PARA RÖPORTAJ/ ÜRÜN DİRİER Cesaret Ekonomisi kitabının yazarı, girişimci Özgür Zan tarafından kurulan WeBee firması, Costa Rica'dan Hint Okyanusu'na kadar uzanan geniş bir coğrafyaya teknoloji ihraç ediyor. Dünyanın en lüks otelleri, müşterilerine dijitalde WeBee üzerinden dokunuyor.
23 ülkede 178 otelin müşterileriyle kurduğu dijital köprüye aracılık eden WeBee, Costa Rica'dan Hint Okyanusu'na kadar uzanan geniş bir coğrafyaya teknoloji ihraç ediyor. Platform özetle yolculuğunun tüm aşamalarında otel misafirlerinin anlamlı etkileşimine ve misafir memnuniyetini en üst noktaya taşımaya odaklanıyor. Bu sayede hem otelcilerin iş akışlarına hem de misafirlerinin konaklama deneyimine artı değer katıyor. Otel misafirleri WeBee teknolojisi ile geliştirilen ve otelin markası altında sunulan mobil uygulamayı cep telefonlarına indiriyorlar ve otelde konaklama öncesi, konaklama esnasında veya sonrasına oluşan tüm taleplerini ve ihtiyaçlarını cep telefonları sayesinde giderebiliyorlar. Otelin oda kapısını cep telefonları ile açmaktan, SPA, restaurant, golf rezervasyonu, odaya yemek siparişi, kat hizmetleri, taksi çağırma, concierge hizmetleri gibi akla gelebilecek veya gelemeyecek tüm talepleri kendi dillerinde ve kendi mobil cihazlarından talep ederek hizmet alabiliyorlar. Şirketin kurucu CEO'su ve Cesaret Ekonomisi kitabının yazarı Özgür Zan ile WeBee'nin hikayesini ve yakın dönem hedeflerini konuştuk.
-WeBee'nin kuruluş hikayesini anlatabilir misiniz? Başarana kadar ne tür süreçlerden geçtiniz?
Turizm sektöründe tüm dünyada otellere misafirleri ile tüm iletişimlerini kolaylaştıran ve misafir memnuniyetini arttıran WeBee markasını yaratan Done Firmasını 1999 yılında kurduk. 2016 yılında Dubai'deki bir ihalede, onlarca otel referansı olan İngiliz rakibe karşı, elimizde ürün ve referans yokken prototip bir konsept ile kazandık. Fikir üzerine 4 ülkede yerinde pazar araştırması, rakip analizi yaptık. Innogate ile birlikte Amerika'ya gittik, 20'den fazla mentor iş modelimizi ve planlarımızı dinledi. Farklı görüşteki deneyimli iş insanlarından aldığımız olumlu geri bildirimler bizi daha da cesaretlendirdi ve WeBee'ye odaklanmaya, şirketi bu amaç doğrultusunda dönüştürmeye bizi sevk etti. Amacımız, otel sahiplerinin iletişimini, pazarlamasını ve otel personelinin iş akışını dijitalleştirerek hayatlarını kolaylaştırmak.
-WeBee'yi oteller neden tercih ediyor?
