kalıcı bir pozitif etkilenme için öncelikle kaybedilen güvenin kazanılması gerekli. Bu aşamada önce kanun koyucuya sonra da borsalara büyük iş düşüyor. Benzer problemlerin bir daha tekrarlanmaması için daha ciddi denetimlerin uygulanması gerektiğini savunan yatırımcı sayısı da artmış durumda ve pek çok üst düzey yöneticinin bu konudaki çalışmaları hızlandırdığı biliniyor. Gelecekte kripto para borsalarının özellikle şeffaflık ve kullanıcı varlıklarının izlenmesi gibi konularda ciddi denetimlerle karşılaşması gerekli. Yatırımcı varlıklarının SPK tarafından lisanslandırılan ve denetlenen kurumlar tarafından ve maksimum oranda güvence hesabında saklanması ve bu verilerin şeffaf bir biçimde yayınlanması gerekiyor. Nihayetinde teknolojinin merkeziyetsiz olduğu, piyasaların bir merkezin denetimi altında bulunması gerektiği anlayışı herkes tarafından kabul edilmeye başlandı. Teknoloji merkeziyetsiz fakat piyasalara merkezi denetim şart."