PARA GAYRİMENKUL/ AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR Herkesin hayali olsa gerek bir sahil kasabasında yaşamak. Hele bu yer yeşilin maviyle kucaklaştığı Ege ve Akdeniz'in cennet koylarından biriyse. Emeklilik yıllarının keyfini böylesi bir sahil kasabasında geçirmek isteyenlerin sayısının her geçen gün arttığını biz de gözlemliyoruz elbette. Uzun sahili olan, deniz kokusunu içine çektiği huzurlu bir ortama kim hayır dilebilir ki zaten. İşte şimdi tam da böyle bir yere götüreceğiz sizi. Yugoslavya'nın dağılmasından sonra bağımsızlığına kavuşan ve bugünlerde yıldızı hızla parlayan Doğu Avrupa ülkesi Karadağ'dan. Henüz el değmemiş doğal güzellikleri ve Avrupa'nın önemli şehirlerine birkaç saatlik konumuyla dikkat çeken Karadağ'ın özellikle bir kasabasından, Adriyatik'in kıyısında bulunan Bar'dan söz edeceğiz. Şehir, ülkenin hem ticari hem de turistik anlamda liman görevini üstleniyor. Hatta aynı zamanda Karadağ'ın deniz ticaretiyle dünyaya açılan kapısı da tam olarak burası denilebilir. Bar limanını Macaristan'dan Slovakya ve Slovenya'ya kadar 14 ayrı ülke kullanıyor. Henüz Budva ve Kotor kadar popüler olmasa da tarihi zenginliği nedeniyle müdavimleri hiç de azımsanmayacak düzeyde. Cilalı Taş Devri'ne uzanan tarihinde Slavlara, Venediklilere ve Osmanlı'ya ev sahipliği yapan bu bölge, içerisinde pek çok tarihi alanı da barındırıyor.
KARADAĞ'IN ANA LİMANI
Karadağ'ın güney bölgesinde yer alan Bar, küçük ama oldukça dikkat çekici bir sahil kasabası. Ülkenin başkenti Podgorica'ya yaklaşık bir saatlik uzaklıkta olan şehir, yeni ve eski olmak üzere iki bölüme ayrılıyor. Eski şehir yani Stari Bar, elbette şehrin en rağbet gören bölgesi. Üstelik vakti zamanında Osmanlı'nın da ayak bastığı topraklardan pek çok medeniyetin geçmesi, şehrin kültürel değerini de hayli arttırmış durumda. Karadağ'ın resmi dili Karadağca. Bunun yanında Sırpça'ya da yaygın şekilde rastlamak mümkün. Bunların yanı sıra Arnavutça, Boşnakça ve Hırvatça, ülkeyi gezerken duyabileceğiniz diğer diller arasında.
Bar, sadece turizm değil, yakın zamanda inşaat projelerinin yükselmesiyle de değerli bir hale geldi. Özellikle Türk müteahhitleri rotasını Balkanlara çevirirken, Bar'a olan yatırımlar da bir hayli artmış durumda. Para biriminin euro olması ve Karadağ'ın 2028'de Avrupa Birliği'ne girecek olması nedeniyle yatırımcı da rotasını bu bölgeye çevirdi. Avrupa'ya ulaşımın rahat olması, Belgrad'a tren yoluyla bağlanması, deniz ticaretinin kolayca yapılması gibi pek çok neden, Bar'a yatırım yapmak için bir fırsat yaratıyor. Üstelik Türkiye'deki Bodrum ya da Çeşme gibi lokasyonlardan daha uygun fiyatlara ev bulmak mümkün. Üstelik satın alınan evlerin yatırım tutarı 10 yıl gibi son derece kısa sayılabilecek bir sürede geri alınıyor. Bölgede en çok konut yatırımı yapanlar ise Ruslar, Ukraynalılar, Polonyalılar ve Almanlar. Bu ülkeleri bizim vatandaşlarımız izliyor. Amerikalılar da yakın zamanda bu bölgeye ilgi göstermeye başladı. Nisan-ekim ayları arasında turizm sezonunu yaşayan bölgede sezonda bir dairenin günlük kirası 120 euro olurken bu fiyat kış sezonunda 40 eurodan başlıyor.
BAR'IN İLK TÜRK PROJESİ
Karadağ'ın Bar kasabasındaki ilk Türk projesini yapan şirket PMTR Grup oldu. 30 yıllık inşaat deneyimiyle İstanbul Fikirtepe'de 216 gibi prestijli projeleri hayata geçiren ve kentsel dönüşümdeki tecrübesiyle bilinen firma şimdilerde rotasını Avrupa'nın yükselen değeri olan Karadağ'a çevirdi. Bar bölgesine 1.3 milyar liralık (36 milyon euro) yatırımla otel ve konut projesine imza atan şirket, dünyanın en büyük otel markalarından biri olan Wyndham Grup ile de anlaşma imzaladı. Böylelikle proje, otel, rezidans ve konut üçlüsünü bir arada barındırıyor. Anlaşma kapsamında otel ve daireler Wyndham tarafından işletilecek. 120 odalı otel, 1+1, 2+1, 3+1 ve penthouse olmak üzere 261 daireden oluşan toplam üç bloklu projenin kiralama ve işletmesi dahil tüm süreçleri Wyndham Grup tarafından yapılacak. Metrekaresi 3 bin 750 eurodan satışa çıkan projenin, Nisan 2026'da teslim edilmesi hedefleniyor.
