13. Yeni Nesil Girişimcilik Zirvesi kapsamında düzenlenen "Yeni Dalga: Girişimcilik Ekosisteminin Yeni Normalleri" adlı panelinin kapanış konusu "Yatırımcıların Penceresinden Ekosistem" oldu. Sentez Medya Kurucusu ve Para Dergisi Yazarı Musa Savaş'ın moderatörlüğünde gerçekleşen etkinlikte, Türkiye Kalkınma Fonu Genel Müdürü Elif Altuğ, BV Portföy Genel Müdürü Zeynep Özgür Çağlayan, Revo Capital Partner Gizem Moral, TT Ventures US ve Türk Telekom Ventures Genel Müdürü Muhammed Özhan ve Letven Capital Genel Müdürü Kamil Kılıç, Türkiye'nin girişim sermayesi ekosistemini ve stratejik yatırımlarını değerlendirdi.
GELECEĞİN SEKTÖRLERİNE BUGÜNDEN YATIRIM FIRSATI
BV Portföy Genel Müdürü Zeynep Özgür Çağlayan, Boğaziçi Ventures'ın yaklaşık 9 yıl önce yapay zeka ve teknoloji girişimlerine odaklanarak sektördeki yerini aldığını belirtti. Çağlayan, "BV portföy aslında Boğaziçi Ventures'ın teknoloji ve yapay zeka odaklı bakış açısını profesyonel bir portföy yönetimi bakış açısı ile birleştirmek, yatırımcılarımıza da geleceğin sektörlerini bugünden yatırım yapma imkanı sunmak adına stratejik bir konumda yer alıyor" dedi. BV portföy olarak girişim sermayesi yatırım fonlarından halka açık teknoloji şirketlerine yatırım yapan fonlara kadar oldukça geniş bir yelpazede bir portföy yönettiklerini aktaran Çağlayan, "Öncelikle biraz gelişim sermayesi konularımızdan bahsedeyim. Orada bu yıkıcı teknoloji dediğimiz yıkıcı değişimler dediğimiz fonlarımızda özellikle yapay zeka yatırımlarını ön plana alan startuplara yatırımlar yapmayı hedefliyoruz. Tematik fonlarımızla ise teknoloji alanında faaliyet gösteren dünya genelinde halka açık şirketlere ortak olmuş oluyoruz. Bu sebeple Boğaziçi Ventures içerisinde BV portföyün konumu dediğimizde teknoloji ve yapay zeka yatırımlarıyla sermaye piyasalarına buluşturan bir köprü misyonu üstleniyoruz. ugün 5.1 milyar TL'lik bir portföy yöneten BV Portföy, 6 aktif girişim sermayesi fonu ve 10 menkul kıymet yatırım fonuyla oldukça hızlı bir büyüme kaydetti" diye konuştu.
"TÜRKİYE'DE İLKİ GERÇEKLEŞTİRDİK"
Revo Capital Partner Gizem Moral ise, Revo Capital'in bugüne kadar toplam 180 milyon dolarlık iki fon yönettiğini ve bu süreçte 40 teknoloji girişimine yatırım yaptıklarını belirtti. Moral, "Bu yatırımlarımızdan 17'sinden başarılı bir şekilde çıkış gerçekleştirdik. Ayrıca, bu yatırımlarımızdan iki tanesi unicorn statüsüne ulaştı. Türkiye'den çıkan en önemli girişimin ilk yatırımcısı olduk. Bu şirketler arasında Midas, Param, Getir, Paraşüt gibi öne çıkan isimler var" dedi. Bu yatırım alanındaki başarılı stratejilerini sürdürmek amacıyla şu an 100 milyon dolarlık üçüncü fonlarının ilk kapanışını mart ayında 86 milyon dolar olarak gerçekleştirdiklerini aktaran Moral, "Global VC fonlamasının bu kadar zorlaştığı bir dönemde, girişim sermayesi fonu yapısı ile Hollanda fonu yapısını birleştiren hibrit bir fon yapısı oluşturduk. Bu yapıyla da Türkiye'de bir ilki gerçekleştirdik" dedi. Revo Capital'in, dört büyük yurt dışı paydan yatırım alan dünyadaki sayılı VC fonlarından biri olduğunun altını çizen Moral, ikinci fonlarının ana yatırımcılarının yatırım tutarlarını artırarak Hollanda'dan bu GSYP yapısına yatırımcı olarak geldiklerini ifade etti Moral, "Yani ilk defa uluslararası kuruluşlar bir girişim sermayesi fonunun tarafı oluyor. Bu, ekosistemin kalkınması için çok önemli bir gelişme" diye ekledi.
"YAPAY ZEKANIN HER ALANIYLA İLGİLENİYORUZ"
2013 yılından itibaren startup ekosisteminde yer almak isteyen bir kuruluş olduklarını belirten TT Ventures US ve Türk Telekom Ventures Genel Müdürü Muhammed Özhan ise, "2013 yılında girişimcilik ekosistemini desteklemek adına bir hızlandırma programı başlattık. 2018 yılında ise TT Ventures'ı kurarak bu alanı daha güçlü hale getirmeyi hedefledik" dedi. Yatırım stratejilerinin ana odaklarından birinin Türkiye olduğunu ancak yurtdışındaki, Türkiye'de anlamlı hale gelebilecek yatırımları da önceliklendirmeye çalıştıklarını belirten Özhan, geçmişte sağlık ve eğitim teknolojilerine yatırım önceliği verdiklerini, yakın dönemde de bu alanların hala öncelikli olduğunu ifade etti. Özellikle yapay zekanın sağlık teknolojilerini öncelik verdiklerini aktaran Özhan, yapay zekanın her alanıyla ciddi anlamda ilgilendiklerini vurguladı. Türkiye'deki girişimcilik ekosisteminin büyümesinin uzun zaman aldığını vurgulayan Özhan, "Ülke olarak en büyük sorunumuz bu olabilir" dedi.
