PARA ANKARA/ HÜLYA GENÇ SERTKAYA Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), KOBİ'lerden girişimciye, üniversite öğrencisinden yurt içi ve yurt dışında bilimsel etkinliklere katılacaklara kadar hibe desteklerini sürdürüyor. TÜBİTAK'ın başvuruya açılan çağrıları arasında 1707 Sipariş Ar-Ge Programı da bulunuyor. 1707 Sipariş Ar-Ge Programı, müşteri kuruluşun gereksinimlerini karşılamak üzere tasarlanan çözüm önerilerinin, KOBİ'ler tarafından Ar-Ge faaliyetlerine dönüştürülerek ticarileşebilir çıktılara ulaşılması hedefini benimsiyor. TÜBİTAK ve müşteri kuruluş, bu önemli süreçte eş finansman yoluyla KOBİ'lerin gereksinim odaklı Ar-Ge faaliyetleri gerçekleştirmelerini sağlıyor. KOBİ'ler müşterisi hazır yenilikçi ürün ve süreçler gerçekleştiriyor. Sanayi kuruluşları arasında finansman riskinin paylaşılmasına ve fikri sınai haklar üzerinde anlaşılmasına zemin hazırlanıyor, proje yönetiminde görece daha deneyimli olan kuruluşların deneyimlerini KOBİ'lere aktarmasına imkan tanınıyor.
İKİ ÇAĞRI AÇILDI
TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) tarafından yürütülen 1707 Sipariş Ar-Ge 2024 yılı üçüncü çağrı döneminde, "1707 Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri İçin KOBİ Destekleme" ve "1707 BİGG Ortaklı Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri İçin KOBİ Destekleme" çağrıları açıldı. Bu çağrılarda konu ve sektör sınırlaması olmayacak. Tüm sektörlerden ve tüm teknoloji alanlarından, ticarileşme potansiyeli yüksek Ar-Ge projeleri desteklenebilecek. Çağrı kapsamında, "Yeşil Mutabakata Uyum kapsamındaki öncelikli Ar-Ge ve yenilik konularında sunulan projelere öncelik verilecek.
Her iki çağrıda da başvurulan projelerin bütçesi en fazla 7.5 milyon lira, proje süresi ise en fazla 24 ay olacak. Bu çağrılar kapsamında, tedarikçi kuruluşun projedeki geliştirme aşamasına ait olan personel, seyahat, danışmanlık, hizmet alımı, alet, teçhizat, yazılım, yayın alım, malzeme ve sarf giderleri ve mali müşavirlik ücretleri desteklenecek. 1707 BİGG Ortaklı Sipariş Ar-Ge çağrısında ayrıca genel gider desteği verilecek. BİGG veya Teknogirişim Sermayesi desteği almış tedarikçi kuruluşlar için üst limit 300 bin lira ve oran proje destek tutarının en fazla yüzde 10'u bu kapsamda desteklenecek.
Bu arada, müşteri kuruluşun 18 adam-ay işgücünü geçmeyecek şekilde, yönetim, kalite, test, validasyon, ürünün sahada doğrulanması gibi faaliyetler yapan proje personelinin giderleri desteklenecek. Proje personelinin, yönetim, kalite, test, validasyon, ürünün sahada doğrulanması gibi faaliyetleri yapması amacıyla gerçekleştirdiği şehirlerarası seyahat giderleri ile mali müşavirlik ücretleri de destek kapsamında olacak.
YÜZDE 50'YE KADAR DESTEK VAR
Çağrılar kapsamında tedarikçi kuruluş KOBİ, müşteri kuruluş KOBİ ya da büyük ölçekli olabilecek. Bu şartları sağlayan Türkiye'de yerleşik sermaye şirketleri proje başvurusunda bulunabilecek. 1707 Sipariş Ar-Ge çerçevesinde açılan iki çağrıda, kuruluş bazlı ön kayıt son tarihi 28 Kasım, çağrı kapanış tarihi ise 30 Kasım olacak. Çağrıya bir müşteri kuruluş ve en az bir tedarikçi kuruluş ortak başvuru yapacak. Proje öneresi TÜBİTAK'a PRODİS üzerinden ve yalnızca çevrimiçi gönderilecek.
