PARA ARAŞTIRMA/ AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR C vitamini, Hyalüronik asit, Niacinamide, Seramid, E vitamini, Ferulic asit, Kolajen… Liste böyle uzayıp gidiyor. Kadınların yüzyıllardan bu yana gelen güzellik algısı günümüzde pek çok değişime uğrarken, cildimiz için kullandığımız ürünlerin sayısı da artmaya başladı. Kozmetik firmalarının yeni ürünleriyle birbiriyle kıyasıya yarıştığı sektörde yoğun bir rekabet yaşanıyor. Piyasaya yeni giren firmaların bile satış rekorları kırdığı sektörde, tüketicilerin kozmetik ürünlerine ilgisi her geçen gün artıyor. Şu sıralar bu ürünlerden biri de, aslında dermatologlar tarafından reçete edilmesi gereken ama şu sıralar raflarda pek çok markanın görmeye alıştığımız retinol ürünü. Peki, nedir bu ürün? Çoğu tüketicinin ne olduğunun farkında olmadan, içeriğinin ne işe yaradığını bilmeden, sadece bir tavsiye üzerine aldığı ancak kullanımı oldukça kritik olan bir ürünü kullanmak ne kadar doğru? Retinol aslında A vitaminin farklı bir formu. Kullanıldığında ciltte soyulmalar yaparak cildi yeniliyor. Bu ürün şu anda piyasada reçetesiz olarak hemen her kişisel bakım mağazasında satışa sunulsa da kimi dermatologlar, reçeteli satılması gerektiğini savunuyor. Bazı ülkelerde içeriğine kısıtlamalar getirilen, Türkiye'de ise Sağlık Bakanlığı'nın üzerinde çalışmalar yürüttüğü retinolü amacına uygun kullanmak gerekiyor. Dermatologlar, cilt hastalıklarında 20'li yaşlarda, kırışıklık ve yaşlanmaya karşın ise 30'lu yaşlarda uzman onayından sonra kullanılması gerektiğine dikkat çekiyor. Biz de hem dermatologlara, hem de üreticilere retinolün nasıl kullanılması gerektiğini, faydalarını ve zararlarını sorduk…
GÜNEŞ EN BÜYÜK DÜŞMANI
Yüzde 100 yerli bir marka olan ve binin üzerinde eczanenin rafında yer alan Cosmed, aynı zamanda 5 bin dermatolog tarafından da reçetelendirilen bir marka. Cosmed Kurucusu ve CEO'su Deren Öztürk Mataracı, retinol ürünlerini yaklaşık bir yıldır raflarda satışa sunduklarını, özel teknolojilerle geliştirilmesi nedeniyle tüm cilt tiplerine uygun olduğunu söylüyor. Ürün içeriğinde ayrıca komedonejik (cilt üzerindeki gözenekleri tıkayan) bir içerik barındırmadığına da dikkat çekiyor. Şu anda markanın retinol ürünü sadece bir tane ancak farklı çeşitlerde piyasaya sunmak için de ar-ge çalışmaları devam ediyor. Tabii piyasaya yeni çıkacak olanların da ihtiyaçlara göre olması hedefleniyor. Mataracı'ya göre retinol, 18 yaş itibariyle tercih edilmesi gereken bir ürün. Sebum (yağ bezleri) dengeleme ile 20'li yaşlarda, yaşlanmaya (anti-aging) karşın ise ileri yaşlarda kullanıma müsait. Mataracı, "İyi bir retinol cildi irite etmemeli, yatıştırıcı ve sinerjik içeriklerle güçlendirilmiş olmalıdır. Retinol aslında tüm cilt tipleri tarafından kullanılabilecek bir içerik ancak önemli olan retinolün formu. Bu nedenle her zaman cilt tipine uygun formlar ve içerikler üretmek gerekiyor. Retinolün yanı sıra daha etkili sonuçlar için peptid (cildi destekleyen aminoasit) kompleksleri kullandık. Bu tarz ürünlerde aslında önemli olan kullanılan hammaddelerin etkili ve sinerjik olması. Bu nedenle Skinologist yüzde 0.5 retinol ürünümüzün formülasyonunu geliştirirken bu mantıktan uzaklaşmadık" diyor ve ürünlerinde kullandıkları sefa bitkisinin cildi sakinleştirip nemlendirdiğini belirtiyor. Retinol serum haftalık bakım rutininde tercih edilmesi gereken bir ürün olarak tercih ediliyor. Haftada 3-5 kez temizlenmiş cilde uygulanıyor ve gece kullanılması isteniyor. Uzmanlar, direkt güneşe maruz kalınan dönemler dışında güneş kremini aksatmamak şartıyla, her mevsim kullanılabileceğini söylüyor.