"TÜRKİYE'NİN ULAŞIM VE LOJİSTİK POTANSİYELİ BÜYÜK"
Letven Capital Genel Müdürü ve Girişim Sermayesi Fonları Derneği Başkanı Kamil Kılıç da, 200 milyon dolarlık bir fon yönettiklerini aktararak konuşmasını şu sözlerle sürdürdü: "Türkiye'nin ulaşım ve lojistik sektöründe büyük bir potansiyeli var orada oluşturduğumuz fon hızla büyüyor. Bunun dışında finansal teknolojilerle ilgili dünyada bir akım vardı, bundan 2-3 yıl önce bu alan hızlı büyüdü. Dünyada son zamanlarda gelişen akımlara baktığınız zaman artık üretim ekonomisi ile real ekonominin yanına daha çok yapay zekayı birleştirilen alanlara doğru yoğunlaşma var. Akıllı ve üretim odaklı iş modellerinin üzerine gidiliyor. Yani mühendislik, tasarım ve teknolojiyi bir araya getirecek bunun üzerine de üretim kasını birleştirecek olan ekosistemler oluşturmamız gerekiyor. Türkiye bu konuda büyük bir potansiyele sahip. Genel olarak her yıl aslında sektör çarpı iki büyüyor. Şöyle örnek vermek gerekirse, 2022 yılının Aralık itibariyle girişim sermayesi fonu sayısı 162'ydi. Şu anda 2024 itibariyle bu sayı 346'ya çıktı, birkaç hafta önce 437'ydi, sanırım şu anda 447 adet."
Elif ALTUĞ / Türkiye Kalkınma Fonu Genel Müdürü
"Yapay zeka kullanan şirketlere yatırım yapacağız"
Türkiye Kalkınma Fonları, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası'nın iştirakidir ve son 3 yıldır aktif olarak ekosistemde yer alıyor. Banka, 50 yıldır kalkınma finansmanı sağlıyor. Kalkınma finansmanı kuruluşları, 2. Dünya Savaşı sonrası sanayi kuruluşlarını desteklemeye başlamış, 2000'li yıllarda ise girişimcilik ve büyüme sermayesine yatırım yapmıştır. Biz de 2006'da kurulan "IVCI" (Istanbul Venture Capital Initiative) fonu ile yatırım yapmaya başladık. 160 milyon Euro'luk fon, 10 kat kaldıracak etkisi yaratarak 1.6 milyar Euro'luk bir yatırım etkisi yarattı. Banka, 2019-2020 yıllarında girişim sermayesi fonunu kurarak yönetici olmaya karar verdi ve 2022'de yatırımlara başladı. Türkiye Kalkınma Fonu, doğrudan yatırımları olmayan bir üst fon olup, 9 alt fon aracılığıyla yatırımlarını yapıyor. Bu fon, özel yetkiler ve vergi avantajlarına sahiptir. Ayrıca, son üç yılda SPK mevzuatına tabi fonlar da kuruldu. Banka, TKF'yi 2020'de bir portföy şirketine devrederek Kalkınma Girişim Sermayesi adı altında fonları yönetmeye başladı. Bugün itibariyle 9 alt fon aracılığıyla 180 yatırımcıdan para yönetiliyor ve varlık büyüklüğü 140 milyon dolara ulaştı. TKF, girişim sermayesi yatırımları, büyüme sermayesi ve fon yatırımları alanlarına odaklanıyor. Ayrıca, siber güvenlik, fintek, mobilite, sağlık teknolojileri ve oyun gibi sektörlerde teknoloji ve yapay zeka kullanan şirketlere yatırım yapmayı hedefliyor.
Numan NUMAN / 212 Kurucu Ortak
"Fonun iki katını nakit verdik"
2012 yılında ilk başta 30 milyon dolarlık bir fonla başladık. Fakat zaman geçtikçe şunu fark etmeye başladık. Biz aslında Amerika'da başlayan, orada oturmuş bir düzeni, farklı ülkelerde, dünyanın değişik yerlerinde kurmaya çalışıyoruz. Fakat farklılıklar mevcut. İlk olarak, Amerika'daki fonlara yatırımcı sayısı kadar çok yatırımcı Türkiye'de yok. İkinci olarak ise, fonların veya firmaların çıkış miktarları, satış miktarları ve geldikleri değerlemeler, kıyaslanamayacak derecede farklı. Bu ikisini bir araya koyduğumuzda, bizim de hedefimiz şu oldu: 'Burada güzel bir potansiyel var, Türkiye'de inanılmaz girişimciler var, güzel şeyler oluyor, fakat bunu bir sonraki aşamaya nasıl taşıyabiliriz?' dediğimizde, doğru boyutta fon yapmaya karar verdik. Yani gidip 150-200 milyon dolarlık fonlar kurmak yerine, doğru boyutta ve doğru fonlar kurarak, o dikeylere odaklanmaya karar verdik. O yüzden zaten ayrı fonlar kurmaya başladık. Iyzico ve Insider'dan güzel geri dönüşler aldık. Şu an neredeyse fonun iki katını nakit olarak yatırımcılara geri vermiş olduk.
