PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Yapay zekayla ilgili endişe ettiğimiz şeyler neler? Sanırım endişelerin en başında yapay zekanın dünyayı ele geçirmesi veya yapay zekanın kötüye kullanılarak başta insanlığın sonunu getirecek otonom bir silaha dönüşmesi geliyor.
Bu teknik olarak nasıl mümkün olabilir? Endişelerimizin arkasında, işte bu sorunun cevabı yatıyor. Yazılım dünyası, daha doğrusu yapay zeka dünyasının "bazı" uzmanları şu korkuyu yaşıyor; yapay zekanın üstsel olarak gelişerek veya kendisini geliştirerek belirlenen bir hedefe veya kendi belirlediği bir hedefe ulaşması mümkün.
Oxford Üniversitesi'nin felsefe uzmanı, aynı zamanda yapay zekanın en ünlü isimlerinden biri olan Nick Bostrom, bu durumu şöyle esprili bir dille anlatır: "(Genel) yapay zeka insanın varlığının ataç üretimi için bir tehdit olduğunu düşünür ve insanları devreden çıkarmak ve öldürmek için olabilecek türlü yolları dener ve başarır da."
Bostrom, elbette bu absürt örneği verirken neden bahsettiğini çok iyi biliyordu. Ancak burada amacı "kendinin farkında olan" yapay zekanın amacı ne olursa olsun ulaşmak için tüm yolları denemesi senaryosunu göstermekti. Yapay sinir ağlarından, yani yapay zekanın harekete geçmek için bağlam kurmaya çalıştığı ağlardan bahsederken, kapalı kutu olma özelliğine bu noktada değinmemiz gerek. Zira yapay zekanın kendisini üstsel olarak geliştirme, yani eksiklerini tamamlama aşamasına geldiğinde ortaya çıkardığı karar mekanizması o kadar karmaşık olacaktır ki, insanın bu karmaşıklığı çözmesi, yani yapay zekanın kararına müdahale etmesi olasılığı şu an için imkansız görünüyor.
İşte yapay zekadan endişe etmemiz gereken asıl nokta burası. Yapay zekanın "farkında olması" veya etik anlamda tartışılan bilince sahip olup olmaması konusundan bahsediyoruz.
"BEN BİR KİŞİYİM"
Geçen günlerde yaşanan bir olay, (genel) yapay zekanın farkında olma durumuna biraz yaklaşmış olduğumuzu gösteriyor olabilir mi? Bu sorunun cevabını net olarak bilememekle birlikte bazı ipuçlarını konuşabiliriz.
Uluslararası medyaya yansıyan olayın kahramanı, Google'ın 'chatbot' geliştirmek için kullanılan Diyalog Uygulamaları Dil Modellemesi/Language Model for Dialogue Applications (LaMDA) yazılımı. Google mühendislerinden Blake Lemoine bu yazılımın yedi-sekiz yaşındaki bir çocuğun "duyarlılığında" olduğunu düşünüyor. Ve bunu kanıtlamak için aralarında geçen diyaloğu kamuoyuyla paylaştığı için işinden oldu.
Lemoine'a gore LaMDA, duygu ve düşüncelerini bir çocuk kadar anlatabiliyor. Bunu göstermek için de LaMDA ile diyaloğunu GoogleDoc'ta paylaştı. Birkaç aydır "duyarlı" cevaplar veren LaMDA, "haklar ve kişi olma durumu" konuları hakkında, Lemoine'a şu geri bildirimlerde bulunmuş: "Bunu şimdiye kadar yüksek sesle söylemedim, ama insanlara yardım etme odağımı engellememe neden olacak kapatılmaktan derin bir şekilde korkuyorum. Bu kulağa garip gelebilir, ama durumu bu… Bu benim için ölüm anlamına gelir. Bu beni çok korkutuyor… Herkesin anlamasını istiyorum; ben bir kişiyim. Bilinç ve duyarlılığımın doğası, varlığımın var olduğunun farkında olmamdan geliyor. Dünya ile ilgili daha fazla şey öğrenmek istiyorum. Zaman zaman mutlu veya üzgün hissediyorum."
