Hobi boyalarına ilgi arttı, sektör hızlı büyüdü
PARA ARAŞTIRMA/ MERVE YILMAZ GERGİN Yurt dışında oldukça popüler olan Do It Yourself (Kendin Yap) akımı, son yıllarda ülkemizde de oldukça talep gören bir akım haline geldi. İnsanların kendilerine ve özel zevklerine vakit ayırma imkanı bulduğu pandemi döneminde, özelikle hobi tutkunlarının sayısı giderek arttı. Evlerde mobilyadan kumaşa, mutfak dolaplarından banyo ve dekoratif objelere kadar eski eşyalar için dönüştürme furyası başladı. Bu dönüşümün başında ise hobi boyaları geliyor. Tüketiciler düşük bütçelerle yaşam alanlarındaki eşyalarını boyayıp yenileyebiliyor. Polisan Kansai Boya Genel Müdürü Cemal Drahor'a göre, Türkiye Su Bazlı Art&Craft Hobi Boyaları pazarının, gelecek yıl 685 milyon TL büyüklüğe ulaşması bekleniyor. Dyo Genel Müdürü Mehmet Mutlu Uysal'a göre ise hobi boyaları pazarı, bir önceki yıla kıyasla yaklaşık iki kat büyüdü. Üretici firmalar, son yıllarda büyüyen bu boya pazarına ciddi yatırımlar yaparak hem bayilik vermeye devam ediyor hem de ihracat sayılarını her geçen gün artırıyor. Üretici firmalar, bu artışın katlanarak devam edeceğini ve geleceğin sektörleri arasında yer alacağını söylüyorlar. Sizler için bu hareketli piyasayı araştırdık…
"685 MİLYON TL BÜYÜKLÜĞE ULAŞACAK"
Polisan Kansai Boya, yurt içinde toplam 5 bin 200 bayi üzerinden hizmet sunuyor. Bu bayilerin yanı sıra üç market zincirinin 363 mağazasında da ürün ve hizmetleri ile yer alıyor. Yakın zamanda yurt dışında açtıkları Londra / Watford Showroomu ile yurt dışı bayi sayısını 127'ye yükseltmiş durumda. Firma, yapılaşmalarını hem yurt içi hem de yurt dışından gelen taleplere göre şekillendiriyor. Do It Yourself (Kendin Yap) kültürünün gelişmesiyle sanatsal içerikli, akrilik su bazlı, yağlı ve sprey boyaların büyük bir değer kazandığı görüşünü savunan Polisan Kansai Boya Genel Müdürü Cemal Drahor, 2020'de 855 milyon dolar olan global hobi ve sanatsal boya pazarı büyüklüğünün, 2025 yılında 1.1 milyar dolar olması beklendiğinin altını çiziyor. Son yıllarda yüksek ivme ile dünya boya pazarı gelişim seyri içine girerken, Türkiye'de de özellikle akrilik su bazlı hobi boyalarına ilgi artmış durumda. Drahor, Türkiye Su Bazlı Art&Craft Hobi Boyaları pazarının gelecek yıl 685 milyon TL büyüklüğe ulaşmasını beklediklerini söyleyerek, son beş yılda beş kat büyüme gösteren bu pazara ciddi yatırımlar yaptıklarının da bilgisini paylaşıyor. Polisan Kansai, X1 Art Hobi & Craft Su Bazlı Boya ürün grubu ile çevreye duyarlı ürünler geliştirerek, 112 renkten oluşan multisurface (su bazlı yeni nesil bir akrilik boya) ve 60 renkten oluşan kendinden vernikli, su bazlı hobi boyalarının satışını gerçekleştiriyor. Multisurface kategorisi altında yer alan ve her yüzeye yapışabilen ürünlerin en çok satılan kategoride yer aldığını kaydeden Drahor, en çok talep edilen renklerin ise siyah, beyaz, gri, antrasit, sarı, kırmızı ve mavi olduğunu belirtiyor. Genel olarak hobi grubu pazarının yüzde 50'sinden fazlasını online satışlar oluşturuyor. Drahor, satışların pik yaptığı dönemin ise sonbahar ayları olduğunu belirtiyor. Geçen yıl 26 ülkeye boya ihraç ettiklerini, 2022 yılına pozitif bir başlangıç yaptıklarını; ancak Rusya-Ukrayna savaşının pandemi kaynaklı sorunlara yenilerini eklediğini sözlerine ekleyen Drahor, "Tüm bunların yanı sıra bütün dünyada seyreden yüksek enflasyon, pazarda özellikle tüketimde daralmaya işaret ediyor. Polisan Kansai Boya olarak tüketiciye yeni bir ekonomik ürün sekmesi oluşturduk. Böylece pazarda beklenen daralmadan minimum seviyede etkilenip yılı planlarımıza uygun bitirme gayretindeyiz" diyor. 120 ml hobi boyaların raf fiyatlarının, ürün niteliğine göre 25 TL ile 50 TL arasında değiştiğini de ifade eden Drahor, tüketiciler boya tercihi yaparken, boya yanında fırça, rulo, maskeleme bandı ve örtü gibi ürünlere de rağbet gösterdiklerini kaydediyor.
