PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Şu an genel yapay zekâya giden anayolun belirleyici konumundaki Doğal Dil İşleme (NLP), bizi hayrete düşürmeye devam ediyor. Dünyanın en zengin adamı, teknoloji milyarderi Elon Musk; bu yöntemle beynini buluta yükleyerek kendisiyle konuştuğunu söylemişti, hatırlarsanız. Geçenlerde İngiltere'de bir kadın cenazesinde, yine bu teknikle çocukları, torunları ve cenazeye katılan dostlarıyla konuşmuş, daha doğrusu onların sorularını cevaplandırmıştı...
Son olaraksa New York'lu bir sanatçı olduğunu öğrendiğimiz Michelle Huang, çocukken yazdığı günlükleri Elon Musk'ın kurucusu olduğu OpenAI'ın GPT-3'üne yükleyerek çocukluğuyla konuştu. Michelle, 10 yıl boyunca hayalleri, korkuları ve sırlarını anlattığı günlüğüne hemen her gün yazarak, bugün ne kadar doğru bir şey yaptığını düşünüyor olmalı.
GPT-3 psikiyatrların da bir ölçüde yerini alabilir. Psikiyatrlar bizi geçmişe döndürüp çocukluğumuzla konuşturmuyorlar mı? Tam olarak bu NLP yöntemi de bunu yapmış. Piyasada, sıradan insanların deneyimleyebileceği en güçlü yapay zeka aracı olan GPT'nin metinden metine (text-to-text) veya Huang'ı durumda chatbot haline gelme durumu, biz gelişmeleri takip edenleri pek şaşırtmıyor. İnsanların daha yaratıcı fikirlerle bu NLP uygulamasını kullanacaktır.
Bu arada OpenAI'ın birkaç ay içinde bir üst versiyon olan GPT-4'ü yayınlayacağı söyleniyor. Zekasındaki duyarlılık oranının nasıl arttığını göreceğimizi düşünüyorum.
Türkiye'de de NLP üzerine çalışan markalarımız var. Carbon Consulting bunlardan biri. Carbon Consulting Kurucu Ortağı Adem Çağlayan'dan NLP ile ilgili genel bir bilgi dinleyelim: "NLP, yapay zeka teknolojilerinin önemli bir alt dalı. Kısaca, makinelerin insanların konuşmakta olduğu dili kavraması ve işleyebilmesi olarak tarif edebiliriz. NLP teknolojisinin yapay zeka alanında en büyük iki iddiası; makinelerin insan-insan iletişimi seviyesinde konuşma ve yazıyı anlayıp kavrayabilmesi ve insanların kendi aralarındaki iletişim ile çözdükleri bazı görevleri, insan bağımsız olarak aynı kalitede çözebilmesi. Son yıllarda teknolojik ilerlemelerin odağında veri yer alıyor. Veri bugüne kadar daha çok üretildikten sonra yapısal bir formata getirilebiliyorsa kullanılabilir ve değer üretilebilir durumdaydı. Bu nedenle atıl olarak kalan veri, değer olarak üretilebilen verilere kıyasla çok daha fazla olduğu görülüyor. Tam bu noktada NLP yapısal bir formatta olmayan atıl kalınan verilerin bir çok alanda değer üretecek şekilde kullanılmasına imkan sağlamaktadır. NLP pazarının ülkemiz rasyoları maalesef sağlık bir şekilde ölçümlenmiyor. Ancak referans olması açısından dünyadaki yıllık bileşik büyüme oranı diğer yapay zeka alt dallarının üstünde yüzde 20'leri buluyor."
Türkiye'de NLP ile çözülecek bir çok problem olmasına karşın Türkçe NLP modelleri olmadığı için problem çözülemediğini ve tekrarlanabilir NLP modelleri olmadığı için her proje sıfırdan planlandığını ve bu durum zaman maliyet açısından verimsizlik oluşturduğunu belirten Adem Çağlayan, "Bu sorunlara karşılık gelecek GLOSA-NLP ürününü geliştirdik. GLOSA NLP, kapsamlı Türkçe veri üzerine eğitilmiş NLP modellerini barındıran ve bu modelleri kodlama gerektirmeden kullanıma sunan otomatik makine öğrenme platformu.
GLOSA NLP; birlikte Yapay Zeka çatısı altında yer alan Doğal Dil İşleme yöntemleri ile çözümsüz ya da karmaşık görülen problemleri ihtiyaca yönelik çalışmalar doğrultusunda otomatik olarak çok daha verimli ve hızlı şekilde çözebilen bir ürün ailesi. GLOSA NLP kurum veya sektör bağımsız ve pratik şekilde entegre edilmek suretiyle çalışabiliyor. Entegrasyon sonrasında GLOSA, operasyonel bağlamda insan müdahalesine gerek olmadan otomatik olarak hizmet sağlıyor."
Türkçe platform ülkemiz için önemli
Carbon Consulting kurucularından Serkan Kızıler, doğal dil işleme insanların makinelerle konuşarak, yazışarak hayatlarının merkezine aldıkları teknolojileri ile etkileşim biçimini çok daha görünür bir şekilde değiştirdiğini söylüyor. Diğer kurucu Adem Çağlayan, "Yapay zeka teknolojileri arasında daha farklı bir yerde" diyor. Kızıler ve Çağlayan, 2025 yılına kadar tekno-girişim ürünlerinin yüzde 90'ının en az bir yapay zeka servisi kullanacağını, bu nedenle GLOSA-NLP platformunun Türkiye için ilerleyen yıllarda önemli bir değer olacağını düşünüyor.
Almanya'da büyüyecek
Carbon Danışmanlık, Almanya'daki inovasyon merkezi Heildelberg Teknoloji Parkı'ndaki oluşumu ile ekim ayında KI-Garage yapay zeka programına kabul edildi. Baden-Württemberg Stiftung Vakfı'nın programı olan KI-Garage, yapay zeka ekiplerinin fikirlerini ölçeklenebilir iş modellerinde daha da geliştirmelerine ve hızlı büyüme için temel oluşturmalarına imkan sağlayan bir program.
Yaratıcılık rekabeti artırdı
Son birkaç aydır yapay zeka dünyasındaki esen metinden multimedyaya (text-to-multimedia) rüzgarı, yeni bir rekabeti ortaya çıkardı. Doğal Dil İşleme (NLP) sürecini makine öğrenmesi veya derin öğrenme teknikleriyle geliştirerek mevcut yapay zeka yeteneklerinin sınırlarını zorlayan bu uygulamalar, dijital sanat kavramının ne olduğunu tartışmaya açtı.
Bu noktada Microsoft, OpenAI ile işbirliğine giderek bir taraf oluşturmuştu.
Amazon Web Services ise ekimde 1 milyar dolar değerlendirme alan Stable AI ile işbirliğine giderek, Stable Diffusion isimli metinden resim ortaya çıkaran uygulamanın geliştiricisine kendi yapay zeka teknolojilerini sunarak yeni bir taraf oluşturdu.
Dünyanın en büyük şirketleri Microsoft ve Amazon'un bu iki yapay zeka şirketiyle işbirliğine gitmesi ne anlama geliyor? Öncelikle NLP liderliğindeki metinden görsele trendinin sıradan insanların kullanımına açık ve kolay kullanılması bakımından ana akım bir teknoloji uygulaması olacağını söyleyebiliriz. Diğer yandan, bu niş şirketler arkalarına teknoloji devlerini alarak yapay zekanın gelişmesi konusunda bir rekabete girecek ve genel yapay zekaya giden yolda bir katkı sunacak olabilirler.