LEKELENMEYE NEDEN OLABİLİR
Yüksek Gıda Mühendisi olan ve aynı zamanda uzun yıllardan bu yana arılar üzerinde çalışmalar yapan Dr. Aslı Elif Tanuğur Samancı, BEE'O Propolis markasının da hem Kurucu Ortağı hem de CEO'su. Samancı da son zamanlarda retinole duyulan ilgilinin arttığını ve bu ürünün cilt bakımında kullanılan kimyasal bir bileşen olduğuna dikkat çekiyor. Kullanımı konusunda ise şu uyarılarda bulunuyor: "A vitamini türevi olan retinol, serbest radikalleri nötralize ederek cildi yenilemek ve yaşlanma belirtilerini azaltmak için cilt bakımında kullanılıyor. Retinol, ciltte retinoik asite çevrilir. Retinoik asit ise ciltte soyulma ve tahrişe neden olabilir. Bu nedenle, retinol içeren ürünler, doğru şekilde formüle edilmeli ve özellikle hassas ciltli bireyler tarafından da dikkatli kullanılmalı. Ciltte eksfoliasyon (soyulma) etkisine sahip retinol içeren ürünlerin kullanımı esnasında, güneş kremleri ile mutlaka cildin korunması sağlanmalı. Aksi halde lekelenmeye neden olabilir. Bu tarz kimyasal peeling etkili ürünlerin mutlaka bir dermatolog kontrolünde kullanılmasını öneriyorum."
Samancı da, bu ürünün mutlaka bir dermatolog kontrolünde kullanılması gerektiğini savunuyor. Bununla beraber retinol kullanırken güneş kremi kullanılması, ciltteki lekelenmenin de önüne geçiyor.
RETİNOL YERİNE ANADOLU PROPOLİSİ
Retinolün ne olduğu, nasıl kullanılması gerektiği ve cilt tipinize uygun olup olmadığı gibi sorular, kullanıcıların cilt sağlığını koruması açısından son derece önemli. Retinol, cildi yenilemek ve yaşlanma belirtilerini azaltmak için etkili bir bileşen olmasına rağmen, doğru kullanılmadığında cilde zarar verebiliyor. Hassas ciltler veya belirli cilt problemleri olan kişiler için retinol kullanımı özellikle dikkat gerektiriyor.
Bu nedenle, kullanıcıların retinol hakkında doğru bilgiye sahip olmaları ve ürünleri kullanmadan önce cilt tiplerine ve ihtiyaçlarına uygunluğunu değerlendirmeleri önemli. Ayrıca, retinol içeren ürünlerin doğru kullanımı ve güneş koruması gibi ek önlemlerin alınması da şart.
BEE'O markasının şu anda ürün gamında retinol ile alakalı herhangi bir ürünü bulunmuyor. Marka, doğal ve organik ürünlerin üretimini yapıyor. Dolayısıyla kimyasal içerikli bir bileşen olan retinolü cilt bakım ürünlerinde kullanmayı pek tercih etmiyor. Samancı, onun yerine Anadolu Propolisi Ekstraktı (A.P.E)® kullandıklarını söylüyor. "Retinolden çok daha güçlü antioksidan etkilere sahip. Dolayısıyla, kimyasal içerikli bir bileşen olan retinolün yerine, benzer cilt problemlerine karşı doğal formüllerimizle sektörde önemli bir konumdayız. Propolis, cildi yenilemeye yardımcı olan, anti-aging etkilere sahip, sivilce ve akne ile etkili bir mücadele sağlayan, leke karşıtı ve cilt bariyerini güçlendirmeye yardımcı olan doğal bir bileşen" diyerek doğal içerikten yana olduklarının altını çiziyor.
