PARA OTOMOTİV/ AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR Son yıllarda en çok konuşulan ve gündeme gelen konuların başında getirisi olan yatırımlar oluyor. Bunlardan biri ev diğeri ise araba… Sebebi, alıcıların ileride değerlenecek bir mala yatırım yapmaları ve bundan kâr sağlamak istemeleri… Yatırımcılar, gayrimenkulün her yıl değerlendiğini görünce ikincisini hatta üçüncüsünü almaya yönelirken, araç piyasasında da bu durum pek farklı değil. İhtiyacı olup araba alan da var, fazladan alıp farklı fiyatlara satan da. Haliyle bu durum, yılın ilk yarısında otomobillere olan aşırı talebin karşılanamaması ve fiyatların sürekli yükselmesi tüketiciyi zora sokmuştu. Bayiye giden her alıcı, "Araç şu anda elimizde yok, sıraya girmeniz gerekiyor. Talebinizi alalım" cümlesiyle karşılaşmış ve fiyatların her ay değişmesiyle hayal ettikleri araca kavuşma isteğine bir süre ara vermişti. Tabii bundan kazanç sağlamak için sıraya giren yatırımcılar da… Gayrimenkul sahibi olamayan ve yatırımını otomobile yapmak isteyenler ya yüksek faizlerden ya da stok olmayışından dolayı uzun bir bekleyiş içerisine girdi. Bu durum haliyle ikinci el piyasasını etkilemiş, fiyatlar sıfır araçlardan daha fazla ücretlere satılmaya başlanmıştı. Bu da araç piyasasında ciddi dengesizlikler oluşturdu. Ticaret Bakanlığı'nın aldığı tedbirler sonucu ikinci el piyasasındaki aşırı yüksek fiyatlara önlemler alınmaya başlandı. Otomotivin yatırım aracı olarak görülme cazibesini kaybetmesinin ardından, gerçek alıcılar otomotiv bayilerinin yolunu tutmaya başladı…
Peki, ne oldu da yılın son çeyreğinde (Ekim, Kasım, Aralık) otomotiv markaları 'Sıfır faizli kredi desteği, takas desteği ve nakit indirimi' gibi araç kampanyaları yapmaya ve bayilerde araç stokları yenilenmeye başladı? Faizlerin düşük olduğu dönemde bu tarz kampanyalar yapılmazken, şu anda yüksek olduğu dönemde otomotiv firmalarının bu tarz kampanyalarla alıcılarını kendilerine çekmelerindeki sebep neydi, akıllarda soru işareti oldu. Tabii araç markalarının büyük bir kısmı otomotiv sektörünün yeniden hareketlenmesi istediklerini, pandemi döneminden bu yana yaşadıkları sıkıntıları son üç ayda gidermeye çalıştıklarını söylüyor. Bu sebeple de yıl bitmeden 12 ay vadeli 0 faiz, nakit ve takas desteği gibi alıcılara çokça seçenekler sunuluyor. Bu kampanyaya ise Totoya, Hyundai, Renault, Dacia, Opel, Citroen, Chery, Peugeot, DS, Honda, Nissan, Jeep, Kia, Suzuki, MG, Volkswagen gibi dev markalar katılım sağlıyor.
