PARA RÖPORTAJ/ AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR Hazır giyim sektöründe uluslar arası alanda markalaşan firmalar, birkaç istisna hariç bugüne kadar genellikle İstanbul'dan çıktı. Hatta bunların önemli bir bölümünün temeli de Osmanbey'de başlayan küçük atölyelere dayanıyor. Bunun istisnalarından biri, belki de en önemlisi Jimmy Key. Bir ara TÜSİAD başkan yardımcılığı da yapan İzmirli Şükrü ve Sabri Ünlütürk kardeşlerle, kendileri gibi mühendis olan eşlerinin 1987 yılında Torbalı'da kurdukları Sun Tekstil'in bünyesinden doğan Jimmy Key, bu ismi ünlü bir Amerikalı beyzbol oyuncusundan alıyor. Şu anda Türkiye'de 70, yurtdışında ise Azerbaycan, KKTC, Suudi Arabistan ve Mısır'da franchise modeliyle açılmış toplam 11 mağazasıyla organize perakendecilikte sağlam adımlarla ilerleyen markanın, Romanya ve Irak'ta da kendisine ait beş mağazası var. Jimmy Key ürünleri, faaliyet gösterdiği pazaryerleriyle birlikte 25 ülkede tüketicilerle buluşuyor.
Markayı güçlü kılan faktörlerden biri de kuşkusuz Sun Tekstil'in üretim gücü. Aylık 2.5 milyon adet üretme kapasitesine sahip olan şirket, 2018 yılından itibaren üst üste 4 yıl Ege Bölgesi'nin hazır giyim sektöründe ihracat şampiyonu oldu. Türkiye'nin en büyük 500 şirketi arasında yer alan Sun Tekstil, örme ve dokuma giyim alanında dünyaca ünlü birçok markanın tedarikçisi konumunda. 2022 yılında halka açılan Sun Tekstil'in bu yılki ciro hedefi 2 milyar TL. Sun Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Elvan Ünlütürk ile hem Jimmy Key markasının büyüme planlarını, hem de Sun Tekstil'in yeni projelerini konuştuk…
Markanızdan ve kuruluşundan bizlere bahseder misiniz?
Serüven 1987'de Ünlütürk ailesinin Sun Tekstil'i kurmasıyla başlıyor. İki erkek kardeş ve eşlerin hepsi mühendis. Konfeksiyon ihracatçısı olarak çıktığımız yolda entegre olmanın önemini kavrayarak kumaş imalatına başladık. 2000 yılında Ekoten'i alarak kumaş örme ve boyama kapasitemizi arttırdık. Markalaşmanın önemine olan inançla 1997 yılında Jimmy Key markasını yarattık. 2022 yılında Sun Tekstil halka arz oldu. Jimmy Key ortakları ise halen sadece Ünlütürk ailesi. Markamızı son yıllarda hızla büyütüyoruz. Amacımız bulunduğumuz coğrafyanın doğasını yansıtan, rahat, kullanışlı, kendinizi iyi hissettirecek ürünleri müşterilerimizle buluşturmak.
Toplamda kaç mağazanız bulunuyor?
Türkiye'de mevcut 70 mağazamız var. Romanya ve Irak'ta kendi yatırımlarımızla açtığımız beş, franchise iş birlikleriyle ise Kıbrıs, Suudi Arabistan, Mısır ve Azerbaycan'da toplam 11 mağazamız bulunuyor. Orta vadede yurtdışında franchise kanalı ile büyümeyi planladık. Birleşik Arap Emirlikleri ve Batı Avrupa ülkeleri için de farklı seçenekleri değerlendiriyoruz. Ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri, Lübnan, Ürdün gibi diğer bölge ülkelerinde de potansiyel yatırımcılarla iş birlikleri için görüşmelerimiz devam ediyor. Mağazacılık dışında Türkiye'de ve globalde online pazar yerlerinde varlık gösteriyoruz. Türkiye'de sektör lideri neredeyse tüm pazar yerlerine ek olarak yurtdışında Zalando, Zalora, Fashiondays, Namshi gibi pazaryerlerinde satış yapıyoruz.