İLK DEFA KULLANACAKLAR DİKKAT!
Son yıllarda çok popüler olan ve yüzde 100 yerli marka The Purest Soluitons da retinol serumuna sahip firmalardan biri. 2021'in Kasım ayından bu yana satışı olan markanın şu anda bir adet ürünü bulunuyor. Ancak ilerleyen dönemlerde retinol için ar-ge çalışmalarını daha da geliştirmeyi hedefliyor. The Purest Soluitons CMO ve Kurucusu Hazal Evliyaoğlu; "İyi bir retinol ürünü, etiketinde yüksek saflıkta ve stabil formda retinol içerdiğini belirtmelidir. Genellikle yüzde 0.1 ile yüzde 1 arasında bir konsantrasyonda bulunur. Ürün ayrıca diğer cilt yatıştırıcı ve nemlendirici bileşenler içerebilir. Bizim ürünümüzde yüzde 1 oranında" diyor. Ayrıca ilk kullanacaklar için ise şu uyarılarda bulunuyor;
"Retinol serum yapısı gereği gece rutininde kullanılması gerekir. Gündüzleri ise mutlaka güneş koruyucu krem kullanılmalı. Peeligler ve tonikler ile aynı rutinde uygulanması tavsiye edilmez. Yaz aylarında yoğun güneş altında olduğumuz dönemde ara verilmesi gerekir. Renk düzensizlikleri, elastikiyet kaybı ve yaşlanma gibi cilt sorunlarında kullanılması önerilen bir ürün. Bu sorunlardan şikâyetçi olan kullanıcılar için uygun. Retinol kullanımı dikkat edilmesi gereken bir içerik olduğu için yeni kullanmaya başlayan bir kullanıcı haftada bir olmak üzere kullanmaya başlayabilir. İnce çizgiler ve yaşlanma karşıtı bakım için 30 yaş ve sonrası gece bakım rutininde kullanılabilir. Leke ve aknedeki pozitif etkisinden dolayı 20'li yaşlardan sonra haftada bir gece rutininde kullanılması öneriliyor."
Şule KÜÇÜKOĞLU / Kozmetik Üreticileri ve Araştırmacıları Derneği (KÜAD) Yönetim Kurulu Üyesi
"Sağlık Bakanlığı çalışma başlattı"
Retinolün kullanımı yasak değil ancak bazı durumlarda önerilmeyebilir. Güncel durumda, AB Kozmetik Yönetmeliği'nde retinol kullanımına ilişkin herhangi bir kısıtlama olmamasına karşın, Haziran 2023'te Avrupa Birliği Komisyonu, Dünya Ticaret Örgütü'ne kozmetik ürünlerde retinol, Retinyl Acetate ve Retinyl Palmitate kullanımını kısıtlayan bir düzenleme taslağı bildirdi. SCCS (Bilimsel Tüketici Güvenliği Komitesi) kozmetik ürünlerde A vitamini bileşenlerinin kullanımı için güvenli sınırları belirlenmiştir. Bu görüşün ardından Avrupa Birliği Komisyonu tarafından AB Kozmetik Yönetmeliği değiştirilerek retinol ve türevlerini kısıtlama kararı alındı. Dernek olarak görüşümüz retinolün cilt tiplerine göre farklılık göstermesi ve özellikle hamile ve emzirme dönemindeki kullanımının riskleri nedeni ile kısıtlanması gerektiğidir. Retinol, AB Kozmetik Yönetmeliği Ek III, yani kısıtlanmış maddeler listesine eklenecektir. Taslak yönetmeliğe göre, vücut losyonu ürünlerinde yüzde 0.05, diğer ürünlerde yüzde 0.3 konsantrasyon limitlerini karşılaması gerekiyor. Yönetmelik, üreticilerin yeni kısıtlamalara uyması için 36 ay süre tanıdı. Türkiye Sağlık Bakanlığı hammaddesinin kısıtlı kullanımı için çalışmalar başlattı. Doktorların reçete ile yazabilmesi için ürünün ilaç sınıfında değerlendirilmesi gerekiyor.
