ONURCAN BAL/ FED Başkanı Powell salı günü yaptığı konuşmada, son aylarda enflasyonda ilerleme kaydedilmemesi göz önüne alındığında Fed'in sabırlı olması ve yüksek faiz oranlarının çalışmasına izin vermesi gerektiğini söyledi. (Bu yazı, Para Dergisi'nin 19.05.2024 tarihli sayısına aittir.)
Powell, kısıtlayıcı para politikasının enflasyonu düşürmesinin beklenenden daha uzun sürebileceğini düşündüğünü ancak bunu başaracaklarını ve enflasyonu yüzde 2'ye düşüreceklerini dile getirdi. Fed Başkan Yardımcısı Philip Jefferson, enflasyonu düşürmede açıkça bir ilerleme görene kadar faiz oranlarının mevcut kısıtlayıcı seviyelerinde tutulması gerektiğini ifade etti. Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, enflasyonu düşürme yönündeki ilerlemenin durduğunu söylemek için çok erken olduğunu ve Fed'in fiyat baskılarının daha da hafiflediğine dair kanıt beklerken faiz oranlarını sabit tutmasının uygun olduğunu söyledi. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, para politikasının ekonomiye ne kadar aşağı yönlü baskı yaptığının belirsizliğini koruduğunu ve bir sonuca varmadan önce enflasyonun nereye gittiğini anlayana kadar faizlerin mevcut seviyesinde kalması gerektiğini belirtti. Enflasyon verisi sonrasında açıklamalarda bulunan Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee fiyat artışlarındaki yavaşlamayı olumlu bulduğunu yine de faiz indirimlerini desteklemeden önce enflasyonda daha fazla yavaşlama görmek istediğinin sinyalini verdi. Goolsbee dezenflasyon için hala alan olduğunu belirtirken, enflasyon geçen seferkine göre bir miktar iyileşme gösterdi ancak yine de geçen yılın ikinci yarısına göre daha yüksek seviyede kaldığını vurguladı. Fed yetkililerinden gelen açıklamalar enflasyonun yüzde 2 hedefine doğru gevşemeye devam edeceğinden emin olana kadar Fed'in gösterge faiz oranını sabit tutma istekliliğini ancak bir yerde faiz indirimlerinin başlayacağını işaret etmeye devam etti.
ABD'DE TÜFE VERİSİ SONRASI FAİZ İNDİRİM BEKLENTİLERİ GÜÇ KAZANDI
ABD'de çarşamba günü açıklanan nisan ayı TÜFE rakamı aylık bazda %0,3 oranında artış kaydetti ve yıllık TÜFE %3,5'ten %3,4'e geriledi. Piyasadaki beklentiler TÜFE'nin aylık %0,4 ve yıllık %3,4 olarak gerçekleşeceği yönünde şekilleniyordu. Fed'in yakından takip ettiği çekirdek TÜFE ise piyasa beklentileriyle uyumlu olarak aylık bazda %0,3 oranında artış göstererek yıllık bazda %3,8'den %3,6 seviyesine gerileme kaydetti. Son aylarda enflasyon rakamlarında gözlenen yukarı yönlü sürprizin nisan ayında görülmemesi ve çekirdek enflasyonun 6 ayın ardından ilk kez yavaşlama göstermesi, Fed'e yönelik faiz indirim beklentilerini ve küresel risk iştahını destekledi. Ons altın başta olmak üzere emtia fiyatlarında da yükselişlerin güç kazandığı görüldü. ABD ekonomisinin güçlü görünümünü koruması, Fed üyelerinden gelen şahin tondaki söylemler ve son aylarda enflasyon cephesinde gözlenen yukarı yönlü sürprizlerle nisan ayı içerisinde Fed'e yönelik faiz indirim beklentileri önemli ölçüde zayıflatmış ve Fed'in bu yıl faiz indirimi yapmayacağına dair biraz abartılı bulduğumuz değerlendirmeleri de öne çıkarmıştı. Nisan ayında doların küresel çapta değer kazandığı ve ABD tahvil faizlerindeki yükselişlerin etkili olduğu bir fiyatlama gözlenmişti. Ancak mayıs ayı başında gerçekleşen Fed toplantısı sonrasında Fed Başkanı