Kıbrıs’ta gayrimenkul nasıl alınır?
PARA GAYRİMENKUL/ AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR Sıcak Akdeniz iklimi, 300 günden fazla süren güneşli havası, ünlü plajları ve zengin otel seçenekleriyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), hem Türklerin hem de yabancı turistlerin favori tatil destinasyonları arasında yer alıyor. Akdeniz'in tüm güzelliğini gözler önüne seren ada ülkesi; doğası, elverişli yaşam şartları ve uluslararası standartlarda eğitim veren okullarıyla da dikkat çekiyor. Özellikle başkent Lefkoşa, turistik otellerin yer aldığı Girne ve bir liman kenti Gazimağusa, ev almak için en çok tercih edilen şehirlerin başında. Ayrıca suç oranlarının düşük olması nedeniyle dünya genelinde en güvenli yerleşim yeri seçilen ülke, yatırımcıların da ilgi odağında olmayı sürdürüyor.
Doğu Akdeniz'de bir ada olan Kıbrıs, Sicilya ve Sardunya'dan sonra gelen üçüncü büyük ada konumunda yer alıyor. 70 km kuzeyde Türkiye, 100 km doğudaki komşusu Suriye, 370 km güneyde Mısır, kuzeybatıda 950 km uzaklıkta Yunanistan ve 170 km Güneydoğu'da Lübnan ve İsrail ile komşu. Pasaportunuz fark etmeksizin ülkeye girişte sıkıntı yaşanmıyor. En fazla üç aylık vize alınabiliyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmi dil Türkçe olsa da İngilizce, yaygın olarak kullanılıyor. Gazimağusa, Girne, Güzelyurt, İskele, Lefke, Lefkoşa olmak üzere toplamda altı ilçesi bulunuyor. Üniversiteler nedeniyle her yıl binlerce öğrenci, ülkede ağırlanıyor. Coğrafi özelliklerinin yanı sıra hemen herkesin yaşamak isteyeceği ülke konumunda bulunan Kıbrıs, talebin yaşanmasıyla beraber yeni konut projelerini de beraberinde getiriyor. Türkler başta olmak üzere Rus, Arap ve İngilizler, Kıbrıs'ta en çok konut yatırımı yapan ülkelerin başında geliyor. Fiyatlar ise diğer Avrupa ülkelerine göre daha uygun.
GERİ DÖNÜŞÜ 9-14 YIL
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) Girne Bölgesi, amortisman süresi olarak diğer bölgelere göre daha avantajlı. Bu nedenle de yatırımcılar rağbet gösteriyor. Girne'yi cazip kılan diğer sebepler de bölgede; hem turistik işletmeleri hem üniversitelerin hem de eğlence ile sosyal imkânların fazla olması. Halk arasında "Bellapais" olarak söylenen Beylerbeyi, Girne'nin en çok tercih edilen yerleşim yerlerinden biri olarak öne çıkıyor. Bununla birlikte Karmi, Esentepe, Edremit, Karşıyaka, Çatalköy ve Aşağı Girne bölgelerinin de rağbet gördüğünü söylemek mümkün. Girne'den sonra İskele bölgesi de son zamanlarda oldukça dikkat çeken bir diğer yerleşim yerlerinden biri. İskele, inşaat alanında yapılan kompleks yapılar, yaşam alanları, deniz ve kumsala sahip olmasıyla dış yatırımcıların da odağında. Özellikle Rusya, Kazakistan ve Ukrayna'dan yoğun ilgi görüyor. Dünyaca ünlü Forbes Dergisi, yayınladığı bir makalede Kuzey Kıbrıs'ı, dünyanın 2021 yılında emlak yatırımı yapılabilecek en iyi beş sahil ülkesi arasında birinci sırada gösterdi. Forbes, Kuzey Kıbrıs'ı gelişmiş turizm altyapısıyla güvenli ve misafirperver bir destinasyon olarak tanımladı. Kıyı şeridinde bulunan yerleşim yerlerinde geri dönüşler 9 ila 14 yıl arasında değişiklik gösterebiliyor.
