ŞULE GÜNER/ Tam 2.1 milyar dolar değerlemesi olan Forto'nun İstanbul'u seçmesi ve scale-up'ın CPO'sunun (Chief Product Officer- Ürün Genel Müdürü) kariyerine Aselsan'da başlayan Kamil Rodoper olması, Türkiye'deki logitech (lojistik teknolojisi) sektörü için birkaç açıdan örnek teşkil ediyor. Forto, Avrupa ekosisteminde herhangi bir şirket değil. SoftBank ve Northzone gibi birinci sınıf küresel yatırım şirketlerinin 600 milyon dolarla desteklediği; Avrupa lojistik ve tedarik zinciri sektöründe en yüksek miktarda yatırımı alan, geleceği çok parlak bir şirket.
Forto, sürdürülebilir küresel tedarik zincirlerinin teknoloji altyapısının geliştirilmesi ve bu yolla küresel ticaretin önündeki operasyonel ve kalıtsal engellerin kaldırılmasına odaklı. Teknolojiyi doğru şekilde ve yenilikçi bir bakış açısı ile kullanarak, bu sektörün işleyişlerini değiştirmeyi amaçlıyor. Bu iddiayla doğal olarak 10 trilyon dolarlık lojistik sektöründen büyük bir pay almayı hedefliyor.
Kamil Rodoper'in Forto için önemine gelecek olursak… CPO Rodoper, Forto'da mühendislik, ürün yönetimi, ürün tasarım, veri işleme ve pazarlamadan oluşan teknoloji takımlarının başında. Start-up ile scale-up arasındaki geçişi ABD'deki önemli girişimlerde deneyimlemiş, aynı zamanda "Yenilikçi bir ürün sektörü nasıl iyileştirir?" sorusunun cevabını tam olarak alabileceğiniz bir teknik insan.
Forto'yu sektördeki diğer şirketlerden ayıran en büyük özelliğin, kendi teknolojik altyapılarını, sistemlerini ve servis yazılımlarını tasarlamaları ve geliştirmeleri olduğunu belirten Rodoper, "Bizim sektörümüzdeki en büyük 20 şirketin toplam pazar payı, yüzde 20-25 arasında ve bu şirketlerin biri hariç tamamı aynı IT yazılımını kullanıyor. Servisi fiyat farkı ile birbirinden farklılaştırma dışında, iş yönetimleri ve servis altyapıları için kullandıkları sistemler aynı. Bu şirketlerin sektörün kalıtsal problemlerini çözmeye niyet etmeleri bile gerçekçi değil" sözleriyle logitech şirketi olmanın değerine vurgu yapıyor.
TÜRKİYE'NİN KÜLTÜREL AVANTAJI
İkinci teknoloji merkezini yedi şehri geride bırakan İstanbul'da açtıklarını belirten Kamil Rodoper, "Türkiye'nin coğrafi değerinin ve stratejik konumunun önemini biliyoruz. Ancak çok fazla konuşulmayan konu, Türkiye'deki yazılım ve teknoloji sektörünün bu coğrafi konumun avantajlarından ne kadar yararlandığı… Avrupalı bir şirket için, Orta Doğu'ya veya Orta Asya'ya yazılım ve ürün geliştirmek kolay bir iş değil. Hem kültürel hem de pazar bariyerleri var. Aynı şey tersi durum için de geçerli. Türkiye'nin bu noktadaki avantajı, hem doğu hem de batı yönünde, farklı kültürlerin ve ülkelerin beklentilerine uygun çözümler üretebilecek, yalnızca teknik altyapıya ve insan kaynağına değil, aynı zamanda kültürel yakınlık ve empatiye de sahip olması" diyor.
Üretken Yapay Zeka'yı (ÜYZ) iş süreci otomasyonunda kullanmaya başlayan ender logitech şirketlerden biri olduğunu belirten Rodoper, bu uygulamaları şöyle anlatıyor: "Faaliyet gösterdiğimiz alanı düşündüğünüzde, tedarik zincirlerinin ve lojistik kanallarının sağlıklı çalışabilmesi, bu kanallardaki veri akışına dayanıyor. Bu veri akışı ise neredeyse tamamen e-posta ve belge iletimi ile yürütülüyor. Örneğin Tayland'dan Avrupa Birliği'ne ananas ihracatı için izlenmesi gereken süreçte, 20'nin üzerinde hizmet sağlayıcı kendi aralarında 100 civarı belge transferi yapıyor. Bu belgelerin eksik, yanlış, çelişkili doldurulması ya da belgeleri oluşturan verilerin sistemlere yanlış, eksik veya gecikmeli girişi, bu sevkiyat zinciri için risk oluşturuyor.