Kaç kişiye istihdam sağlıyorsunuz? Tasarım ekibinizden de bahseder misiniz?
Pandemi öncesinde Jimmy Key merkez ofisinde 25 kişi varken bugün 150 merkez çalışanı ve 350 saha çalışanımız ile 500 kişilik büyük bir kadro olduk. İzmir merkez ofisimize ek olarak İstanbul'da da bir ofisi hayat geçirdik. İnsan kaynağına yatırımlarımız da her geçen yıl artmaya devam ediyor. Tasarım ekibimiz dahil tüm departmanlarımızda Türk ekip arkadaşlarımız yer alıyor. Her sezon trendleri yaratıcı ve sunduğumuz yaşam şekline uygun biçimde marka kimliğimize uygulayarak koleksiyonlarımızı hazırlıyoruz. Moda trendlerini takip ederek her sezon güncel ürünleri sunarken, diğer yandan da zamansız, uzun ömürlü ürünlere de koleksiyonda mutlaka yer veriyoruz. Bunun yanı sıra markamızla özdeşleşmiş bazı desenler ve kapsül koleksiyonlarımız yer alıyor. Örneğin her sezon yer alan Comfymood Koleksiyonu yüksek kaliteli kumaşlarla rahat ve modern stilleri birleştiren yine temsil koleksiyonlarımızdan birisi.
2024 yılı sonuna kadar kaç mağaza daha açmayı planlıyorsunuz?
Bu yılsonuna kadar Türkiye'de 75, yurtdışında ise franchise mağazalarımızla 21 mağazaya ulaşmayı hedefliyoruz. Global online pazaryerlerinde de 4 firma ile daha süreçleri aktif hale getirmek üzereyiz. Yatırım yapacağımız ülkeleri seçerken müşteri profili ile Jimmy Key marka dinamiklerinin uyumluluğunu çok önemsiyoruz. Bu aşamadan sonra ülke maliyetleri, marka konumlandırması, perakende kültürünün ülkede oturmuş olması, sezon geçişleri, sevk süresi, kârlılık gibi birçok parametreyi içeren detaylı fizibilitelerimiz sonucunda ülkeler belirleniyor. Bu metodolojiyle hedef pazarların tamamını sürekli araştırıyoruz. Bunun yanında global rakiplerimizin ülkedeki mağaza sayısı ve performansları ve Türk markalarının ayak izleri de bizler için önemli kriterler arasında yer alıyor. Doğrudan yatırımı çeşitli gerekçelerle riskli gördüğümüzde veya stratejik planımızda ülke önceliğe sahip değilse franchise modeli ile ülkeye giriş yapmayı tercih ediyoruz. 2024 yılını 2 milyar TL ile kapatmayı ön görüyoruz. 2025 için ise yüzde 100 büyüme hedefimiz var.
Hedeflediğiniz yeni pazarlar var mı?
Mağazacılık bakış açısıyla Orta Doğu ve Körfez bölgesi hedeflediğimiz yeni pazarlar arasında yer alıyor. Globalde ise çok daha geniş bir perspektifle bakıyoruz. Şehirli ve modern bir yaşam stili süren, şık ve boho detaylarıyla kendine has bir çizgimiz var. Konfor ve stili bir arada deneyimlemeye önem veren moda severlere hitap ediyoruz. Güncel trendleri marka kimliğimize uygun olarak yorumluyoruz. Tüm koleksiyonlarda her stile ve zevke uygun ürünler yer aldığı için aslında geniş bir kitleye hitap ettiğimizi ifade edebilirim. 30-55 yaş arası müşteri kitlemiz daha yoğun.