İSKELE'YE TALEP ARTTI
Birçok ülkede yatırımlar, gayrimenkulün değerini enflasyon oranı kadar artırırken, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki emlak değerleri, konum avantajı ve konut stokundaki arz limiti nedeniyle her geçen gün artıyor. Peşinat tutarını ödeyerek sözleşmeyle birlikte başvuranlar, KKTC'de oturum izni alma hakkı da elde ediyor. Gayrimenkul yatırımı yıllardır en çok tercih edilen yatırımlardan biri olsa da ev almak isteyenleri bekleyen uzun araştırma süreci, bu önemli kararın belirsiz bir tarihe ertelenmesine neden olabiliyor. Özellikle yurtdışında gayrimenkul yatırımı yapmayı düşünenler için doğru yer ve koşulları bir arada bulmak oldukça zorken, bir de öne çıkan ülkelerdeki koşulların yatırımcılar tarafından titiz bir şekilde incelenmesi gerekiyor. Akdeniz iklimine sahip KKTC'de sıcaklıkların yıl boyunca belli bir seviyenin üzerinde seyrettiğini ve yıllık ortalama sıcaklığının 19 derece olduğunu söyleyen Kibristaneval.com Kurucusu Eyüp Derdiyok; son yıllarda birçok konut projesinin yer aldığı İskele'nin, yatırımcılar tarafından Kuzey Kıbrıs'ta en çok tercih edilen bölgelerden biri olarak öne çıktığını belirtiyor. Derdiyok, bölge hakkında ise şu yorumları yapıyor:
"Her geçen gün gelişmeye devam eden İskele bölgesi, konumunun ve manzarasının güzelliğiyle adada yatırımcıların en çok ilgisini çeken lokasyonlardan biri. Temiz ve sakin ortamıyla huzurlu bir yaşam arayanlar için iyi bir seçenek sunan Long Beach (Yeni İskele bölgesi) ise yalnızca büyük bir yatırım potansiyeli taşımakla kalmıyor, aynı zamanda uzun kumsalları, yürüyüş ve bisiklet parkurları, turistik tesisleri, eğlence mekânları, restoran ve kafeleri ile kaliteli bir yaşam standardı vaat ediyor."
KONUT DEĞERİ 8-12 YIL ARASINDA
Kıbrıs'ta gayrimenkul değeri yüksek bölgelerde amortisman süreleri ortalama 17 ila 25 yıl olarak biliniyor. Ancak hem kira gelirinin hem de mülk değerinin artmasıyla bu süre 8 ila 12 yıl arasında seyrediyor. "Bu durum yabancı yatırımcıların ilgisini çekiyor. KKTC'de satın aldığınız bir evi kiraya verdiğinizde, kira geliri ortalama 10 yılda ödediğiniz parayı size geri kazandırıyor" diyen Derdiyok, çoğu Türk ve yabancı yatırımcının, sadece bu avantajına bakarak bile Kıbrıs'ı diğer ülkelere tercih ettiğinin altını çiziyor. KKTC'deki gayrimenkul projelerinin satın alma sürecinin kolaylığına da değinen Derdiyok, bu sürecin KKTC vatandaşı olmayanlar için yerli yatırımcılardan çok da farklı olmadığını söylüyor ve ekliyor:
"Kıbrıs vatandaşı olmasanız bile, KKTC'de ev sahibi olmanız mümkün. Satın alma süreçleri yerli yatırımcıların süreçleriyle oldukça benzer ve çok kolay. Kıbrıs'ta ev sahibi olmak için öncelikle satın almak istediğiniz eve ait peşinat tutarını ödeyip, sözleşmeyle birlikte resmi başvuruda bulunmanız gerekiyor. Bir avukata verdiğiniz vekâletname ile tüm süreci kolaylıkla yürütebilirsiniz. Kuzey Kıbrıs'ta ev sahibi olmak isteyenlerin yerel emlak piyasasına ve mevzuatına hâkim olan danışmanlarla çalışmasını tavsiye ediyoruz. Yatırımcılarımızın yüksek potansiyelli bölgelerden ev sahibi olarak doğru bir yatırım yapmasına yardım olurken, 7/24 çalışan destek ekibimizle her zaman onların yanında oluyoruz."