Uzm. Dr. Gürkan YARDIMCI / Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Bölümü
"Doktor kontrolünde kullanımı daha faydalı"
Öncelikle retinol kullanmaya yeni başlayacak biri için kış mevsiminde başlanması daha iyi olacaktır. Düşük konsantrasyonlu retinoller başlangıç için iyi bir seçenektir. Tedavinin ilk 2-6 haftasında ürünün uygulandığı yerlerde kızarıklık, kaşıntı ve yanma hissi, kuruma ve soyulma gibi belirtiler sıklıkla görülmektedir ancak bu durum şiddetli olmadığı takdirde normaldir. Bu yan etkiler kişinin günlük hayatını bir nebze de olsa etkileyebildiği için derinin ürüne alıştırılması gereklidir. Bunun için de ürünü her gün kullanmaktansa haftada 2 ila 3 kere sürülerek başlanabilir. Retinolü her gün sürerek başlamak isteyen birisi ise başlangıçta bir saat gibi kısa sürelerle ürünü sürüp sonrasında nazik temizleyicilerle deriyi yıkayabilir. Bu süreyi de 5-7 gün aralıklarla kademeli olarak uzatabilirler. Retinol kullanımındaki bir diğer önemli nokta ise gece kullanılması gerektiğidir. En az 30 faktörlü (tercihen 50 faktörlü) bir güneş koruyucu krem kullanılmalıdır. Eğer retinol anti-aging amaçlı kullanılacaksa 30 yaşlarından sonra başlanabilir. Ancak kişinin cilt kalitesi düşükse, lekeli ve pürüzlü ise, geniş gözenekleri varsa ve kırışıklıkları erken yaşlarda başlıyorsa daha erken kullanılabilir. Akne veya komedon tedavisi amacıyla kullanılacaksa ergenlik yaşlarında dahi tercih edilebilir. Başlangıç olarak mümkünse en düşük konsantrasyonlarla başlamak olası yan etkileri minimalize etmek ve hasta uyumunu arttırmak için yararlı olabilir. Piyasada yüzde 0.025 ila yüzde 0.1 arasında değişen konsantrasyonlarda retinol ürünleri var. Kişinin ürünü tolere edebilmesiyle orantılı olarak konsantrasyonlarda kademeli artışlar yapılabilir. Retinol kullanımının tamamen yasaklandığı bir ülke henüz yok ancak kullanımının sınırlandırıldığı durumlar mevcut. Yanlış kullanımının yarattığı potansiyel yan etkiler nedeniyle bu kısıtlamalar getirilmiştir. Ülkemizde de son yıllarda popülerleşmeye başlayan retinolün yasaklanacağını düşünmüyorum. Aksine bireylerin retinolün faydaları konusunda bilgilendirilmesi ve doktor kontrolü dâhilinde kullanımının yaygınlaştırılması daha faydalı olacaktır.
