RÖPORTAJ: ÜRÜN DİRİER/ Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) yeni global test referans standartlarının belirlenmesi amacıyla davet ettiği tek Türk firması Anatolia Geneworks, pandemi ile bir yılda 20 kat büyüdü. Bugün 50 ülkeye moleküler tanı kitleri ihraç ediyor. Firmanın Yönetim Kurulu Başkanı Alper Akyüz ile Anatolia Geneworks'ün başarı hikayesini ve gelecek planlarını konuştuk.
Anatolia Geneworks'ü tanıyabilir miyiz?
Anatolia 2010 yılında 5 kişilik bir ekiple ve 100 metrekarelik bir Ar-Ge laboratuvarında kuruldu. Birçok farklı hastalığın teşhisinde kullanılan Anatolia Geneworks markalı tanı kitleri ve robotik cihazlar üretiyoruz. Böylelikle hem erken tedavi fırsatı hem de virüslerin yayılımını engelleme imkanı sunuyoruz. Bugün geldiğimiz noktada Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) yeni global test referans standartlarının belirlenmesi amacıyla 4 çalışmasına davet ettiği ilk ve tek Türk şirketiyiz. Şu anda 35'i Ar-Ge merkezimizde olmak üzere Türkiye ve yurtdışındaki bağlı şirketlerimizde, 100'ü aşkın biyolog, genetikçi ve mühendis çalışıyor.
Ürünleriniz hakkında bilgi verir misiniz?
Geliştirip ürettiğimiz 350'nin üzerinde ürünümüz var. Real-Time PCR ve DNA dizileme ileri teknikleriyle çeşitli hastalıkların teşhisini sağlayan tanı kitlerini, bu kitlerin kullanımı için gereken robotik cihazları ve örneklerden DNA/RNA elde etmeye yarayan izolasyon kitlerini üretiyoruz. Ayrıca gıda güvenliğine yönelik Real-Time PCR kitlerini de geliştirip üretiyoruz. Geniş ürün portföyümüz teşhis laboratuvarlarına tam çözüm sistemleri sağlıyor, birçok enfeksiyonun veya kalıtsal hastalığın teşhisinde kullanılıyor.
İlk yurt dışı yatırımınız ne zamandı? Yurt dışında toplamda ne kadarlık yatırımınız var?
İlk yurt dışı yatırımımızı 2017'de İtalya'da kurduğumuz şirketimiz aracılığıyla hayata geçirdik. 2018'de de Pakistan'daki şirketimizi kurduk. Lokal pazarda ve çevre ülkelerdeki satış ve dağıtım işini bu firmalarımız aracılığıyla yapıyoruz. Bugün yurt dışında yaklaşık 3,5 milyon TL'lik yatırımımız var.
Cironuzun ne kadarı yurt dışından geliyor?
Üretimimizin büyük kısmını başta İtalya, İngiltere, Fransa, Polonya, Romanya gibi Avrupa ülkeleri olmak üzere 50'den fazla ülkeye ihraç ediyoruz. Geçtiğimiz yılın konsolide edilmiş tablolarına göre ciromuzun yaklaşık yüzde 93'ünü yurt dışı satışlarımız oluşturdu. Türkiye'ye 2020'de 50 milyon dolar döviz kazandırdık.
Bugüne kadar hiç yatırım aldınız mı?
Kurulduğumuz günden bu yana kendi öz sermayemiz ve finansmanımızla ilerledik. Dönem dönem yatırım yapmak isteyen hem VC hem de PE şirketleri oldu, ancak zaten kendi finansmanımızla ve iş modelimizle makul bir hızla büyüyebildiğimiz için belirli bir noktaya gelene dek beklemeyi tercih ettik. Tabii 11 yılın ardından geldiğimiz noktada ürün gamımızı genişletip farklı bir boyuta geçtiğimiz için dünya genelinde operasyonumuzu yaygınlaştırmaya odaklanıyoruz. Anatolia yüksek kaliteli ve katma değerli ürünlerinin yarattığı karlılığıyla öz kaynak oluşturma kabiliyetinde olsa da iş planlarımızı ilave kaynaklarla neler yapabileceğimizi görecek şekilde her zaman güncelliyoruz.
Sizi rakipleriniz arasında öne çıkaran en temel özellikleriniz neler?