"KAMPANYALAR DEVAM EDECEKTİR"
Toyota, otomotiv sektöründeki sıfır faiz furyasına katılan ilk markalardan biri oldu. "Yılın Son Çılgın Kampanyası" adı altında yeni otomobil almak isteyenlere Corolla Sedan, Hilux, Corolla Cross, Toyota C-HR Hybrid, Yaris Cross, Yaris, Corolla HB Hybrid, Proace City ve Proace City Cargo modellerinde seçenekler sunuluyor. Seçilen modellerde 100 bin lira ve 200 bin lira arasında nakit indirimi sağlanırken, 12 ay vade ve yüzde 0 faizli kredinden yararlandırılabiliyor. Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO'su Ali Haydar Bozkurt, 2023 yılında istedikleri adette alamadıkları araçları, ekim ayında tedarik etmeye başladıktan sonra hemen satış kampanyasına dâhil olduklarını belirtiyor. Özellikle araç stoklarının yenilenmesinin ve normale dönmesinin ise bu duruma çok etkisi olduğunu da belirtmeden geçmiyor. Toyota, kampanya ile beraber yoğun ilginin olması nedeniyle müşterilerini sıraya koyuyor. Ona göre de ilk başvuran alıcıdan yola çıkarak yanıt veriyor. 2023 yılının ilk dokuz ayı otomotivde yaşanan krizlerden dolayı araç alamayan firmalar, son üç ayı telafi etmek için böyle bir kampanyaya başvurmuş. Bununla birlikte önümüzdeki dönemde çok daha farklı bir senaryo ile karşılaşabiliriz diyor Bozkurt. Kampanyaların sonraki süreçlerde de devam edip etmeyeceğini sorduğumuzda ise şu sözlerle yanıt veriyor:
"Üreticinin desteği ve talebe göre kampanyaları oluşturuyoruz. Şu anda tedarik sorunu büyük ölçüde ortadan kalktığı için artık önceki normal hayatımıza döndük diyebiliriz. Bu nedenle markalar mümkün olduğu dönemlerde kampanyalar yapmayı tercih edecektir. Çünkü otomotiv bir ekosistemden oluşuyor ve buna 360 derece olarak bakmak lazım. Bizim için araç satmak önemli çünkü yolda giden araçların satış sonrasından elde edilen gelir, bizim kâr ekosistemimizin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Dolayısıyla araç satışlarındaki tempoyu mümkün olduğunca sürdürmek, otomotiv ekosistemi için önemli ve bunu tempoyu kaybetmemek adına elimizden geldiğince kampanyalara devam etmek istiyoruz."
58 BİN ADET SATIŞ
Toyota, 2023 yılını 58 bin adet satış ile kapatmayı öngörürken, son üç ayda markanın artırdığı tempoyla bu adetlere ulaşacağını düşünüyor. Bozkurt; "Üreticinin de desteğiyle gerçekleştirdiğimiz büyük kampanyalarla ekim ayında en çok satış yapan ilk üç markadan biri olduk ve yılın sonuna kadar bu yüksek tempoyu devam ettirmek istiyoruz" diyor. Önümüzdeki yıl pazarın büyüklüğüne göre yüzde 10'luk paya sahip olacaklarını düşünen Bozkurt, sedan modeller konusunda da oldukça iddialı. Bununla birlikte ticari araçlar ve SUV segmentinde de çok güçlendiklerinin altını çiziyor. "Bütün modellerimizde tam hibrit versiyonumuz bulunuyor ve bu anlamda tek markayız. Tüm beklentilere yanıt verecek bir yelpazeye sahibiz. Bu da hem perakende hem de kurumsal şirketlerin, araçlarımıza talep göstermesini sağlıyor" diyor Bozkurt.
BANKA KREDİLERİNDE ZORLANILIYOR
Kampanyaların talebi artırdığına dikkat çeken Honda Türkiye Otomobil Satış Planlama Direktörü Arda Kurtkale, tüketicilerin bankaların kısıtlı kredi imkânlarını değerlendirmekte zorlandığını belirtiyor. Kurtkale, "Bu bakımdan genel bir değerlendirme yapmak gerekirse; müşterilerin kredi kullanımı yerine markaların sunduğu takas desteği ya da nakit indirimi gibi direkt fiyata etki eden koşulları tercih etme eğiliminde olduğunu belirtebiliriz" diyor.
