PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER AB ülkelerinin geçen Aralık ayında vardığı siyasi anlaşma, 21 Mayıs'ta parlamentoda onaylamasının ardından gelecek ay yürürlüğe girecek. Böylece iş dünyasında ve günlük hayatta kullanılan bir teknoloji için potansiyel bir küresel standart belirlenmiş oluyor.
AB ülkelerinin oylaması, AB milletvekillerinin 2021'de Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan yapay zeka mevzuatını önemli değişiklikler yaparak desteklemesinden iki ay sonra geldi.
Belçika Dijitalleşme Bakanı Mathieu Michel, anlaşmanın imzalanmasının ardından, "Dünyada türünün ilk örneği olan bu yasa, toplumlarımız ve ekonomilerimiz için fırsatlar yaratırken, küresel bir teknolojik zorluluğu ele alıyor. Yapay Zeka Yasası ile Avrupa, yeni teknolojilere ilgisini devam ettirecek. Bu noktada güven, şeffaflık ve hesap verebilirliğin önemi çok büyük" dedi.
Yapay Zeka Yasası, yüksek riskli yapay zeka sistemlerine sıkı şeffaflık yükümlülükleri getirirken, genel amaçlı yapay zeka modelleri için bu gerekliliklerin daha hafif olacağına hükmediyor.
Yasa, hükümetlerin kamu alanlarında gerçek zamanlı biyometrik gözetim kullanımını belirli suçlar, terörist saldırıların önlenmesi ve en ciddi suçlardan şüphelenilen kişilerin aranması durumlarıyla sınırlıyor.
Başka bir amaçla AB vatandaşlarının gözetim altında tutulmasına izin verilmiyor.
KÜRESEL CİRONUN YÜZDE 7'SİNE KADAR CEZA
Hukuk firması Cooley'den Patrick van Eecke, yeni mevzuatın 27 ülkeden oluşan bloğun ötesinde de etkisi olacağı yorumunu yaptı. Van Eecke, "Yasa küresel etkiye sahip olacak. AB dışındaki şirketler, AI platformlarında AB müşteri verilerini kullananlar da uyum sağlamak zorunda kalacak. Diğer ülkeler ve bölgeler, GDPR gibi Yapay Zeka Yasası'nı da bir kılavuz olarak kullanma eğiliminde olacak" diye konuştu.
Yeni yasa 2026'da uygulanacak olsa da, yapay zekanın sosyal puanlama, tahmin etme amaçlı gözetim ve internetten veya CCTV görüntülerinden yüz görüntülerinin temin edilmesi gibi kullanımlarına yönelik yasaklar, yeni düzenlemenin yürürlüğe girmesinden altı ay sonra devreye girecek.
Genel amaçlı yapay zeka modelleri için yükümlülükler 12 ay sonra, mevcut ürünlere entegre edilmiş yapay zeka sistemleri için kurallar ise 36 ay sonra uygulanacak.
İhlallere ilişkin cezalar, ihlal türüne bağlı olarak, 7.5 milyon avro veya cironun yüzde 5'i ile 35 milyon avro aralığında veya küresel cironun yüzde 7'sine kadar değişiklik gösterecek.