PARA FİNANS/ BARIŞ ERGİN Banka ile hiç muhatap olmadan faizsiz bir şekilde konut ve taşıt almak, bir süredir mümkün. Tasarruf finansmanından bahsediyoruz. Bu alanda sayıları hızla artan firmalara düzenleme geldi ve firmalara lisans verme süreci başladı. Evim şirketleri olarak bilinen firmalar, artık Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) denetimine tabi.
YÜZDE 20'YE ÇIKABİLİR
Yüksek kredi faizi ve maliyetine katlanmak istemeyen ya da bütçesine göre ev ve otomobil sahibi olmak isteyen 350 bin kişi, bu sistemde bulunuyor. Türkiye'deki ipotekli konut satışlarına baktığımızda söz konusu sistemle konut sahibi olanların payı yüzde 5'ler seviyesinde. Fakat yeni düzenlemeler ve BDDK sürecinin tamamlanmış olmasıyla birlikte pazar payının çok hızlı bir şekilde artacağı tahmin ediliyor. Öyle ki sektördeki firmalar, gelecek beş yıl içinde bu oranın yüzde 20'lere gelmesini bekliyor.
ÇİFT HANELİ BÜYÜME
Birevim Genel Müdürü Mahir Orak, "Nisanda lisansın alınmasıyla birlikte mayıs ayı tasarruf üretimlerimizde yüzde 67 artış yaşadık. Haziran ayında bir önceki aya oranla artış hızı yavaşlasa da yüzde 19'luk bir artışla büyüme devam etti. Lisansla birlikte sektöre duyulan güven arttığı için peşinat tutarının da arttığını gözlemliyoruz" diyerek regülasyon sonrası yaşanan ivmelenmeyi somutlaştırıyor.
5OO BİN KİŞİYİ BULUYOR
Genel olarak sektöre bakıldığında şimdiye dek tasarruf finansıyla ev ve araba edinenlerin sayısının 400 bin seviyesinde olduğunu belirten Eminevim Genel Müdürü Sait Aytaç, "Şu anda tasarruf döneminde olanlarla birlikte toplam 500 bin kişiyi buluyor. Türkiye'de kredi kullananların sayısı 42 milyon. Bu bizim için müthiş bir potansiyel ve üçüncü nesil dediğimiz finansman modelimizle bizler bu potansiyele seslenerek pazarımızı büyütmeyi hedefliyoruz. Kredi ve faiz ilişkisine girmeden, borçlanmadan, kendi birikimlerinizle ev, araba veya işyeri sahibi olmak isteyen her gelir grubundan her kesim, düşük bir organizasyon ücretiyle aradığı finansman hizmetini bizde bulabilir" değerlendirmesinde bulundu.
"HEDEFLERİ AŞACAĞIZ"
Fuzul Tasarruf Finansman Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Akbal, yıl sonu hedeflerinin çok üzerinde bir noktada yılı kapatacaklarını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı: "Kredi oranlarının düşüşü ile bankalara olan yönelim artacak gibi görünse de tasarruf finansmanı aracılığıyla ev hayaline kavuşmak isteyen vatandaşlarımızın da sektörümüze olan yoğun ilgisini sürdürmelerini bekliyoruz. Fuzul olarak aldığımız BDDK lisansıyla birlikte yılsonu hedeflerimizin çok üzerinde bir noktaya ulaşacağımızı öngörüyoruz. Regülasyon ile sektörümüze olan ilginin artacağını, rakamsal bazda kayıt tutarlarının ve toplam hacmin ciddi bir artışla yılı tamamlayacağını öngörüyoruz."
ALMANYA'DA 1 TRİLYON EUROLUK SEKTÖR
Tasarruf finansmanının yüzyıllardır uygulanan bir yöntem olduğunu söyleyen Birevim Genel Müdürü Mahir Orak, yurtdışında sistemin kullanılışını şu sözlerle özetliyor: "Bugün başta Almanya olmak üzere Avrupa'da 12 farklı ülkede adı farklı olsa da bu yöntem kullanılıyor. Almanya'da yılda bir buçuk milyon kişi tasarruf finans yöntemiyle birikimlerini gerçekleştiriyor. Yapı Tasarruf Sandığı sistemlerinde 29 milyon sözleşmeye ulaşmış durumdalar ve tasarruf sandığında 2021 yılsonu itibarıyla 919 milyar euro bulunuyor. Türkiye'de tasarrufa en çok ihtiyaç duyan genç nüfus oranının Almanya'ya hatta Avrupa'ya kıyasla daha fazla olması ve genç nüfus oranının Avrupa'da giderek azalması sebebiyle sektörümüz, ilerleyen dönemlerde Türkiye'de çok daha fazla gelişim gösterecek. Hatta gelecekte konvansiyonel finans enstrümanlarının duraklayacağını ve tasarruf finansmanının büyümeye devam edeceğini söyleyebiliriz. Sektörümüzün sunduğu avantajlar kamuoyu nezdinde daha fazla bilinmeye başladıkça, hitap ettiğimiz kitle genişleyecek ve sektörümüz Avrupa'dakine benzer şekilde gelişme kaydedecek."