Honda Civic Sedan Executive+ donanımına özel 300 bin liraya kadar kredi kullanımında yüzde sıfır faiz oranıyla 12 ay taksit imkânı veya 185 bin lira takas desteği sunuluyor. Honda hibrit tasarımıyla öne çıkan HR-V e:HEV modeline özel 200 bin liraya kadar kredi kullanımında ise yüzde 0 faiz oranı ile 12 ay vade seçeneği veya 120 bin lira takas imkânı var.
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel ise kampanyalara ilişkin; "Yılın son çeyreğinde model yılı o seneye ait stoktaki araçları eritmek maksadıyla çeşitli kampanyalar düzenleniyor. Bu yıl düzenlenen kampanyalar geçmişe nazaran tüketici açısından çok daha cazip ve rekabetçi bir ortamda ilerliyor" açıklamasını yapıyor.
"Sıfır ve ikinci el fiyatları arasındaki denge sağlanacaktır"
Ali Haydar BOZKURT / Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO'su
Son dönemde elde edilen satış adetlerine baktığımızda bulunurluk sorununun ortadan kalktığını söyleyebiliriz. Ancak yaklaşık son üç buçuk yıldır yaşananlar ve ülkemizin bulunduğu enflasyonist ortamdan kaynaklı durumlar nedeniyle araç fiyatları tüm diğer ürünlerde olduğu gibi sürekli artış gösterdi. Böyle dönemlerde otomobile yatırım aracı olarak bakan kesimlerle birlikte içinden geçtiğimiz dönemden faydalanarak bu işin ticaretini yapan bir kesim de ortaya çıktı. Ancak araç bulunurluğu arttıkça ikinci el fiyatları da olması gereken yere geliyor. Önümüzdeki süreçte de sıfır ve ikinci el fiyatları arasındaki denge sağlanacaktır. Bu normalleşmeyi, hem araç bulunurluğu hem de kampanyalar hızlandırdı.
"Kampanyalar talebin hareketlenmesinde destekleyici oldu"
Arda KURTKALE / Honda Türkiye Otomobil Satış Planlama Direktörü
Yılın ilk yarısında rekor seviyede seyreden pazarı canlı tutan etken, talebin çok yüksek olmasına karşın tedarikin bu talebe karşılık verememesiydi. Ağustos ayı sonrasında ekonomik koşullar ve özellikle müşterilerin krediye ulaşmakta zorlanması sebebiyle pazara yönelik beklentiler düşmesi yönündeydi. Bu süreçte otomotiv markalarının aldığı kampanya aksiyonları devreye girdi. Kampanyalar, markaların hem yılsonu satış hedeflerini tamamlama noktasında hem de pazarda düşmesi beklenen talebin hareketlendirilmesi konusunda destekleyici oldu. Otomobil satışlarına yönelik kredilerle ilgili sayısal veri vermek doğru bir yönlendirme olmayabilir, ancak genel olarak tüketicilerin bankacılık regülasyonları sebebiyle çok kısıtlı kredi imkânlarını değerlendirmekte zorlandığını gözlemliyoruz. Buna ek olarak müşterilerin onay sürecinde de çeşitli sorunlar yaşadıklarını söylemek mümkün. Bu bakımdan genel bir değerlendirme yapmak gerekirse; müşterilerin kredi kullanımı yerine markaların sunduğu takas desteği ya da nakit indirimi gibi direkt fiyata etki eden koşulları tercih etme eğiliminde olduğunu belirtebiliriz.
OTOMOTİV SATIŞLARI ARTTI
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2023 yılı Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 60.8 oranında artarak 1 milyon 73 bin 982 adet olarak gerçekleşti. Aynı dönemde otomobil satışları, geçen yıla göre yüzde 66.2 oranında artarak 840 bin 925 adet, hafif ticari araç pazarı yüzde 43.7 artarak 233 bin 57 adet oldu. Türkiye pazarında benzinli ve SUV (geniş hacmi, yüksek off-road kapasiteli) araçlara olan ilgi çoğalıyor. Örneğin, benzinli otomobil satışları ocak-kasım arasında 561 bin 53 adetle yüzde 66.7 paya sahip. İkinci sırada dizel, üçüncü sırada ise otogazlı otomobiller geliyor. Ayrıca 2023 yılında 60 bin 101 adet elektrikli satışı gerçekleşti ve pazar payı yüzde 7.1'e çıktı. 89 bin 13 adetlik rakama ulaşan hibrit otomobiller yüzde 10.6 pay sahibi oldu. Otomobil pazarı, 10 yıllık Kasım ayı ortalama satışlara göre yüzde 47.8 artış gösterdi. Hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık kasım ayı ortalama satışlara göre yüzde 25.5 arttı.