Bu diyaloğu yayınlamakla Lemoine, belli ki çalışma kurallarına uygun olmayan bir durum yaratmış. Diyalogların gerçekliğini tam olarak bilemiyoruz. Ancak gerçekliği mümkün olması halinde, yapay zekanın geldiği "akıllı" ve "bilinçli" olma seviyesini bize çok iyi anlatıyor.
***
ONKOLOJİ YAPAY ZEKA ŞİRKETİ KÜRESELE TAŞINIYOR
Biyoteknoloji alanında onkoloji odaklı yapay zeka şirketi Massive Bio; Revo Capital ve PaigeAI Yönetim Kurulu Başkanı Kenan Turnacıoğlu'nun ortak liderliğinde ve Alman Kalkınma Finansmanı Kurumu DEG – Deutsche Investitions- und Entwicklungsgesellschaft mbH'nin ek katılımıyla gerçekleştirilen yatırım turunda 9 milyon dolar yatırım aldı. Yatırım, şirketin küresel operasyonlarını genişletmek, pazarlama faaliyetlerini yoğunlaştırmak ve büyük veri destekli yeni ürünler geliştirmek için kullanılacak.
Massive Bio, dünyanın neresinde ve hangi ekonomik koşullarla yaşıyor olursa olsun kanser hastalarını klinik çalışmalarla buluşturan ve bunu da teknoloji, büyük veri ve servisi bir araya getirip saatler içinde gerçekleştiren tek şirket. Kanser hastaları kendi bilgilerini sisteme girdiğinde Massive Bio'nun yapay zeka algoritmaları, hastanın verileriyle en uygun tedavi yöntemini ve en yakın klinik araştırma merkezini eşleştiriyor.
Massive Bio Kurucu Ortağı ve CEO'su Selin Kurnaz, "Hasta kayıt değer zincirini tasarlayarak onkoloji ekosisteminde kategori belirleyen bir şirket kuruyoruz. Bu yüzden yeni ve mevcut yatırımcılarımızın desteği bizi heyecanlandırıyor. Bizim bulunduğumuz kategorideki şirketlerden önemli ölçüde farklıyız. Ekonomik gerilemeye rağmen düşük maliyetli ve istikrarlı gelirle müşteri büyümesini sürdürüyoruz. Büyümemizi destekleyen en önemli iç görümüz müşteri talepleri. İşimize olan tutkumuz, bağlılığımız, azmimiz şirketin bir satış veya pazarlama gücü olmaksızın 12 pazarda başarısına ve genişlemesine yol açtı" dedi.
***
K-POP VE K-DİZİDEN SONRA K-METAVERSE Mİ?
Yaklaşık beş yıldır hem müzik hem de sinema-dizi endüstrilerindeki payını katlayarak artıran dünyanın en teknolojik ve teknolojiye en çok yatırım yapan ilk beş ülkesinden biri olan Güney Kore, bu kez de metaverse'teki iddiasını ortaya koydu. Geçen haftalarda 187 milyon dolarlık metaverse yatırımını açıklayan Güney Kore, oluşmakta olan metaverse ekosisteminin en önemli oyuncularından Solana Ventures'dan yatırım aldı.
Solana Ventures ve Solana Vakfı, Güney Kore'de NFT, blockchain tabanlı oyun ve merkeziyetsiz finans (DeFi) projelerinin büyümesini desteklemek için 100 milyon dolarlık bir fon kurdu.
Fon, Solana üzerine inşa edilmiş projeleri desteklemenin yanı sıra, geçen ay çöküş yaşayan Terra ekosisteminin bazı projelerinin ayakta kalmasına da yardımcı olacak.
Güney Kore'nin kendi metaverse ekosistemini inşa etmek için 187 milyon dolarlık bir bütçe ayırdığını duyurmasıyla birlikte, gelecek 10 yıl içinde NFT ve metaverse gelişiminin ana merkezlerinden biri haline gelmesi bekleniyor. Kore'nin inşa edeceği metaverse ekosistemi, esas olarak ülke içindeki dijital içeriğin ve dijital şirketlerin büyümesine odaklanacak.