Şimdi de destek oranına bakalım. Her iki çağrıda da müşteri kuruluş, tedarikçi kuruluş tarafından izleme aşamasında dönem raporunda beyan edilecek giderin yüzde 40'ını tedarikçi kuruluşa ödeyecek. TÜBİTAK'ın destek oranı ise değişiklik gösterecek. TÜBİTAK beyan edilen giderleri değerlendirecek ve 1707 Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri için KOBİ Destekleme Çağrısı'nda belirleyeceği kabul edilen harcama tutarının yüzde 40'ını tedarikçi kuruluşa hibe destek olarak verecek. Kalan kısmı (yüzde 20) tedarikçi kuruluş kendisi karşılamış olacak. 1707 BİGG Ortaklı Sipariş Ar-Ge çağrısında ise TÜBİTAK'ın destek oranı yüzde 50'ye çıkacak. Kalan kısmı (yüzde 10) ise tedarikçi kuruluş kendisi karşılamış olacak.
BİLİMSEL ETKİNLİKLERE KATILIM DESTEĞİ
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından yürütülen 2224-Bilimsel Etkinliklere Katılımı Destekleme Programları 2024 yılı dördüncü dönem çağrıları açıldı. Başvurular 25 Ekim 2024 saat 17:30'a kadar BİDEB Başvuru ve İzleme Sistemi üzerinden alınacak. 2224-A Yurt Dışı Bilimsel Etkinliklere Katılımı Destekleme Programı ve 2224-B Yurt İçi Bilimsel Etkinliklere Katımı Destekleme Programı kapsamında araştırmacıların kendi alanlarıyla ilgili bir konuda hazırladıkları özgün çalışmalarını bilim dünyasıyla paylaşmaları, geri bildirim ve bilimsel tartışmalar ile çalışmalarını geliştirmeleri, çalıştıkları alanlardaki uzman bilim insanlarıyla etkileşim ve işbirliklerini artırmaları amacıyla yurt dışında düzenlenen bilimsel etkinliklerde bildiri sunulması için destek verilecek. Bu iki program çerçevesinde yurt dışındaki/yurt içindeki bilimsel etkinliklere katılmak isteyen araştırmacılara yol, konaklama ve etkinlik katılım ücreti için destek sağlanacak. 2224-A Destek Program kapsamında destek üst limiti gidilecek ülkelere göre bin dolar ile 2 bin dolar arasında değişecek. Programda yapılan güncellemeler çerçevesinde önlisans öğrencileri de programa başvuru yapabilecek. 2224-B Yurt İçi Bilimsel Etkinliklere Katılımı Destekleme Programı kapsamında yol, konaklama ve katılım ücreti toplamı destek üst limiti 7 bin 35 lira olacak.
ÜST LİMİT 117 BİN TL
TÜBİTAK BİDEB tarafından yürütülen 2223-Yurt İçi Bilimsel Etkinlikleri Destekleme Programları 2024 yılı dördüncü dönem çağrıları da açıldı. Bu kapsamda açılan 2223-B Yurt İçi Bilimsel Etkinlik Düzenleme Desteği Programı, 2223-C Çok Katılımlı Uluslararası Etkinlik Düzenleme Desteği Programı ve 2223-D İkili İşbirliği Anlaşmaları Çerçevesinde Etkinlik Düzenleme Desteği Programı çağrıları için başvurular 25 Ekim saat 17:30'a kadar BİDEB Başvuru ve İzleme Sistemi üzerinden alınacak. 2223-B Yurt İçi Bilimsel Etkinlik Düzenleme Programı kapsamında açılan çağrıda destek üst limiti 117 bin lira olacak. 2223-C Çok Katılımlı Uluslararası Etkinlik Düzenleme Destek Programı kapsamında destek üst limiti 365 bin lira olacak. 2223-B ve 2223-C Destek Programları kapsamında farklı kurumlarda görev yapan bilim insanlarının bir araya gelmesi, bilgi ve deneyim paylaşımı yapılması, çok disiplinli ve disiplinler arası çalışmalara zemin hazırlaması amacıyla yurt içinde düzenlenen kongre, konferans, kolokyum, sempozyum ve çalıştay türü (çevrim içi yapılacaklar dahil) etkinliklere destek verilecek. 2223-D İkili İşbirliği Anlaşmaları Çerçevesinde Etkinlik Düzenleme Desteği Programı kapsamında, bilim, teknoloji ve yenilik alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi, ortak araştırma projeleri yapılması ve sürdürülebilir ortaklıkların kurulması amacıyla Türkiye'nin çeşitli ülkelerle imzaladığı ikili işbirliği anlaşmaları çerçevesinde yurt içinde düzenlenen bilimsel etkinliklere destek verilecek. Destek üst limiti 195 bin lira olacak.
