Mobil tuvalet sektörü talebe yetişemiyor

PARA SEKTÖR/ ÖZGE ÖZ Depremin yaralarını sarmaya çalışırken, temel ihtiyaçların karşılanması noktasında da gerekli ekipmanların bölgeye sevki sağlanıyor. Bölgedeki temel ihtiyaçların başında ise mobil tuvaletler geliyor. Birçok kurum, STK ve gönüllüler; bölgeye mobil tuvalet gönderse de ihtiyaçlar henüz tamamlanmış değil. Hem konteyner kentlerde hem de yeni kurulacak şehirlerde mobil tuvaletlere ihtiyaç var. Hal böyle olunca, sektör hareketlendi ve üreticiler ise taleplere yetişmek için stoklarını güncelledi. Bölgede mobil, konteyner ve engelli tuvaletleri olmak üzere her modele ihtiyaç var. Özellikle konteyner kentler için hızlı ve modüler olan çözümler ön plana çıkıyor. Normalde konser, miting ve festival alanlarında sıkça gördüğümüz mobil tuvaletler, açık hava etkinliklerinin vazgeçilmezi. Bu tuvaletler etkinliklerde, kiralama yöntemi ile kullanılsa da birçok firma, deprem bölgesine yardım amaçlı ücretsiz gönderdi. Günlük kiralama bedelleri ise firmadan firmaya, tuvaletin kapasitesine ve malzeme kalitesine göre değişiyor.

DEPREM BÖLGESİNE GÖNDERİLDİ

Antalya merkezli Anttoi, 17 yıldır mobil tuvalet, duş ve lavabo alanlarında hizmet veriyor. Şu anda 38 şehre ürün gönderen Anttoi, deprem bölgesine de mobil ve konteyner tuvalet göndermiş. Anttoi Mobil Çözümler firmasının sahibi Erdem Vurar, bireysel olarak gönderim yapmanın yanı sıra, "Antalya Büyükşehir Belediyesi, Hayata Destek Derneği ve spor yorumcusu Simge Fıstıkoğlu gibi isimler alıp deprem bölgesine gönderdi. Toplam 20'ye yakın mobil tuvalet, sekiz konteyner tuvalet ve engelliler tuvaletini; özellikle en çok etkilenen bölgeler olan Adıyaman ve Kahramanmaraş'a gönderdik" diyor. Vurar, konteyner ve mobil tuvalet farkı olduğunu da belirterek, konteyner tuvaletlerin daha büyük olduğunu söylüyor. Vurar, "Konteyner tuvaletler, evde kullandığımız tuvaletler gibidir. Lavabosu, kapısı ve diğer çeşitli gereçleri vardır. Mobil tuvaletler ise daha çok anlık çözümler için geliştirilmiş modellerdir" şeklinde konuşuyor. Normalde kiralama usulü çalıştıklarını belirten firma sahibi, mobil tuvaletin günlük kirasının 2 bin TL, konteyner tuvaletin günlük kiralama fiyatının ise 5 bin TL olduğunu belirtiyor. Normal süreçte en çok açık hava etkinliklerine kiraladıklarını belirten Vurar, "Bu süreçte işlerimiz çok yoğundu. Tabii deprem nedeniyle etkinlikler iptal olunca elimizde ürün kaldı. Biz de onları deprem bölgesine gönderdik. Yani stoktan karşıladık, ekstra üretimimizi artırmadık" diyor. Şu an istesek de üretimini artıramayacağını belirten firma sahibi, son olarak şunları söyledi: "Hammadde sıkıntısı yaşıyoruz. Piyasada ürün yok ya da çok az var. Olanlar ise pahalandı ancak deprem bölgesinde ihtiyaç devam ediyor. Elimizden geldiğince iletişime geçenler aracılığı ile yardımcı olmaya çalışıyoruz."

