PARA ANKARA/ HÜLYA GENÇ SERTKAYA Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 2002-2024 yılları arasında, son 22 yılda gerçekleştirdikleri yatırımların günümüzdeki değerinin 280.6 milyar dolara ulaştığını vurguladı. 2024 yılında Bakanlığın tüm sektörleri için 351 milyar 379 milyon lira yatırım ödeneği tahsis edildiğini hatırlatan Uraloğlu, yıl içerisinde 28 ilde toplam yatırım tutarı 112 milyar lira olan 50 projeyi tamamlayarak vatandaşın hizmetine sunduklarını kaydetti. Uraloğlu, "2025'te de Bakanlığımız ile birlikte Bilgi Teknolojileri Kurumu, Karayolları Genel Müdürlüğü ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'müz için bütçe teklifimiz geçen seneye oranla yaklaşık yüzde 36'lık bir artış ile yaklaşık 536 milyar liraya yükseldi. Önümüzdeki dönemlerde yatırım portföyümüzde bulunan 2 bin 667 projeye 2 trilyon 295 milyar lira yatırım gerçekleştireceğiz" dedi.
DÜNYAYA ENTEGRE BİR ULAŞIM AĞI
Uraloğlu, 2025'te Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın öncelikli gündem maddeleri, yatırımları ve vizyon projelerini anlattı. 2024'ün daha önce başlattıkları birbirinden önemli projelerin devam ettiği ve Uluslararası Çukurova Havalimanı, Aydın-Denizli Otoyolu gibi bazı projelerin başarıyla hizmete başladığı bir yıl olduğunu vurgulayan Uraloğlu, "2025 yılı da mevcut projelerin yapımına devam edeceğimiz, bitireceğimiz ve yeni projeleri hayata geçireceğimiz yoğun bir dönem olacak. Hedeflerimizi net bir şekilde belirledik. 29 bin 653 kilometre olan bölünmüş yol ağımızı 2025'te 30 bin 18 kilometreye; 31 bin 541 olan bitümlü sıcak karışım kaplamalı yol uzunluğumuzu ise 32 bin 267 kilometreye ulaştıracağız. Türkiye'nin sadece kendi içinde değil dünyaya entegre olduğu bir uluslararası ulaşım ağına her zaman öncelik vermeye de devam edeceğiz" dedi.
KALKINMA YOLU PROJESİ HIZLANDIRILACAK
Halihazırda Orta Koridor üzerinden Bakü-Tiflis-Kars demiryolu ile Çin'den Türkiye'ye ulaşan yükleri Marmaray ile Avrupa'ya ulaştırdıklarını söyleyen Uraloğlu, şunları kaydetti:
"Bugüne kadar Orta Koridor'un geliştirilmesi kapsamında; Avrasya Tüneli, Marmaray, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu gibi mega projeleri hayata geçirdik ve yenilerine de devam ediyoruz. Örneğin; Azerbaycan ile ülkemiz arasındaki mesafeleri kısaltacak Zengezur Yolu, Bakü Limanı'nı doğrudan ülkemize bağlayacak. Çin, Doğu Asya ve Hindistan'dan gelen yükleri Basra Körfezi üzerinden Avrupa'ya taşıyacak Kalkınma Yolu Projesi'nde de uluslararası iş birliği çalışmalarımıza devam ediyoruz ve 2025 yılında bu projenin hayata geçmesini daha da hızlandıracağız. Kalkınma Yolu kapsamında ülkemizden geçen 2 bin 94 km demiryolu bağlantısı için 727 km yeni hat, bin 923 km karayolu koridoru içinse 331 km yeni otoyol yatırımı planladık."
Yeni İpek Yolu olarak nitelendirdikleri Kalkınma Yolu Projesi ile Türkiye'nin ekonomik ve jeopolitik statüsünü daha da güçlendireceklerini belirten Uraloğlu, bu projenin hayata geçmesiyle Asya ile Avrupa arasındaki seyahat süresini Türkiye üzerinden önemli ölçüde azaltacaklarının altını çizdi.