BİLİM FUARLARI DA DESTEK KAPSAMINDA
TÜBİTAK Bilim ve Toplum Başkanlığı (BİTO) tarafından yürütülen 4006-TÜBİTAK Bilim Fuarları Destekleme Programının 4006-A ve 4006-B çağrıları 22 Kasım saat 17.30'a kadar başvuruya açıldı. Programa başvurular; https://bilimiz.tubitak.gov.tr adresinden yapılacak. Program ile 5-12. sınıf öğrencilerinin ülkenin öncelikleri ve bilim ve teknolojideki yönelimler doğrultusunda belirlenen tematik konularda hazırladıkları projeler destekleniyor. 2013'ten itibaren devam eden 4006 Bilim Fuarları çerçevesinde bugüne kadar 81 ilde milyonlarca öğrencinin bilimsel proje hazırlama ve sunma deneyimi elde edildi. 4006-A ve 4006-B çağrılarının başvuru koşulları revize edildi. Bilim, teknoloji ve yenilik ekosisteminde yer alan öncelikli alanlar doğrultusunda başvuru yapılabilecek tematik konu listesi güncellendi. Destek miktarları artırıldı.
SANAYİYE YÖNELİK ARAŞTIRMA PROJELERİ
TÜBİTAK BİDEB tarafından yürütülen 2209-B Üniversite Öğrencileri Sanayiye Yönelik Araştırma Projeleri Destekleme Programı 2024 yılı birinci dönem çağrısı başvuruya açıldı. 2209-B Programı ile üniversitelerde öğrenim görmekte olan ön lisans/lisans öğrencilerinin, sanayiye yönelik projeler yoluyla araştırma yapmaya ve araştırma ekosistemine katılmalarına teşvik edilmesi amaçlanıyor. İlgili öğrenciler, sanayiye yönelik araştırma projeleri ile 1 Kasım 2024 saat 17.30'a kadar TÜBİTAK Yönetim Bilgi Sistemi (TYBS) üzerinden programa başvuru yapabilecekler. Projenin gerçekleştirileceği özel sektör kuruluşunun, Ar-Ge veya tasarım merkezi belgesi almış, Ar-Ge birimlerine sahip Türkiye'de yerleşik sermaye şirketleri veya teknoparklar bünyesinde yerleşik sermaye şirketleri veya 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu kapsamında faaliyet gösteren sanayi kuruluşları olması gerekecek. Araştırma projeleri en çok 12 aylık süre ile desteklenecek. Destek alanlar destek kararının TÜBİTAK web sayfasında ilan edilmesini takip eden en çok bir yıl içinde projesini tamamlamak zorunda. Maksimum destek tutarı 12 bin lira olacak. Akademik ve sanayi danışmanları için proje başına bin lira olacak. Başvuru sahibinin ön lisans veya lisans öğrenimi* görüyor olması, projenin akademik ve sanayi danışmanları rehberliğinde yapılıyor olması, aynı dönemde birden fazla başvuruda ve/veya önceki dönemlerde desteği devam eden bir 2209-A ya da 2209-B projesinde yer alınmamış olunması, daha önce aynı proje için TÜBİTAK'tan destek alınmamış olması gerekecek.
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE ARAŞTIRMA ÇAĞRISI
TÜBİTAK BİDEB tarafından yürütülen 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı 2024 yılı birinci dönem çağrısı da başvuruya açıldı. Çağrıyla, üniversitelerde öğrenim görmekte olan önlisans ve lisans öğrencisinin/öğrencilerinin hazırladıkları araştırma projelerinin gerektirdiği makine/teçhizat, sarf malzemesi, seyahat, hizmet alımı giderleri için destek sağlanacak. Araştırma projeleri en çok 12 aylık süre ile desteklenecek. Destek alanlar destek kararının TÜBİTAK web sayfasında ilan edilmesini takip eden en çok bir yıl içinde projesini tamamlamak zorunda olacak. 1 Ocak 2024'ten itibaren maksimum destek tutarı 9 bin lira olarak uygulanıyor.
Öğrenciler hazırladıkları araştırma projeleri ile1 Kasım 2024 günü saat 17.30'a kadar TYBS üzerinden programa başvuru yapabilecekler.
