PARA RÖPORTAJ/ ÜRÜN DİRİER Bugün üretim yapan her fabrikanın sadece enerji verimliliği ve yerinde enerji yatırımları yapması değil, bunu karbonsuz veya düşük karbonlu halde yapması da önem taşıyor. Emisyonu azaltmak yerine tamamen ortadan kaldırmaya yönelik projeler üreten ve mevcut sistemleri bu çerçevede optimize eden Enspire Kreatif Enerji Çözümleri, Türkiye'de alanında öncü olan firmalardan biri.
Enspire Kreatif Enerji Çözümleri, sanayi kuruluşları ve ticari binalarda enerji tüketim modellerini dönüştürmek, enerji verimliliği sağlamak ve yerinde enerji üretimi projeleri hayata geçirmek üzere 2020 yılında Entek Elektrik çatısı altında kuruldu. 12 ESCO (energy service company) ile birlikte sıfır emisyon misyonuyla sürdürülebilir enerjiye geçiş yapmayı misyon edinen şirket, temiz enerji kullanımını Türkiye'de tabana yayma hedefinde. Sanayide ve ticari binalarda tüm enerji verimliliği ve yerinde enerji üretimi projelerine finansman dahil çözümler sunuyor. Yatırımcıya enerji giderlerinde değişen oranlarda tasarruf etme imkanı sağlıyor. Entek Elektrik Genel Müdürü Bilal Tuğrul Kaya ile bu yeni nesil iş modelini ve sunduklarını konuştuk.
Sektörünüzde nasıl bir farklılık yaratıyorsunuz?
Bir projeyi sadece biz değil, iş ortaklarımız ve platformumuzdaki çözüm sağlayıcılarımızla birlikte ele alıyor ve en uygun çözümü uyguluyoruz. Çözümlerimizle, işletmelerin enerji giderlerinde yüksek oranlarda tasarruf imkanı sağlıyoruz. Tüketiciler, enerji giderlerinden elde ettiği tasarruf ile bir finansman imkanı elde ediyor ve bizimle birlikte tasarruflarını garanti altına alıyor. Enerji verimliliği projeleri için finansman ayırmak istemeyen müşterilerimize, bütçe planlamalarının dışına çıkmadan bu projeleri hayata geçirme fırsatı sunuyoruz.
2022 yılında enerji sektöründe hangi konular konuşuluyor? Sektöre yönelik beklentileriniz nedir?
2022 yılında enerji sektörü AB'nin Yeşil Mutabakatına ve yeşil ekonomiye geçişine odaklanıyor. Avrupa Birliği, Yeşil Mutabakat süreci kapsamında geliştirdiği stratejiler ve yürürlüğe koyduğu yönetmeliklerle iklim değişikliğiyle mücadeleyi ve uyum sağlama maliyetlerini minimuma indirmeyi amaçlayan bir yol haritası çizdi. Avrupa Birliği'nde 1 Ocak 2021 itibarıyla sıfır enerjili binalara dönüşüm zorunlu hale getirildi. Ayrıca Yeşil Mutabakat ile birlikte 'Sıfır Enerjili Binalar' bütün dünyada ulaşılacak hedefler olarak ortaya konmaya başlandı. Devletler ve uluslararası kuruluşlar hızla bu doğrultuda çalışmalarını şekillendiriyor, dolayısıyla önümüzde birçok örnek mevcut. Bir yandan global, bir yandan da yerel yönetimlerin izleyecekleri yol haritaları var. Artık bunları uygulamak ve kontrol mekanizmalarını hayata geçirmek çok önemli. Küresel iklim değişikliğinin yıkıcı etkileriyle birlikte dünya, karbon emisyonlarını azaltmak için büyük bir değişim içinde. Avrupa'da binalar toplam enerjinin yaklaşık yüzde 40'ını ve sera gazı emisyonlarının yüzde 36'sını oluşturuyor. Bu nedenle ülkelerin iklim ve enerji hedeflerine ulaşmada sürdürülebilir enerji büyük önem taşıyor.