Bu nedenle Forto'da hayata geçirdiğimiz ilk ÜYZ çözümü, klasik OCR teknolojilerinin ötesinde, e-mail ve dokümanlardan veri tanıma, bilgi çıkarma ve anlama otomasyonu oldu. Şu an ölçeklendirdiğimiz bu ürün, deniz taşımacılığında en çok kullanılan 12 dokümanı ÜYZ ile tasnifliyor, veri tanıma sürecini yürütüyor ve verilerin sistemdeki kayıtlı sürümleri ile doğrulamasını yapıyor. Dokümanlar üzerinden veri akışına dayalı bir iş kolu için bu çözüm ciddi verimlilik kazancı demek. Bu çözümün operasyon takımlarımıza yüzde 20'ye yakın verimlilik kazandırmasını bekliyoruz."
Ürün giriş ve çıkış bölgelerine, ürün türlerine ve nakliye seçeneklerine göre değişiklik gösteren iş yapış süreçlerinin otomasyonu, Forto'nun üzerinde çalıştığı başka bir ÜYZ projesi.
Bu iş süreçleri, operasyon takımlarının karar alma merkezinde olduğu yöntemlerle yürütülüyor. Forto, şimdi ÜYZ ile beyni oluşturulan TMS (Transport Management System) Co-pilot uygulamasını test ediyor. TMS Co-pilot, bir operatörün haftalarca takibini yapıp sorunlarını çözdüğü herhangi bir nakliyenin, arka planda 7/24 süreç takibini yapıyor; e-mail trafiğinden durum değerlendirmesi yaparak operatöre karar alma süreçlerinde destek ve öneri içerikleri sağlıyor.
Gençlere örnek olan uluslararası bir kariyer
Kamil Rodoper, Aselsan'ın eski girişimi olan ve Türk Savunma Sanayii'nin en büyük projesinin iki ana alt yüklenicisinden biri olan Mikes'te yazılım mühendisi olarak iş hayatına başladı. Proje, Türk AWACS uçaklarının temini ve o uçakların üzerine yüksek teknoloji sistemleri üretilip yerleştirilmesiydi. Yazılım mühendisi olarak girdiği projede, Türk Hava Kuvvetleri'ne yapılan gereksinim kabul sunumlarında ve Boeing entegrasyon toplantılarında yer aldı. Bu deneyim, Rodoper'i 2005'te Türkiye'den Microsoft merkezde işe alınan 10 mühendisten biri yaptı. Kamil Rodoper, "Microsoft okulunun bana kattığı ABD'de iş kotarma (hustler mentality) güdüsünün ötesinde, bana en büyük katkısı, Yahoo! ve Bing arama motorlarının birleştirilmesi projesinde, yeni online pazarlama ürünlerinin yöneticiliği yapmış olmam" yorumunu yapıyor. Rodoper daha sonra sıfırdan ürün geliştirme hedefiyle, yatırımcı fonuyla çıkış yapmaya çalışan Glassdoor ve başka bir start-up olan Lyft'teki yolculuğunun ardından kariyerine 2021'de kurulan Forto ile Berlin'de devam ediyor.
İstanbul dahil 18 ofisi var
Asya ve Avrupa'da 17 ofisi, 800'ün üzerinde çalışanı bulunan Forto, partner ağıyla birlikte dünyanın her ana noktasına deniz ve hava yoluyla 100'ün üzerinde ülkeye hizmet veriyor.
Türkiye'de deneyimli teknik uzman yetiştirecek
Kamil Rodoper: "Türkiye'de işe alacağımız arkadaşlarımızın genel gelişimi için, İTÜ ARI Teknokent'i seçtik. Buradaki ofisimiz tamamen teknik ve 23 mühendisimiz var. Amacımız, hem ARI Teknokent ekosistemindeki şirketlerle hem de İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencileri ve akademisyenleri ile yakından çalışma fırsatı bulmak."
*******
16 trilyon dolarlık pasta
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, yapay zeka tabanlı teknolojilerin 2030'a kadar dünya çapında 16 trilyon dolarlık pastaya dönüşeceğini belirterek, "Bu rakam ülkemizin 2023 yılı gayri safi milli hasılasının 14 katı" dedi. BTK Akademi, Google ve Girişimcilik Vakfı işbirliğiyle Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nda (BTK) düzenlenen "Yapay Zeka Zirvesi'24"nde konuşan Sayan, "Bilim insanları bugün yapay zekanın halen çok primitif olduğunu düşünüyor" derken, BTK Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu da "Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi'mizde (USOM) kullanılan AVCI, AZAD, KASIRGA ve ATMACA gibi yapay zeka destekli yazılımlar, gerçek zamanlı tehdit izleme ve müdahale süreçlerini başarıyla yürütüyor. Bu yıl USOM, 97 binin üzerinde zararlı bağlantıyı tespit ederek müdahalede bulunmuş ve 12 binin üzerinde siber güvenlik bildirimi ile ilgili kurumları bilgilendirmiştir. Bu çalışmalar, Türkiye'yi ITU Küresel Siber Güvenlik Endeksi'nde 'rol model' ülke konumuna taşımış ve 100 tam puanla başarı hikayesi yazmıştır" şeklinde konuştu.