Şiddet uygulayanlar için psikososyal müdahale modeli
TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) 1007 Programı kapsamında Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın müşteri kuruluş olduğu "Şiddet Uygulayanlara Yönelik Psikososyal Müdahale Modelinin Geliştirilmesi" ve "İhtisaslaşmış Kadın Konukevleri Hizmet Modelinin Geliştirilmesi" çağrılarını başvuruya açtı. Her iki çağrıda da proje önerilerinin çevrim içi başvuru sistemine kaydedilerek onaylanması için son tarih 15 Kasım 23.59 olarak belirlendi. Konunun aciliyeti nedeniyle her iki çağrı kapsamında doğrudan ikinci aşama başvuruları alınmaya başlandı. Bilindiği üzere Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı (1007 Programı), iki aşamalı yürütülüyor. Bu çağrılarda ilk aşama atlandı.
Aile içi/kadına yönelik şiddet uygulayanlara yönelik psikososyal müdahale modelinin geliştirilmesi çağrısı ile görevli mahkemelerce Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından düzenlenecek psikososyal destek programlarına yönlendirilen şiddet uygulayanların şiddet içermeyen davranış kalıplarını benimsemelerine yönelik sosyal hizmet çalışmalarının yapılandırılarak bir modelin oluşturulması amaçlanıyor. "İhtisaslaşmış Kadın Konukevleri Hizmet Modelinin Geliştirilmesi" başlıklı çağrıyla, fiziksel, duygusal, cinsel, ekonomik ve sözlü istismara veya şiddete uğrayan kadınların, şiddetten korunması, psiko-sosyal destek verilmesi, güçlenmesi ve bu dönemde varsa çocukları ile birlikte ihtiyaçlarının karşılanması için hizmet veren kadın konukevlerinin risk ve ihtiyaç temelli yaklaşım benimsenerek ihtisaslaşması ve kapasitelerinin geliştirilmesi amaçlanıyor.
Kendi işini kuran engelliler de destekleniyor
2025 yılı birinci dönemine ilişkin engelli ve eski hükümlülere yönelik hibe desteği proje başvuruları devam ediyor. Engelli ve eski hükümlü çalıştırmayan işverenlerden tahsil edilen idari para cezalarından; engellilerin mesleki eğitim ve rehabilitasyonu, işe ve işyerine uyumlarının sağlanması ve engelliler ile eski hükümlülerin kendi işini kurmaları için hazırlanacak projelere destek verilecek. Türkiye İş Kurumu'nun yayınladığı başvuru rehberlerine göre hazırlanan projeler, kamu ve sosyal tarafların temsilcilerinden oluşan Komisyon değerlendirmesi sonrasında desteklenebilecek. Kendi işini kurmak isteyen engelliler hibe desteği için proje başvurularını 6 Aralık saat 23:59'a kadar e-Devlet üzerinden online olarak iletebilecek. Engellilere yönelik çalışma yapan bütün sivil toplum kuruluşları, işyerleri, üniversiteler, belediyeler ve kamu kurumları ise projelerini hazırlayıp 6 Aralık mesai saati sona erene kadar bulundukları illerdeki Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri'ne elden veya posta yoluyla teslim edebilecek. Ayrıca kendi işini kurmak isteyen eski hükümlülerin projelerini belirtilen tarihe kadar Adalet Bakanlığının ilgili birimleri aracılığı ile bulundukları illerdeki Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri'ne iletmesi gerekecek. Kendi işini kurmak isteyen engellilere, başvuru sahibinin talep etmesi halinde kuruluş işlemleri desteği çerçevesinde 20 bin liraya kadar destek verilecek. İşletme gideri desteği kapsamında, sözleşme imza tarihinden sonra 12 ay süre ile belge karşılığı olarak işletme giderlerinin en fazla yüzde 60'ını geçmeyecek şekilde yıllık toplamda en fazla 80 bin lira destek verilecek. Tarım ve hayvancılık sektörüne ait projelerde kira desteği sağlanmadığından en fazla 40 bin lira destek kullandırılacak. Kuruluş desteği kapsamında ise tarım ve hayvancılık sektörüne ait projelerde vergiler dahil en fazla 240 bin lira, diğer sektörlere ait projelerde vergiler dahil 300 bin lira destek verilecek. Engelli ve eski hükümlülere yönelik proje destekleri başvuru rehberine göre; eski hükümlülerin kendi işlerini kurması, engellilerin mesleki eğitim ve mesleki rehabilitasyon, işe ve işyerine uyum, destek teknolojileri ve korumalı işyeri projeleri ile diğer projeler aracılığıyla istihdamlarına yardımcı olunması amaçlanıyor. Kendi işini kurmak isteyen eski hükümlerde destek tarım ve hayvancılık sektöründe vergiler dahil en fazla 240 bin lira, diğer sektörlerde vergiler dahil en fazla 300 bin lira olacak.