ONURCAN BAL/ Geçtiğimiz hafta salı günü yayımlanan kasım toplantısına ait FOMC tutanaklarında, Fed yetkililerinin önümüzdeki döneme ilişkin faiz indirimlerinin kademeli olarak yapılmasından yana olduğu ve işgücü piyasası risklerinin de bir nebze azaldığı belirtildi. Tutanaklarda, enflasyonun yüzde 2'ye doğru sürdürülebilir bir şekilde düşmeye devam etmesi ve ekonominin maksimum istihdama yakın kalması durumunda, zaman içinde kademeli olarak daha nötr bir politika duruşuna doğru ilerlemenin uygun olacağı ifade edildi. Aynı zamanda tutanaklar Fed üyelerinin enflasyonu düşürme konusundaki ilerlemenin durması halinde faiz indirimlerinin yavaşlatılması ya da durdurulması olasılığını tartıştığını ortaya koydu. Fed üyeleri hafta içerisinde faiz indirim sürecine ve ekonomik görünüme ilişkin değerlendirmelerini sürdürdü. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, Fed'in faiz oranlarını ekonomik aktiviteyi ne kısıtlayan ne de teşvik eden bir duruşa doğru indireceğini ve aşırı ısınmaya dair ikna edici bir kanıt olmadığı sürece faiz oranının düşmeye devam edebileceğini belirtti. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, Fed'in aralık ayında faiz indirimine gitmesinin makul olacağını ifade etti. Trump'ın uygulayacağı politikaların enflasyonu yükseltebileceğine dair endişeler ile Fed Başkanı Powell'ın önceki haftaki konuşmasında faiz indiriminde aceleci olunmayacağı vurgusu Fed'e yönelik faiz indirim beklentilerini baskılıyor. Halihazırda piyasalarda aralık ayında 25 baz puanlık faiz indirimi yüzde 65 oranında bir ihtimalle fiyatlanırken, faizlerin değişmeyebileceğine de yüzde 35 ihtimal veriliyor. Ayrıca mevcut durumda piyasalar, Trump'ın ekonomi politikalarının olası enflasyonist etkileri ile ABD ekonomisinin gücünü korumaya devam etmesine bağlı olarak 2025 yılı için toplamda 50 baz puanlık faiz indirimi öngörmeye devam ediyor. 2025 Ocak ayında Trump'ın başkanlık koltuğuna geçmesi ve politikalarını uygulamaya başlamasıyla birlikte ekonomik ve siyasi gelişmelere bağlı olarak Fed'e yönelik beklentiler şekillenecektir. Ek olarak Fed'in aralık toplantısında yayınlanacak projeksiyonlarında, Fed üyelerinin önümüzdeki sürece ilişkin tahminleri ve ne kadarlık bir faiz indirimi öngörecekleri de önemli olacaktır. Aralık ayının ilk haftasında ABD'de açıklanacak ISM imalat ve hizmet PMI rakamları ile 6 Aralık Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisi piyasaların yakın takibinde yer alacaktır. PMI rakamları ve tarım dışı istihdam verisi aralık ayına dair faiz indirim beklentileri ve küresel risk iştahı üzerinde belirleyici olacaktır.
