PARA RÖPORTAJ/ ÜRÜN DİRİER Pizzanızı veya doğum günü pastanızı birkaç dakika içerisinde evinizdeki 3B yazıcıdan üretebileceğiniz günler yakında. Bio printing yani 3 boyutlu yazıcılardan organ üretimiyle ilgili ciddi ilerlemeler sağlandı. Diş tasarımlarındaki tedavi süreçleri de 3 boyutlu yazılı teknolojileri ile yapay zekaya aktarılabiliyor. Otomotiv sektöründeki gelişmeler heyecan verici… Global 3B yazıcı pazarı 2023 yılında 20.68 milyar dolarlık hacme ulaştı. 2030 yılına kadar hacmin 120 milyar doları geçmesi ön görülüyor.
3 Boyutlu (3B) yazıcılar yeni teknolojilerle beraber tekrar gündemde… Özellikle sağlık sektöründe kullanılan bu cihazlar, gıda ve kuyumculuk sektörlerinde de konumunu güçlendiriyor. Gelişmelere dair, Türkiye merkezli bir üretici olan, 60'tan fazla ülkeye ihracat yapan 3bfab'in Teknoloji Ar-Ge Müdürü Nikita Türkmen ile 3 boyutlu yazıcı pazarını ve şirketin enteresan çalışmalarını konuştuk.
-Şirketi ne zaman ve ne hedefle kurdunuz? Şirket hikayesinden bahseder misiniz?
2013 yılında kurulan firmamız 2017 yılında Ar-Ge çalışmalarına başladı. 2018 yılıyla birlikte TÜBİTAK ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın taktiriyle Ar-Ge Merkezi unvanı aldık. 2013 yılında kurulduğumuzda 3B yazıcıları ithal ediyorduk, ancak 2017 yılında Ar-Ge departmanımızı kurarak bir yıl içerisinde çalışmalarımızın meyvelerini aldık. İlk ürünümüzü tamamen yerli donanım ve yerli yazılım ile Türkiye'de kendi bünyemizde üretmeye başladık. 2018 yılında dünyanın en hızlı 3B DLP yazıcısını geliştirmeyi başardık ve bununla çok gurur duyuyoruz. Geçtiğimiz 8 yıllık araştırma ve geliştirme süreçlerinde birçok 3B yazıcı ve bu yazıcıların kullandığı reçineleri geliştirdik. 2025 yılında piyasaya yenilikçi birçok ürün sürmeyi planlıyoruz. Yıllar içinde, kuyum sektörü, otomotiv, havacılık, sağlık, eğitim ve mimarlık gibi çeşitli sektörlerdeki müşterilerimize yüksek kaliteli hizmetler sunarak portföyümüzü genişlettik. Bugün, 3bfab olarak hem yerel hem de uluslararası pazarlarda faaliyet gösteriyoruz.
-3B hangi tür ürünler için hizmet veriyor? Hangi sektörlere odaklısınız?
3bfab olarak, ağırlıklı olarak kuyum ve diş sağlığı sektörlerine odaklanmaktayız. Kuyum alanında, 3B yazıcılarımız kullanılarak özel tasarım ürünler üretilmekte olup, bu ürünler kalıbı alınamayacak kadar hassasiyetle üretilmektedir. Şu anda dünyada tek üretim yöntemi olan 3B yazıcılar sayesinde bu tür ürünler mümkün kılınmaktadır. Ayrıca, diş sağlığı alanında geliştirdiğimiz cihazlar oldukça rağbet görmekte ve yaygın olarak kullanılmakta. Ayrıca, biomedikal sektörüne giriş yaparak, üniversitelerle ortaklıklar kurarak çalışmalarımızı sürdürmekteyiz. Özellikle biyoprint alanında ileriye dönük olarak, bioprint yapan cihazlar geliştirmeyi hedefliyoruz. Şu anda, kök hücre ve 3B yazıcı kullanılarak kulak zarı üretme potansiyelini araştırmakta ve bu alanda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu sayede, kulak zarı hasar görmüş hastalarımıza etkili bir tedavi olanağı sunmayı amaçlıyoruz. Bunun yanı sıra, otomotiv ve havacılık gibi sektörlerde de zaman zaman projeler yürütmekteyiz, bu da portföyümüzü çeşitlendirerek farklı alanlarda da uzmanlaşmamıza olanak tanımaktadır.