Hem mühendislerden hem de genetikçi ve biyologlardan oluşan interdisipliner, dinamik ve yetkin bir Ar-Ge ekibimiz var. İhracat yaptığımız ülkelerde de çok iyi teknik destek vermeyi başarabilen bir firma olmamız fark yaratabilmemizi sağlıyor. Bu vizyonumuz sayesinde, Türkiye'de sektörde ilk Multipleks patojen tespit panel kitlerini, ilk manyetik kürecik bazlı nükleik asit izolasyon kitlerini, ilk DNA/RNA hızlı izolasyon kitlerini, ilk DNA/RNA izolasyon ve PCR set-up robotunu, Multipleks GDO ve tür tayin kitlerini, antiviral direnç mutasyon analiz DNA dizileme kitlerini geliştirip üreten firma olduk. Benzer şekilde salgının pandemiye dönüşmesinden önce tüm dünyaya kullanıma sunulan ilk birkaç IVD-CE sertifikalı SARS-CoV-2 Real-Time PCR kitinden birini tasarlayıp üreterek, 4 kıtada milyonlarca kişinin sağlığına katkı sağladık.
2020 sizin için nasıl bir yıl oldu, pandemi sizi nasıl etkiledi?
Bizim 2019'un sonlarına doğru uluslar arası pazara sunduğumuz, aynı anda çok sayıda hastalığı teşhis eden yeni multipleks panel kitlerimiz vardı. Bu ürünler ve devam eden uluslar arası pazarlama çalışmalarımız sayesinde 2020'de 4-5 katlık bir büyüme hedefliyorduk. 2019 sonunda Çin'de ortaya çıkan hastalığın koronavirüsün alt tipi olduğu belirlendiği anda bu konunun da üzerine eğildik. Daha önce üstünde çalışmış olduğumuz çeşitli koronavirüs organizmalarının verdiği deneyimle hızlı bir şekilde kendi özgün kitimizi geliştirdik ve SARS-nCoV-2 kitlerini dünyada ilk geliştiren şirketlerden biri olduk. Dolayısıyla hem koronavirüs kitimizin hem de diğer yeni ürünlerimizin kullanıcılarla buluşması aynı döneme denk gelmiş oldu. Pandeminin de etkisiyle ürünlerimize olan talep hızla arttı. Sonuç olarak 2020'de bir önceki yıla göre 20 kat büyüdük. Yılı 421 milyon TL'lik konsolide net satış ve 355 milyon TL'yi aşkın FAVÖK ile kapattık. 80 milyon TL yatırım ile yeni bir Ar-Ge merkezi kurduk.
2021'in ilk yarıyılı nasıl geçti? 2021 yıl sonu ciro, büyüme, müşteri vs gibi hedefleriniz neler?
Bu yılın ilk yarısında da geçen yıl olduğu gibi tüm gayretimizle çalışmaya devam ettik. Satışlarımız 2021 ilk 3 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık 3 buçuk kat arttı. İlk 6 aylık ciromuzun geçen yılın aynı dönemine göre daha yüksek olacağını mayıs ayı rakamlarına bakarak şimdiden söyleyebiliriz. Tabii ki büyüme hedeflerimizi uygulamaya geçirebilmek için hazırladığımız, sadece bu yıl için değil, önümüzdeki 10 yılla ilgili detaylı iş planlarımız var. Ancak bunlarla ilgili senaryo ve tahminlerin analizi yerine şu an için birincil önceliğimiz ve hedefimiz var gücümüzle üretim yapmak ve kitlerimize ihtiyaç duyan insanlara yardımcı olmak.
Önümüzdeki döneme ilişkin planlarınız hakkında bilgi verir misiniz?
Önümüzdeki süreçte, sahip olduğumuz yeni Ar-Ge merkezimizde çok daha gelişmiş olanaklara kavuşarak, çok daha geniş bir araştırmacı kadrosuyla hem farklı platformlar hem de farklı tekniklere yönelik yeni ürünler geliştirmeyi amaçlıyoruz. Özellikle mekatronik ve yazılım alanlarında yaratacağımız yeniliklerle dünya genelinde öne çıkmayı planlıyoruz. Yurt dışı bayi ağımızı genişletip bağlı şirketlerimizin sayısını arttırırken fuar, kongre ve workshoplar aracılığıyla marka bilinirliğini tüm dünya genelinde artırmayı hedefliyoruz. Türkiye'de moleküler tanı alanının öncü kuruluşu olarak dünya genelinde kabul gören ürün gamımızı daha da genişletmek, pazar payımızı artırarak önümüzdeki 20 yılda dünyadaki en büyük diyagnostik firmalarından biri olmak ana hedefimiz.