ECB VE BoE CEPHESİNDE GEVŞEME SİNYALLERİ AĞIR BASIYOR
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yönetim Kurulu Üyesi Mario Centeno, faiz indirimlerinde kademeli yaklaşımı tercih ettiğini, bu yönde atılan adımların daha öngörülebilir olacağını dile getirdi. Ancak ABD'nin ek gümrük tarifesi uygulama ihtimali gibi çeşitli risklerin tehdit oluşturduğunu, ekonomiye yönelik risklerin artması halinde daha büyük faiz indirimlerini tartışabileceklerini ve bu durumun 25 baz puandan daha büyük indirimi gerektirebileceğini belirtti. Fransa Merkez Bankası Başkanı Francois Villeroy de Galhau, ECB'nin gelecek ayki toplantıda daha büyük indirim konusunda kapıyı açık tutması gerektiğini söyledi. ECB Başekonomisti Philip Lane, ekonomiyi desteklemek için para politikasının çok uzun süre kısıtlayıcı kalmaması gerektiğini belirterek, aksi takdirde ekonominin yeterince büyüyemeyeceğini ve bu kez de düşük enflasyon sorununun ortaya çıkabileceğini ifade etti. ECB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos, manşet enflasyonun düşmesiyle birlikte ECB'nin faiz indirimlerine devam edeceğini ve yavaş yavaş ekonomik büyümeye odaklanmaya başladığını belirtti. ECB bu yıl haziran, eylül ve ekim toplantılarında faiz oranlarını toplantı başına 25 baz puan olmak üzere üç kez düşürdü. ECB'nin 12 Aralık'ta da 25 baz puan faiz indirimlerine gitmesi öngörülürken, önceki hafta açıklanan öncü PMI rakamlarında beklentinin ötesindeki zayıflama, artan durgunluk riskleri ve ECB üyelerinden gelen daha yumuşak tondaki açıklamalar aralık toplantısı için 50 baz puan faiz indirim ihtimalini de canlı tutuyor. İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkan Yardımcısı Clare Lombardelli, BoE'nin önümüzdeki aylarda borçlanma maliyetlerini kademeli olarak düşüreceğini, ancak daha hızlı hareket etmesini gerektirebilecek ekonomik yavaşlama belirtilerine karşı tetikte kalması gerektiğini vurguladı. İngiltere Merkez Bankası (BoE) 2022 yılında başlattığı faiz artırım döngüsünün ardından ilk faiz indirimine 25 baz puanla 2024 Ağustos ayında giderken, 7 Kasım'daki toplantısında da 25 baz puan faiz indirimine devam etti. BoE'nin aralık toplantısında 25 baz puan daha faiz indirimine gitmesi öngörülüyor.
YURT İÇİNDE GÖZLER ENFLASYONA ÇEVRİLDİ
Geçen hafta 29 Kasım Cuma günü yurt içinde 2024/3Ç büyüme rakamı ile TCMB'nin Finansal İstikrar Raporu açıklandı. Türkiye Ekonomisi 2024 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda %2,1 oranında bir büyüme kaydetti ve piyasa beklentisi olan %2,5 rakamının altında kaldı. Ayrıca Türkiye Ekonomisi mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak bir önceki çeyreğe kıyasla %0,2 oranında sınırlı bir daralma kaydetti. 3. çeyrekte yıllık bazda sanayi %2,2 daralırken, inşaat %9,2 büyüdü. 2021 yılından itibaren büyümenin ana motoru konumundaki özel tüketim harcamalarında yavaşlama sürse de genel olarak büyümeye pozitif katkı vermeye devam ediyor. Özel tüketim harcamaları yıllık bazda %3,1'lik bir büyüme kaydederken, manşet büyümeye buradan yaklaşık %2,2'lik bir katkı geldiği görülüyor. Yine cuma günü yayınlanan TCMB'nin üçüncü çeyrek finansal istikrar raporunda, finansal koşullardaki sıkılığın korunduğuna ve dezenflasyon sürecinin devam ettiğine dikkat çekilerek, sıkılaşmanın iç talepteki dengelenme sürecine katkı sağladığı ve cari dengedeki iyileşmenin belirginleştiği vurgulandı.
