PARA ARAŞTIRMA/ MERVE YILMAZ GERGİN Ülkeyi yasa boğan depremde arama kurtarma ekipleri hepimizin umudu oldu. Deprem sonrası birçok ülke, arama kurtarma ekiplerini afetten etkilenen bölgelere gönderirken çok sayıda holdingin arama kurtarma ekipleri de oralarda yer alarak inanılmaz mucizelere imza attı. Günlerce mücadele verip enkazdan sağ çıkarılan her canla birlikte sevinç gözyaşları döktürdüler. Ekipler, deprem sonrası yaralı bulma ve kurtarma konusunda verilen eğitimler sonrası uygulamalı olarak arama çalışmaları yapıyorlar. Holdingler, fiziki yeterliliği olan gönüllü çalışanlarına; göçük, yangın, araç içi sıkışma, temel ilkyardım vb. alanları kapsayan tahlisiye (can kurtarma) eğitimleri veriyor. Bunların yanı sıra afet sonrası psikososyal destek, öfke kontrolü, stresle baş etme gibi konularda da eğitimler veriliyor. Eti Bakır Genel İSG Direktörü Erdal Kocagöz, Cengiz Grubu'nun bin 378 kişilik arama kurtarma ekibiyle 134 kişiyi enkaz altından sağ olarak çıkardığını söylüyor. Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas da ekipte olası bir afette yaşanacak enerji kesintisine karşı enerji sürekliliğini sağlayabilecek, yıkılan yapıda hasar tespiti yapabilecek, afet yerine ulaşımı sağlayabilecek, depo lojistik işini yapabilecek bilgi ve beceriye sahip olan çalışanların olmasına özen gösterdiklerini dile getiriyor. Polisan Holding Grup İnsan Kaynakları Direktörü Mahmut Temiz ise arama kurtarma ekibinin yanı sıra bütün çalışanların katılımına açık afet sonrası travma yönetimi webinar'ları düzenlediğinin altını çiziyor.
BİN 378 KİŞİLİK GÖNÜLLÜ EKİP
Eti Bakır ve Eti Alüminyum maden işletmelerindeki çalışanlar başta olmak üzere Cengiz Grubu'nda toplam bin 378 kişilik bir arama kurtarma ekibi bulunuyor. "Siirt'ten İzmir'e, Adıyaman'dan Artvin'e kadar tüm işletmelerimizde verdiğimiz eğitimlerle bu ekibin Türkiye'de yaşanacak her türlü afet için sahada bulunmasını sağlıyoruz" diyen Eti Bakır Genel İSG Direktörü Erdal Kocagöz, bu ekibin en temel özelliğinin tamamen gönüllülük esasına dayandığını dile getiriyor. Holding, fiziki yeterliliği olan gönüllü çalışanlara göçük, yangın, araç içi sıkışma, temel ilkyardım vb. alanları kapsayan tahlisiye (can kurtarma) eğitimleri veriyor. Bu eğitimlerin içerikleri ise 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan başlıkları içeriyor. Tahlisiyeci belgeleri tamamlanan ekiplere ise mutlaka sağlık personeli de dahil ediliyor. Eti Bakır'ın tüm işletmelerindeki ekipleri, her bir ekipte altı kişi olmak üzere, bir takım lideri, dört tahlisiyeci ve bir sağlık personelinden oluşuyor. Aynı şekilde Eti Alüminyum'da da acil durum ekipleri, kendi çalışanlarından mevzuata göre gerekli acil durum eğitimlerini alan sertifikalı kişilerden oluşuyor. Grup şirketleri olan AHEN'de de acil müdahalede toplam 21 kişiden oluşan dört ekip mevcut. Her ekip, bir ekip lideri, iki sağlık personeli ve dört tahlisiyeciden oluşuyor. "Tüm ekiplerimizi koordine eden bir tane A Sınıfı İş Güvenliği uzmanımız bulunuyor" diyen Kocagöz, "CK Enerji tarafında ise kendi çalışanlarımız ve yine iştirakimiz olan güvenlik şirketi Yeniçeri'nin ekiplerinden oluşan donanımlı bir ekibe sahibiz. Son yaşadığımız deprem gibi büyük afetlerde, bölgeye gönderdiğimiz iş makinesi ve ekipmanların kullanımı için özel bir teknik kişiye ihtiyaç varsa, onlar da ekiplere katılıyorlar" diyor. Ekiptekilere özel psikolojik yardım destekleri verilmesini çok önemsediklerini de dile getiren Kocagöz, ellerinden geldiğince ekiptekileri desteklemeye çalıştıklarını, can kurtarma eğitimlerinin içerisinde temel ilk yardım, olağanüstü haller ve kriz yönetimi için duygu düşünce kontrolü ile ilgili eğitimler sağladıklarını ifade ediyor.
