PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Yasa bir yıl sonra uygulamaya konulacak. İnsan merkezli ve 4 aşamalı yapay zeka risklerinden en yüksek riske, uygulamalarla ilgili çalışma yapılması için 3 yıl verilecek.
Bu süre zarfında üye ülkelerden bir yapay zeka ajansı kurmaları istenecek. İlk ajansı geçen yıl İspanya kurmuştu. Bu ajansların kurulması ve çalışma yapması için zaman vermek ve en yüksek seviyeli uygulamaları kendi ülkelerinde belirlemeleri isteniyor.
Bu ajanslar AB Komisyonu Yapay Zeka Ajansı'nda temsil edilecek. Üye ülkelerin temsilcileri 1 yıl sonra AB Komisyonu'nun ajansına bildirilecek.
Ajansların 1 yıldan sonraki 2 yılda dönüşümlerini yapmaları için hazır olmaları gerekiyor. Aynı zamanda yasanın uygulanıp uygulanmadığını denetleyen bir direktif kanunu da çıkarılacak. Direktifte yasak ve serbest olan maddeler ve uygulamaların nasıl olacağına ilişkin yönerge bulunacak. Avrupa Parlamentosu, baştan beri karar verirken, özellikle AB'nin lider ülkelerinden gelen; küresel rekabetten geri kalınmamasını sağlamak ile vatandaşlarını olası risklerden korumak arasında kalmıştı.
RİSKLER ORTADAN KALKMIŞ DEĞİL
Diğer yandan AB vatandaşlarının ileride itiraz edecekleri konu şu: Dünyanın her yerinde olduğu gibi genel amaçlı yapay zeka modellerindeki riskler ortadan kalkmış değil. Dev teknoloji şirketleri ise teknik detaylarını açıklamıyor. Ancak yasa, şirketleri riskleri nasıl azalttığına ilişkin rapor verme konusunda sorumlu tutuyor. Bu yasanın merkezindeki 4 aşamalı bir risk analizi bulunuyor. En yüksek düzeyde yer alan uygulamalar şöyle: insanın dijital izini süren, özel hayatını ihlal eden, belirli bir zümrenin yararına kullanan, güvenlik güçlerinin izinsiz kullandığı ve bazı biyometri uygulamaları.
Üç kademeli risklerde ise özellikle orta-küçük ölçeklerle start-up'ların rekabetten etkilenmemesi sağlanacak. Böylece yapay zekada tekelleşmenin önüne geçilmesi de amaçlanıyor. 2030'da yapay zeka pazarının 1,5 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Bu nedenle önümüzdeki yıllarda yapay zekada büyük yatırımlar bekleniyor.
Şimdiye kadar Avrupa'da yapay zekaya çoğunlukla özel şirketler yatırım yaptı. Yapılan yatırımlar ABD'den 14 kat, Çin'den 5 kat daha fazla…
Ancak ülkelerin yapay zekaya özel ve kamuda daha çok yatırım yapması gerekecek. Burada her ülkenin aynı oranda yatırım yapamayacağını söylemeye gerek yok. O nedenle AB'nin yeni ekonomideki en zenginleri de eğer çok büyük bir sürpriz olmazsa bugünün aynı ülkeleri olacak.