-Gerçekleştirdiğiniz ilginç çalışmalardan örnek veriri misiniz?
Yapay zekalı kuyum uygulamasından bahsetmek isterim. 3B yazıcılarımız, Nesnelerin İnterneti (IoT) teknolojisi ile entegre edilerek, yapay zeka destekli yazılımımız sayesinde tasarım sürecini otomatikleştiriyor. Kullanıcılar sadece baskı yapmak istedikleri modelleri belirleyip, geri kalan tüm tasarım ve hazırlık süreçleri yapay zeka tarafından dakikalar içerisinde tamamlayabiliyor. Bu özelliği dünyada ilk kez biz gerçekleştirdik ve ardından bu yeniliği gören diğer firmalar da benzer çalışmalar yapmaya başladı.
-Hangi ülkelere ulaştınız?
Amerika, Hollanda, Dubai ve Türkiye'de toplamda 7 adet ana ofis açtık. Bu ofislerimiz, farklı bölgelerdeki müşterilerimize özel hizmetler sunarak, sektörler arası çeşitlilik ve uzmanlık alanlarımızı genişletmemize olanak tanıyor.
-Dünya 3 boyut pazarında lider ülkeler hangileri?
Dünya 3D baskı pazarında lider konumda bulunan ülkeler arasında Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Almanya ve Çin öne çıkmaktadır. ABD, yenilikçi 3D yazıcı üreticileri, güçlü Ar-Ge yatırımları ve geniş endüstriyel uygulamaları ile sektörde öncü bir rol oynamaktadır. Almanya ise mühendislik mükemmeliyeti, otomotiv ve havacılık gibi yüksek teknoloji gerektiren sektörlerdeki güçlü varlığı sayesinde 3D baskı teknolojilerinde önemli bir oyuncudur. Çin ise geniş üretim kapasitesi, maliyet avantajları ve hızlı teknoloji adaptasyonu ile 3D baskı pazarında hızla büyüyen ve lider konumunu pekiştiren bir ülkedir. ABD'nin bu alandaki liderliğini göz önünde bulundurarak, 2023 yılında stratejik bir karar alarak çalışmalarımızı ilerletmek ve teknolojiyi yakalamak için Amerika ofisimize transfer oldum. Buradaki üniversitelerle yakın temaslarda bulunarak akademik araştırmalara ağırlık verdik. Bu üç ülke, 3D baskı teknolojisinin küresel gelişimine yön vererek sektördeki inovasyon ve rekabeti artırmakta, aynı zamanda dünya genelinde 3D baskı çözümlerinin yaygınlaşmasına önemli katkılar sağlamaktadır.
-Pazardaki farkınız nedir?
Dünyanın en hızlı 3B yazıcısını ürettik. Kuyum sektörü için güvenli baskı sistemimiz 2018 yılında hizmete girdi ve rakiplerimiz tarafından da kullanıldı. Bunun, rekaberlik adına önemli bir gelişme olduğunu düşünüyoruz. Dünyanın ilk yapay zeka destekli kuyum platformunu hayata geçirerek tasarımcı ve üreticileri birleştiren bir 3B yazıcı kuyum platformu yazılımını geliştirdik. Ayrıca cihazlarımızın çalışma istatistiklerini yapay zeka destekli sistemimiz analiz ederek arıza önleme ve tespiti yapıyor. Bu sistem zamana karşı yarışılan kuyum ve sağlık sektöründeki hassasiyet için teknik servis açısından da önemli avantajlar sağlıyor.
-Ve trendler... 3B yazıcılarla ilgili trendler nelerdir? Bizi neler bekliyor?