49 BİN MAĞDUR VAR
Kamuoyunda evim şirketleri olarak bilinen ve tasfiye işlemleri Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından yürütülen şirketlerdeki 49 bin kişinin mağduriyetinin giderilmesi için geçen günlerde önemli adımlar atıldı. Alacaklılar, isterlerse faaliyetlerine izin verilen diğer altı firmaya hakları korunarak geçebilecek. Devralan şirket ile yeni sözleşme imzalayanlara tahsisat yapılabilmesi için sözleşme tutarının yüzde 40'ı kadar tasarruf yapılmış olması ve tasarruf ödemesi yapılan sürenin, toplam sözleşme süresinin beşte ikisine ulaşmış olması zorunlu oldu. Sistemde kalmak istemeyenlere ise paraları geri ödenecek. Ancak bu ödemeye yalnızca taksit bedelleri dahil, sisteme girerken verilen organizasyon (giriş) bedeli bu ödemeye dahil edilmedi.
NELER OLMUŞTU?
Kontrolsüz büyüyen sektörde geçen yıl tüm dengeler değişti. Faizsiz finans sektörünün vatandaşı mağdur etmemesi için gereken yasal düzenleme yapılmış, 100 milyon lira sermaye şartı getirilmişti. Yasal düzenleme kapsamında devlet kontrolüne intibak sağlamak için BDDK'ya başvuran 35 şirketten 21'si, tasfiye edildi. Sekiz firma da kendi istediğiyle oyun dışı kalınca sektörde bugün sadece altı firma yoluna devam ediyor. Sistemde yaklaşık 350 bin kişinin katılımcı olduğu tahmin ediliyor.
"2023'TE ÜÇ MİLYON AİLEYE ULAŞACAĞIZ"
Av. Mahir ORAK / Birevim Genel Müdürü
Son yapılan düzenlemeyle kredi imkanlarının uygun ve cazip hale getirilerek orta sınıfın konut alabileceği bir sistem düşünülüyor. Bu önemli bir adım, ama mevcut konvansiyonel finansal enstrümanlar; başka bir deyişle krediler, 100 kişiden yalnızca 30 kişiye hizmet verebiliyor. Bir anlamda finansa erişemeyen önemli bir kesim var, diyebiliriz. Bu noktada sektörümüz kredi hizmeti alamayan kişilere de hizmet verdiği için tasarruf finansmanının geleceğin finans enstrümanı olacağını öngörüyoruz ve tasarruf finansmanı sektörünün geleceği oldukça aydınlık, diyebiliriz. Altı yılda 200 bin aileye ulaştık. Bu lisanslama ile sektör hacminin genişleyeceğini düşünüyoruz. Sahip olduğumuz yasal zemin ve güçlü planlamayla birlikte 2023 yılsonunda üç milyon aileyi tasarruf finansıyla tanıştırmak için var gücümüzle çalışıyoruz.
"REGÜLASYON SONRASI CİDDİ BİR BÜYÜME OLDU"
Eyüp AKBAL / Fuzul Tasarruf Finansman A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı
Regülasyon ile tasarruflarını değerlendirmek, ev ya da otomobil ihtiyacını karşılamak isteyenlerin ciddi bir eksikliği tamamlanmış oldu. BDDK lisansıyla tasarruf finansman şirketleri daha şeffaf çalışacak. Güven noktasında herhangi bir kuşkusu kalmayan vatandaşlarımız, akıllarındaki soru işaretlerini de gidererek tasarruf finansman şirketlerine daha güçlü bir ilgi göstermeye başladı. Bu bağlamda gerek Fuzul gerekse sektörümüz, ciddi bir büyüme elde etti. Bizler gündemi çok yakından takip eden ve sıcak yaşayan bir toplumuz. Bu bağlamda vatandaşlarımız, ekonomik parametrelerin takibi ve yorumlanması noktasında ciddi anlamda bilinçli. Günümüz dijital çağın etkisi ve bilgiye kolay ulaşılmasıyla vatandaşların tasarruf finansman şirketlerine olan bilinç seviyesi de artmış durumda. Tasarruflarını değerlendirmek, ev ya da araba almak isteyen vatandaşlar, karar süreci öncesi ciddi araştırmalar yapıyor.
"YILDA BEŞ MİLYARLIK 30 BİN TESLİMAT YAPTIK"
Sait AYTAÇ / Eminevim Genel Müdürü
BDDK lisansıyla birlikte hem artan bir güven hem de sektöre artan bir ilgi yaşanıyor. Böylece bu merak doğru bilgilerle giderildikçe sektör daha iyi anlaşılıyor ve önyargılardan, yanlış bilgilerden arındırılarak bilinç düzeyi artıyor. Lisans süreci sonrasına baktığımızda ise doğrudan kendi gözlemimizi paylaşmak gerekirse iletişim merkezimize gelenlerde, bilgi almak için arayanlarda yüzde 30-35 gibi ciddi bir artış var. Biz geçen yıl 5 milyar TL seviyesinde 30 bine yakın teslimat gerçekleştirdik. Bu yılı da geçen yılın üzerinde bir teslimat sayısıyla kapatmayı hedefliyoruz. Aynı zamanda ülkemize sağladığımız yıllık beş milyar likidite ile ülkenin, borçlanmadan ve dış finansmana ihtiyaç duymadan kaynak üretmesinde, altın ve döviz cinsinden kaynakların ise ekonomiye kazandırılmasında öncü bir rol üstleniyoruz.