8 BİN 886 KONUT YAPILDI
Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği'nden (KTİMB) alınan verilere göre; 2021'de KKTC'de 8 bin 886 hanelik konut yapılmış. Bunların, yüzde 30'u müstakil, diğerleri toplu konut projelerinden oluşuyor. Şu anda inşaat projelerinin ağırlıklı olarak yükseldiği bölgelerin başında sırayla İskele, Çayırova, Yeniboğaziçi, Ozanköy, Esentepe, Yukarı Girne ve Gaziveren geliyor. Alıcıların en çok hangi bölgeden konut aldığını Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Başkanı Cafer Gürcafer'e sorduğumuzda; "Gelen kitlenin beklediği yaşam alışkanlıkları, aradığı çevre ve doku bu noktada ciddi etki gösteriyor. Genellikle talep bölgeleri kıyıya ve doğaya yakın bölgeler olarak görülüyor. İyi işçilik, sağlam ve kaliteli yapılar, mükemmel doğa ve sosyal olanaklar sağlanmasının yanında ekonomik uygunluk da ön planda olunca tercih edilebilirliği artırıyor" diye, cevap veriyor. Kıbrıs'tan arazi ve konut almak isteyenlerin mevcut imar durumunu ve piyasa hareketlerini takip etmelerini tavsiye eden Gürcafer, adanın her bölgesinin değerli olduğuna vurguluyor. "Hâlihazırda emirname ve planlarda imara açık alan kapsamında olan alanlar yakın vadeli olarak konut üretimine yeterli görülmektedir. Fakat tıkanıklığı bulunan bazı konulara hızlı bir çözüm üretmediğimiz takdirde çıkmaza girmemiz kaçınılmaz olacak gibi duruyor" diyerek de uyarılarda bulunuyor.
Ülkede her ilçenin konut satış piyasası farklılık gösteriyor. Müteahhit karıyla birlikte bir konutun metrekare satış fiyatı, minimum 400-500 İngiliz sterlini arasında değişiyor. Fiyatlar konum, ekstra kalite malzeme seçimi gibi etmenlerle göre de değişiklik gösteriyor. Belirlenen yasal bir çerçeve olmamakla birlikte piyasadaki hammadde döviz endeksli olduğundan, konut ve arsa satışlarında dengeyi kurabilmek adına sterlin olarak alınıp satılıyor.
TÜRKİYE PİYASASINA GÖRE UCUZ
Geçen yıla oranla konut fiyatlarının yüzde 100 arttığını söyleyen Hepsiemlak Müşteri İlişkileri ve Satış Direktörü Engin Sezer, KKTC'nin ada bölgesi olmasından kaynaklı, kısıtlı imara sahip olduğunu belirtiyor. Bu nedenle de ülkede yaşanan arz-talep dengesizliğinden ötürü oluşan talebi karşılamakta güçlük çektiklerini söylüyor. "Türk vatandaşları KKTC'ye yoğun ilgi gösteriyor. Bunun sebebi ise amortisman sürelerinin Türkiye piyasasına göre çok cazip olması. Yabancı vatandaşlar için ise ülkedeki konut fiyatları çok ucuz kalıyor" diyen Sezer, KKTC'nin göz bebeği olarak adlandırılan Girne'nin hala cazibesini koruğunu belirtiyor. Girne merkezdeki imarlı arazilerin azalması ve kalan arazilerin pahalılığı konut inşaatının azalmasına neden oluyor. Bu sebeple inşaatlar, Girne'nin doğusunda kalan Esentepe'ye doğru kaymaya başladı. Esentepe bölgesi hem inşaatçılar hem de yatırımcılar için cazibe merkezi haline geliyor. İkinci sırada ise son yıllarda yabancı yatırımcıların fazlasıyla ilgi gösterdiği İskele bölgesi yer alıyor. İskele bölgesine yapılan tesisler sayesinde kısa bir sürede en popüler yerlerden biri oldu. Bu talep, fiyat ivmesine de yansıyor. Hepsiemlak.com'un verilerine göre, geçen yıla oranla İskele bölgesinde yüzde 50'lere ulaşan bir artış yaşandı.
