PARA RÖPORTAJ/ İDİL TARAKLI Beş kuşaktır tekstilde faaliyet gösteren Sanko Holding, 1990'lı yılların başında alınan kararlar doğrultusunda günümüzde tekstilin yanı sıra, enerji, inşaat, ambalaj, sağlık, finans, eğitim, AVM ve gayrimenkul değerlendirme sektörlerinde yurt ve dünya ölçeğinde faaliyet gösteriyor. Toplam 14 bin çalışanı ile Gaziantep ve yatırımların olduğu diğer kentlerde istihdam ve ekonomiye önemli katkı sağlıyor. Yıllık 400-450 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren Sanko Holding bünyesinde 70'in üzerinde şirket bulunuyor. 2000 yılından beri de Sanko Pazarlama'nın hisseleri Borsa İstanbul'da işlem görüyor.
Halka arzı çok önemsediğini ve çok sıcak baktığını belirten Sanko Holding Onursal Başkanı Abdulkadir Konukoğlu, holdingde 2024 yılında halka açmayı planladıkları ve üzerinde çalıştıkları üç-dört şirket daha bulunduğunu söylüyor.
65 yaşında hem Meclis Başkanı olduğu Gaziantep Sanayi Odası hem de Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini bırakan Konukoğlu, günlük işlerden uzak kalınca iş yoğunluğundan ve aşinalıktan farkında olamadığı konuları gözlemlediğini belirtiyor. Bunları yönetimi üstlenen kardeşlerine, çocuklarına söyleme imkanı bulduğunu ifade ediyor. Mümkün olduğunca işi gençlere bırakıp, herkesin sağlığında çocuklarını yetiştirmesi ve yönetime hazırlaması gerektiğini düşünüyor.
Abdulkadir Konukoğlu ile Onursal Başkanlığı'nı, hobim dediği inşaat sektöründe kendine ait ve halka açmayı hazırlandığı ASEC GYO'yu konuştuk.
-Onursal başkanlık nasıl gidiyor?
Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı'ndan ayrılınca, grup binasından ayrı binada ofis oluşturdum. Yine sabah saat 9.00-9.30'da işimdeyim. Eskiden fabrikaları geziyordum. Şimdi inşaatları geziyorum. Sanko esas işim ve yatırımlarını takip ederim. Bilançolar her dönem sonunda bana gönderilir, üretimleri her ay takip ederim. Üç ayda bir Sanko Yönetimi olarak yüzyüze konuşuruz. Büyük yatırımlarda kesinlikle bir araya geliriz. Ama gönlüm ferah. Kardeşlerim, çocuklarım, yeğenlerim ve torunlarım beni geçecek. Bunu görüyorum. Torunlarım da aslan gibi. İki kız, iki erkek torunum Koç Üniversitesi'nden mezun ve işin başında. Allah herkese böyle evlatlar nasip etsin.
-Çalışmaya devam diyorsunuz!
Bizde çocuk yaşta işe girip çalışmaya başlanır. Hala işe geç geldiğimde babamın duvarda asılı fotoğrafından bana kızdığını, iyi bir iş yaptığımda da gülümsediğini hissediyorum. 50 yaşımdayken 65 yaşıma geldiğimde hem sanayi odasındaki hem de holdingteki görevimi bırakacağımı söylemiştim. Kimse inanmamıştı. Nitekim 65 yaşıma geldiğimde iki görevimi de bıraktım. Ama çalışmayı bırakacağım demedim. Çok da doğru karar almışım. Ayrıca, günlük iş temposundan uzak kalınca, uzun yıllar aynı kurumda görev yapmanın doğal sonucu olan işetme körlüğü dolayısıyla göremediklerimi gördüm. Hem sanayi odasında hem de şirkette görev üstlenenlere, gördüklerimi söyleme imkanı buldum. Amacım hayattayken bizden sonra göreve geleceklerin hata yapmasını önlemekti. Bence mümkün olduğunca işi gençlere bırakmak lazım. Görev devri ölümle olmamalı. Yerimize gelenleri mezardan yönetecek değiliz. Herkes sağlığında çocuklarını işe, yönetime hazırlamalı.
-Hobiniz var mı?
