PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER CHATGPT gibi büyük dil modellerine dayalı, Türkçe tabanlı, kamu ve askeri kurumsal yapıların çok fonksiyonlu kullanımı için tasarlanmış bir platform: MAIN. Karışık gelmesin. HAVELSAN bana anlattı, ben de en basit haliyle size anlatayım.
MAIN, yani Multifunctional Artificial Intelligence Network (Çok fonksiyonlu Yapay Zeka Ağı). HAVELSAN tarafından 1 Şubat'ta tanıtıldı. İlk yapay zekalı Türkçe yapay zeka platformu. Aynı zamanda ilk kurumsal platform.
HAVELSAN Kurumsal İletişim Müdürü Burak Gayretli'nin davetiyle görüştüğüm Havelsan Teknoloji ve İnovasyon Merkezi Yapay Zeka Takım Lideri Dr. Alper Karamanlıoğlu, bana mimariyi ve fonksiyonlarını anlattı.
1. MAIN'in dört temel ayağı var. Bu büyük dil modeli (LLM) aslında ChatGPT mantığında, ancak özgün bir mimariyle çalışıyor. Yeni nesil yapay zeka sistemleri, LLM gibi temel açık-kapalı kaynaklarla çalışıyor: Birincisi LLM (Intranet, kurum içi LLM ve Internet LLM'si). OSINT (açık istihbarat kaynağı) denilen ikinci ayakla, internetten (sosyal medya dahil) alınan, yani modelin eğitildiği veriler anlamlandırılıyor ve Türkçeye çevriliyor. Üçüncü ve dördüncü ayakları olan görüntü ve ses tanıma, şu anda öncelikli değil.
2. MAIN nasıl çalışıyor? Siz bir istem (prompt) yazdığınızda veriler filtreleme ve sınıflandırmadan geçerek multi-modalite (metin, görüntü, video vb.) yöntemiyle isteminize göre dönüştürülüyor.
3. Diğer yandan istemleriniz internetsiz (çevrimdışı) ve internet ortamlarda (çevrimiçi) farklı amaçlarla kullanılabiliyor. Mahrem bir bilgi, diyelim ki finansal bir analizle ilgili bir istemi kurum içi verilerden elde edebileceğiniz gibi, çevrimiçi de güvenli şekilde kullanabiliyorsunuz.
4. MAIN performansı en yüksek Türkçe model. En bilinen LLM modellerinden de… (ChatGPT, Gemini, LLaMA, Mixtral 8X7B vb.)
5. 9 milyar parametreli. Basitçe; istediğiniz çıktıyı almanız için algoritma ve mimariyi oluşturma ölçütleri… Parametre sayısı arttıkça, ki şu an trilyonları buluyor, çıktının hatalı olması ihtimali artıyor.
6. Halkın kullanımına açık değil; çok amaçlı kurgulanan bir ChatGPT değil anlayacağınız. Zira güvenlik zaafiyeti doğabilir ve artacak parametre ile donanım ihtiyacı, çok çok daha büyük bir Ar-Ge çalışması gerektiriyor ki, bu da amacın dışına çıkmak demek.
MAIN'in hikayesi 2023'de başlamış. Bilgisayar Mühendisliği mezunu ve yapay zeka alanında çalışmaları olan HAVELSAN Genel Müdür Mehmet Akif Nacar'ın desteği, HAVELSAN Yapay Zeka Teknolojileri Grup Lideri Dr. Berkan Demirel'ın girişimiyle Ar-Ge projesine dönüşmüş. Şimdi ürünleşme aşamasında. Demirel ve Karamanlıoğlu, hem kendileri hem de ekipleri o zamandan bu yana gelişmeleri günlük takip ediyor.
Türkiye'nin bu modelleri geliştirmede insan kaynağı eksiği var. Bu işin tasarlanması kolay değil. Özel sektör de aynı fikirdedir. Çaba, emek, sağlanacak fayda ve ilk olması bakımından, ayrıca en büyük eksik olan bu yapay zeka modellerini pratikte deneyimlemiş insan kaynağının geliştirilecek olması bakımından, tanıştığım İş Geliştirme Direktörü Dr. Arif Furkan Mendi ve tanışamadığım tüm genç ve heyecanlı ekip çok iyi iş çıkarmış.
Girişimler için ilham kaynağı olsun
Şule Güner, Ankara Ticaret Odası'nda gerçekleştirilen Verimlilik ve Teknoloji Fuarı'nda Havelsan Genel Müdürü Dr. Mehmet Akif Nacar (sağda) ve Gazi Üniversitesi Bilgisayar Bölümü Öğretim Üyesi ve Gazi Yapay Zeka Merkezi Direktörü Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu ile sohbet etti. Nacar, "Biz misyonumuzun gereğini yapmaya çalışıyoruz. MAIN'i de bu kapsamda geliştiriyoruz. Bundan sonraki süreçte MAIN'in başka girişimciler için, teknoloji şirketleri için ilham kaynağı olacağına ve yerli büyük dil modelinin son kullanıcıya hitap edecek versiyonlarının çıkarılacağına inanıyorum" dedi.
