PARA RÖPORTAJ/ ÜRÜN DİRİER 30 ülke için farklı tipte deniz araçları inşa eden Uzmar, yeni yıla rekorla başlayarak İtalya, Kolombiya, Danimarka ve Şili'ye çevre dostu römorkörler ihraç etti. Brezilya Amazon Ormanları'nda tomrukları çekmek için kullanılan push botlar da yine Uzmar tersanelerinde inşa edildi. Dünyanın en hızlı yeni inşa römorkör teslimi ödülüne sahip Uzmar pandemiye rağmen geçen yılı yüzde 95 büyüme ile tamamladı. Dünyada römorkör ve iş teknesi yapan ilk 5 tersane arasında yer alan ve 250'den fazla römorkör ihraç eden firmanın ihracat gerçekleştirdiği ülkeler arasında Hollanda, Brezilya, Kanada, Avustralya, Danimarka, Şili Pakistan, Kuveyt, İspanya, Kolombiya yer alıyor. Uzmar Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı Noyan Altuğ ''Avrupa'nın 80 yılda kaydetmiş olduğu mesafeyi biz 20 senede kaydettik. Türkiye'nin özel römorkörcülük firmaları aynı zamanda özel tip inşa faaliyetlerini tüm dünya marketinde geliştirerek sayılı markalar arasına girdi. Özellikle römorkörcülük faaliyetleri konusunda Türkiye lider konumda" diyor. Türk tersanelerinin çevre dostu gemi ihracatıyla büyüdüğüne değinen Altuğ, "Kuzey Avrupa ülkelerinden gelen inovatif ve çevreci gemilerin inşasına yönelik talepte yaşanan artışla birlikte 2 milyar dolarlık ihracat hedefleniyor. Özellikle Danimarka ve Norveç'ten büyük talep var. en çok ihracat gerçekleştiren ülke 366 milyon dolarla Norveç. Tersaneciler 1,3 milyar dolarlık ihracatla, ihracatını en fazla artıran sektör oldu. Türkiye özel yapım gemi ve mega yat inşasında ihracatında dünyada ilk 10, balıkçı gemisi ve römorkör ihracatında ilk 5, feribot ihracatında ise dünyada ilk 10 ülke arasında yer alıyor" diye konuşuyor. Altuğ ile, sektörü ve firmanın yeni hedeflerini konuştuk.
70 yıldır denizlerde olan bir ailesiniz. Türkiye'nin ilk özel Kılavuzluk ve Römorkörcülük şirketi olarak 70 yılı kısaca anlatabilir misiniz? Nasıl başladı, nasıl gidiyor?
Uzmar'ın hikayesi, rahmetli babam Kaptan Altay Altuğ'un 1973 yılında, Ege'deki limanlara hizmet vermek üzere 'Türkiye'nin İlk Özel Kılavuzluk ve Römorkörcülük Şirketi'ni kurmasıyla başladı. 1996'da filomuzu genişletmek için kendi römorkörlerimizi inşa etmeye başladık. Yüksek üretim kalitesi ve hızı sayesinde de dünyada sektörün öncülerinden biri olmayı başardık. Kısa bir süre önce kaybettiğimiz babam Kaptan Altay Altuğ'un 'denizden aldığını denize geri ver' felsefesiyle 2007'de Kocaeli Serbest Bölgesi'nde kurduğumuz modern tersanede son teknoloji ve çevreci deniz araçları üretmeye devam ediyoruz. Bugün Nemrut Koyu/Aliağa, Ambarlı Limanı/İstanbul, İskenderun Limanı /Hatay ve Akçansa Limanı/Çanakkale'de yılda 30 binin üzerinde başarılı manevra gerçekleştiriyoruz. Aynı zamanda 6 kıtada yaklaşık 25 ülkeye birçok farklı tipte deniz aracı ihraç ediyoruz.
Bugüne kadar ne büyüklükte işler yaptınız?
Bugüne kadar 25 ülkeye yaklaşık 200 römorkör ihraç ettik. Süveyş Kanalı'nda karaya oturarak deniz trafiğinin durmasına ve 9.6 milyar dolarlık zarara neden olan yük gemisinin kurtarılmasını sağlayan çalışmalara katılan römorkörlerden iki tanesi de Uzmar imzası taşıyor.
Pandemi sizi nasıl etkiledi. Yurtiçi ve yurtdışı işleriniz nasıl?
Pandemi sürecinde Uzakdoğu ülkelerinde üretimin durması Türk sanayicisine fırsat doğurdu. Pandeminin en ağır yaşandığı aylarda bile üretimlerini sürdüren Türk tersaneleri süreçten karlı çıkan taraf oldu. Biz de pandemi döneminde artan siparişler nedeniyle yeni yatırımlara hız verdik. Romörkör ve iş botu konusunda dünyanın en önemli üreticilerinden biri olarak 2020'de inşasına başladığımız tesislerle inşa kapasitemizi yüzde 95 artırırken, aynı zamanda kaliteyi yükseltip, teslimat süresini kısalttık. Tersanemiz, aynı anda 25'ten fazla ve daha büyük tonajda deniz araçları inşa edebilecek imkana kavuştu.
2021 sizin nasıl geçti, 2022 hedefleriniz neler?