Mobil uygulamamız sağlam bir alt yapıda ve kullanıcı deneyimi göz önünde bulundurularak geliştirildi. Müşteri başarı programımız ile WeBee ekibi olarak oteller için sadece bir hizmet sağlayıcı değil, aynı zamanda onların işlerini geliştirmek için onların takımından biri gibi hareket ediyoruz. Her daim otel partnerlerimizin yanında kalarak platformdan en iyi performansı almaları için gayret gösteriyoruz. Bu da bizi rakiplerimizden ayırıyor ve churn oranımızı çok düşük hale getiriyor. Otel misafirlerine pürüzsüz ve akılda kalıcı bir konaklama deneyimi yaşatırken, otel partnerlerimizin misafir skor yorumlarını ve oda dışı ekstra gelirlerini arttırıyoruz. Otelcilerin bizim platformumuza yaptığı yatırımın 30 ile 60 katı geliri geri kazanmalarını sağlayacak bir iş modelimiz mevcut. Burada kanıtlanmış rakamlar üzerinden konuşuyoruz. Bir otel misafirlerine hangi hizmetleri veriyor ise WeBee onları misafirlerini parmaklarının ucuna taşıyarak ulaşılabilir kılıyor. Platformun çift yönlü dil çevirisi ile misafirler otelin sunduğu tüm hizmetlerden haberdar oluyor ve kişiselleştirilmiş kampanyalar ile hizmetleri satın alma oranları artıyor. Otellerimizden en çok aldığımız yorumlardan biri daha önce misafirlerine satmakta zorlandıkları oda dışı servisleri artık kolaylıkla sattıkları yönünde oluyor. Ayrıca otel partnerlerimizin tripadvisor yorumlarında appten bahseden yorumlar görünce ne kadar doğru bir iş modeli ile partnerlerimize katkı sağladığımızı görüyoruz. Oteller bu platform üzerinden konaklayan tüm misafirlere en doğru zamanda ve en doğru kanal üzerinden ek gelir yaratabilecek muazzam bir fırsat sunuyoruz. Mobil uygulama kullanımından elde edilen KVKK ve GPDR uyumlu datalar ile otel pazarlamasında partnerlerimize vazgeçilmez bir çözüm oluyoruz.
-Uygulamada yorum yapmak da mümkün mü?
Zaten en büyük ikinci katkımız pozitif yorum skorlarını artırmak. Artık hepimiz konaklayacağımız oteli yorum skorlarına göre seçiyoruz. Bu oteller için artık online itibarlar skoru ve yorumları satışlarını etkileyen en önemli kanallardan biri haline geldi. Özellikle yurtdışından Türkiye'yi hiç bilmeyen ve otelinizde konaklamayı düşünen bir yabancıyı düşünün. İlk yapacağı iş bu misafir yorum skorları kanallarına girerek en ince detayına kadar özellikle düşük yıldızlı yorumları okumak olur. Biz WeBee olarak otel partnerlerimize misafirlerine konaklama sırasında ve sonrasında gönderecekleri bir misafir memnuniyeti anketi sunuyoruz. Böylece otel partnerlerimize misafirleri henüz oteldeyken sorunu çözerek onları mutlu misafirlere dönüştürme imkânı tanıyoruz. Mutlu misafirleri direkt bu kanallara yönlendirerek otellerin pozitif yorum skorlarını ve online itibarlarını arttırmalarına yardımcı oluyoruz. Daha çok pozitif yorum skoru yarışta otelleri bir adım öne taşıyarak daha çok oda satışı yapmalarına yardımcı oluyor. Müşteri Başarı Programımız da Türkiye'de ilk. WeBee, iş ortaklarının her ihtiyacını anlayarak, onlara kârlarını en üst düzeye çıkarmalarına ve uygulamayı indirterek misafirlerinin seyahat deneyimlerine değer katmalarına yardımcı olacak verimli çözümler ve hizmetler sağlıyor. Bu nedenle otelcilerin WeBee, platformdan 7 gün 24 saat tam kapasite yararlanmalarını sağlayan ve sektörde bir ilk olan "Müşteri Başarı Programı" na sahip. WeBee aynı zamanda konaklama yapmadan otelin restaurant, SPA gibi bölümlerinden hizmet alan müşterileri için de uygulama indirilmeden de kullanılan bir versiyonu sunuyor. Böylece her türlü otel misafirine çözüm sunmuş oluyor.
-Kaç ülkede kaç otele hizmet veriyorsunuz?
23 ülkede 178 otele hizmet veriyoruz. WeBee hem şehir otelleri hem resort otelleri için uygun. Costa Rica'dan Hint Okyanusu'na uzanan 23 farklı ülkede müşteri portföyümüz var. İşbirliklerimiz olan pazarlarda pazar payımızı arttırıyoruz ve bazı ülkelerde distribütörlerimiz var. Örneğin; Maldivler'deki pazar payımızı hızlı bir şekilde arttırıyoruz. Burası oldukça hızlı ilerleyen bir bölge. Türkiye'de ise pazar lideriyiz.
-Yazılımızın kullanıldığı büyük otellerden örnekler verebilir misiniz?
Aslında büyük zincirlerden lüks butik otellere kadar bir otel partner ağımız var. Swissotel the Bosphorus, Swissotel Bodrum, Rixos markası, Divan, Dedeman, Mövenpick, Katre Island, gibi birçok büyük Türk otelinin yanı sıra dünyada One & Only, Kempinski gibi markalarla da çalışıyoruz.