YATIRIMLAR İÇİNDE DEMİRYOLLARININ PAYI YÜZDE 55
Demiryollarına verdikleri önemin 2025'te de devam edeceğini ifade eden Bakan Uraloğlu, ulaştırma yatırımları içindeki demiryolu yatırımlarının payının 2013'te yüzde 33 iken 2023'te bu rakamı yüzde 53'e, 2024'te ise yüzde 55'e yükselttiklerini kaydetti. Yaklaşık 14 bin km olan mevcut demiryolu ağının 2028'de yaklaşık 17 bin 300 kilometreye yükseltilmesi için çalışmalara devam ettiklerini belirten Uraloğlu, halen 3 bin 590 kilometresi hızlı ve 186 kilometresi konvansiyonel olmak üzere 3 bin 776 km hatta yapım çalışmalarının sürdüğünü aktardı.
SİNYALLİ VE ELEKTRİKLİ HAT ORANI YÜKSELTİLECEK
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, 2025'te Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı Tren hattı üzerinde yer alan Sapanca-Geyve ve T26 Tüneli, Karaman-Ulukışla, Ankara-İzmir, Mersin-Adana-Gaziantep, Bandırma-Bursa-Osmaneli, Yerköy-Kayseri hızlı tren hattı ile Sincan-Yenikent-Kazan-Soda demiryolu ve KONYARAY projelerinde yapım çalışmalarına devam edeceklerini kaydetti. Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Projesi'nin ilk etabı olan 153 km uzunluğundaki Çerkezköy-Kapıkule hızlı tren projesini de 2025 yılı sonunda hizmete almayı planladıklarını dile getiren Uraloğlu, sinyalizasyon ve elektrifikasyon çalışmalarına da devam ederek sinyalli ve elektrikli hat oranını da yükselteceklerini vurguladı.
LOJİSTİK MERKEZ SAYISI 25'E ÇIKIYOR
Uraloğlu, lojistik sektöründe, bu yıl yapımı tamamlanan Kayseri Boğazköprü ve Niğde Andaval Lojistik Merkezleri'nden sonra 2025'te Sivas Lojistik Merkezini de tamamlayacaklarını belirterek, lojistik merkez sayısını 25'e çıkarmayı hedeflediklerini vurguladı. Demiryolu kullanımını arttırmak için 439 km olan mevcut iltisak hatlarının uzunluğunu da 2028'e kadar 608 km'ye çıkaracaklarını dile getiren Uraloğlu, "Çukurova Bölgesi ve İskenderun Körfezi ile Filyos Limanı ve Filyos Endüstri Sanayi Bölgesi İltisak hatlarının yapım ihalelerini tamamlayacağız" dedi.
Bakan Uraloğlu, Kalkınma Koridoru üzerinde yer alan Nusaybin-Cizre-Ovaköy hızlı tren hatlarının ihalesine çıkarak yapımına başlamayı, koridorun diğer kesimleri olan Gaziantep-Şanlıurfa ve Şanlıurfa-Mardin ile Afyonkarahisar- Konya çift hat projelerinin yatırım programına alınmasına müteakip yapım ihalelerine çıkmayı hedeflediklerini belirtti. Ayıca yatırım programında yer alan 120 km'lik Kırıkkale (Delice)-Çorum hızlı tren projesi ile yatırım programına alınması planlanan Sivas-Çetinkaya-Malatya Hızlı Tren ve Siirt-Kurtalan yeni demiryolu projelerinin ihalelerine çıkıp, yapımlarına başlamayı da planladık" diye konuştu
"HAVAYOLU SEKTÖRÜNÜ BÜYÜTMEYE DEVAM EDECEĞİZ"
Bakan Uraloğlu, son 22 yılda büyük bir dönüşüm sergileyen havayolları sektörünü 2025'te de geliştirmeye ve büyütmeye devam edeceklerini dile getirdi. Uraloğlu, şunları kaydetti:
"Bugün 58 aktif havalimanımız var ve dünya yolcu sıralamasında ilk yedi arasına girdik. Avrupa'da ise ilk üçteyiz. 2025'te de yurt içi uçuş frekans sayımızı yüzde 10 arttırmayı ve 2025 yılı sonunda 249 milyon yolcuya ulaşmayı hedefliyoruz.
Havayolu sektöründeki devam eden yatırımlarımızdan ise Antalya Havalimanı kapasitesini 82 milyon yolcuya, Esenboğa Havalimanı kapasitesini 3. pisti yaparak 30 milyon yolcuya yükseltiyoruz. 2025 yılında, yıllık 2.5 milyon yolcu kapasitesine sahip Malatya Havalimanı Yeni Terminal Binası'nı tamamlamayı hedefliyoruz. Hatay Havalimanı'nın PAT Sahaları Onarımı ve Gelişimi projesi de devam ediyor. Kapadokya Havalimanı terminal binasını yenileyerek, 10 bin 650 metrekarelik yeni bir terminal binası, Siirt Havalimanı için ise yaklaşık 3 bin 400 metrekare büyüklüğünde yeni bir terminal binası inşa edeceğiz. Yapımları devam eden Yozgat ile Bayburt-Gümüşhane havalimanlarımızı da 2026 yılı içerisinde hizmete alacağız. Trabzon Yeni Havalimanı projemizin 1. etap çalışmaları da 2025 yılında hızla devam edecek.
