PARA OYUN/ ALİ EFE İRALI Oyunların oynanışına yönelik demografide yaşanan değişim, zirveye ulaştı. Yaş aralığı genişlemeye, cinsiyet dağılımı dengeye oturmaya başlıyor. Bilgisayar, telefon veya konsol üzerinden hiç oyun oynamamış "büyükler", oyunla tanışıyor, onu anlamaya çabalıyor. Bu hafta yeni katılımcılar ne ölçüde güvende ve alan uzmanlarının görüşleri neler ona odaklanıyoruz. Gelecek hafta aynı konuya devam edeceğiz…
KOBİ'lerden çok uluslu büyük sermaye gruplarına kadar pek çok alanda faaliyet gösteren firmalar, kendini üç boyutlu evrene-oyun teknolojilerine entegre etme çabası güdüyor. Bugün bunu Türkiye için konuştuğumuzda ise pek azının oyun teknolojisinin en temel unsurlarını kendine adapte etmeyi denediğini görüyoruz. Metaverse evreninde ya da diğer bir deyişle üç boyutlu rol yapma oyunu temalı simülasyon yazılımlarında toplantı yapmanın verdiği ciddiyetle entegre olunabileceğine yönelik bir algı hâkim. Oysa ki, ağır sanayi ve benzer fiziki ticari mal üreticilerinin üretim hatlarını entegre edebilecekleri, oyun teknolojisinden faydalanan sistemler var. Eğitim dünyasında da benzer hamleler oluşuyor. Üç boyutlu ortamda yıllar evvel çözülmüş ve denenmiş; pek çok anlamda uygulaması gerçekleştirilmiş süreçler yeni olarak tanımlanıyor. Gelişmiş sistemin belli unsurlarını alıp kullanmak yerine, topyekûn içerisine entegre olmaya çalışılınca da verim alınamıyor. Üç boyutlu hale getirilerek kişiselleştirilebilir unsurlarla perakendede tüketiciye önceden deneyimletilebilecek ortamlar yerine; rol yapma (rpg) oyunlarındaki gibi çok farklı noktalarda tanıtım yapma peşine düşüyoruz. Kripto, bulut, Metaverse derken de bir karmaşa hâkim oluyor. Ne toplantı toplantı, ne çıktı çıktı oluyor. Hedef odaklı olmamak ve yöntemi anlayamamak bilinmeyeni; bilinmeyen de tehlikeyi beraberinde getiriyor.
MALWAREBYTES VE NORTON UYARIYOR
Sanal ortamda yüksek ciddiyet halinde Metaverse içinde toplantı yapıyoruz ifadesi, oyun oynandığı ya da simülasyon kullanıldığı gerçeğini değiştirmiyor. Bu sahada yer alınıyorsa da oyun kurucuların ev sahipliğinin kabullenilmesi gerekli. Geçmişten bugüne kadar pek çok anlamda tehlikeyle karşılaşan oyun dünyası, kendi yazılı olan-olmayan pek çok kurala sahip. Dosya paylaşımları üzerinden oltalama ve daha birçok unsurun farklı yüzleriyle karşı karşıya kalınabiliyor. Dünyanın en önemli bilişim güvenliği firmalarından olan Malwarebytes Inc.'ten Christopher Boyd, e-spor oyuncularını da hedefine alabilen bir tehdit silsilesini kaleme almış. "E-spor takımıma destek olun" mesajı yoluyla farklı bir bağlantı gönderilmesi sonucunda, oyuncuların 'Steam' isimli sanal perakende pazar yeri hesaplarının çalınması sonucuyla karşılaşılabildiğini aktarıyor. Kullanıcıların mutlaka güvenlik yazılımları kullanması gerektiği söyleyen Boyd, bunun, oyun ortamındaki kayıtlı arkadaş listelerinin ve bağlantıların kontrol edilmesiyle desteklenmesi gerektiğinin altını çiziyor. Yani siz virüs ya da Truva atı diye söyleyebileceğimiz unsurlardan korunsanız da farklı kimselerin, kimliklerini başkası gibi göstererek hesabınıza, bilgisayarınıza erişme ihtimalleri var. Bunu günün çok uzun kısmını bilgisayar ve benzeri ortamlar başında geçiren kitleye yapabilenlerin; oyuna yabancı kimselere erişmekte ne kadar kolaylık yaşayacağını düşünmek hiç de güç değil. Telefonda kendini savcı ve polis olarak tanıtanlara karşı dikkatli olun uyarısı, oyun dünyasında benzer ya da daha girift örneklere evrilebiliyor. Sonuçta her ortamın kendi kuralları ve kitlesi mevcut. Tetikte olunması ama korkulmaması gerekiyor. Önemli olan uyum sağlamak. Uyum sağlanması gereken konu da yeni adapte olunan evrenin şartlarını dikkatle uygulama ve bilgiye erişme isteğini diri tutabilme meselesi. Yaş, cinsiyet, din, dil ya da ırk fark etmiyor. Diğer güvenlik devi Norton için oyun ortamlarındaki güvenliğe dair bir yazı kaleme alan Brian O'Connell, mevcut tehlikeleri çok güzel biçimde altı başlıkta özetlemiş. Bu konuyu O'Connell'ın da yazdıklarıyla biraz daha detaylandırarak önümüzdeki hafta ele almaya devam edeceğiz.
SİMÜLASYON EVRENİNE SONSUZ GÜVEN MÜMKÜN MÜ?
Birbirine bağlı bilgisayar altyapısına sahip (intranet) bir şirket için konuşulduğunda, masaüstünde duran dosya ile simülasyon içinde yapılan görüşme-paylaşım fiillerindeki dosyaların güvenlik unsurları çok benzer yapılara dayanıyor. Ancak ne zaman dışarıya açık bir yapı söz konusu olursa, iş o zaman karışmaya başlıyor. Kaldı ki, bu satırları okuyan sektör uzmanları da hak vereceklerdir; aslında sistemin internete bağlı olmasına dahi gerek olmayan süreçler var. En nihayetinde oyun ve simülasyon evrenlerine gelirsek; kapalı ya da açık devre çalıştırılabilseler de güvenlik bakımından ayrıca ele alınması gereken unsurlar olarak karşımıza çıkıyor. Bu hafta önemli olanın altını çizmeye çalıştık. Önümüzdeki hafta oyunda ve bulut teknolojileri ile blok zincir ekseninde kullanıcıyı bekleyen olası tehlikeleri detaylandıracağız.