Merve MERCAN / Liv Hospital Dermatoloji Uzmanı
"Sonbahar ve kış aylarını tercih edin"
Ticari kozmetikler (kozmesötikler) genellikle retinol, retinaldehit veya retinil esterleri içerir. Kozmesötik terimi, cilt yapısı ve işlevi üzerinde "ilaç benzeri" etkileri olduğu iddia edilen aktif içerikli kozmetik ürünler için kullanılır. Bu formların retinoik asitlere göre biyolojik aktiviteleri daha düşüktür ancak yan etki profilleri daha iyidir, daha az tahriş ya da irritasyon yapma eğilimindedirler. Herhangi bir cilt hastalığı olmayan kişiler dermokozmetik formülasyonların kullanımına haftada iki gün gibi çok sık olmayan aralıklarla başlayabilirler. Ancak akne, rozasea gibi cilt hastalıkları olanlar, yüzünde yanma, batma hissi, kızarıklık gibi şikâyetleri olanların öncelikle dermatoloji muayenesine başvurmalarını öneririm. Cilde uygulanan retinolle ilgili kesin veriler bulunmamakla birlikte retinoik asitlerin anne karnındaki fetüs üzerindeki zararlı etkileri kesin olarak bilindiği için retinol, gebelerde kullanılmamalıdır. Retinoidler güneş ile stabilizasyonlarını kaybettikleri ve güneşe karşı duyarlılığı (fotosensitivite) uyarabildikleri için yalnızca akşamları kullanılmalıdır. Miktar olarak bir bezelye tanesi kadar ürün tüm yüz için yeterlidir. Uzun süredir retinoid kullanan ve cildinde pullanma, kızarıklık yaşamayan kişilerin yaz aylarında mutlaka sıkı güneşten korunma önlemleri alarak retinoidleri kullanmalarında sakınca yok. Ancak ilk defa kullanacak kişilerin sonbahar ve kış aylarını tercih etmelerini öneriyorum. Kozmetik ürünlerde önerilen maksimum retinol konsantrasyonu yüzde 0.3'tür. Piyasada bulunan ürünlerde retinol sıklıkla yüzde 0.2-0.3 oranındadır. Başlangıçta yüzde 0.2 başlanıp cilt alıştıktan sonra yüzde 0.3 formülasyonlara geçilip hatta kullanım sıklığı da arttırılabilir.
Nilüfer ŞENER / Beauty&More Kurucusu, CEO'su
"İhracatta da markamız bu yıl verimli iş birlikleri oluşturdu"
Markamız sektöre yaklaşık sekiz ay önce girdi. Bu süreçle birlikte "Amber Eternal Youth-Anti Aging Serum" da raflardaki yerini aldı. Markamız piyasada çok yeni olmasına rağmen, tüketicilerimizden çok güzel yorumlar almaktayız. Aynı zamanda ihracatta da markamız bu yıl verimli iş birlikleri oluşturmuş ve yeni pazarlara girmeye hazırlanmaktadır. Ürün kategorilerimizde retinol konusunda kuvvetli markalar arasındayız. Bu gücümüz de iç pazardaki satışımıza yansımaktadır. "Beauty More Amber Eternal Youth" içeriğindeki retinol ile cilt altındaki kolajen üretimini tetikler ve cilde dolgunluk kazandırır. Ciltte oluşan geniş gözeneklerin görünümünü azaltan serum, peptid kompleksi sayesinde de cildi kurutmaz. Amber taşının ciltte inflamasyonu yatıştırma özelliği sayesinde akneleri azaltan ürünümüz, Lactobacillus Ferment, Bacillus Ferment ile cildin doğal mikrobiyotasını dengelemeye yardımcı olur. Ürünümüz, içeriğinde yer alan ve bir A vitamini türü olan Hydroxypinacolone Retinoate ve peptidler ile ince çizgileri, elastikiyet kaybını ve yaşlanma belirtilerini azaltmaya destek olurken, cilde dolgun ve pürüzsüz bir görünüm kazandırmayı hedefliyor.
Nedir bu retinol?
A vitaminin farklı bir formu olan retinol, hücre onarımı sağlayan ve cilt sağlığını iyileştiren bir vitamin. Retinol, süt ürünü, yumurta gibi besinlerin içerisinde doğal olarak bulunduğu gibi dermokozmetikte de sıklıkla kullanılıyor. Reçetesiz alınabilen retinol formu, serum veya krem şeklinde satışa sunuluyor. Retinol cildin orta tabakasına ulaşıyor ve serbest radikaller ile tepkimeye girerek radikallerin ciltte yarattığı tahribatın önüne geçiyor. Bu etkisi ile gözenekleri küçültüyor, kırışıklıkları dolduruyor ve daha dolgun bir görünüm sağlıyor.
