Akıllı dedektörler kapış kapış

Akıllı duman dedektörleri yangın sırasında can ve mal güvenliğine yeni bir boyut getirdi. Sadece birkaç yıldır hayatımızda olan bu dedektörlerin satışı, yaşadığımız acı olayların ardından hızla artışa geçti…
14.03.2025 12:42 GÜNCELLEME : 19.03.2025 00:01

İREM GÜL/ Akıllı telefonlar, televizyonlar, saatler ve arabalardan sonra şimdi de akıllı duman dedektörleri dönemi başladı. Özellikle akıllı ev sistemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu dedektörlere olan ilgi her geçen gün artıyor.

Son zamanlarda yaşanan yangınlar, ev ve iş yerlerinde yangın güvenliğinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Özellikle Bolu Kartalkaya'daki otel yangını, bu konunun ciddiyetini acı bir şekilde hepimize gösterdi. 78 kişinin hayatına mal olan bu korkunç olayın ardından, akıllı duman dedektörlerinin gündemde daha sık yer bulmaya başladığını gördük. Çünkü yangın güvenliğinde daha etkili çözümlerin gerektiği gerçeği tüm çıplaklığıyla ortada duruyor. Bu noktada, yapay zeka destekli, kablosuz bağlantılı ve IoT (nesnelerin interneti) tabanlı akıllı duman dedektörleri öne çıkıyor. Bağımsız çalışabilen ve uzaktan yönetim imkânıyla kullanıcı deneyimini kökten değiştiren bu yeni nesil sistemler, güvenliği artırarak yaşam alanlarını daha korunaklı hale getiriyor.

ÜST DÜZEY KORUMA

Elektronik Güvenlik Teknolojileri ve Zayıf Akım Sistemleri konularında faaliyet gösteren Atlastek Güvenlik Teknolojileri Kurucu Ortağı Burak Özhan, yeni nesil dedektörlerin öne çıkan özelliklerine dikkat çekiyor. Özhan'ın anlatımına göre, yapay zekâ ile daha akıllı algılama sağlayan bu dedektörler; sigara dumanı veya yemek buharı gibi durumları analiz ederek yanlış alarmları engelliyor. Kablosuz bağlantı ve uzaktan izleme (Wi-Fi, Zigbee ve IoT) teknolojileri sayesinde yangın anında mobil cihazlara ve itfaiye merkezlerine anında bildirim gönderiliyor. Çoklu sensör teknolojisi ile sadece dumanı değil, ısı değişimleri ve mekâna göre karbon monoksit seviyelerini de ölçerek yangını daha erken algılıyor. Akıllı bina entegrasyonuyla yangın anında, temiz hava için kullanılan havalandırma sistemlerini otomatik olarak kapatarak egzoz tahliye sistemlerini çalıştırıyor. Bulut tabanlı veri analizi özelliğiyle ise dedektörlerden alınan verilerin merkezi sistemlerde işlenmesini sağlayarak yangın riskini tahmin etmeyi mümkün kılıyor.

HIZLI MÜDAHALE İMKANI SAĞLIYOR

Akıllı duman dedektörleri, mobil cihazlara bildirim gönderme özelliği sayesinde evde kimse olmasa bile hızlı müdahale imkânı sunuyor. Akıllı ev sistemleri ve otomasyon ürünleri tedariki sağlayan ISL Teknoloji'nin Kurucu Ortağı, Satış Müdürü ve Dijital Fabrika Teknikeri Mustafa Yıldırım, zamandan kazandıran yeni nesil akıllı duman dedektörleri hakkında önemli noktalara değiniyor. Bu cihazların aynı anda çoklu eylemleri tetikleyerek acil durum yönetimini insan müdahalesine gerek kalmadan gerçekleştirdiğini söyleyen Yıldırım, dedektörün algıladığı duman sayesinde otomatik olarak ampülleri söndürebildiğini ve doğalgazı devre dışı bırakabildiğini belirtiyor. Yıldırım bu konuya istinaden, "Otomatik olarak koridor lambalarını yakarak tahliye yolunu aydınlatıyor, kapı kilitlerini açıyor, ısıtma/soğutma sistemleri ve havalandırma sistemlerini kapatarak dumanın yayılmasını engelliyor. Sistem yapılandırmalarınıza göre konum bilgisi ile itfaiye çağrısında bulunabiliyor" diyor. Akabinde, akıllı ev sistemleri veya bina otomasyon sistemleri ile tüm dedektörleri tek bir ekrandan kontrol edebildiklerini belirten Yıldırım, bu sayede geçmiş alarm kayıtlarına ulaşabilme ve pil durumunu kontrol edebilme imkânı da kazandıklarını aktarıyor.

ALIRKEN BUNLARA DİKKAT EDİLMELİ

Mustafa Yıldırım, "Sadece bir cihaz değil, bir gün hayatımızı kurtaracak cihazı aldığımızın farkında olmalıyız" diyerek konunun önemine değiniyor. Ardından dikkat etmemiz gereken noktaları şöyle sıralıyor: "Sertifika ve güvenlik standartları (tse, ul, ce, en gibi) güvenilir ve tam olmalı. Pil ömrü uzun olmasına ve bağlanacağı sistemler ile bağlantı protokollerinin uyumlu olmasına dikkat edilmeli. Sensör çeşitliliği ve algılama seçeneklerinin (karbon monoksit, nem veya sıcaklık sensörü gibi) fazla olması gerekiyor. Hem mobil cihazlar hem de diğer akıllı cihazlar ile anlık veri paylaşımı yapabilmeli. Kolay kurulum ve bakım özelliğine sahip olmalı. Sesli uyarılara ve ışıklı uyarılara sahip olmalı. Bu şekilde oluşan acil durumlarda görmeyen birinin alarmı duymasını, duyamayan birinin de alarmı görmesini sağlar." Bu tarz hayati önem taşıyan ürünlerde önemli hususlardan biri ise ürün kalitesi olarak karşımıza çıkıyor. Yıldırım, "Sağlam ürün, güvenilir marka ve uzun garanti süresi sağlayan firmalar tercih edilmelidir" diyerek sözlerini noktalıyor.

