PARA ARAŞTIRMA/ ÖZGE ÖZ Özellikle pandeminin ardından değişen yaşam şekli; minimal ve doğal yaşam konaklama sektöründe canlanmaya yol açtı. Karavanda konaklama stili de kişisel tercihlere ve ihtiyaçlara göre özelleştirilebiliyor. Bu nedenle karavandaki yaşam tarzı bir avantaj olarak öne çıkıyor. Karavan sektörü, günümüzde giderek daha popüler hale gelerek yaşam biçimini şekillendiren bir etki yaratmaya devam ediyor.
Özellikle yaşanılan 6 Şubat depremi ve beklenilen İstanbul depremi için karavan acil durum aracı oldu. Bunun yanında Turizm Bakanlığı'nın karavan turizmine yönelik yeni çalışmaları da sektörü canlandırdı. Sektörün hareketlenmesiyle karavan park alanları da artış gösterdi. Hatta artık apartmanların otoparklarında, sahillerde sıkça karavan görür olduk. Karavan park alanları için verilen arsa hizmetine de talep yine kayda değer ölçüde arttı. Hatta kendi arsa veya arazisini değerlendirmek isteyenlere de iş kapısı oldu. Bazı girişimciler, kendilerine ait arazileri değerlendirmek için İstanbul çevresindeki arazilerini karavan parka çeviriyor. Karavan satıcıları, depremden sonra gelen taleplerin öncesine göre yaklaşık iki-üç kat artığını söylüyor. Güncel karavan fiyatları ise 150 bin liradan başlayıp 2-3 milyona kadar çıkıyor. Çekme, motokaravan, otomatik veya manuel olması, iç dizaynı, tasarımda kullanılan malzemelerin kalitesi fiyatı belirleyen özelliklerden.
"DEPREMDEN SONRA 30 TANE SATTIK"
İzmir merkezli firma Nidus Karavan'da çekme karavan modelleri satılıyor. "2022 firma açısından çok iyiydi" diyen Nidus Karavan Satış Yetkilisi Tahir Diken, satışlarda depremin çok etkisi olduğunu söylüyor. Diken, "Ne yazık ki deprem gibi kötü bir olay, bizim işlere talebi artırdı. Hatta öncesine göre depremden sonra talep yaklaşık iki-üç kat artı diyebilirim. Depremden sonra 30 tane sattık. Bu bizim için iyi bir sayı. İlgiden de memnunuz" diyor. İzmir merkezli firma, satışlarının yüzde 70'ini de o bölgede yaptıklarını belirtiyor. İzmir dışında ise Mersin, Adana ve İstanbul, öne çıkan bölgelerden. Bu yıl içerisinde şimdiye dek 120 tane sattıklarını belirten Diken, en çok 3.60 metre boyutundaki modellerinin satıldıklarını söylüyor. Diken, "En düşük fiyatımız 130 binden başlayan bir çekme karavan modeli. Dört kişi rahatlıkla konaklayabiliyor. Bizimkiler uygun fiyatlı. Bu bütçe meselesi. Kalite, görsellik ve ferahlık, bu yıl için öne çıkan özellikler oldu. 2024'te kahve ve beyaz renklerin öne çıkacağını düşünüyorum" diyor.
"SATIŞLAR TURİZM VE DEPREM KAYNAKLI"
2019'da kurulan Swan Karavan'a en çok talep, deprem bölgesinden gelmiş. Swan Karavan Kurucusu ve Karavan İmalatçıları ve Tedarikçileri Derneği (KAİTED) Başkanı Mevlüt Sarıgül, 2023 şimdiye kadar karavancılar için çok hareketli geçtiğini söylüyor. Sarıgül, "Derneğe üye markaların çok iyi satışları oldu. Firmalar öncekine göre iki kat daha fazla satış yaptı. Deprem sektöre olumlu etki yaptı. Beklenen İstanbul depremi de aynı şekilde. Genelde orta seviye ve altı karavanlar satıldı, ekonomik nedenlerden dolayı. Satılan karavanların yarısı deprem bölgesi, yarısı İstanbul'a gitti. Satın alınma amacı ise turizm ve deprem kaynaklı" diyor. Karavan turizminin de giderek yaygınlaştığını ve talebin de etkili olduğunu belirten Sarıgül, "Bu sene firmaların hepsi yüzde 100 büyüdü. Bu seneyi en iyi kapatan sektörlerden biri karavan sektörü olacak. İleride daha da büyüyecek bu sektör çünkü 12. Turizm Kalkınma Planı çerçevesinde 200 noktada milli parklar yapılacak. Burası karavan ve kamp alanı olacak. Bu da karavan turizmini daha da canlandıracak. Turizm Bakanlığı yapıyor. Avrupa'daki karavancıların Türkiye'de tatil yapması için düzenlemeler yapacak. Şu anda karavanla en çok rağbet gören yerler olarak Karadeniz, Akdeniz ve özellikle Kapadokya bölgeleri öne çıkıyor" bilgisini verdi.