134 KİŞİ SAĞ ÇIKARILDI
Arama kurtarma eğitimleri için gerekli izinlerin, yetkili mercilerden alındığı bilgisini de paylaşan Kocagöz, "Madencilik tarafında tüm bilgilerimiz MAPEG acil durum koordinasyon merkezi ile paylaşılıp herhangi bir afet sırasında onların bilgilendirilmesi ve AFAD iş birliği ile çalışma yürütüyor. Bunun dışında yine AFAD, ilgili Kaymakamlıklar, enerji tarafında ise EPDK, afet zamanlarında koordinasyonlardan sorumlu oluyor. Bu kurumların yönlendirmesiyle bölgeye en hızlı şekilde intikal ediyoruz" diyor. Tüm ekip ve iş makineleri ile depremin ilk gününden itibaren sahada olduklarının vurgusunu da yapan Kocagöz, sözlerini şöyle tamamlıyor: "Madenci arkadaşlarımız, İGA'nın gönüllüleri, enerjide özellikle dağıtım şirketlerimizin ekipleri toplamda 134 kişiyi enkaz altından sağ olarak çıkardı. Adıyaman işletmemizin personelleri, deprem bölgesinde olmaları sebebiyle ellerinden geldiğince hızlı bir şekilde arama kurtarma çalışmalarına dahil oldu. Adıyaman İşletmemizden maalesef sekiz arkadaşımızı kaybettik; bu vesileyle kendilerine Allah'tan rahmet diliyorum. İnsanlarımız dışında iki yavru köpek ve iki muhabbet kuşunu enkazdan sağ çıkardık. Muhabbet kuşlarını Artvin işletmemiz sahiplendi."
EKİBİNİ BÜYÜTÜYOR
YK Enerji arama kurtarma ekibi çeşitli birimlerden ve kademelerden gönüllü personeli ile 38 kişiden oluşuyor. Ekip, gönüllü olduğunu bildiren kişiler arasından seçiliyor. Özellikle mekanik, elektrik, inşaat vb. branşlardan el becerisi ve teknik bakış açısına sahip, fiziki ve psikolojik açıdan sağlık durumları uygun kişilerden oluşturuluyor. Deprem bölgesinde her bir gönüllü çalışanın mesleki yeterliliğine ve deneyimine uygun olarak görev dağılımının yapıldığını söyleyen YK enerji Genel Müdürü Serhat Dinç, YK Enerji'nin arama kurtarma ekibini yeni gönüllülerle daha da büyütmesi ve gerekli eğitimlerin alınması için hazırlık yaptığının altını çiziyor. YK Enerji, akredite kurumlardan alınacak arama kurtarma, ilk yardım, makine ekipman kullanımı, temel yangınla mücadele, ekip çalışması, yaralı tahliye ve sedyeleme teknikleri gibi konularda alınacak şirket içi eğitimler ve düzenli tatbikatlarla çok daha disiplinli ve organize bir arama kurtarma ekibi kurulması, dolayısıyla çok daha fazla canın kurtarılması için ilgili kurumlarla planlamalar yapıyor. YK Enerji arama kurtarma ekibi ise YK Enerji Genel Müdürü başta olmak üzere farklı birimlerde ve kademelerde görevli mühendisler, iş güvenliği uzmanları, itfaiye erleri, iş makinesi operatörleri, şoförler ve diğer teknik ekipten oluşuyor. Dinç, hâlihazırda YK Enerji'ye psiko-sosyal risk değerlendirme hizmeti veren ve Türkiye'nin en seçkin üniversitelerinden akademik