TÜRK VATANDAŞLARINA KOLAYLIK
Genel anlamda KKTC'deki konut artışı her bölgede yaşanıyor. Sahil şeridinde olan bölgelerde bu artış daha belirgin. Girne Merkez, Girne Esentepe, Gazimağusa (Kapalı Maraş), Merkez, Yeni Boğaziçi, bu artışın en yoğun yaşandığı bölgelere örnek verilebilir.
Sezer'e göre Kıbrıs'ta konut alan Türk ve yabancı uyruklu vatandaşlar için bazı prosedürler uygulanıyor. Örneğin yabancı uyruklu vatandaşlar askeri bölgelere 300 metre uzaklıktan konut sahibi olabilirken, Türk vatandaşları için bu şart aranmıyor. Ayrıca yine Türkler için sadece güvenlik soruşturmasından ve İçişleri Bakanlığı onayından geçerek gerekli izinler ile KKTC'de yatırım yapabiliyor. Yabancı uyruklu vatandaşlar için İçişleri Bakanlığı ve güvenlik soruşturması onayı ortalama 90 gün sürerken TC vatandaşları için ise bu süre, ortalama 60 günde sonuçlanıyor. Türk vatandaşları KKTC'de TC ulusal bankalarından da konut yatırım yaparken yüzde 75 oranına kadar kredi çekebiliyor. Ülkede gayrimenkul limiti, yabancılar için bir adet ile sınırlanmış. Arazi alımında da bir dönüm hakka sahip olunuyor. Aile içerisinde bireylerin ayrı ayrı satın alma hakları bulunmakla birlikte çekirdek aile (anne, baba ve çocuk) için bu sınırlamalar ortak tutuluyor. KKTC'de emlak alım, satım ve kiralama işlerinde İngiliz sterlini üzerinden işlem yapılıyor. Devlet dairelerindeki vergiler, harçlar ve değerlemeler ise TL olarak işleme alınıyor.
KAPALI MARAŞ'IN AKIBETİ BELLİ DEĞİL
Kıbrıs konut piyasasının 2021 yılı başı itibarıyla hareketlendiğini söyleyen bir diğer isim ise Emlakjet CEO'su Tolga İdikat. "Emlakjet'te KKTC'deki ilanlarımıza gelen talep, 2021'de yıllık olarak yüzde 44 artış gösterdi. 2022'de de aynı yüksek talep devam etti. Kıbrıs'a olan ilginin artmasıyla geçen yıla göre konut stokunda azalma olduğunu gözlemliyoruz. Emlakjet'teki Kıbrıs ilanları da bu doğrultuda geçen yıla göre yüzde 128 azalmış durumda" diyerek bölgenin sosyo-ekonomik şartlarının yeni üniversiteler, turistik alanlar ve sosyal faaliyet alanlarıyla artması, doğası ve iklimi ile pandemiden sonra herkesin arzuladığı yaşam şartlarına uygun olması, yeni yatırımcıların ilgisini çektiğini söylüyor. Son bir yılda Girne'de konut aramalarının Lefkoşa'ya göre daha çok arttığını belirten İdikat, Bellaparis gibi turistik merkezlere yakın konumlar ve yeni villa projelerinin Kıbrıs'ın gözdesi olduğunu ifade ediyor. Ayrıca Kıbrıs'ın çevresindeki alternatiflere göre başlangıç fiyatlarının düşük olması ve 15 yıla kadar düşen geri dönüş oranları ada ülkesinde gayrimenkul piyasasının hareketli olmasına sebep oluyor. İdikat, Kapalı Maraş'ın son dönemde imara açılması konusundaki haberleri ise şu sözlerle değerlendiriyor:
"Bölgenin imar durumu hakkında haberler üç yıldır konuşuluyor. Bu bölge hakkında 2022'de ufak çalışmaların başlaması iyi bir sinyal olabilir. Öte yandan şehir yerleşkesinin yapılanması ve tekrar kurulması uzun sürecek süreçler. Eşsiz plajlara sahip olan ve dünya basınının da gözünün üzerinde olduğu bölge için KKTC Hükümeti'nin resmi açıklamalarını beklemek gerekiyor."