Powell'ın faiz arış ihtimalini dışlaması ve mevcut durumu faizlerin daha uzun süre yüksek tutulacağı söylemiyle yönetmesi ile tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin altında kalması, Fed'in eylül ayında faiz indirimine gideceğine dair beklentileri tekrar desteklerken, doların ve tahvil faizlerinin zayıflama kaydettiği görüldü. Geçen hafta açıklanan nisan ayı TÜFE rakamının beklentiler paralelinde gelmesi ve çekirdek TÜFE'de 6 ayın ardından yavaşlamanın görülmesi geçen hafta içerisinde Fed'e ilişkin faiz indirim beklentileri ve küresel risk iştahını destekleyen gelişmeler oldu. Daha önceki yazılarımızda Fed'in ilk faiz indirimine eylül ayında gidebileceğini ve aralık ayında da faiz indirimine giderek 2024 yılının iki faiz indirimiyle tamamlayabileceğini ifade etmiş ve bu yıl faiz indirimi olmayacağına ilişkin görüşleri abartılı bulduğumuzu belirtmiştik. Bu taraftaki görüşümüzde bir değişim bulunmamakta olup, son dönemde Fed Başkanı Powell ve Fed üyelerinden gelen sabırlı olunması ve enflasyonun iyileştiğine dair güvenin sağlanması konusundaki vurguların haziran ve temmuz aylarındaki toplantılarda faiz indirim ihtimalini ortadan kaldırdığını ancak eylül ayının güçlü bir ihtimal olarak masada kalmaya devam ettiğini düşünüyoruz. Halihazırda para piyasalarında Fed'in haziranda faiz indirimine başlama ihtimali yüzde 8, temmuz ayında yüzde 33 ve eylül ayında yüzde 88 ihtimalle fiyatlanıyor. Yeni haftada küresel çapta açıklanacak öncü PMI rakamları ile Fed üyelerinin açıklamaları yakından takip edilecektir.
AVRUPA VE İNGİLTERE MERKEZ BANKALARINA YÖNELİK BEKLENTİLER KORUNUYOR
Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) nisan ayı toplantısına ilişkin yayınlanan tutanaklar, ECB Yönetim Konseyi üyelerinin haziran ayı toplantısında para politikası kısıtlamalarını gevşetmeye başlayabileceğini ortaya koydu. Tutanaklar, haziran ayına kadar elde edilen ek kanıtların mart projeksiyonlarında yer alan orta vadeli enflasyon görünümünü doğrulaması halinde, ECB'nin haziran toplantısında para politikası kısıtlamalarını gevşetmeye başlayabilecek bir konumda olmasını sağlayabileceğine işaret etti. ECB'nin bir sonraki toplantısı 6 Haziran'da gerçekleşecektir. ECB Baş Ekonomisti Philip Lane, para politikasında Fed'le olası ayrışmanın etkisinin abartılmamasını ve enflasyonun hedefine döndüğünden emin olduğunu belirtti. Bu söylemler haziran ayına yönelik faiz indirim beklentilerini destekledi. ECB Yönetim Kurulu Üyesi ve Belçika Merkez Bankası Başkanı Pierre Wunsch, ECB'nin haziran ayında atacağı muhtemel ilk adımın ardından daha fazla faiz indirimi için acele etmemesi gerektiğini kaydetti. Biz de ECB'nin haziran toplantısında ilk faiz indirimine gideceğini ancak devam eden süreçte veri odaklı kademeli bir gevşeme süreci içerisine gireceğini düşünüyoruz.
İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey mayıs toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada önümüzdeki birkaç ay içinde enflasyonun yüzde 2 hedefine yaklaşacaklarını düşündüklerini ve faiz oranlarını düşürmeden önce enflasyonun düşük kalacağına dair daha fazla kanıt görmeleri gerektiğini belirtirken, işlerin doğru yönde ilerlediği konusunda iyimser olduklarını da ifade etti. Piyasalar BoE'nin 2024 Ağustos'tan itibaren kademeli faiz indirimlerine başlayabileceğini fiyatlıyor.