Hobi diye inşaatçılığa başladım. Şu ana kadar binlerce ev yaptım. Fiili olarak bizim ve ortaklıklarla yaptığımız 4 bin 500 konut bulunuyor. ASCE Elit Evler, SANKO Üniversitesi Yurdu, Emine Konukoğlu Camisi, Gaziantep Üniversitesi Sani Konukoğlu İlahiyat Fakültesi, ASCE Beykoz 1, ASCE Beykoz 2, ASCE İpekyolu, ASCE Butik, ASCE Lüks, ASCE Akdeniz, ASCE Üsküdar, ASCE Kadıköy, ASCE Ege, ASCE Verda, ASCE Marmara, ASCE Ada, ASCE Çamlıca, ASCE Sarıyer, ASCE Ortaköy, ASCE Şelale Konakları, İstanbul Bağdat Caddesinde ASCE Büyükkonak ve ASCE Köknar, Ankara ASCE Kanyon, gerçekleştirdiğimiz projeler.
İstanbul Bahçeşehir'de 107 bin 369 metrekare arsamız var. Aynı alanda Sanko'nun da 80 bin metrekarenin üzerinde arsası bulunuyor. Tamamına yönelik mimari yarışma ile proje belirledik. Gaziantep Pancarlı projemiz ve Gaziantep Zeki Konukoğlu Cami projemizde inşaat devam ediyor.
Ankara Çankaya Köroğlu Caddesinde 43 bin metrekare satılabilir alanı bulunan ASCE Kanyon Projesini tamamladık. 53 katlı projemizde bulunan ticaret ve konut alanlarının yakın zamanda satışına başlayacağız. Burada çeşitli büyüklükte (2+1, 3+1, 4+1, 5+1, 6+1, teraslı ve dubleks) daireler var.
Bunlarla birlikte Gaziantep'te devam eden projelerin yanı sıra, kentin en önemli semtlerinden 15 Temmuz Mahallesinde tamamı şirkete ait 41 bin 78 metrekare arsa üzerine villa ve konut projesi tamamlanmış ve ruhsat aşamasına getirildi. Yine Gaziantep Küçük Kızılhisar Mahallesinde ASCE'ye ait toplam 81 bin 980 metrekare iki arsa üzerinde ABKON Villa Projesi çalışması tamamlandı. Birinci etapta 100, ikinci etapta 85 villa ile restoran, bulunduğu bölgeye hitap eden büyük market ile diğer sosyal alanlar yer alacak.
-Holding bünyesinde halka açmayı plandığınız başka şirket var mı?
Olmaz mı?.. Halka arzı çok önemsiyorum ve çok sıcak bakıyorum. Holding bünyesinde üzerinde çalıştığımız üç-dört şirket daha var. Ama şu anda isim vermek doğru olmaz, 2024 yılında halka açmayı planlıyoruz. Halka açılan şirketler eğer iyi takip edilirse ortakların vefatında o şirketler bölünmüyor. Devam ediyor. En büyük hedefim halka açılan şirketlerimde her üç ayda bir kar dağıtmak Bu Türkiye'de yok ama bazı ülkelerde var.
-Sanko Holding'i yeni sektörlerde görebilecek miyiz?
Sanko Holding çatısında tekstil, enerji, çimento-inşaat, ambalaj, gayrimenkul, AVM, eğitim (üniversite ve anaokulundan kolej ile fen ve teknoloji listesine kadar bölümleri olan Sanko Okulları), finans, sağlık (hastane) olmak üzere dokuz sektör var. Yeni bir-iki sektör düşünüyoruz ama biraz beklememiz gerekiyor. Dokuzuncu aydan sonra piyasaların düzeleceği kanaatindeyim. Durgunluk ve bekleyiş artık yatırımlara dönmeye başlar. Türkiye'nin 2024'te eski günlerine döneceği beklentisindeyim. Ama bu süreçte bile hiç durmadık, yatırımlarımıza aynı tempoda devam ettik. En çok da enerji, tekstil ve çimentoda büyüdük.
-Sanko Holding olarak 2023 ciro hedefiniz nedir?