KAMPANYAYA KATILAN BAZI MARKALARIN SUNDUĞU AVANTAJLAR
Toyota
*Toyota Corolla: 180 bin liraya varan indirim veya 200 bin lira, 12 ay yüzde 0 faiz.
*Toyota Corolla Hatchback: 160 bin liraya varan indirim veya 200 bin lira, 12 ay yüzde 0 faiz.
*Toyota Corolla Cross: 200 bin liraya varan indirim veya 200 bin lira, 12 ay yüzde 0 faiz.
*Toyota Yaris Cross: 170 bin liraya varan indirim veya 200 bin lira, 12 ay yüzde 0 faiz.
*Toyota Yaris: 135 bin liraya varan indirim veya 200 bin lira, 12 ay yüzde 0 faiz.
Renault
*Renault SUV modeller: 200 bin liraya kadar takas desteği. Yüzde 0.99'dan başlayan faiz.
*Renault Clio: 200 bin liraya yüzde 1.99 faiz.
*Tüm modellerde geçerli kampanya: 300 bin liraya yüzde 3.29 faiz. Şimdi al Haziran 2024'te öde.
Fiat
*Fiat Egea: 300 bin liraya 24 ay yüzde 2.99 faiz / 135 bin liraya 12 ay yüzde 0 faiz.
*Fiat Panda: 200 bin liraya 12 ay yüzde 1.99 faiz.
*Fiat 500e: 200 bin liraya 12 ay yüzde 1.99 faiz. 10 bin lira değerinde elektrik alım kartı.
Hyundai
*Hyundai Elantra: 100 bin liraya kadar indirim. Şimdi al üç ay sonra öde.
*Hyundai Bayon: 60 bin liraya kadar indirim. Şimdi al üç ay sonra öde.
*Hyundai Kona: 145 bin liraya kadar indirim. Şimdi al üç ay sonra öde.
*Hyundai Tucson: 205 bin liraya kadar indirim. Şimdi al üç ay sonra öde.
*Hyundai Staria: 200 bin liraya 12 ay yüzde 1.99 faiz.
Citroën
*Citroën C3: 120 bin lira 12 ay yüzde 0 ya da 150 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz.
*Citroën C3 Aircross: 150 bin lira 12 ay yüzde 0 ya da 200 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz
*Citroën C4: 180 bin lira 12 ay yüzde 0 ya da 250 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz.
*Citroën e-C4: 180 lira 12 ay yüzde 0 ya da 250 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz kampanyası ve 20 bin lira eşarj enerji kartı hediyesi.
*Citroën C4 X: 180 bin lira 12 ay yüzde 0 ya da 250 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz kampanyası, 25 bin lira yakıt hediyesi ve 50 bin lira takas desteği.
*Citroën Elektrikli e-C4 X: 180 bin lira 12 ay yüzde 0 ya da 250 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz kampanyası, 20 bin lira eşarj enerji kartı hediyesi ve 50 bin lira takas desteği.
*Citroën C5 Aircross: 220 bin lira 12 ay yüzde 0 ya da 300 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz kampanyası ve 150 bin lira takas desteği.
Opel
*Opel Corsa: 200 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz.
*Opel Corsa-e: 200 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz. 20 bin lira değerinde eşarj kartı.