Yeni haftanın en önemli veri akışını 3 Aralık Salı günü açıklanacak kasım ayı enflasyon rakamları oluşturacaktır. Son haftalarda Borsa İstanbul'da etkili olan toparlanmanın altındaki en önemli katalizör, önümüzdeki süreçte TCMB'nin faiz indirimlerine başlayacağına dair güç kazanan beklentiler olurken, açıklanacak enflasyon verisi ve alt kalemlerdeki detaylar faiz indirimine dair beklentiler ve dolayısıyla Borsa İstanbul'un seyri üzerinde belirleyici olacaktır. TÜFE rakamının piyasadaki medyan beklentilere göre aylık bazda %2,0 oranında artış kaydetmesi ve yıllık TÜFE'nin %47,8 seviyesinden %46,7 seviyesine gerilemesi öngörülüyor. Bizim beklentimiz ise TÜFE'nin aylık bazda %2,1 oranında artış kaydedebileceği yönünde şekilleniyor. TCMB hafta içerisinde yayınlanan toplantı özetinde, öncü göstergelerin bir önceki aya benzer şekilde kasım ayında da tüketici enflasyonu üzerinde gıda fiyatlarının etkisinin öne çıkacağına işaret ettiğini belirtti. %2'nin altında açıklanabilecek manşet TÜFE ile hizmet enflasyonunda iyileşmenin devam ettiğine işaret edebilecek bir veri, faiz indirim beklentilerini destekleyerek Borsa İstanbul'da pozitif havanın korunmasına katkı sağlayabilir. Ancak manşet rakamda %2'nin üzerinde negatif bir sürpriz ve hizmet enflasyonunda iyileşmenin yavaşladığına dair olumsuz bir sinyal, faiz indirimi için aralık beklentilerini zayıflatarak endeks üzerinde de baskı oluşturabilir. Bu nedenle 3 Aralık'taki enflasyon verisi faiz indirim beklentileri ve fiyatlamalar açısından son derece kritik olacaktır.
BIST-100'DE DALGALI SEYİR ÖNE ÇIKTI
TCMB'nin 22 Kasım'daki toplantısı sonrasında karar metnindeki göreceli yumuşamanın katkısıyla faiz indirim beklentilerinin ve bankacılık sektörü öncülüğünde alımların güç kazandığı BIST-100 Endeksi, 2024 Ağustos'tan bu yana çok güçlü bir direnç olarak çalışan 100 günlük üssel ortalamasını aşmayı başarmıştı. Kasım ayının son haftasında ise 100 günlük ortalaması (9.495) üzerinde kalıcılığını korumayı başaran BIST-100 Endeksi'nde dalgalı ve kararsız bir fiyatlama öne çıktı. Böylece endeks geçen haftayı %1,07 oranında sınırlı bir yükselişle 9.652 puandan tamamladı. Endeks kasım ayını ise %8,89 oranında güçlü bir yükselişle kapattı. Yeni haftada 3 Aralık Salı günü açıklanacak enflasyon rakamı endeksin seyri üzerinde belirleyici olacaktır. 2024 Temmuz ayının ikinci yarısından kasım ayı başına kadarki düşüşlere çekilen fibonacci düzeltme seviyelerinin %38,2'lik kısmına denk gelen 9.593 seviyesi ile 100 günlük üssel ortalama (9.495) üzerinde kalıcılık korunduğu sürece teknik olarak yükseliş eğiliminin devam edebileceği endekste 9.750 seviyesi ilk güçlü direnç noktasıdır. Geçen hafta içerisinde de direnç olarak çalışan 9.750 üzerindeki günlük kapanışlarda alımların güç kazandığı ve 9.900 – 10.000 bölgesine doğru yükselişlerin kaydedildiği görülebilir. Psikolojik öneme sahip ve kritik bir direnç konumunda bulunan 10.000 üzerindeki kapanışlarda alımlar yeni bir ivme kazanabilir. Bu durumda 10.200 – 10.415 bölgesi yeni hedef aralığı olarak izlenecektir. Endekste düzeltmelerin etkili olması halinde ise 9.593 fibo seviyesi ile 100 günlük üssel ortalama (9.495) ilk güçlü destek noktalarıdır. 100 günlük ortalama altındaki kapanışlarda düzeltme eğiliminin hız kazanabileceği endekste 9.400 seviyesi ile 200 günlük üssel ortalama (9.336) destek konumunda bulunmaktadır. 200 günlük ortalama da kırılacak ve altında kapanışlar yaşanacak olursa 9.200 – 9.000 bölgesine doğru geri çekilmeler gündeme gelebilir.