Önceki sene 12 milyar 600 milyon TL olan ciromuz, geçen sene 27 milyar 600 milyon TL'ye yükseldi. 2023 yılında ise enflasyon oranı üzerinde büyüme hedefliyoruz. Grup olarak her yıl ortalama 300 milyon dolarlık yatırım planlar ve gerçekleştiririz. 2023'te en büyük yatırımımız tekstil ve enerjide yenileme ve kapasite artışına yönelik olacak. Ana kucağımız gibi severek yaptığımız, içerisinde büyüdüğümüz, tekstil hala amiral gemimiz. Ancak enerji yatırımları artıyor ve yakın gelecekte enerji grubun amiral gemisi konumuna gelir.
-Sanırım Afrika dışında sizin yurtdışında hiç yatırımınız yok, neden?
Evet sadece Afrika'da (Fildişi Sahilleri'nde) beton satmak için bir işletmemiz var. Çimentosunu buradan gönderiyoruz. Onun dışında yok. Türkiye'de bu kadar yatırım ihtiyacı ve istihdam beklentisi varken kaynaklarımızı diğer ülkelere yatırım yapmak ve diğer ülkelerin işsizlerine iş sahası açmak için kullanmak içime sinmiyor. Türkiye çok verimli bir ülke. Ancak Türkiye'ye çok faydası olacak yatırım olursa yurtdışını düşünebiliriz. Çünkü önceliğimiz her zaman Türkiye, sonra grubumuzun çıkarlarıdır.
-Siz çok kalabalık bir ailesiniz. Ve aile şirketlerinde mal bölüşümünde tartışma çıkar siz bunu nasıl çözdünüz?
Evet beş erkek, üç kız kardeşiz. Benim açımdan bakarsak, on torunum, iki torun çocuğum var. Kardeşlerim ise 25 torun ve henüz torun sahibi olmamış yedi çocuğa sahip. Babam Sani Konukoğlu'nun 1994 yılında vefatından altı ay sonra beş kişilik heyet kurdum. Üçü gayrimenkulü çok iyi biliyor, biri mühendis ve holding bünyesindeki inşaat şirketimizin yönetim kurulu başkanı, diğeri de tapu işlerimize bakıyor. Bütün gayrimenkullere numara verin karşısına da fiyatını yazın dedim.
Davalı mallar için ayrı torba oluşturdum. Amcalarımı ve muhasebe müdürümüzü de şahit olmaları için çağırdım. İlk önce en küçük kardeşime daha sonra da en büyük ablamıza kura çektirdim. Torbanın dibinde kalan benim oldu. Davalık malları kimse almadı, bunları sen topla dediler. Kime fazla mal gelmiş ise fazla miktarın eşit olarak ödenmesine karar verildi. Orada imzaladık, notere onaylattık. O tarihte ben 46 yaşındayım bütün kardeşlerim küçük. (Zeki Konukoğlu 40, Adil Konukoğlu 33, Fatih Konukoğlu 27, Hakan Konukoğlu 20 yaşında) Yönetim, imza etkisi ve kasa bende. Kiminin yeri orman arazisine gitti, kimi imara açıldı, kimi yola gitti. Herkesin mirasının vergisini ödedik. Herkes kendi başına ne isterse onu yaptı. Mal varlığını da o gün orada gördüm. Babam arsa almayı çok severdi.
Eşim babamı çok severdi, o tarihte bana çok kızdı, "Daha altı ay oldu babanı kaybedeli, şimdi zamanı mı" diye. Ama o gün yaptığım doğru işlem sayesinde hiçbir kardeşim bugüne kadar "Abi bana haksızlık yaptın" demedi!
-Asgari ücretin artışı konusunda ne düşünüyorsunuz?
Asgari ücret için dilim varmıyor çok demeye, gerçekten düşüktü!.. Ücret artışları, tavuk mu yumurtadan çıkar yumurta mı tavuktan çıkar misali. Asgari ücret için öngörülen 500 dolar esas alınmalı. Her altı ayda bir maaşlar 500 dolara göre güncellenmeli. İşveren bu maliyet artışını satışlarına hemen yansıtamaz, maliyeti bölüm bölüm satışlara yansıtmak zorunda. Çünkü birdenbire yansıtırsa ne mağazada mal satabilir ne hammadde alabilir. Maliyet artışını satışa yansıtmayı zamana yayarsa işçi birkaç ay rahatlar. Bu döngü de böyle devam eder.