"KAPALI MARAŞ'IN İMARA AÇILMASI ULUSLARARASI HUKUKLA BAĞLANTILI"
Cafer GÜRCAFER / Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği (KTİMB) Başkanı
Hayat pahalılığının yükselmesi, artan enflasyon ve kurların yükselişi, her alanda olduğu gibi inşaat sektöründe de ciddi sorunlara neden oluyor. Malzeme fiyatlarındaki artış, satış fiyatlarını tetiklemekte ve bu sebeple konut yapımı ve satımında pazarın daralmasına yol açıyor. KKTC vatandaşlarının konut alımında bir sayı kısıtlaması mevcut değil. Yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişiler, ilgili yasanın sekizinci ve dokuzuncu maddeleri uyarınca, kanuni sınırlara uygun olmak ve gerekli yasal işlemleri yerine getirmek koşuluyla yabancı uyruklu bir kişi, arazinin boş olması kaydıyla bir dönüme kadar arazi satın alabilmektedir. Satın alınacak arazi içinde konut varsa, bir adet konut olması koşuluyla beş dönüme kadar arazi satın alabilirler. Satın alacakları bir adet konut bir site içerisinde ise söz konusu arazi için bir alan sınırlaması yoktur. Her ilçenin arazi değerlerini; imar durumu, arazinin şekli, inşaata elverişliliği, altyapı imkânları ve konumu gibi değişenler etkisini gösteriyor. Örneğin; Salamis bölgesinde 600 metrekarelik bir arsa 40 bin-60 bin sterlin arası satışa çıkarılırken, Mormenekşe'de imar sınırının biraz dışarısındaki bir arazinin satış piyasası, dönüm başına 16 bin ile 17 bin sterlin arasında değişiyor. Son dönemde özellikle Rusya, Almanya, Finlandiya, Norveç, Kanada vatandaşlarının ağırlıkla Kıbrıs'a ilgi gösterdiğini görüyoruz. Kapalı Maraş'ın son yıllarda imara açılması çok konuşulsa da bu durum, uluslararası hukukla bağlantılı bir konu. Bu noktada Türkiye Dışişleri Bakanlığı ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'nın yakinen takip ettiği bu bölge için temennimiz, uluslararası hukuk kurallarıyla paralel bir zeminde sürecin ilerlemesidir.
KKTC'DE KONUT ALIRKEN DİKKAT!
*Satın almak istediğiniz konut yeni inşa edilen bir emlak projesi içerisinde yer alıyorsa, inşaatı ve satışı gerçekleştiren firmanın yerel olup olmadığını kontrol edin. Yerel şirketler yıllardır Kıbrıs'ta konut projeleri yaptığı için daha güvenilir olarak biliniyor.