-Her ölçekten otele hitap ediyor musunuz yoksa yazılımınız sadece büyük oteller için mi işlevsel?
Ürünümüz her otel için işlevsel çünkü 3 milyon dolar yatırım yaparak kurduğumuz ve en ileri teknoloji yazılımlarımız sayesinde otelin türüne ve oteldeki hizmetlere göre özelleştirebiliyoruz. Oteller hangi hizmetleri sunuyorsa WeBee bunların misafirlerinin parmaklarının ucuna taşıyor. Mesela otel partnerlerimizden en çok aldığımız geri bildirim daha önce daha az sattıkları ürünlerin satın alma oranlarının artması. İnsanların artık bilgiyi mobilden tüketme alışkanlıkları arttı o yüzden her türlü bilgiye mobilden ulaşmak istiyorlar. Bizde otellerin tüm fiziksel varlığını misafirlerinin cep telefonlarına taşıyarak hizmetlerinin görünürlüğünü ve satın alınma oranlarını arttırıyoruz.
-Şimdiye dek herhangi bir yatırım, fon ya da destek aldınız mı?
Türkiye'de pazar lideriyiz ve birçok şehirde hem zincir oteller hem de münferit oteller ile iş bilgimiz söz konusu. Aralıklı olarak 2 yatırım aldık. İlk yatırım, 2019-2020 yıllarında Turizm sektörünün lider firmalarından Biletbank'ın ortağı Sn. Mustafa Oğuz Akdeniz ve öncü telekom firmalarından Artımobil'in ortağı ve genel müdürü Sn. Burak Şen melek yatırım turunda WeBee'ye ortak oldu. İkinci yatırım turu, Diffusion Capital Partners (DCP) öncülüğünde gerçekleşti. DCP ile birlikte yatırıma Türkiye Kalkınma Fonu altında faaliyet gösteren Teknoloji İnovasyon Fonu ve Angel Effect kurumsal yatırımcıları oldu. Melek yatırımcılar; Yemek Sepeti kurucusu Sn. Nevzat Aydın, Almanya'dan yatırımcı Sn. Sinan Özel ve İngiltere'den yatırımcı Dr. Sinan Düztaş. WeBee bu yatırım ile 38 milyon TL üzerinde değerlemeye ulaştı.
-Yakın dönem hedef ve planlarınız neler?
İngiltere'de de firmamızı kurduk. Büyümemizi devam ettirmek ve dünyada bu alandaki en başarılı firma olmak istiyoruz. Üç sene içinde bin, beş sene sonunda 2 bin 500 otele ulaşmayı hedefliyoruz.
-Yurtdışına açılmış bir girişimci olarak, Türk girişimlerin, Türk girişimcilerin global pazarda ne gibi avantajları olduğunu düşünüyorsunuz?
Türkiye'de geliştirilen çok iyi yazılım ürünleri var ama ürünleştirme, markalaşma, global düşünme ve yurtdışında pazarlama faaliyetlerimiz geri kalıyor. Devletimizin ve teknoparkların özel programlarının desteği bence çok iyi. Bu sayede rol model olan Türk girişimcilerin artması da mümkün oluyor ve birlikte önümüzdeki dönemde bu alanda Türk girişimcilerin global başarılarının artacağına yürekten inanıyorum. Örneğin biz şu ana kadar birçok global ödül kazandık. Bunlar arasında 2019 yılında THA tarafından Avrupa'nın en iyisi seçildik. Yine aynı yıl Maldivler Turizm Ajansı bizi resmi bir mektupla adadaki tüm otellere önerdi. 2020 yılında Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütünün dünyadaki en iyi 6 start-up'ı arasında yer aldık ve yine CIO Awards tarafından en iyi 10 müşteri platformundan biri seçilen WeBee en son olarak 2021'de Silicon Review ve WTM Frontrunners yarışması tarafından en başarılı firmalar arasında duyuruldu.
-Yurtdışına açılmak isteyen girişimcilere neler tavsiye edersiniz?