YILLIK 12 BİN EURO KİRA GETİRİYOR
PMTR Grup'un patronu Şemsettin Aydın; "Otel ve konuttan oluşan projemiz için Türkiye'den 400 milyon liralık ithalat yaparak ülkemiz ekonomisine katkı sunacağız. Projenin demir ve betonu hariç tüm malzemelerini Türkiye'den alıyoruz. Ayrıca 100 Türk işçi de bu projede çalışıyor. Türkiye'den ithalatı daha fazla yaparak ekonomiye katkı sağlayacağız. Projemizin A bloğunda satılmayan son 10 dairemiz kaldı. İkinci blok ve 120 odalı otelden oluşan üçüncü bloğun da inşaatına başladık. Projemizde yüzde 30 peşin ve 24 ay taksit seçeneği sunuyoruz. Aidat ise gelir üzerinden yüzde 15 olarak alınacak" diyerek proje hakkında bilgiler paylaşıyor. Bar'ın, Karadağ'ın keşfedilmemiş bir hazinesi olduğunu ve yatırımların ilerleyen dönemde daha da artacağını ifade eden Aydın, 1+1 dairelerin yatırımcısına yıllık 12 bin euro kira geliri sağlayacağının altını çiziyor.
10 YILDA GERİ DÖNÜŞ
Bar, Balkanlar'ın Dörtyol ağzı olarak tabir ediliyor. Sebebi ise, bölgenin deniz, kara ve hava yoluyla Avrupa ve Balkanlar'a 1.5 saatlik mesafede yer alması. Ayrıca suç oranının düşüklüğü, 2028 yılında Karadağ'ın Avrupa Birliği'ne girecek olması, 8 kilometrelik uzun bir sahil bandının bulunması, bölgeyi tercih edilebilir bir yer haline getiriyor.
PMTR Grup'un Bar'da yaptığı projedeki daireler, euro bazından satılıp kiralandığı için yatırımcısına 10-12 yılda geri dönüş sağlıyor. Bar şehrinin potansiyelinin henüz keşfedilmediğini anlatan Aydın, yatırımcılar için çok büyük fırsatlar sunduğunu kaydediyor. "Şu anda Budva ve Kotor'da konut metrekare fiyatları çok yüksek. O nedenle yatırımcılar yeni alanlar arayışında. 1+1'ler 42 ile 50 metrekare arasında. 2+1'ler 64 ile 70 metrekare, 3+1'ler ise 150 metrekareden başlıyor. Türkiye'de proje metrekare fiyatları brüt üzerinden verilir. Ancak burada net metrekareler üzerinden satış yapılıyor. Bizim metrekare fiyatlarımız Türkiye'de benzer projeler düşünüldüğünde çok uygun" diyor. Yurtdışında konut yatırımlarında en önemli konuların başında işletme giderleri geliyor. Aydın, Wyndham Grup ile yaptıkları işletme modeli sayesinde yatırımcının ister konutu satın alarak oturabileceğini, isterse de işletmeye vererek gelir sağlayabileceğinin altını çiziyor.
NÜFUSUN YÜZDE 40'I MÜSLÜMAN
Altın Emlak Firma Sahibi Mustafa Hakan Özelmacıklı, Karadağ'ın en büyük sahil şehrinin Bar bölgesi olduğuna dikkat çekiyor. Türklerin şehre olan ilgisinden bahseden Özelmacıklı, 2024 yılının ilk çeyreğinde Karadağ'da en çok ev alan ikinci ülkenin Türkiye olduğunu söylüyor. "İki aile bir gayrimenkul alarak oturum izni alabiliyor. Emlak vergisi yüzde 1 ve altında. Gelir vergisi de yüzde 9 seviyesinde. Karadağ aslında Avrupa'nın merkezinde yer alan yapısı ile yoğun bir talebe sahip. Hırvatistan, Bosna-Hersek, Sırbistan, Arnavutluk ve Kosova'nın komşusu. Yaklaşık 293 kilometrelik sahili bulunuyor. Az nüfusuna rağmen artan bir ekonomik büyümesi var. Bar, Karadağ'ın en büyük sahil şehri. Kışın kuzeyi yazın sahili yoğun turist çekiyor. 2.5 milyonun üstünde turist alan bir şehir. Avrupa Birliği'ne (AB) üye ve aday ülkeler arasında birinci sırada yer alıyor. Beş yıl içinde de AB üyesi olması bekleniyor" diyen Özelmacıklı, bölgenin özelliklerinden bahsediyor.