YATIRIM İÇİN DE ALINDI
Henüz iki yıllık bir firma olan Kervan Karavan'ın şimdilik iki modeli var. Bu modellerden biri 150 bin lira, diğeri ise 220 bin lira. Firmanın sahibi Muhammet Uğuz, genelde 150 bin liralık model çok ekonomik bulunuyor ve bu nedenle tercih edildiğini belirtiyor. Genelde İstanbul ve çevre illerden talep geldiğini belirten Uğuz, deprem bölgesinde de Mersin'in öne çıktığını söylüyor. Uğuz, "Bunu üzülerek söylüyorum ki tüm felaketler bu sektöre yarıyor. Vicdanen kötü ama ticari olarak bizler için iyi. Karavan hem ihtiyaç hem de insanlar kendini depreme karşı garantiye alıyor" diyor. Bu yıl içerisinde sattıklarının yüzde 30'unu deprem nedeniyle sattıklarını belirten Uğuz, kalan satın alımların ise yatırım için olduğunu belirtiyor. Uğuz, bu yıl içinde şu ana kadar 40 adet karavan satıldığını söylüyor. 2024 için de öngörülerini paylaşan firma sahibi, satışlarının yine bu şekilde olup daha da artacağını söylüyor. Uğuz son olarak, yakında Almanya'ya ihracat yapacaklarını belirtiyor.
KİRALAMASI DA İLGİ ÇEKİYOR
Profesyonel karavan kiralama şirketi olan Ultra Caravans, aslında otomotiv sektöründe 18 yıllık tecrübeye sahip. Buradan hem karavan alınıyor hem de kiralanabiliyor. Ultra Caravans Yöneticisi Eren Buruk, karavan kiralamanın hem geçen sene hem de bu sene daha popüler olduğunu belirtiyor. Buruk, "Genelde karavan hayatının uygun olup olmadığını gözlemleyebilmek için deneme amaçlı kiralamak istiyorlar. En az dört gün kiralanıyor. Günlük 3 bin 300 liradan başlıyor. Manuel, otomatik ve araç büyüklüğüne göre de fiyat değişiyor. Satın alımlarda ise fiyatlar 1 milyon 250 bin liradan başlayıp 3 milyon liraya kadar çıkıyor" diyor. Gelen sorulardan dolayı müşterilerin bilinçlendiğini söyleyen Buruk, "Artık ilgilenen kişilerin daha bilinçli ve konuya hakim olduğunu gözlemliyoruz. Ben karavanın depreme karşı geçici bir çözüm olduğunu düşünüyorum. Karavanların turizm nedeniyle daha çok ilgi gördüğünü düşünüyorum" diyor. Karavan turizminin ise artan otel veya konaklama fiyatlarından dolayı canlandığını belirten Buruk, "Bir de kamp alanlarının ve karavan parkların çoğalmasıyla ilgili tabii ki bu durum. Çünkü alınan karavanların nerede duracağı da önemli bir soru işaretiydi" diyor. Tüketicilerin bu yıl, elektrikli model olup olmadığını çok sorduklarını belirten Buruk, "Bu belki ziyaretçilerin bilinçlenmesiyle oldu ya da dünya da zaten yenilenebilir enerjiye gidiyor. Yeni sezonda elektrikli karavanların daha çok göreceğiz ve duyacağız bence" diyor.