*KKTC satılık ev türleri konusunda oldukça fazla seçenek sunuyor. Denize yakın bir villa, residence dairesi, müstakil ev, apartman dairesi gibi pek çok seçenek mevcut. Ancak burada her zaman olduğu gibi ihtiyaçlarınızı göz önünde tutmakta fayda var.
*Konut satın alma süreci yabancı yatırımcılar için bazı prosedürleri beraberinde getiriyor. Kıbrıslı avukatlar aracılığıyla yürütmeniz gereken bu süreçte avukatınız sizin adınıza Bakanlar Kurulu başvurusu yapabiliyor.
*Satış sözleşmesinin resmiyet kazanması için pul ücreti ve tapu devrinde ortaya çıkabilecek harçlar konusunda bilgi sahibi olmanız gerekiyor.
*Kıbrıs satılık ev araştırması yaparken satın alacağınız konutun yatırım veya yaşam amacıyla uygun bir seçenek olup olmadığını iyice sorgulayın. Yatırım amaçlı satılık ev ilanlarına bakıyorsanız kira geliri yüksek bölgeler tercih edilebilir.
*KKTC'de politik sebeplerden dolayı üç farklı tapu türü bulunuyor. Satılık ilanlarına bakarken Türk Koçanı, Eşdeğer Koçan ve Tahsis Koçan gibi detaylarla sürekli karşınıza çıkabilir.
*Yaşam amaçlı olarak satın alacağınız evde kaç kişinin yaşayacağı önemli. İhtiyaçlarınızı karşılamayacak kadar küçük bir daire almanız kötü bir karar olabilir. Bu sebeple her zaman ihtiyaçlarınızı göz önünde bulundurmanız gerekiyor.
*Kuzey Kıbrıs'a taşınmak veya yerleşmek gibi bir düşünceniz varsa oturum izni alabilmeniz için en kolay yol Kıbrıs'ta ev satın almaktır. Genellikle bir-iki ay içinde onaylanan oturum izninizi yıllık olarak yenilenebiliyor. Ayrıca ilerleyen dönemlerde Kıbrıs vatandaşlığı almak istiyorsanız bu yolu tercih etmek mümkün.
*Girne, Gazimağusa, Lefkoşa, İskele gibi son dönemlerin emlak konusunda öne çıkan şehirlerarasında. Ancak turistik olan şehirlerde emlak fiyatları yüksek olabilir.
*Dikkat edilmesi gereken bir diğer konu ise yatırım yapılan binaların yapı ruhsatı ve hatta yapı kullanma izni olup olmadığını öğrenmek. Birden fazla ortak içeren tapular veya mevzuata uygun olarak inşa edilmemiş konutlar ilerleyen dönemlerde size sorun yaşatabilir. Eğer yeni inşa edilen Kıbrıs emlak projelerinden bir konut satın alacaksanız bu risk oldukça azdır.
*Eğer içerisinde kiracı bulunan ve kira sözleşmesi devam eden bir ev satın almayı planlıyorsanız kira sözleşmesini mutlaka detaylı olarak inceleyin. Yatırım amaçlı satın alımlarda aylık kira bedelini kontrol etmek sizin için faydalı olabilir.
*Ev satın alırken bölgeyi, olanaklarını ve ulaşım ağlarını çok iyi bir şekilde kontrol edin. Gerekirse evin çevresini bir gün boyunca hem gece hem de gündüz olmak üzere keşfetmeye çalışın.