Bu konu gıda üretimi olabilir. Bu alanda çalışmalar yapılıyor ancak biraz gör ardı ediliyor. Pizzanızı veya doğum günü pastanızı birkaç dakika içerisinde evinizdeki 3B yazıcıdan üretebileceğiniz günler gelecek. Bu teknoloji, kişiye özel beslenme planları ve estetik sunumlar için yeni fırsatları da beraberinde getiriyor. Özellikle restoran ve gıda hizmetleri sektöründe yenilikçi uygulamalar mümkün hale gelecek.
-Yıllık büyüme hedefiniz nedir?
2025 yılı için, 3B DLP teknolojilerinde lider konumumuzu daha da pekiştirmek amacıyla toplam ciromuzda %30 oranında bir artış hedeflemekteyiz. Mevcut ciromuzun %70'ini global pazarın oluşturması, uluslararası arenadaki güçlü varlığımızın bir göstergesidir ve bu avantajı kullanarak büyüme stratejilerimizi şekillendirmekteyiz. Bu hedefe ulaşmak için aşağıdaki stratejileri uygulamayı planlıyoruz:
Ürün Portföyünü Genişletme: Yenilikçi ve yüksek performanslı 3D DLP ürünlerimizi geliştirerek, farklı sektörlerdeki ihtiyaçlara yönelik çözümler sunmayı amaçlıyoruz. Ar-Ge yatırımlarımızı artırarak, teknolojik üstünlüğümüzü koruyacağız. Yeni prototiplerimiz 2025 yılı için hazır olup, bu ürünleri müşterilerimizle buluşturmak için oldukça heyecanlıyız. Bu yeni ürünlerimiz, pazardaki talepleri karşılamak ve müşteri memnuniyetini en üst düzeye çıkarmak üzere tasarlanmıştır.
Uluslararası Pazarlara Açılım: Mevcut pazarlarımızın dışında, özellikle Asya ve Avrupa'da yeni distribütörlük anlaşmaları yaparak global varlığımızı güçlendireceğiz. Bu sayede, küresel talepteki artıştan faydalanmayı hedefliyoruz.
Müşteri İlişkilerini Güçlendirme: Mevcut müşterilerimizle olan iş birliklerini derinleştirirken, müşteri memnuniyetini artıracak hizmet ve destek sistemlerimizi geliştireceğiz. Referans projelerimizle yeni müşteri kazanımlarını destekleyeceğiz.
Sürdürülebilirlik ve Kalite: Üretim süreçlerimizde sürdürülebilirlik ilkelerini ön planda tutarak, çevre dostu çözümler sunacağız. Aynı zamanda, kalite standartlarımızı yükselterek, ürünlerimizin güvenilirliğini artıracağız.
Bu stratejiler doğrultusunda, 2025 yılında pazar payımızı %10 oranında artırmayı ve sektörümüzde en çok tercih edilen 3D DLP üreticilerinden biri olmayı hedeflemekteyiz. Bu hedeflerimize ulaşmak için ekiplerimizle birlikte kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz.
-Biraz da özgeçmişinizi anlatır mısınız?