"TALEBE YETİŞEMİYORUZ"

Merkezi Ankara'da olan Artı Mobil Temizlik Kiralama, 2012'den bu yana mobil çözümler sunuyor. Normal süreçte konser ve miting gibi kısacası açık havada yapılan tüm etkinliklerde yer alan Artı Mobil, deprem bölgesine yardım eden kuruluşlardan. Nakliye ve temizlik hizmetleri dahil günlük bin TL'ye kiralama yapılabiliyor. Firma Sahibi Serkan Koçyiğit, deprem bölgesine yaklaşık 15 TIR mobil tuvalet, duş ve konteynerden oluşan yardımlarını gönderdiklerini belirtiyor. Koçyiğit, "Normalde kiralama yapan bir firmayız ama bölgedeki insanlara yardımcı olabilmek için bu süreçte direkt hibe şeklinde gönderdik. Firmamız dışında belediyeler, dernekler ve özel şirketler aracılığıyla da gönderimlerimiz oldu" diyor. Hem yurtdışından getirdiklerini hem de üretim yaptıklarını söyleyen Koçyiğit, talebe yetişemediklerini vurguluyor. Koçyiğit, "Ürün tedarikinde de sorun yaşıyoruz. Çünkü tüm ürünler, malzemeler deprem bölgesine gönderildi. Piyasada çok az malzeme kaldı, kalanların da fiyatı artıyor maalesef. Bu sebeple hammadde bulmakta da zorlanıyoruz. Yani yeterli ürünü normal fiyata bulamıyoruz" diyor.

HER ETKİNLİKTE GEREKİYOR

Festivaller, limanlar, belediye etkinlikleri, açılışlar yani açık havada yapılan her etkinlikte mobil tuvalet gerekiyor. Mestem Atık Yönetim Hizmetleri, 2015'te kurulan bir firma. Merkezi Bursa'da, İzmir ve Adana'da ise şubeleri bulunuyor. Mestem Atık Yönetim Hizmetleri'nden yapılan açıklamaya göre, stoklarındaki ürünleri deprem bölgesine göndermişler. Firma, "Mobil tuvaletler, depo hazneli ürünlerdir. Firma olarak bölgeye sadece mobil tuvaletleri değil, depo temizleyici aletlerimizi de beraberinde gönderdik. Ancak şehirler kuruldukça, belediye ve dernekler yardım götürdükçe bölgedeki ihtiyaçlar da zamanla azalıyor. Bize gelen talep sayısında artık azalma oldu. Bu sebeple ürün gönderim hızı yavaşladı" şeklinde açıklama yapıldı. Firma, normalde kiralama hizmeti veriyor. İstenilen süreyle kiralanabildiğini belirtilirken, "Aylık bir mobil tuvalet 6 bin TL'ye kiralanıyor. Firma olarak üretim de yapıyoruz, yurtdışından da getiriyoruz. Deprem bölgesine yetişebilmek için 10 gün içerisinde yaklaşık 100 adet getirdik. Normalde de önemli bir ihtiyaç. Örneğin iki saatlik kır düğününde çok önemli, olmazsa olmaz bir ihtiyaç. Her etkinlikte gerekiyor" şeklinde açıklama yapıyorlar.

"BÖLGEDEKİ DERNEK VE KİŞİLERLE KOORDİNELİ ÇALIŞTIK"

Fırat Gencer / Toirent A.Ş. Firma Sahibi

Deprem bölgesine, özellikle Malatya ve Hatay'a mobil tuvalet ve engelli mobil tuvalet gönderdik. İlk başta firma olarak göndermek istesek de dernekler ve bölgedeki kişiler ile koordineli olmasının daha iyi olacağını düşündük. Böylece Hayata Destek Derneği ve yerel yönetimlerle iş birliği yaparak bölgeye gönderdik, çünkü onlar ihtiyaçları daha iyi tespit edebiliyorlar. 240 tane Malatya'ya 20 tane de Hatay'a gönderdik. Sahada iyileştirmeler oldukça gönderdiğimiz mobil tuvaletlerin, bazıları geri geldi. Bölgedeki atık yönetimini ise ilgili belediyelerin bize gösterdiği yerlere götürerek yaptık.

Kiralama hizmeti veren bazı firmalar