Aslında bu çok derin ve kapsamlı bir konu. Bu amaçla yazdığım Cesaret Ekonomisi isimli kitabı okumalarını öneririm. Doğru zamanda doğru aşamalarda doğru kararlar verebilmek gerekiyor. Ürünün öncelikle çok önemli sorunları çözdüğünü doğrulamak gerekiyor. Bunun için ilk versiyona para veren müşterilerin artması girişimcinin doğru yolda olduğunu gösteriyor. Akabinde kendi ülkesinde başarılar elde etmesi (müşteri adedi, ciro, tekrarlayan gelir, ödüller vs) ve doğru aşamada büyümek için gerekli doğru yatırımları alabilmesi ve sonrasında büyüme finans modelini kurarak ülkesinde yakaladığı başarıyı yurtdışında tekrarlamak için çalışması gerekir. Bunları yaparken elbette ülkenin kendi yasal koşulları, kültürü, regülasyonu ve pazar şartlarını çok iyi araştırmak ve doğru pazar seçimini yapmak gerekiyor.
ÖZGÜR ZAN KİMDİR?
Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünden 1999 yılında mezun olan Özgür Zan, henüz 23 yaşındayken mobil yazılım şirketi Done İletişim Bilgi Sistemleri'nin kurucu ortağı oldu. Hala aynı firmada genel müdürlük görevini yürütüyor. Avea, Ericsson, Samsung, Turkcell, Turk Telekom ve Vodafone'un çözüm ortağı olan, ana faaliyet alanı mobil mesajlaşma, mobil servisler ve mobil uygulamalar geliştirmek olan Done firması, GPRSLand, Shubuo, MaxiMesaj gibi Türkiye'nin önde gelen ve ödüllü mobil projelerinde yer aldı. 4 farklı kıtada 21 ülkeye yazılım ihraç etti. Layık görüldüğü 32 ödül ile Türkiye'de en çok ödül alan mobil yazılım firmalarından biri oldu. Done 2014 yılında AB Horizon 2020 Faz 1 desteği, 2017 yılında da Avrupa Birliği Horizon 2020 Faz 2 desteği aldı. Firma 2016 yılında telekom ve turizm sektörüne yönelik yenilikçi mobil uygulamalar sunacak şekilde yeniden yapılandı. WeeBee bu kapsamlı dönüşümün meyvesi olarak 2019 yılında Tourism & Hotel Awards tarafından Avrupa'nın en iyi misafir etkileşim ödülünü kazandı. 2020 yılında pandemi başlayınca turizm sektörü en çok etkilenen sektör oldu. Bunun üzerine Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü tüm dünyada bir yarışma açarak turizmin şifalanmasına katkı sağlayacak yenilikçi projeleri destekleyeceğini bildirdi. 110 ülkeden 1183 başvuru alan kurum, Done'nin de içinde bulunduğu 6 çözümü seçerek web sitesinde duyurdu. Avrupa'da 48 bin üst düzey yöneticinin abone olduğu CIOAwards dergisi, 2020 Aralık ayı kapağında WeBee'ye de yer vererek WeBee'yi Avrupa'nın en iyi 10 platformundan biri olarak seçti. Bir seri girişimci olan Zan, Done dışında Hollanda ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde iki, Türkiye'de de üç şirkette kurucu ortak olarak yer aldı. Bu şirketlerden biri satıldı, biri devredildi. 2010 yılından beri de Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya bölümünde "Kullanıcı Deneyimi" isimli yüksek lisans dersini veren Zan, WeeBee'nin kelime anlamını ve yola çıkış hikayesini ise şu sözlerle anlatıyor:
"Platformun ismi We ve Bee (biz ve arı) kelimelerinden geliyor. WeeBee platformunun olgunlaşması, Dubai'de İngilizlere karşı büyük bir ihale kazandıktan sonra oldu. Bir otel zincirinin mobil uygulama ihalesiydi. İhaleyi kazandıktan sonra 7-8 ay Pazar araştırması yaparak platformu ortaya çıkardık."
Özgür Zan'ın, iş hayatındaki tecrübelerinden yola çıkarak kaleme aldığı Cesaret Ekonomisi adında bir de kitabı bulunuyor. Ceres Yayınları tarafından basılan kitap, girişimcilerin başarı yolunda karşılaşabilecekleri zorluk ve engellere odaklanıyor.