ARSA ALAN ÇOK FAZLA
Beyaz Group, 2020 yılından bu yana emlak ve inşaat sektörü için proje üretiyor. Son zamanlardaki projeler ise daha çok karavan alanlarına yönelik. Firmanın şu anda Çanakkale ve Tekirdağ'da projeleri var. Beyaz Group Proje Uzmanı Alper Karaltı, Çanakkale'de bulunan projelerin Lapseki ilçesinde olduğunu ve şimdiye dek bu projeden 6 parsel satıldığını belirtiyor. Karaltı, "Bu aslında altyapı kooperatifi projesi. Arsa satılıyor. Bu arsalara hem karavan hem de tiny house koyulabiliyor. Özellikle 2024'te bir atılım bekliyoruz. Çünkü şehirlerde yaşayanlar hafta sonunu değerlendirmek istiyor. Çocukları sosyalleşsin istiyor" diyor. Depremden sonra olumlu etkiler gözlemlediklerini belirten Karaltı, "Yaşanılan deprem olayıyla insanlar şunu gördü; diyelim depremden kurtulduk ama nereye gideceğiz. Bu yüzden biz bunu alalım hem yatırım olsun hem de bize ait bir yer olsun. Bu fiyata da daire veya araç alınamayacağı için alıcılara cazip geliyor. 149 parselli bir projemiz vardı. 100 parseli deprem nedeniyle alındı. Bir projemiz daha var. O da 292 parsel. Buradan yalnızca 95 parsel kaldı" şeklinde konuşuyor. Karaltı'nın belirttiğine göre; 350 bin liraya 200 metrekare alan sunulan projelerde, 135 metrekare alan tahsis ediliyor. Bu alanın içinde çitlerle peyzaj düzenlemesi yapılabiliyor.
"KARAVAN ACİL DURUM ARACI OLDU"
Ümit VURAL / BİFAŞ Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı
Düzenlenen Karavan Show Eurasia ve Tiny Home Show Fuarları, hem minimal yaşam konsepti hem de karavan tatilciliği konusunda turizm profesyonellerine geniş bir konsept sundu. Karavan hayatı son dönemlerde adeta bir yaşam felsefesi oldu. Özellikle yaşadığımız deprem felaketi sonrasında bu yaşam şekline daha fazla ilgi gösterildi. İki yıldır bu fuarı düzenliyoruz. Geçen yıl da çok iyiydi, bu yıl da öyle. Karavan artık sadece turizm amaçlı tercih edilmiyor. Bu anlamda mantık değişti, diyebilirim. Bu sezon yaşanan talep yoğunluğu depremden dolayı oldu. Bunda 6 Şubat'ta yaşadığımız deprem de beklenen İstanbul depremi de etkili oldu. Deprem olursa evden uzaklaşırız, kendimize yer bulalım. Ya da en azından ilk birkaç günü geçireceğimiz bir yer olsun düşüncesi oluştu. İkinci ev olsa bile o evlere ulaşım zorlaşacak. Bu nedenle karavanlar artık acil durum aracı oldu. Önceden karavan bana göre değil diyenler bile son zamanlarda karavan aldı. Sitelerin otoparklarında dahi çekme veya motokaravanları görür hale geldik.
EN FAVORİ 10 LOKASYON
Kilimli Koyu / İstanbul
Sahil Kamp Şile / İstanbul
Maden Koyu Kamp Alanı / Antalya
Phaselis Kamp Alanı / Antalya
Avlan Gölü / Antalya
Güvercinlik Vadisi / Nevşehir
Soğuksu Milli Parkı / Ankara
Şahin Tepesi / Sinop
Uçmakdere Kamp Alanı / Tekirdağ
Kozluk Çayı Kamp Alanı / Malatya
İSTANBUL'DAKİ KARAVAN PARK ALANLARI
Avis Karavan Kurtköy
Küçükyalı Karavan Parkı
Maşuk Kamping Çekmeköy
İstanbul Karavan Köyü
Camp Rumelifeneri Karavan
Adria Karavan
Sahil Kamp İstanbul
Karavan Parkı Maltepe
Fava Camp Beykoz
Canela Garden Karavan Park