Smarthome Mühendislik ve İş Geliştirme Direktörü ve Otomasyon Uzmanı Ömer Faruk Bayram ise dikkat edilmesi gerekenleri şu sözlerle dile getiriyor: "Dedektör markası, modeli seçerken ürünlerin yönetmeliklere uygun sertifikalarının olduğunu sorgulamak ve ilgili sertifikaların ibrazını isteyerek sahte belgeler olmadığından emin olmak gerekir."

ESKİ MODELLERDEN BELİRGİN FARKLARI VAR

Bilgi ve İletişim Teknolojileri (ICT) dağıtıcılarından Bilkom'un Kıdemli Ürün Müdürü Cihan Alp, bu dedektörlerin geleneksel modellere göre en belirgin farkının kablosuz bağlantı özelliği olduğunu belirtiyor. Cihan Alp'in aktardıklarına göre, bu dedektörlerin en çok talep gören özellikleri arasında; kablosuz bağlantı, bağımsız kullanım, kolay kurulum ve kişiselleştirilebilir alarm senaryoları yer alıyor. Alp'e göre, kullanıcıları akıllı dedektörlere yönlendiren bir diğer neden de geleneksel sistemlere göre maliyet açısından sağladığı avantaj.

Cihan Alp, özellikle son dönemlerde yaşanan yangın vakalarının akıllı duman dedektörlerine olan talebi arttırdığını aktarıyor. Alp'in analizine göre, geniş kullanıcı kitlesine hitap eden bu dedektörler piyasada 500 TL ile 3 bin TL arasında değişen fiyatlara satılıyor.

Orhan CANPOLAP / Kayseri Büyükşehir Belediyesi Afet Koordinasyon ve Planlama Amiri

"Erken algılama hayat kurtarır"

Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik' kapsamında ilk öncelik ve zorunluluk algılamadır. Bunu takiben tahliye ve söndürme işlemleri gelir. Algılayamadığımız bir yangın insanların tahliyesinde zorluklara, yangının büyümesine, müdahalenin gecikmesine can ve mal kayıplarına neden olur. Yangın ihbarı itfaiye birimlerine ne kadar kısa sürede verilirse can ve mal kayıpları en aza indirilecek olup etkin ve hızlı müdahalenin önünü açar. Akıllı duman dedektörlerinin evlerde, işyerlerinde ve yaşamımızın tüm alanlarında olması büyük fayda sağlar. Bu dedektörler, Alarm İzleme Merkezleri tarafından 24 saat takip edilir. Olası bir duman algılama durumunda, ihbarlar hemen 112 acil çağrı merkezlerine iletilir ve ekiplerin hızlı bir şekilde müdahaleye başlaması sağlanır.

Burak ÖZHAN / Atlastek Güvenlik Teknolojileri Kurucu Ortağı

Yangın Algılama Sistemlerinde Geleceğin Teknolojileri

Gelecekte yangın algılama sistemlerinde yapay zekâ, drone destekli izleme ve termal algılama gibi inovatif çözümler daha fazla ön plana çıkacak. Atlastek olarak, bu yenilikleri yakından takip ediyor ve güvenlik çözümlerimizi sürekli geliştiriyoruz.

  • Drone ile Yangın Algılama: Geniş alanlarda drone'lar, ısı algılama sensörleriyle yangınları tespit edecek ve ekiplere hızlı bilgi sağlayacak.
  • Termal Kameralar ile Akıllı Algılama: Dedektörler sadece dumanı değil, ısı değişimlerini de anlık olarak analiz ederek daha erken alarm verecek.
  • Otonom Yangın Söndürme Sistemleri ile Entegrasyon: Akıllı dedektörler, yangın tespit edildiğinde otomatik yangın söndürme sistemlerini devreye sokabilecek.
  • Blockchain ile Güvenli Veri Yönetimi: Dedektörlerin gönderdiği veriler, siber saldırılara karşı korunarak en yüksek güvenliği sağlayacak.
  • Giyilebilir Yangın Sensörleri: Özellikle sanayi çalışanları ve itfaiyeciler için, kıyafetlere entegre edilen yangın algılama sensörleri geliştirilecek.

Cem ATAY / KRK Kurucu Ortak

Akıllı Duman dedektörlerine ilave donanımlar

Akıllı sigorta ve akıllı priz: Bu donanımlar sayesinde duman dedektörü duman algıladığında istediğimiz yerin elektriğini otomatik kesebilir.

Akıllı gaz vana kontrolü: Bu donanım ile duman dedektörü yangın alarmı algıladığında evimizin ya da işyerimizin gazını otomatik olarak keser.

Akıllı siren: Bu donanımın en büyük özelliği aynı ortamda olmasa bile alarmı çaldırarak sizi uyarmasıdır. Örneğin duman dedektörü işyerimizde, akıllı sirende evimizde takılı; işyerimizdeki duman dedektörü yangın algıladığında evimizdeki sireni de çaldırabilir. Cihazların aynı ortamda olma gibi bir zorunlulukları yoktur.

Akıllı kapı kilidi: Bu donanım sayesinde akıllı duman dedektörü yangın algılaması durumunda istediğimiz kapıyı otomatik olarak açar.

BİZE ULAŞIN