*Opel Mokka: 300 bin liraya kadar 12 ay yüzde 0.99 faiz.
*Opel Mokka-e: 250 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz. 20 bin lira değerinde eşarj kartı.
*Opel Crossland: 250 bin lira 12 ay yüzde 1.99 faiz.
*Opel Astra: 300 bin lira kadar 12 ay yüzde 0.99 faiz.
*Opel Astra-e: 300 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz. 20 bin lira değerinde eşarj kartı.
*Opel Grandland: 300 bin lira 12 ay yüzde 0.99 faiz.
Chery
*Tüm modellerinde 250 bin lira 12 ay yüzde 0 faiz kampanyası bulunuyor. Kamu personeli ile KOBİ'lere de ekstra 65 bin TL'ye varan indirim var.
Nissan
*Nissan Qashqai'nin hafif hibrit Designpack versiyonunda 125 bin lira ekstra fiyat avantajı ve 12 ay yüzde 0 faiz kredi kampanyası bir arada sunuluyor. Nissan'nın diğer hafif hibrit versiyonları ise ya 125 bin lira fiyat desteği ya da 75 bin lira destek ve 125 bin lira 12 ay yüzde 0 faiz seçenekleri bulunuyor.
Honda
*Honda Civic Sedan Executive+ donanımına özel 300 bin liraya kadar kredi kullanımında yüzde sıfır faiz oranı ile 12 ay taksit imkânı veya 185 bin lira takas desteği sunuluyor. Honda hibrit tasarımıyla öne çıkan HR-V e:HEV modeline özel 200 bin liraya kadar kredi kullanımında yüzde 0 faiz oranı ile 12 ay vade seçeneği veya 120 bin lira takas imkânı var.
MG
*Benzinli MG ZS Luxury Plus modelinde; 200 bin lira için 12 ay vade ve 0 faizli kredi imkânına ek, 80 bin liralık takas desteği sağlanıyor. MG4 Electric modelinin Comfort ve Luxury donanımlı versiyonları da; 200 bin lira için 12 ay vade ve 0 faizli kredi olanağına ek, Comfort donanımlı versiyonda 80 bin TL, Luxury donanımlı versiyonda ise 60 bin lira takas desteği ile tercih edilebiliyor.
Kia
*Kia, Sportage, XCeed, Ceed, Ceed SW, Picanto, Stonic ve Cerato modellerinde kampanya yaptı. Tonic modelinde 100 bin liraya varan indirim sunarken Picanto'da 10 bin TL, Cerato'da 20 bin TL, Ceed ailesinde 30 bin TL indirim yaptı. Yılın Otomobili seçilen KİA EV 6'da 50 bin TL ve Sorento'da 100 bin TL indirim yapıyor.
Suzuki
*Swift Hibrit modelleri için 200 bin liraya 12 ay yüzde 0.49 faiz kredi kampanyası veya 60 bin TL'lik takas desteği sunuyor. Bundan ayrı olarak nakit alımlarda 40 bin lira indirim sağlanıyor.
Dacia
*Dacia, Spring başta olmak üzere diğer modellerde de geçerli olan kampanya da ''Şimdi Al Nisan 2024'te Öde'' ve 200 bin lira için 12 ay vade ve yüzde 3.45 faiz oranı ile kredi imkânı sunuyor.
Peugeot
*Peugeot 208, Peugeot 308, Peugeot 3008, Peugeot 408 ve Rıfter modellerinde 150 bin lira için 12 ay yüzde 0.99 faiz oranı ile ödeme imkanı sunuyor. Peugeot'un ticari modelleri Partner Van, Expert Van, Expert Combi Van, Expert Traveller, Boxer Van modellerinde 180 bin lira için 18 ay yüzde 1.56 faiz oranı ile ödeme imkânı var.
Volkswagen
*Volkswagen Ticari Araç ise ekim ayında California ve Grand California modellerine sınırlı sayıda araç için fiyat avantajları sunuyor.