"GİRNE ÖNEMLİ BİR YATIRIM BÖLGESİ OLDU"
Aylin Pelin ONAR / Coldwell Banker Türkiye & KKTC'de Emlak Danışmanı
Kozmopolit ve uluslararası bir profile sahip olan Girne, uzun zamandır önemli bir yatırım bölgesi oldu. Girne'de özellikle Alsancak, Edremit ve Esentepe, yoğun talep gören bölgeler olarak öne çıkıyor. Nitelikli konutların ulaşılabilir fiyatlara sunulması, birçok kişi için eşsiz fırsat sunuyor. Buna paralel özellikle bu yıl Forbes Dergisi'nin işaret ettiği İskele bölgesi, kıyıya paralel uzanan özel konut projeleriyle de yükselen yerleşim yerlerinden. Pandemi sonrası giderek artan uluslararası talep ve buna paralel üretimin kısıtlı olması, artan maliyetlere paralel olarak fiyatlar hızla artış göstermektedir. 56 bin sterlin'den başlayan fiyatlar, özellikle büyüklük, sosyal donatılar ve manzaraya göre değişiyor. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları Kuzey Kıbrıs'ta yabancı statüsünde mülk edinebiliyor. KKTC'de taşınmaz mal satın alacak veya kiralayacak olan yabancı kişiler, taşınmaz mal satın alabilmeleri ve yasal olarak o mal üzerinde hak sahibi olabilmeleri için İçişleri Bakanlığı'na müracaat etmeleri, bakanlık tarafından yapılacak soruşturmalar neticesinde Bakanlar Kurulu onayını almaları gerekiyor. Onay süreci, başvuru niteliğine göre değişmekte olup genellikle Türkiye vatandaşları için iki, diğer uyruklular için altı aylık bir sürede tamamlanıyor. Yabancı uyruklu bir kişi KKTC'den, arazinin boş olması kaydıyla bir dönüme (1338 metrekare) kadar arazi satın alabiliyor. Satın alınacak arazi içerisinde konut varsa, bir adet konut olması koşuluyla beş dönüme kadar arazi satın alabilirler. Satın alacakları bir adet konut bir site içerisinde ise söz konusu arazi için bir alan sınırlaması yok. Bu sınırlama tapu ile ilgili.
"KIBRIS'A HASTANE KURACAĞIZ"
Faik GÖKSU / Turkishdoc Yönetim Kurulu Başkanı
Çinli ortaklarımızla Türkiye'de çok büyük bir ilaç fabrikası ve Kıbrıslı ortaklarımızla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde sadece belli konulara odaklanmış, niş bir hastane kuruyoruz. Bu hastanede ana konularımız kök hücre, Ar-Ge sürecine olan Car T Cell (kansere hastalıkları), tüp bebek ve plastik cerrahi alanları olacak. Çok lüks bir konseptte dizayn edilen hastanemiz, toplam 19 bin 800 metrekare kapalı alana sahip. İçerisinde 400 metrekarelik Ar-Ge laboratuvarı ve bin 200 metrekare GMP (İyi üretim uygulamaları) laboratuvarımız yer alacak. Hastanenin toplam yatırım tutarı yaklaşık 35 milyon euro. Lüks konsepti ve çok özellikli laboratuvarlar içermesi nedeniyle normale oranla daha yüksek maliyetli bir yatırım durumunda. Öncelikle Kıbrıs, pek çok açıdan bizim ve hastalarımız için avantajlı bir konumda. Turistik kapasitesi ve ulaşım kolaylığı var. Schengen ülkelerinden gelecek hastalar Güney Kıbrıs üzerinden, Schengen vizesinde zorluk yaşayan misafirlerimiz ise Türkiye vizesiyle kolayca gelebilecekler. Bu projedeki ortaklarımızın Kıbrıslı doktorlar olması da ayrı bir faktör. Grubumuzun tüm şirketlerinin hedefi, 2024 yılında 80 milyon dolar ciro olacak. 2025'te ise 100 milyon dolar ciro barajını aşmayı amaçlıyoruz. 2025 yılının sonuna kadar Çin'in en büyük biyofarmasötik firması Yiling Pharmaceutical ile Türkiye'de kuracağımız ilaç fabrikası ve Kıbrıs'ta açılacak hastaneyle birlikte iki bin personele istihdam sağlamayı planlıyoruz.