Yıllık üretim miktarınız ne kadar? Tedarik süreçlerinizden bahseder misiniz?
Sezonluk koleksiyon planlaması dahilinde her ay yeni bir tema sunuyoruz ve bu temalarla her ay ortalama 100 option yeni ürün servis ediyoruz. 2024 yılında 3 milyon adet ürün satışı öngörüyoruz. Henüz geçen sene çalışmaya başladığımız yurtdışı satış kanallarımız sayesinde bu adetlerin yüzde 7'sini ihraç ediyoruz. Jimmy Key ürünleri hem Türkiye'den hem de yurtdışından tedarik ediliyor. Elbette hem tekstil hem aksesuar koleksiyonlarımızın yüzde 95'i yerli üretim. TencelTM ve Avrupa keteninin yoğun olduğu elyaf kullanımlarımız mevcut. Bu elyaflarla yerel üreticilerin kumaşlarını kullanarak koleksiyonlarımızı oluşturuyoruz.
Üretimde sürdürülebilirlik konusunda neler yapıyorsunuz?
Şirket olarak hedeflerimizi ve değerlerimizi daima ekonomik, sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik çerçevesinde, "Key for Life" adını verdiğimiz çatı programı altında belirliyor ve faaliyetlerimizi de bu kapsamda yürütüyoruz. Tüm süreçlerimizde etik ürün tedarik etmenin yanı sıra, yaşam boyu sürdürülebilirlik için insan kaynaklarına yatırım yapıyor, işimizin her alanında çevre dostu uygulamalar kullanmaya çalışıyoruz. Üretim süreçlerinde ve mağazalarda enerji tasarrufu sağlayacak çevreci yatırımlar yapıyoruz. Yakaladığımız başarıyı devam ettirmek ve sürekli geliştirmek adına iş süreçlerimizi dijitalleştirmeye ve Ar-Ge faaliyetlerimize özellikle önem veriyoruz. Tasarımlarımızı hayata geçirirken üç boyutlu tasarım programları kullanıyoruz. Bu sayede numune üretimini azaltıyor ve oluşan tekstil atığının da azaltılmasını hedefliyoruz. Tasarım ve ürün geliştirme ekiplerimizin ana hedeflerinden birisi, sürdürülebilir ürünler ortaya çıkarmak.
Üretim maliyetleri sürekli artıyor. Siz bu durumda finansal süreçleri nasıl yönetiyorsunuz?
Artan maliyetleri biz de fiyatlarımıza yansıtmak zorunda kalıyoruz. Jimmy Key'in ana hedeflerinden birisi her zaman makul fiyatlı, yüksek kaliteli ürün üretmek olmuştur. Bu dönemde de fiyat/kalite dengesini korumaya çalışarak müşterilerimize adil fiyatlandırılmış ürünler sunmaya özen gösteriyoruz. Türkiye'de mağazalarımızın bulunduğu bölgelerde coğrafik ve lokal alışkanlıklar büyük değişimler göstermiyor. Buna istinaden ne yurtiçinde ne de yurtdışında bölgesel koleksiyon stratejisi yürütmüyoruz. Elbette kuzey ülkelerde kış koleksiyonlarını daha erken servis ettiğimiz takvimler yaşıyoruz. Stok fazlası ürünlerimizi ise outlet mağazalarımızda satışa sunuyoruz. Özel fiyatlarla, kar marjını düşük tutarak, sezon kırıklığını eritmeye odaklanıyoruz. Ürün yönetiminde veri bazlı planlama yapmaya özen gösteriyoruz. Ürettiğimiz ürünlerin yüzde 90'ını satabiliyoruz. Sun Tekstil Jimmy Key'in en büyük tedarikçisi ve hızlı moda kasları çok güçlü bir firma. Bu nedenle sezon içinde satan ürünleri tespit edip çok hızlı repete yapabiliyoruz. Böylece elimizde fazla ürün kalmıyor.