Bugün üretim yapan her fabrikanın sadece enerji verimliliği ve yerinde enerji yatırımları yapması değil, bunu karbonsuz veya düşük karbonlu halde yapması da önem taşıyor. Bunun yanında sistemli bir enerji yönetimi ve mevcut sistemlerin projelendirmesi oldukça önemli unsurlardan biri. Biz de var olan ve giderek artan emisyonu azaltmak yerine tamamen ortadan kaldırmaya yönelik hem yeni projeler üretiyoruz, hem de var olan sistemleri optimize ediyoruz.
Türkiye'nin enerji verimliliği potansiyeli nedir? Türkiye'de enerji verimliliğine yönelik çalışmaları yeterli buluyor musunuz?
Türkiye'de enerji verimliliği bilinci olsa da şirketler bazında enerji verimliliği yatırımı olması gereken seviyede değil. Geçtiğimiz günlerde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez Enerji Verimliliği Bilinç Endeksi tanıtım toplantısında, yurtdışından doğalgaz talebimizin yalıtımsız konutlar nedeniyle 50 milyar dolar daha yüksek olmasından bahsetti. Yani aslında ciddi bir tasarruf potansiyeli mevcut. ESCO modeli enerji verimliliği yatırımlarını yukarı taşıyabilecek potansiyeldeki modellerden biri. Çünkü milyarlarca dolarlık tasarrufu yatırımcının kaynaklarını kullanmadan hayata geçirme imkanı sağlıyor. Sanayi işletmelerinde yardımcı tesislerdeki projeler, ticari binalarda elektromekanik projeler, enerji verimliliği projeleri ile kombine olan yerinde enerji üretimi yatırımları ve tasarruf oranına denk şekilde karbon emisyonunu azaltmayı ve karbon kredisi oluşturmayı içeren projeler öncelikli hedeflediğimiz projeler arasında yer alıyor.
Yeşil Mutabakat'ta yer alan önemli konulardan olan Renovation Wave (Yenileme Dalgası) konusunda sizden bilgi alabilir miyiz? Sizce Türkiye'de de etkili olacak mı?
Yeşil Mutabakat ve yakın dönemde Türkiye'nin de taahhütlerini devreye aldığı Paris İklim Anlaşması ile birlikte tüm ülkelerin sürdürülebilir enerji yatırımlarına yönelmesi bir gereklilik olarak karşımıza çıkıyor. Avrupa 2050 yılına kadar dünyanın ilk karbon nötr kıtası olma hedefini açıkladı. Enerji tüketiminin en önemli kısımlarından birini oluşturan binalarla ilgili Renovation Wave (Yenileme Dalgası) bu kapsamda başlatıldı. AB'de binalar enerji tüketiminin yaklaşık yüzde 40'ından ve sera gazı emisyonlarının yüzde 36'sından sorumlu. Binalar bu nedenle Avrupa'daki en büyük enerji tüketicisidir. Yenilenme Dalgası, tüm Avrupa'da sadece binalar için geliştirildi ve bu kapsamda 2030'a kadar 3 ayaklı bir çalışma planlandı. Yenileme Dalgası'nın Türkiye'ye de etkileri olacak. Avrupa ile aynı standartları kullandığımız için Türkiye'de de değişim yaşanması kaçınılmaz. Bu tip yatırımlar teknolojinin ucuzlamasını, üretimin artmasını sağlıyor. Yenileme Dalgası ekonomik toparlanma paketlerinde de temiz enerjinin payının giderek arttığının en önemli göstergelerinden biri. Bu gelişmelerin, vakit kaybetmeksizin Türkiye'de de olması gerekiyor.
Sürdürülebilir geleceği tasarlamak isteyen kuruluşlar, sürdürülebilirlik dönüşümünü başlatmak, geliştirmek ve liderliğini yapmak için gereksinim duydukları yöntem, araç ve donanımları oluşturmak için neler yapmalılar?
Karbonsuzlaşma yıllarca sürecek ve sistemli bir şekilde takip edilmesi gereken bir süreç. Karbon emisyonunu azaltmak yerine tamamen ortadan kaldırmaya yönelik projeler hayata geçirilmeli, sistemli bir enerji yönetimini içeren ve mevcut sistemlerin iyileştirilmesine yönelik projeler ertelenmemeli. Yerinde üretim bu noktada, sürdürülebilir bir gelecek için atılacak önemli adımlardan biri. Bu yatırımlarla sanayi kuruluşları, geleceğe daha temiz ve yaşanabilir bir çevre bırakılmasını sağlayabilir.