kadroya sahip danışmanlık firması ile birlikte bir psikolojik destek programı planladıklarının da altını çiziyor. Yasal uygunluk açısından bölgeye giden tüm destek ekiplerinin AFAD koordinasyonunda hareket etmesi gerektiğini de vurgulayan Dinç, müdahale için AFAD dan izin alınması gerektiğini, AFET bölgesinde AFAD koordinasyon merkezine personel ve ekipman sayılarının bildirilmesi gerektiğini de ifade ediyor. Dinç, son olarak deprem felaketinde arama kurtarma ekiplerinin 12 kişiyi sağ olarak kurtardığını da söylüyor ve konuşmasını şöyle tamamlıyor:
"Bunun yanı sıra birçok cenaze de enkaz altından çıkarılmıştır. Diğer yandan hayatta kalan vatandaşlarımız için depremin ikinci gününden itibaren giyim, gıda malzemesi, ilaç yardımlarının yardım TIR'larımızla ulaştırılması sağlanmış, jeneratör ve aydınlatma ihtiyaçları karşılanmış, konteyner sevkiyatı yapılmıştır. Holdingler düzeyinde halen insani yardım ve konteyner kent kurulum çalışmaları devam etmektedir."
ÇADIR KURMA EĞİTİMİ DE VERİYOR
Eksim Holding bünyesinde faaliyet gösteren Dicle Elektrik çalışanlarından oluşan Dicle Arama Kurtarma (DAK) ekibinde ise 18'i asil, dokuzu yedek olmak üzere 27 kişi yer alıyor. Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, bu kişilerin seçilirken olası bir afette yaşanabilecek olumsuzluklara karşı hem ekipte arama kurtarma yapacak hem de oluşabilecek olumsuzlukların önlenmesinde görev alacak kişilere öncelik verdiklerini belirtiyor. Arvas, olası bir afette yaşanacak enerji kesintisine karşı enerji sürekliliğini sağlayabilecek, yıkılan yapıda hasar tespiti yapabilecek, afet yerine ulaşımı sağlayabilecek, depo lojistik işini yapabilecek bilgi ve beceriye sahip olan çalışanların bağlı bulundukları sekiz farklı müdürlük bünyesinden tamamen gönüllü olarak ekibe katılım sağladığının da altını çiziyor. DAK ekibinin, önce AFAD Diyarbakır İl Müdürlüğü uzmanları tarafından verilen teorik eğitimlere katıldığını da sözlerine ekleyen Arvas, bu eğitimler sırasında ekiptekilere temel ilkyardım eğitiminin yanı sıra psikososyal destek, öfke kontrolü, strese baş etme gibi konularda eğitimler verildiğini ifade ediyor. Ayrıca yaklaşık iki hafta süren eğitimler sırasında yapay olarak hazırlanan enkaz alanlarında arama kurtarma malzemelerinin kullanımı, bakımı, onarımı, çadır kurma gibi konuların da uygulamalı olarak gösterildiğini söylüyor. AFAD'a akredite olan DAK ekibinin AFAD'ın çağrılarına doğrudan yanıt verme zorunluluklarının olduğunu da kaydeden Arvas, DAK ekibinin dört kişinin Diyarbakır, üçünün de Adıyaman olmak üzere yedi kişiyi enkazdan sağ olarak çıkardığını, diğer taraftan onlarca kişinin sağ kurtarılmasında görev aldıklarını da söylüyor.