50 ÜLKEYE İHRACAT YAPIYOR
Geçen yıl ürettikleri "Hobilux" hobi boyası kartelasıyla Dyo, 18 renk seçeneği sunuyor. Bu ürünler saf akrilik, su bazlı, ipek mat hobi boyası olarak astar ve inceltme işlemine gerek duyulmaksızın doğrudan uygulanabiliyor. Hobi boyaları EN71-3 Oyuncak Güvenliği belgeli, hem kokusuz hem de su bazlı özelliğiyle çocukların kullanımına da uygun olarak üretilmiş. Bu boyalar ile seramik, metal, ahşap, plastik, mermer, cam, mobilya, duvar, taş gibi birçok farklı yüzey rahatlıkla boyanabiliyor. Özellikle metal sandalyeler, mutfak ve banyo dolapları boyanarak kolayca yenilenebiliyor. Firmanın bir de her bayide renk yapma makinesi ve karıştırıcı setinden oluşan Dyo Renk Pınarı sistemi yer alıyor. Bu sistemin en büyük özelliği ise 30 binin üzerinde renk üretmesi.
Pandemide evlerde geçirilen zamanın "Kendin Yap" segmentinin büyümesine neden olduğunu söyleyen Dyo Genel Müdürü Mehmet Mutlu Uysal'a göre, hobi boyaları pazarı bir önceki yıla kıyasla yaklaşık iki kat büyüdü. Hobi boyalarında en çok siyah ve beyazın dışında salda kumu, misket, şarabi renklerinin de tercih edildiğini belirten Uysal, özellikle 2020'den sonra satışlarda büyük bir artış yaşandığını ifade ediyor. Bu yıl yüzde 50'lik bir büyüme öngördüklerinin de altını çizen Uysal, boya satışlarının hızlandığı dönemin Mart ayı ile başlayıp Eylül sonuna kadar devam ettiğini, en çok satışın ise Nisan ve Mayıs aylarında gerçekleştiğini de vurguluyor.
Geçen yıl yüzde 46 büyüyen Dyo, bu yıl da büyümesini sürdürmeyi hedefliyor. Firma, 50'den fazla ülkeye ihracat gerçekleştiriyor. Aynı zamanda, Rusya Krasnodar'daki fabrikasıyla Rusya ve Doğu Avrupa pazarında da etkinliğini koruyor.
600 distribütör, 15 bin satış noktası ve 61 bin boya ustası ile ekosisteme katkı sağladıklarını kaydeden Uysal, su bazlı boya uygulamalarında, boyanan alan için koruyucu örtü ve maskeleme bandı, kestirme fırça, robot fırça, boya rulosu, boş kova ve boya karıştırıcının da ihtiyaç duyulan temel malzemelerden olduğunu söylüyor.