Karadeniz Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği lisans eğitimimi tamamladıktan sonra, Amerika'da Florida International Üniversitesi'nde Bilgisayar Bilimleri alanında yüksek lisans yaparak akademik çalışmalarıma devam etmekteyim. Akademik yolculuğum boyunca, bilgisayar teknolojilerinin sınırlarını keşfetme ve yenilikçi çözümler geliştirme konusunda derinlemesine bilgi ve beceri kazandım. Profesyonel hayatıma, Sef Bilişim A.Ş. (Plusclouds) bünyesinde uzman Ar-Ge mühendisi olarak adım attım. Burada, Türkiye'nin bulut bilişim alanındaki ilk çalışmalarını gerçekleştirerek sektöre ciddi katkılarda bulundum. Bu dönemde, bulut altyapılarının geliştirilmesi ve optimize edilmesi üzerine yoğunlaştım, böylece Türkiye'nin bu alanda güçlü bir varlık göstermesini sağladık. Yenilikçi projeler ve teknolojik gelişmelerle, şirketimizin bulut bilişim sektöründe öncü konumunu pekiştirmesine yardımcı oldum. 2018 yılında, 3bfab Teknolojileri A.Ş.'ye Teknoloji Ar-Ge Yöneticisi olarak katıldım. Bu rolde, DLP 3B yazıcı geliştirme projelerinin tüm teknik aşamalarını yönetmek ve koordine etmekten sorumluyum. Yerli donanım ve yazılım geliştirme projelerimizde liderlik ederek, 2018 yılında dünyanın en hızlı DLP 3B yazıcısını geliştirmemizde kilit rol oynadım. Yazılım iyileştirmeleri üzerinde çalışmalar yürüterek, ürün kalitesini ve üretim verimliliğini artırdım. Uluslararası iş ortaklıkları ve tedarikçilerle işbirlikleri kurarak, teknolojik yeniliklerin şirketimize entegrasyonunu sağladım ve bu sayede 3bfab'ın global pazarda güçlü bir konuma gelmesine katkıda bulundum. 2023 yılından beri, teknoloji Ar-Ge çalışmalarımı Amerika Florida ofisinden yürütmekteyim. Bu süreçte, uluslararası işbirliklerini artırarak, yenilikçi projelerin hayata geçirilmesine öncülük ettim ve şirketimizin küresel arenada daha geniş bir etki yaratmasını sağladım. Ayrıca, her yıl Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi ve Linux Kullanıcıları Derneği'nin organize ettiği yaz ve kış yazılım kamplarında bizzat genç mühendis adaylarımıza bu alanda eğitimler vererek ülkemize ve gençlerimize katkılar sağlamaktayım. Bu eğitimler aracılığıyla, geleceğin mühendislerini yetiştirmeye ve teknolojik bilinci artırmaya yönelik önemli adımlar atıyorum.
-3B yazıcıların yeteri kadar ilgi görüyor mu? Siz, 3bfab olarak, Ar-Ge ve inovasyon konusunda nasıl bir noktadasınız, verilerle açıklar mısınız?
3B yazıcılar ev kullanıcısı için hobi amaçlı yazıcılar olarak popülerlik kazanmış ve ilgisini kaybetmiştir. Ancak bunun aksine, iş dünyasında prototiplemenin ve üretimin bel kemiği haline gelmiştir. Global 3B yazıcı pazarı 2023 yılında 20.68 milyar dolarlık hacme ulaştı. 2030 yılına kadar hacmin 120 milyar doları geçmesi ön görülüyor. 2013 yılında kurulan firmamız 2017 yılında Ar-Ge çalışmalarına başladı. 2018 yılıyla birlikte TÜBİTAK ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın taktiriyle Ar-Ge Merkezi unvanı aldık. ArGe çalışmalarımızla birlikte kuyumculuk ve diş sağlığı alanlarında çözümler üretmeye başladık. Önce kuyumculuk sektörü ile başladık. Bu alan, oldukça hassas detaylı baskılar almayı gerektiriyor. Aynı zamanda kuyumculuk sektöründe model tasarım güvenliği çok önemlidir. Tasarımcının modeli özeldir ve gizli kalması gerekiyor. Üretim aşamalarında bu tasarımı korumak adına dünyadaki ilk güvenli print yazılımı olan .nova uzantılı dosya formatını yaratarak, modellerin güvenli