ŞULE GÜNER/ 2025-2027 yıllarına ilişkin Orta Vadeli Program'da odaklanılacak konulardan biri de dijital dönüşüm süreci, özellikle de yapay zeka olacak.
Bu kapsamda, KOBİ'ler başta olmak üzere firmaların dijital teknolojilere yönelik kapasite ve kabiliyetlerinin desteklenmesi yoluyla büyümenin sürdürülebilirliğinin sağlanması hedefleniyor.
Yapay zeka da sürecin önemli araçlarından biri. Bunun için yapay zeka alanına özgü tematik kümelenmeler ve araştırma merkezlerinin sayısının artırılması planlanıyor. Hesaplama altyapılarının yapay zeka araştırmacılarına erişimi kolaylaştırılacak. Uluslararası işbirlikleri de yeni dönemin öne çıkacak adımlarından biri olacak.
Yapay zeka ekosistemi çağrılarıyla Türkiye'nin bu alandaki ekosistemi harekete geçirilecek. Desteklenen projelerle geliştirilen çözümlerden elde edilen bilgi birikimi ekosisteme aktarılacak.
Yapay zekaya ilişkin mevzuat da düzenlenecek. Bu kapsamda, mevzuatın Avrupa Birliği Yapay Zeka Tüzüğü ile uyumlaştırılması hedefleniyor.
OVP ile dijital dönüşüme geçişin desteklenmesi kapsamında çip endüstrisinden 5G'ye, uydu geliştirmeden bulut bilişime kadar birçok alanda gelişim öngörülüyor. Bunun için verimlilik artışı amacıyla kurulan "yetkinlik ve dijital dönüşüm merkezleri"nin (model fabrikalar) dijital dönüşüm hizmeti vermek üzere altyapıları tamamlanacak. Yeşil dönüşüm için de imalat sanayisinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere yeni hizmetler verecek şekilde kapasiteleri artırılacak.
Çip endüstrisinde AR-GE, tasarım, üretim ve ticarileştirme kabiliyetleri geliştirilecek. Çalışmalar destek mekanizmalarıyla güçlendirilecek.
Ayrıca 5G ve ötesi için uygulama planı hazırlanacak. Uydu geliştirme ve pazarlama faaliyetleri koordine edilerek, nano ve mikro uydu ile mega takım uydu gibi yeni teknolojik alanlarda AR-GE ve ürün geliştirme çalışmaları gerçekleştirilecek.
KOBİ'lerde yaygın olarak ihtiyaç duyulan bilişim ihtiyaçları için esnek, ihtiyaca göre özelleştirilebilir, modüler çözümler, açık kaynak kodlu olarak sunulacak ve KOBİ'lere bu araçlara erişimde destek sağlanacak.
*******
Uluslararası askeri eylem planı imzalandı
İlki geçen yıl Lahey'de, bu yıl ise ikincisi Seul'de düzenlenen yapay zekanın askeri alanda sorumlu kullanımına yönelik bir plan oluşturmayı amaçlayan uluslararası anlaşmaya 90'dan fazla ülke imza attı.
Güney Kore Savunma Bakanı Kim Yong-hyun açılış konuşmasında "Yapay zeka askeri alana uygulandıkça, ordunun operasyonel yetenekleri dramatik şekilde gelişiyor. Ancak bu, kötüye kullanım durumunda zarar verebilecek iki ucu keskin kılıç gibi" dedi. Güney Kore Dışişleri Bakanı Cho Tae-yul ise, tartışmaların, uluslararası hukuka uyumu sağlamak için yasal bir inceleme ve otonom silahların uygun insan denetimi olmadan yaşam ve ölüm kararları vermesini engelleyecek mekanizmaları kapsayacağını söyledi.
Zirve öncesinde, herhangi bir bağlayıcılığı olmasa da Çin'in katılımı belirsizdi.
9-10 Eylül tarihlerinde düzenlenen zirvede sunulan anlaşma zeka kullanımına sınırlar koymaya yönelik daha ayrıntılı bir girişim olmayı amaçlasa da, kaç ülkenin onay vereceği bilinmiyordu.
Zira anlaşma, askeri alanda yapay zeka için asgari düzeyde güvenlik önlemleri belirleyerek, NATO, ABD veya diğer ülkeler tarafından ortaya konulan ilkelere atıfta bulunuyor ve sorumlu kullanım için ilkeler öneren bir eylem planı üzerinde anlaşmayı hedefliyor.
*******
ABD siyasetine teknoloji bulaştı
TIME dergisi bu yıl "Yapay Zeka'daki 100 Kişi" baskısını geçtiğimiz günlerde yayınladı. Kapak, geçen yıl olduğu gibi yapay zekayla ilintili kişileri "liderler, geliştirenler, etikçiler, katkı verenler" gibi farklı kategorilerde değerlendirdi. Kapağın en eleştirel tarafıysa geçen yılki ilk kapakta "lider" kategorisinde yer alan Elon Musk'a bu yıl yer verilmemesi oldu.
Yapay Zekadaki 100 Kişi" listesinde Nvidia CEO'su Jensen Huang, OpenAI CEO'su Sam Altman, Microsoft CEO'su Satya Nadella ve Meta CEO'su Mark Zuckerberg gibi uluslararası ekosistemin önemli isimleri yer alıyor.
Listede, yapay zeka temalı Her filminde sanal karakteri canlandıran ve OpenAI'ın sesli chatbot'u için sesi izin almadan kullanılan Scarlet Johansson da yer aldı. Johansson yapay zeka araçlarının neden olduğu telif haklı ihlaline karşı hemen harekete geçmiş, avukatları OpenAI'a dava açacaklarını bildirmiş ve bunun üzerine OpenAI Johansson'ın sesini kullanmaktan vazgeçmişti.
Bu arada Elon Musk'ın, xAI için Grok isimli LLM modelini duyurmasına ve çok gerçekçi görsel ve videolar oluşturmasına, SpaceX dışındaki tüm şirketlerinin merkezinde yapay zeka bulunmasına rağmen, kapakta yer almaması siyasi bir karar gibi görünüyor. Elon Musk, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın hesabının Twitter döneminde kaldırılmasına karşı çıkmış ve platforma X adını verince Trump'ın hesabını kullanıma açmıştı. Trump tarafında olduğunu dile getiren Musk'ın bu nedenden liste dışı kaldığı yorumları yapılıyor.
TRUMP MUSK'I REFORM KOMİSYONUNA ATAYACAK
Musk'ın listeye alınmamasının ardından bunu destekleyen bir açıklama yapan Trump, Elon Musk tarafından önerilen ve Musk'ın başkanlık edeceği bir hükümet reform komisyonu oluşturarak, federal hükümeti tamamen denetleyeceğini söyledi. Trump yaptığı açıklamada, 2022'de "sahtekarlık ve uygunsuz ödemelerin tek başına vergi mükelleflerine yüz milyarlarca dolara mal olduğunu" iddia ederek, komisyonun "köklü reformlar" önereceğini ve altı ay içinde sahtekarlığı ve uygunsuz ödemeleri ortadan kaldırmak için bir plan geliştireceğini ileri sürdü. Bunun trilyonlarca dolar tasarruf sağlayacağını ifade eden Donald Trump, "Bunu yapmamız gerekiyor. Şu anki şekilde devam edemeyiz" diye konuştu.
