Kitap NFT'si NFB ile hem okuyun hem kazanın
MUSA SAVAŞ Son birkaç yıldır hayatımıza giren bir kısaltma var: NFT. İngilizce açılımıyla Non-Fungible Token. Tam Türkçesi 'Takas Edilemez Jeton', fakat bulunan en uygun Türkçe karşılık 'Nitelikli Fikri Tapu'. Bir çoğumuz bunun ne olduğunu anlamaya çalışırken her yeni şeyi hemen çözüp onun uzmanı olduğunu iddia eden az sayıda ve zekilikleri gözlüklerinden damlayan bir grup da yok değil.
Vikipedi NFT'yi şöyle tanımlamış. Nitelikli Fikri Tapu, ya da İngilizcedeki popüler ismiyle non-fungible token, dijital bir varlığın benzersiz olduğunu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zinciri adı verilen bir dijital defterde depolanan veri birimidir.
Biz NFT'yi şöyle özetleyelim: "Dijital sanat eserlerini ve koleksiyon ürünlerini tescil edilebilir ve satılabilir haline getiren bir teknoloji." Tanımdan da anlaşılacağı gibi üzerinde durulan sanat eseri ve koleksiyonlar görsel eserler. Yani başta tablolar olmak üzere benzer özgün eserler. Yani kitap gibi yazılı eserler, bu teknolojinin içinde yok.
"NİTELİKLİ FİKRİ KİTAP"
Şimdi size daha yeni bir kavramdan söz edeyim: NFB. Açılımı Non-Fungible Book. Tam Türkçesini yazmayacağım. En uygun Türkçe karşılık olarak 'Nitelikli Fikri Kitap' diyebiliriz.
NFT teknolojisinden yararlanan NFB, kitap ve benzeri yazılı eserleri teknoloji dünyasınında değerli varlıkları haline getiriyor. NFB bize şöyle avantajlar sunuyor:
- NFB'ler, tıpkı NFT'ler gibi blockchain teknolojisini kullanıyor. NFB, NFT'ye göre daha yenilikçi ve işlevsel bir kullanım alanı sunuyor. Bir kod dizimi olarak cüzdanlarda bekleyen NFT'ler yerine, NFB'ler istendiğinde tekrar okunabilecek, kiralanabilecek veya başkalarıyla paylaşılabilecek NFB'lere dönüşerek kullanıcılara avantajlar sağlıyor.
- Telif ödeme süreci bir dakikaya iniyor.
- NFB, yayıncılık dünyasının problemlerine modern çözümler getiriyor. Sektördeki yüksek komisyon oranları ve uzun tahsilat süreçleri NFB sayesinde ortadan kalkarken, yazarlar ve yayıncıların telif sorunlarına da dijital müzikte uygulamalarına benzer çözümler sunuyor. Basılı kitap, e-kitap ve sesli kitap sektöründeki en büyük sorunlardan biri olan uzun tahsilat vadeleri, NFB sayesinde bir dakika içerisinde gerçekleşiyor.
- Tüm hak sahipleri, her satıştan sonra gelir elde edebiliyor. Bu sayede dijital koleksiyonerler, arzı sınırlı olan benzersiz kitapları her defa satışa açtıklarında, hak sahipleri, kapak tasarımcısı, redaktör, editör, çevirmen gibi bu satışlardan gelir elde edebiliyor.
NFB teknolojisini geliştiren International Publishers Blockchain Paltformu (IPBP) CEO'su Mehmet Arslantunalı, teknoloji ile ilgili olarak şunları söylüyor: "Bu altyapı sayesinde yepyeni bir ekosistem yaratarak dijital sahaflığın yatırımcı ve eser hak sahiplerine yeni gelir modelleri açması ile 10 binlerce benzersiz kitabın kitapseverlerle buluşacak olmasından dolayı çok heyecanlıyız."
İLK UYGULAMA BOODIO NFB MARKET PLACE
NFB teknolojini kullanabileceğiniz ilk platform ise 12 ülkede 250 bine yakın indirilen Boodio NFB Market Place. 150 yayınevi ve 175 bin kullanıcı bulunuyor. Boodio NFB Market Place, kullanıcıların seçtikleri kitapları diledikleri anda dinlemeye ya da okumaya geçme olanağı veren arayüze sahip olan uygulama, zengin içerikleriyle yenilikçi ve benzersiz bir kitap deneyimi sunuyor. Uygulama, kitapseverlere kitap okurken BODI Coin ile kripto varlık kazanma olanağı da sağlıyor. Kullanıcılar, uygulama üzerinde geçirdiği dinleme ve okuma süreleri BODI Coin kazanıyorlar. Kazanılan BODI Coin'ler abonelik, yeni içerik satın alma, yazar ve yayınevi fonlama gibi işlemlerde kullanılabiliyor. BODI Coin, kendi blokchain altyapısı sayesinde yayıncı ve yazarlara 'token' üretme imkânı da sağlayabiliyor.
Kitap okuma konusunda milletçe genel olarak biraz tembel olduğumuz doğrudur. Fakat teknolojik ortamda hem okuyup hem de para kazanma modeli içimizdeki aslanı uyandırır mı, yaşayıp hep beraber göreceğiz.