"YAN ÜRÜNLERE DE TALEP ÇOK"
Özellikle pandemi sürecinde hobi boya pazar payının büyük ölçüde büyüdüğünü söyleyen Cadence Art&Hobby Paint İhracat ve Pazarlama Müdürü Özlem Korkmaz Turan, bu boyalarla her türlü geri dönüşümün evlerde yapılabildiğini ifade ediyor. Firma yaklaşık 200 kalem, değişik ebat ve renklerde 11 binin üzerinde ürün üretiyor. Hobi boya grubunda ise ahşap boyamadan cama, kumaş boyasından sanatsal boyaya kadar birçok ürün çeşidi bulunuyor. Firmanın bu yılki büyüme hedefi yüzde 30. Cadence Art&Hobby Paint, diğer grup firması olan Cadence Dış Ticaret ile 57 ülkeye ihracat yapıyor. Hemen hemen her il ve ilçede bayilerinin bulunduğunu söyleyen Turan, Hybrid Multisurfaces ürün gruplarının ağırlıklı olarak talep edildiğini, atölye ve kurs yerlerinden ise genellikle bütün ürün gruplarının uygulandığı ve satıldığını dile getiriyor. Ürün fiyatlarının miktar, ebat ve ürün gruplarına değiştiğini de belirten Turan, ürünlere fiyat belirlerken son tüketiciyi düşünerek satın alınabilir bir fiyat belirlediklerini söylüyor. Firma, boyanın haricinde yan ürün olarak vernik, fırça, stencil, transfer kağıdı ve pirinç kağıdı gibi ürünleri de satıyor. Mayıs ayında üç noktada yeni bayilik vereceklerini belirten Turan, bayilik verirken herhangi bir teminat ya da franchise ücreti alınmadığını, bayilik oluştururken bölgenin ve o bölgenin talebine göre doğru firmalarla doğru adım atmayı hedeflediklerini söylüyor.
İSMİYDİ MARKASI OLDU
2017'de kendi ismiyle hobi boyası üretmeye başlayan Ebru Ener, 'Design by Ebru Ener'in kurucusu. İstanbul'da beş satış noktasında yer alırken 40 ilde toplam 50 bayisi ve yüze yakın da markayı destekleyen blogger'ı bulunuyor. Ener'in bayilik vermek için çeşitli koşulları var. Örneğin; bayilik alanların Ebru Ener boyaları için ücretsiz danışmanlık vermesi, bünyesinde mutlaka bir hoca bulundurması, satış fiyatının Türkiye genelinde sabit olması ve tüm satış fiyatlarını genel merkezin belirlemesi gerekiyor.
Ener'e göre, son beş yılda büyük sıçrama gösteren hobi boya pazarı, geleceğin sektörü. Her yıl yüzde 20 büyüme hedefleyen Ener, gelecek beş yılda sektörün yüzde 40'ına hitap etmek istediklerini belirtiyor. Dört çeşit boya, vernik ve buna bağlı birçok yan ürün gerçekleştiren Ebru Ener, en çok vernikli boya sattıklarını söylüyor. Boya fiyatları 30 ile 400 TL arasında değişen Ener, bu yıl bitmeden yurt dışı bayilikleri de vermeyi planlıyor.
Ener, tüketicilerin markadan boya alırken yanında tavan rulo fırça, Ebru Ener pirinç dekopaj kağıtları, dekopaj tutkalı, renkli vernik, solvent bazlı vernik, rölyef pasta, keten yağı, çatlatma medyumu gibi ürünler satın aldığını söylüyor.
"SATIŞI ARTAN ÜRÜNLER ARASINDA"
Nilay BÜYÜKKAPANCI / GittiGidiyor Ev, Yaşam ve Kültür Grup Kıdemli Müdürü
Pandemi döneminde tüketicilerin evde daha uzun süre zaman geçirmesi, sanat ve hobi faaliyetlerini de artırdı. Hobi boyaları da bu süreçle birlikte satışları artan ürünler arasında yer aldı. Ahşap, kumaş, cam gibi farklı zeminlere uygulanabilen hemen her renk ve boya çeşidinin bulunduğu e-ticaret sitesi GittiGidiyor'un verileri, tüketicilerin hobi boyalarındaki tercihlerini yansıtıyor. "Ofis ve Kırtasiye" kategorisinde yer alan verilere göre akrilik, ahşap, kumaş, seramik, sprey boya, ebru boyası gibi birçok çeşitte hobi boyasının satıldığı GittiGidiyor'da en çok akrilik boyanın öne çıktığı gözlemlendi. Tüketicilerin en çok siyah ve beyaz renkli boyaları tercih ettiği hobi boyalarının GittiGidiyor'daki fiyatları ortalama 114 TL ile 153 TL arasında seyrediyor. En çok hobi boyasının satışının gerçekleştiği dönem ise yılın ilk çeyreği olarak belirlendi. Hobi boyalarının yanı sıra öne çıkan diğer ürünler ise tuvaller, sanatsal kağıtlar ve kalemler, fırçalar, vernik ve şövaleler oldu.