TRAVMA YÖNETİMİ WEBİNAR'LARI
Liman işletmeciliği alanında faaliyet gösteren Polisan Holding iştiraklerinden Poliport, 17 kişilik arama kurtarma ekibiyle çalışmalara katıldı. Hatay Belen'de, arama kurtarma faaliyetlerine katılan ekibin, enkazlardan birçok kişiyi sağ olarak çıkardığını söyleyen Polisan Holding Grup İnsan Kaynakları Direktörü Mahmut Temiz, arama kurtarma ekibine deprem bölgesinden döndükten sonra psikolojik destek sağladıklarının altını çiziyor. Holding, bunun yanı sıra bütün çalışanların katılımına açık afet sonrası travma yönetimi webinar'ları da düzenliyor. Kriz ve afet yönetimi, acil durum müdahale planları, kurtarma aksiyon planları, kurtarma faaliyetinin sevk ve idaresi gibi hususlar başta olmak üzere 33 ayrı başlıktaki eğitim programlarının da güncellendiği bilgisini veren Temiz, "İnsan Kaynakları Direktörlüğümüz ile SEÇ (Sağlık Emniyet Çevre) birimlerimizin koordinatörlüğünde yeni aksiyon planları oluşturmaya başladık. Deprem başta olmak üzere bütün afetlere hızlı ve güçlü müdahale sadece devletimizin değil, bizim gibi şirket ve kurumların da topyekûn görevidir. Hiçbir zaman kullanmamıza gerek kalmamasını dilemekle birlikte, burada sahip olduğumuz kasları güçlendirmeye devam edeceğiz."
KONTEYNER KENT KURULUYOR
Limak Şirketler Grubu da deprem felaketinin büyük yıkım yarattığı illerimizden Hatay'da ilgili kurum ve kuruluşlarla koordineli bir şekilde belirlenen iki ayrı noktada toplam 4 bin kişinin barınabileceği konteyner kent kurmaya başladı. Yatak, battaniye, ısınma, elektrik, sıcak su, banyo ve tuvalet gibi altyapı hizmetleri de Limak tarafından sağlanacak konteyner kentlerin sayısı, önümüzdeki günlerde oluşacak planlamalara göre daha da artırılacak. Felaketin yaşandığı ilk günden itibaren Limak, tüm iştirakleri ve tecrübeli ekipleriyle sahada oldu. Şirket yetkililerinden aldığımız bilgilere göre 200'ün üzerinde iş makinesi ve ekipmanı afet bölgesine sevk edilmiş. Yetkililer, farklı bölgelerdeki tüm şantiyelerden afet bölgesine gönderilen bin kişilik arama kurtarma ve dağcı ekip ile bölgedeki çalışmalara devam ettiklerinin altını çiziyor.
DEPREM İÇİN AYRICA EĞİTİM VERİLİYOR
İGA İstanbul Havalimanı'ndan AFAD'a ait yardım ve ekipler, deprem bölgelerine gönderilmeye devam ediyor. İGA bünyesinde çalışan uçak kaza kırım söndürme ve kurtarma (ARFF), uçak kaldırma, yangın, doğal afet arama ve kurtarma alanlarında uzman ekipler; yangın söndürme, arama ve kurtarma ekipmanları ile AFAD koordinasyonunda icra edilen orman yangınları ve depremler gibi afetlerde görev alıyor. Ekiplerin, bugüne kadar gönüllü olarak Milas/Bodrum orman yangınları, İskenderun Liman Yangını ve 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerde görev aldığı, verilen bilgiler arasında. İGA yetkilileri yaşanılan büyük depremler sonrasında kriz masası oluşturan; bakanlıklar, valilikler ve emniyet ile dirsek temasında çalışarak bölgeyi yakında takip eden İGA İstanbul Havalimanı da yardımların ve ekiplerin organizasyon sürecinde, afet bölgelerine 7/24 operasyonel destek sağladığının bilgisini paylaşıyor. Ayrıca İstanbul'un deprem bölgesinde yer almasından dolayı gerek havalimanında gerekse şehirdeki depremlerle etkin mücadele edilebilmesi için deprem kurtarma ekipmanlarının da ekibe tedarik edildiğini söyleyen yetkililer, bu konuda personelin ayrıca eğitildiğini de ifade ediyor.
