Holding nasıl ve neden kurulur?

TALHA APAK Holding şirketleri; üretim ve satış gibi faaliyetlerde bulunmayan, şirketlere iştirak eden ve çoğunlukla iştirak ettiği şirketlerin büyük ortağı durumunda olan veya başka yollarla hakimiyetini elinde bulunduran şirketlerdir. Diğer bir ifadeyle Holding, elinde başka şirketlere ait hisse senedi bulunduran anonim şirkettir. Holdingler; kendisi veya başkaları tarafından kurulmuş veya kurulacak şirketlerin sermaye ve yönetimine katılarak bunların yatırım, finansman, organizasyon ve yönetimlerini tek bir organizasyon gibi yürütür. Holdinglerin, nakdi sermaye ile kurulması ve sonradan elindeki bu sermaye ile başka şirketlerin hisse senetlerini satın alması da mümkün.

KURULUŞ AMACI VE AVANTAJLARI

Holdingleşmede; satışa sunulacak malın hazırlık, üretim, ambalajlama, taşıma, pazarlama, reklam ve sigortalama gibi aşamalarında grup içindeki bütünlüğün sağlanması, üretim ve pazarlama süreçlerinin uyumlaştırılması da etkili olmaktadır. Amaç ve avantajları ise iki başlık halinde özetlemek mümkün.

1. Holding şirketleri, iştirak ettikleri bağlı şirketlerine; finansman temini, pazarlama ve dağıtım, yatırım projelerinin hazırlanması, hedeflerin tayini, planlama, örgütlendirme ve kararların uygulanması, bilgisayar hizmetleri, sevk ve idare, mali revizyon ve vergi müşavirliği, piyasa araştırmaları, halkla ilişkilerin tayini, personel temini ve eğitimi, muhasebe ve organizasyon kontrolü, hukuk müşavirliği hizmetleri verebilmektedir.
2. Holding kurmanın genel avantajları ise şöyle sıralanabilir; şirketler grubunun etkin yönetilmesi, daha büyük yatırım gücü ve özkaynak karlılığı sağlanması, riskin dağıtılması, ekonomik faaliyetler sonucu oluşan karın aynı grup içinde kalması, daha geniş finansman imkanlarının yaratılması, uluslararası boyut kazanması, bazı vergisel avantajların elde edilmesi, pazarlama ve rekabet gücünün artırılması, şirketler arasında ortak stratejinin belirlenmesi, planlama-bütçeleme ve koordinasyonun sağlanması, uzmanlaşmak ve grup içi sinerjiyi artırmak.

KURULUŞ PROSEDÜRÜ

Holdingler; a) Saf Holding-Karma Holding, b) Yatay Holding-Dikey Holding, c) Ana Holding-Ara Holding şeklinde kurulabilmektedir. Türk Ticaret Kanunu'nda (TTK) holding şirketlerin nasıl kurulacağına ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, bu konuda Ticaret Bakanlığı uygulamaları bulunmaktadır. Holding şirketlerin kuruluşu söz konusu bakanlığın iznine bağlı olup bakanlık sadece anonim şirket olarak yapılan başvurulara izin vermektedir. Kanunlarda holdinglerin nasıl kurulacağına ilişkin açık hüküm olmadığından, holdingler de Türk Ticaret Kanunu'nun anonim şirket kurulmasına ilişkin hükümleri doğrultusunda kurulurlar.

Halihazırda var olan bir şirketin "holding şirket"e dönüştürülmesi de mümkündür. Bu durumda; mevcut bir anonim şirketin ana sözleşmesinin ticaret unvanı ile amaç ve konu maddesinde değişiklik yapılmakta, böylece anonim şirket holding şirkete dönüştürülmektedir. Ancak bu değişiklik için de Ticaret Bakanlığı'ndan izin almak gerekir. Holding şirketlerin genel kurullarında Ticaret Bakanlığı temsilcisinin bulunması şarttır. Holdinglerin tasfiye işlemleri TTK'daki tasfiye hükümlerine tabidir. Holdingler var olan şirketlere ortak olabilecekleri gibi, önce holding şirket kurulup sonra, holding şirketin hakimiyetini sağlayıcı şartlar ve hissedar yapılarıyla bağlı şirketler de kurulabilmektedir.

Görüldüğü üzere, holdinglerin birçok avantajının yanında vergisel avantajları da öne çıkmaktadır. Anonim şirket olarak kuruldukları için, Kurumlar Vergisi mükellefi olarak kabul edilmiştir. Kurumlar Vergisi mükelleflerine uygulanan bütün vergi kanunları holdinglere de uygulanır. Ayrıca, holdinge bağlı şirketler için doğrudan verilen hizmetlere ilişkin giderlerin ilgili şirketlere aktarılarak o şirketlerde gider yazılabilme imkanı sağlanmıştır.