Her yıl Avrupa'nın en yoğun havalimanları arasında birinciliği kaptırmayan İstanbul Havalimanımız da Avrupa'da ilk kez uygulanacak; 'Eş Zamanlı Bağımsız Üçlü Paralel Pist Operasyonları' uygulamasını da 17 Nisan'da hizmete başlatacağız. İstanbul Havalimanı'na üç paralel piste aynı anda üç uçağın iniş ve kalkış yapabilmesi imkanını kazandıracağız. Bu sistem hayata geçtiğinde de İstanbul Havalimanı'nın bir daha birinciliği kaptırmayacağına emin olabilirsiniz."
"Türksat 6A'yı ilk çeyrekte hizmete almayı planlıyoruz"
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, küreselleşen dünyada, ülkelerin rekabet edebilmesi için sağlam bir iletişim altyapısına sahip olmalarının kaçınılmaz olduğunu vurgulayarak, bu noktada 2025'te de yerli ve milli ULAK 4.5G baz istasyonlarının evrensel ve ticari şebekelerde yaygınlaştırılması çalışmalarına devam edeceklerini kaydetti.
Yine, Uçtan Uca Yerli ve Millî 5G Haberleşme Şebekesi Projesi ile haberleşme altyapısındaki dışa bağımlılığı ortadan kaldırmayı amaçladıklarını belirten Uraloğlu, "11 ildeki 34 lokasyonda 5G şebekesi kuruluyor ve izinler kapsamında testler gerçekleştiriliyor. Bu adımla, yerli ve milli teknolojilerle güçlü bir iletişim altyapısı oluşturmayı hedefliyoruz. Yüzde 81 yerli imkanlarla ürettiğimiz Türksat 6A uydumuzu Temmuz ayında uzaya fırlatarak, uydu üretebilen 11 ülkeden biri olduk. Uydumuzu 2025 yılı ilk çeyreği içerisinde hizmete almayı planlıyoruz" dedi.
Denizcilikte hedef ilk 10
Denizcilikte hedeflerinin ilk 10'a girmek olduğunu dile getiren Uraloğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bin gros ton ve üzeri Türk sahipli deniz ticaret filomuz 2003'te 8.7 milyon dedveyt ton kapasite ile dünyada 18. sırada yer alıyordu. Bugün ise 2 bin 107 gemi ve 52.7 milyon dedveyt kapasitesiyle dünyada 11. sıradayız. Son 22 yılda yaklaşık 6.1 kat büyüdü. Hedefimiz daha genç bir filo ve dünyada ilk 10 ülke arasına girmek.
Bunu da yeşil dönüşüme destek vererek sağlayacağız. Geçtiğimiz yıl hurdaya ayrılacak gemi tonajını 5 bin GT'den 50 bin GT'ye çıkararak teşvikin kapsamını genişlettik. 2024 yılında da iki yeni petrol tankeri, bir petrol/akaryakıt tankeri ve bir kimyasal tanker olmak üzere toplam 4 gemi için Teşvik Uygunluk Belgesi düzenledik. 2025 yılı için ise hedefimiz, teşvik programı kapsamında daha fazla gemiyi yenilemek ve çevreci teknolojilere sahip gemilerin sayısını çoğaltmak. Amacımız, toplamda en az 6 gemi için teşvik sağlamak ve bu gemilerin tamamının düşük emisyonlu, çevre dostu yakıt teknolojilerini benimsemesini teşvik etmek."
Karadeniz'deki ticareti güçlendirecek Rize İyidere Lojistik Limanı'nın yapımına devam ettiklerini belirten Uraloğlu, 150 yat kapasiteli Aydıncık Yat Limanı'nın altyapı çalışmalarını 2025'te tamamlamayı hedeflediklerini vurguladı. Demre Yat Limanı'nın altyapı çalışmalarını da tamamladıklarını söyleyen Uraloğlu, üstyapı çalışmalarının ardından 2026'da hizmete almayı planladıklarını ifade etti.