Dünyanın en hızlı yeni inşa römorkör teslimi ödülüne sahibiz. Pandemiye rağmen geçen yılı yüzde 95 büyüme ile tamamladık. Yeni yıla rekorla başlayarak İtalya, Kolombiya, Danimarka ve Şili'ye çevre dostu römorkörler ihraç ettik. Brezilya Amazon Ormanları da bize emanet. Amazonlar'da tomrukları çekmek için kullanılan push boat'lar da yine bizim tersanelerimizde inşa edildi.
Türkiye özel römorkörcülük ve kılavuzukta dünya ile kıyasladığımızda hangi konumda?
Uzmar grubu olarak Türkiye'nin ilk özel kılavuzluk ve römorkörcülük firmasıyız. Türkiye bu konuda son 30 yılda çok büyük mesafe kat etti. Avrupa'nın 80 yılda almış olduğu mesafeyi biz 20 senede kaydettik. Türkiye'nin özel römorkörcülük ve kılavuzluk firmaları aynı zamanda özel tip römorkör inşa faaliyetlerini tüm dünya maketinde geliştirerek sayılı markalar arasına girdi. Özellikle römorkörcülük faaliyetleri konusunda Türkiye lider bir konumdadır.
Türkiye gemi inşa sektöründe dünya ile fiyat bazında mı yoksa kalite bazında mı rekabet ediyor? Şu an dünya ile rekabette ne durumdayız?
Rekabette, fiyat ve kalite ikilisinin ortasında bir durumdayız. Türkiye'de 150 civarında yeni gemi inşa ve onarım tersanesi var. Türkiye, çok önemli limanların ve deniz yollarının bulunduğu jeopolitik konumu çok iyi olan bir ülke. Özellikle Avrupa'ya olan yakınlığı ve stratejik konumu bu durumu daha da etkiliyor. Türkiye'de, konteyner terminalleri başta olmak üzere birçok önemli liman tesisleri yer almakta. Aynı zamanda enerji yolları Türkiye'den geçiyor. Bu nedenle özellikle tamir bakım sektöründe Türkiye'nin önemli bir avantajı var. Bunun yanı sıra yeni inşa sektörü var. Yeni inşa maliyetlerinde birçok proje kendi finansmanını sağlamakta. Avrupa'ya daha gelişmiş gemileri satarken karşımıza Çin faktörü çıkmakta. Diğer yandan düşük teknoloji gemilerde rekabet ederken Avrupa'ya olan mesafemizi ve coğrafi konumun avantajlarını kullanabiliyoruz. Ayrıca bazı tersanelerimiz sürat tekneleri, dalış tekneleri, römorkörler, karakol botları gibi spesifik gemiler üzerinde uzmanlaşmış bulunmakta. Bu şirketler dünyadaki ilk 3-4 şirket arasında yer almaktadır.
Kılavuzluk, dünyanın en eski ve hayati mesleklerinden biri. Kılavuz kaptanlar, kılavuzluk yaptıkları suların derinlikleri, akımları ve tüm tehlikeleri hakkındaki bilgilerini kullanarak gemilerin güvenli bir şekilde limanlara yanaşmalarını ve dar boğazlardan geçmelerini sağlıyor. Uzmar olarak bugüne kadar kaç başarılı manevra yaptınız?
Yılda ortalama 3 bin 500 gemiye kılavuzluk hizmeti veriyoruz. Her yıl yaklaşık kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerimizin toplamında 30 binin üzerinde başarılı manevra gerçekleştiriyoruz.
Ever Given isimli geminin Süveyş Kanal'ında karaya oturarak dünya ticaretini sekteye uğrattığı kazada geminin kurtarılmasını sağlayan römorkörler de Uzmar imzası taşıyor. İhracat yaptığınız ülkeler arasında hangileri bulunuyor?
Dünyada römorkör ve iş teknesi yapan ilk 5 tersane arasında yer alıyoruz. Uzmar'ın ihracat gerçekleştirdiği ülkeler arasında Hollanda, Brezilya, Kanada, Avustralya, Danimarka, Şili Pakistan, Kuveyt, İspanya, Kolombiya gibi ülkeler yer alıyor.
Yeni yatırımlarınız ve 2022 hedefleriniz nedir?
2022 yılı ve sonrası için hedeflerimiz büyük. Öncelikle inşası süren çok önemli projelerimizin teslimi ve yeni projelerin inşasına başlamak üretim ajandamızda önemli bir yer tutuyor. Hali hazırda Türkiye'nin en güçlü özel filosuna sahibiz ve bu yıl içerisinde filonuza kendi inşamız olan yeni römorkörlerimizi de eklemek önemli hedeflerimiz arasında.
Bizim için, denizcilikte önümüzdeki 10 yılı bugünden planlayabilmek çok mühim. Bu sebeple ar-geye finansal ve zaman bakımından oldukça fazla bir pay ayırmaktayız. İnsansız gemiler, insansız pilot bot ve römorkörler konusunda hem kendi ar-ge departmanımızda çalışmalarımız hem de uluslararası ve ulusal kurumlarla işbirliklerimiz devam ediyor. Bu yılın sonunda hayata geçirmeyi planladığımız otonom bot projemize hızla devam ediyoruz.
Alternatif yakıtlar, enerji verimliliği ve yeşil enerjiye geçiş de ajandamızın çok önemli bir parçası. Bu konularda hem ülkemizde hem de dünyada lider teknolojiler üretmek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.