Franchise şartları
Jimmy Key, franchise iş birliği modelini sadece yurtdışında uyguluyor. Genel itibariyle bu modeli uzun soluklu bir ortaklık olarak değerlendiriyor, her ülke için tek bir partner ile yola devam ediyor. Mağazalar genel itibariyle 150-200 metrekare arasında değişiyor. Globalde de Türkiye'de olduğu gibi Jimmy Key olarak yer alıyor ve moda anlayışlarını yurtdışındaki müşterileri ile buluşturuyor. Franchise iş modelini bir satış kanalı olarak görmüyor ve kendilerini franchise iş ortaklarıyla ürün sağlayan bir tedarikçi olarak konumlandırıyor. Marka tüm iş ortaklarına uçtan uca destek veren bir sistem vadediyor. Bu sistemle ürün tedarikinin yanı sıra ürün yönetimi, kampanya stratejileri, mağazacılık operasyonları, her sezon değişen görsel uygulamaları, 360 pazarlama süreçleri, data servisleri ve ülkeden ülkeye değişen lojistik süreçlerinin organize edilmesi gibi baştan sona tüm operasyonu yöneterek iş ortaklarını destekliyor.
1.1 Milyon euroluk yatırım
Şirketin yeni mağaza ve satış kanalı yatırımlarının yanı sıra operasyonel anlamda da yatırımları sürüyor. 2024 yılının son çeyreğinde RFID (Radyo Frekansı ile Tanımlama teknolojisi) sistemine geçiş yapacaklar. Bu projeyle merkez depo ve mağazalarında 1.1 milyon euroluk bir yatırım gerçekleştirecekler. Teknolojiye ve dijitalleşmeye verilen önemle PLM ve B2B altyapılarına geçişleri başlatmışlar. Bu gibi süreç iyileştirme projelerine olan yatırımları ise devam edecek.
Yurtdışında tasarım ofisleri var
Türkiye'nin en büyük ilk 500 şirketinden biri olan Sun Tekstil, Yurtiçindeki tek müşterisi Jimmy Key. Bu nedenle ürünlerinin yüzde 94'ünü ihraç ediyor. İngiltere, İspanya ve Türkiye'de tasarım ofisleri var. Sun Tekstil bu ofislerde çalışan 30 tasarımcısı sayesinde dünyanın en büyük perakende markalarına yüzde 100 kendi tasarımlarını satıyor.
Snowboard ve yelken tutkunu
Elvan Ünlütürk, doğada vakit geçirmeyi seven ailece 25-30 yıldır snowboard yapan biri. Yürüyüş yapmaktan keyif alan Ünlütürk, geçmiş yıllarda Doğu Karadeniz, Fethiye Likya Yolu, Batı Gürcistan gibi doğa harikası yerlerde birkaç gün boyunca tüm gün süren doğa yürüyüşleri yapma fırsatı bulmuş. Bunun yanı sıra eşi ve ağabeyi de birer yelken tutkunu. Bundan birkaç yıl önce ARC organizasyonuyla Atlantik Okyanusu'nu geçmişler. Şimdi benzer rotada yeniden uzun bir yolculuktalar. Yani aynı kayak gibi yelken de ailece keyif aldıkları sporlardan ama artık sportif tarafından daha çok keyif yönüyle ilgileniyorlar. "Tekne bizim için artık yarıştığımız bir yer değil, ailece vakit geçirebildiğimiz, hem eğlenip hem dinlenebildiğimiz bir yer" diyor Ünlütürk. Aynı zamanda Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), Tekstil Mühendisleri Odası, Chapter Zero Türkiye gibi birlik ve derneklerde görev alıyor.
"Jimmy Key ünlü Amerikan beyzbol oyuncusunun adı. Kuruluş aşamasında birlikte çalıştığı ajans tarafından marka adı olarak önerilmiş ve kabul edilmiş."