Bar, ülkenin en büyük üçüncü şehri olarak biliniyor. Nüfusun yüzde 40'ı ise Müslüman. Fiyatlar ve yaşam koşulları Avrupa'nın çok altında seyrediyor. Veliki Pijesak sahili, bölgenin en meşhur sahillerinden biri. Özelmacıklı, Bar'da ortalama satılık evlerin metrekare fiyatlarının 2 bin 500 eurolarda olduğunu söylüyor.
Şemsettin AYDIN / PMTR Grup Yönetim Kurulu Başkanı
"Konutları eşyalı olarak teslim edeceğiz"
İstanbul'un en zor kentsel dönüşüm projelerinden biri olan Fikirtepe'de 216 projesine imza attık. Çok zorlu koşullarda hayata geçirdiğimiz bu projede 18 ay gibi kısa bir sürede konutları hak sahiplerine teslim ettik. Bu yatırımı tamamladıktan sonra yurtdışı yatırımlarımıza hız verdik ve Bar şehrindeki ilk Türk yatırımı olan bu projeye imzamızı attık. Projeyi 36 milyon euro (1.3 milyar lira) yatırımla tamamlamayı planlıyoruz. Bu projede yer alan dairelerin koltuktan beyaz eşyaya, halıda perdeye kadar tüm ihtiyaçlarıyla yatırımcısına teslim edilecek. Ev içerisindeki eşyaları ülkemizdeki üreticilerimizden satın alıyoruz. Şu anda İstanbul Fenerbahçe'de bir projenin kentsel dönüşümü için görüşüyoruz. Burada dönüşümü sadece bizimle yapmak istediklerini söylediler. Bürokratik süreçler tamamlanırsa 2025'te projeye başlarız. Aynı zamanda Bodrum Yalıkavak'ta da villalardan oluşan bir site projesi için görüşmelerimiz devam ediyor.
Barış KALKAVAN / Podgoritsa Büyükelçisi
"AB'ye girdikten sonra şimdiki fırsatlar kalmayacak"
Karadağ'a en çok yatırım yapan üçüncü ülke Türkiye. Karadağ'da büyük, orta ve küçük ölçekli 10 binin üzerinde kayıtlı Türk firması bulunuyor. Bu şirketlerin yıllık yarattığı ciro ise 85 milyon euro. Bu rakam Karadağ için çok büyük bir miktar. Ayrıca, Türk şirketlerin işlerini daha sağlıklı bir şekilde yönetebilmeleri için Karadağ'da Türk Ticaret Odası (TURKCHAM) kuruldu. Herhangi bir problem olduğunda devreye girip destek oluyorlar. Karadağ'ın Türk yatırımcılar için birçok avantajı bulunuyor. İlk avantajı lokasyonu. Kuzey-Güney-Doğu-Batı hattında tam Avrupa'ya açılışın üzerinde. Akdeniz Havzası'nı Karadeniz'in kuzeyine kadar düşünürseniz Karadağ tam ortası. Ülkenin en önemli limanı olan Bar limanını Macaristan, Slovakya ve Slovenya'ya kadar 14 ayrı ülke kullanıyor. Şehirde 12 ay boyunca yaşanabiliyor. Önümüzdeki dönemde Avrupa Birliği'ne (AB) ilk üye olacak ülke burası. AB'ye girdikten sonra şimdiki fırsatlar kalmayacak. O nedenle hızlı karar vermek gerekiyor.
Stevan MILOSEVIC / Basketing Mimarlık Yönetim Kurulu Başkanı
"Bar demiryolu ile Belgrad'a bağlı"
Bar, Karadağ'ın en kalabalık kıyı şehri ve önemli bir liman kenti. Yakın gelecekte şehri Avrupa'ya bağlayacak olan Bar-Boljare Otoyolu projesinin ilk ve son durağı. Ayrıca, Bar demiryolu ile Belgrad'a bağlı. Avrupa'nın arka bahçesi de diyebileceğim şehrin gelişiminin orta vadede güçlü kalacağını düşünüyorum. Ortalama gayrimenkul satış fiyatı metrekare başına yaklaşık 2 bin 500 euro. Kira getirisi çarpanı yaklaşık 14-15 yıl. Öte yandan İslam, Ortodoks ve Katolik inanç ve mezheplerinin buluşma noktası. Bu yönüyle Avrupa'ya benzersiz bir renk katıyor. Yakın gelecekte tanınmış perakende markalarının daha fazla öne çıkacağı aşikar. Özellikle Türk yatırımcıların da inşaat sektöründe aktif olduğu Bar'da, mevcut altyapı Bar'ın yayılmasına olanak sağlıyor. Belediye şehrin tüm bölgelerinde bunu iyileştirmek için çalışıyor. Böylece gelecekte metropol şehir olabilir. Dobra Voda gibi koylarıyla Bar, ortalama bir haftadan fazla konaklama süresine sahip ve bu ülke ortalamasının iki katı.