bir şekilde yazılabilmesini sağlıyoruz. Ayrıca müşterilerimiz, bu güvenli baskı hizmetinden deniz aşırı ülkelerdeki müşterilerine model gönderebiliyorlar ve sorunsuzca kullanabiliyorlar. Bu güvenli sisteme entegre olan yapay zeka destekli kuyum platformunu oluşturarak, 3B yazıcı sahibi kuyum üreticileri ile kuyum tasarımcılarının buluşmasını sağladık ki bu da yine dünyada bir ilktir. Müşteriler platforma giriş yaparak tasarımcıların modellerini seçiyorlar ve sipariş verebiliyorlar. Verilen siparişler yapay zeka ile hazırlanıyor ve birkaç dakika içerisinde güvenli bir şekilde 3B yazıcı sahibi kuyum üreticisine gönderiliyor. Böylece hem bir pazar oluştu hem de çevreye oldukça büyük bir katkı sağlandı. Normal süreçlerde, gizlilik sebebiyle tasarımcıların bu modelleri kendilerinin üretip fiziki olarak müşterilerine ulaştırmaları gerekiyor; bu, pahalı ve zaman alan bir süreç. Modeller lojistik sebeplerle hasar görebiliyor, teslimatın lokasyonuna göre maliyetler yükselebiliyor, ayrıca modellerin müşteriye ulaşması zaman alabiliyor. Bir kıyaslama yapmak gerekirse örneğin bir fuarda 1 kilogram altın değerinde mücevherat tasarımı satın alan bir müşterinin ürünlerinin hazırlanıp kendisine iletilmesi 6 aydır. 3B yazıcı için geliştirdiğimiz yapay zekalı yazılım platformlarından aynı ürünleri sipariş eden müşterimize, güvenli ve baskıya hazır modellerin iletilmesi sadece 30 dakikadır.
Ülkemiz diş tedavileri üzerine oldukça talep görmektedir. Özellikle Antalya ve çevresine yurt dışından oldukça ciddi talepler var. Hastalar yurt dışından geldiği için tedavi süreçleri de olabildiğince kısa tutulmalıdır. Burada da geliştirdiğimiz platform sayesinde, doktorlarımız hastaların ağız taramalarını sisteme yükleyebiliyorlar, yapay zeka destekli yazılım sistemlerimiz ve uzman laboratuvar personelimiz sayesinde en hızlı şekilde en uygun tedaviye cevap verebiliyorlar. Her iki sektör içinde geliştirdiğimiz yazıcılar kendi alanlarında dünyanın en hızlıları unvanına sahipler. Ayrıca 3B yazıcılarımızın tüm donanım ve yazılımları, tamamen bünyemizde, içeride yerli ve milli olarak geliştiriliyor.
-Yapay zekanın çokça konuşulduğu 2024 yılında, 3B yazıcıların geleceğinde nasıl değişiklikler olacak veya olacak mı?
3D Yazıcılar, prototiplemeden seri üretime kadar geniş bir yelpazede kullanılıyor. Teknoloji, malzeme çeşitliliği ve baskı hızı açısından günümüze kadar önemli yol kat edildi. Yapay zekanın entegrasyonu ile 3B yazıcıların daha akıllı ve verimli hale gelmesi bekleniyor. Özellikle sağlık alanındaki gelişmeler oldukça heyecan verici. 3B yazıcılar ile organ üretimi konusunda ciddi ilerleme sağlandı (bio printing). Bu alanda bizim de Marmara Üniversitesi ile birlikte yürüttüğümüz çalışmalar mevcut. Yapay zeka sayesinde insan hataları en aza iniyor. Sağlık alanında, özelliklede diş tedavilerinde gerekli olan tasarım süreçlerini yapay zekaya aktarmaya başladık. 3B yazıcıların dahil edildiği imalat yöntemi kullandığında, neredeyse hiç âtıl malzeme bırakmıyor. İlkel üretim yöntemlerinde âtıl malzeme çok fazla olunca, bu çevre kirliliği de yaratıyor. Otomotiv sektöründe ciddi gelişmeler söz konusu. Bununla birlikte, gelecekte yapay zekanın katkılarıyla daha hızlı, daha verimli ve daha uygun maliyetli üretimin önünü açılacak. Sağlık alanında organ üretimiyle birlikte, nakil bekleyen hastalara umut olacak. Ayrıca 3D yazıcı ile gıda üretimi alanında ciddi atılımlar beklenmektedir.