-Eğitim konusunda ne düşünüyorsunuz? Kardeşlerinizin ve çocuklarınızın eğitimi için ne kadar müdahil oldunuz?
Ben çalışmayı çok istiyor ve seviyordum. İlkokuldan sonra bir süre ortaokula devam ettim ama babamın karşı çıkmasına rağmen işletmeye geldim, çıraklıktan işe başladım. Babam beni ustama, "Eti senin, kemiği benim. Abdulkadir şu andan itibaren patronun oğlu değil, çırağın" diye teslim etti.
Bana da "Baba evde kaldı, burada ben senin için patronum" diyerek gitti. Ustalarım yer süpürttü, tezgah sildirdi, yeri geldi enseme tokat da attı. Hiçbir gün sorun yapmadım ve işletmenin her kademesinde çalışarak yönetim kurulu başkanlığına kadar yükseldim.
Kardeşlerime eğitim almaları için her türlü desteği verdim. Üniversite eğitimi almaları için telkinde bulundum, destekledim. Kardeşlerim ve çocuklarım yurtdışı ve yurtiçinde üniversite eğitimi aldı. Üniversiteler ve STK'lara zaman zaman tecrübe paylaşımı toplantılarına giderim. Toplantılarda bazen katılımcılar soruyorlar, "Hayatta keşkeniz var mı" diye. Olmaz mı? Keşke üniversiteyi bitirseydim, keşke İngilizce konuşabilseydim.
"ASCE GYO'yu halka arz edeceğiz"
Kendisine ait ASCE GYO'yu da halka arz etmeye hazırlandıklarını belirten Konukoğlu, şu bilgileri verdi:
"ASCE ismi; ben ve çocuklarımın isimlerinin baş harflerinden oluşuyor.(Abdulkadir, Sami, Cengiz ve Emine) Eşimin adı Ülgan. Kendisi isminin konulmasını istemedi. Oysa ben ve çocuklarım, eşimin ismine yer vermeyi çok arzu etmiştik. Halka arz için Sermaye Piyasası Kurulu'na başvurduk. İşlemlerin bitmesini bekliyoruz. ASCE'nin yüzde 25'ini Halk Yatırım aracılığı ile halka arz edeceğiz. Halka arzın yüzde 60'ı emisyon primli sermaye artırımı, yüzde 40'ı da ortak satışı olacak. Halka arz ile İstanbul Bahçeşehir ve Gaziantep'teki projelerin finansmanı sağlanacak."
"Hayatı Gaziantepspor Kulübü Başkanlığı yaptığımda öğrendim!.."
Sanko Holding Onursal Başkanı Konukoğlu'na; "Bugünkü aklım olsa, dediğiniz pişmanlıklarınız ya da hay aklımı seveyim dediğiniz ne var" diye sorduğumuzda ise şu yanıtı verdi:
"Tabii doğru yaptığımız ya da yapamadığımız yatırımlarımız oldu. Ama hep 'nefsimize ağır gelen, hakkımızda hayırlı olur' ilkesi ile hiçbir şeyden pişman olmadım.
Dünyada keşkeler hiç bitmemiş. Ama ben hayatı Gaziantepspor Başkanlığı yaptığımda öğrendim. Öğrendiğim şey ise "Başarı geldiği zaman herkes yanınızda ve pay sahibi olma hevesinde, kaybettiğinizde etrafınızda kimseyi bulamıyorsunuz!" Kaybettiğinizde çok az candan kişi yanınızda kalıyor. Dostları iyi seçmek lazım.
Zirveye çıktığınızda etrafınızda bir çember oluşuyor. Her şey onun etrafında dönmeye başladığında geri saymaya başlıyorsunuz. Bu nedenle yeri geldiğinde sporcu, hatta top toplayan ya da masör ile de konuşacaksınız. Hepsiyle konuştum. İşletmede de çalışanlarla da hep konuşurum. Çünkü tabanla konuşmazsanız çemberin içinde kalırsınız. Ayrıca herkes en azından doğrudan ilgilendiği iş konusunda özgün düşünce sahibidir."