TCMB'NİN FAİZLERİ SABİT TUTMASINI BEKLİYORUZ
Yeni haftada 23 Mayıs Perşembe günü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) toplantısı ve faiz karar piyasaların takibinde olacaktır. Mart ayı toplantısında enflasyon görünümündeki bozulma ve iç talepteki güçlü seyre bağlı olarak 500 baz puan faiz artırımına giden TCMB, nisan ayı toplantısında parasal sıkılaşmanın gecikmeli etkilerine atıfta bulunarak faizlerde bir değişime gitmemişti. TCMB'nin parasal sıkılaşmanın gecikmeli etkilerini gözlemleme eğiliminde olması nedeniyle mayıs toplantısında da faiz oranlarında değişime gitmeyeceğini düşünüyoruz. Bununla beraber, talepte beklenen soğumanın gerçekleşmemesi halinde, ilerleyen aylarda ek sıkılaşma gündeme gelebilir. Bu nedenle önümüzdeki aylarda açıklanacak enflasyon rakamları ve iç talepteki genel görünüm yakından takip edilecektir. Piyasadaki genel beklentiler de bu toplantıda politika faizinin %50,0 olarak korunacağı yönünde şekilleniyor. TCMB'nin enflasyonla mücadelede kararlılık vurgusunu, gerekmesi halinde ek sıkılaşmaya gidilebileceği söylemini ve sterilizasyon adımlarının devam edeceğine ilişkin yönlendirmelerini mayıs toplantısında da korumasını bekliyoruz. 9 Mayıs'ta gerçekleştirilen yılın ikinci Enflasyon Raporu toplantısında TCMB Başkanı Fatih Karahan'ın enflasyonla mücadeledeki kararlılık mesajları ve enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşunun sıkılaştırılacağına yönelik vurguları TCMB'nin sıkı duruşunu korumada son derece kararlı olduğunu ortaya koymaktadır.
BIST-100 ENDEKSİ TARİHİ ZİRVESİNİ 10.652 PUANA TAŞIDI
Nisan ayından itibaren güç kazanan yükselişler ve zirve yenilemelerinin ardından son iki haftada yorulma emarelerinin gözlendiği ve dalgalı bir seyrin öne çıktığı BIST-100 Endeksi'nde geçen hafta içerisinde 10.000 puana doğru geri çekilmeler takip edildi. Ancak haftanın ikinci yarısında yeniden alımların güç kazandığı BIST-100 Endeksi'nde cuma günü bankacılık, holding ve havacılık gibi ana sektörlerin katkısıyla zirvelerin yenilendiği bir fiyatlama takip edildi. Cuma günkü güçlü alımlarla tarihi zirvesini 10.652 puana taşıyan BIST-100 Endeksi haftayı %4,16 oranında değer kazanımıyla 10.644 puandan tamamladı. Daha önceki yazılarımızda da vurguladığımız ve dolar bazlı grafikte 2018'den bu yana aşılamayan 325'li seviyelere tekabül eden 10.500 seviyesinin geçilmesi ve haftalık kapanışın da bu seviye üzerinde gerçekleşmesi kısa vadede pozitif bir teknik görünüme işaret etmektedir. Özetle, endekste 10.500 üzerinde kalıcılık korunduğu sürece yükseliş eğiliminin ve zirve yenilemelerinin devamı beklenebilir. Bu durumda 10.700 ve 10.850 pivot seviyeleri direnç olarak takip edilebilir. 10.850 üzerinde psikolojik açıdan önem taşıyan 11.000 puana doğru yükselişlerin devamı beklenebilir. Olası kâr satışlarında ise daha önce güçlü bir direnç olarak izlediğimiz ve aşılmasıyla birlikte güçlü bir destek konumuna geçen 10.500 seviyesi yakından izlenecektir. 10.500 altındaki kapanışlarda 10.450 ve önceki zirve seviyesinin bulunduğu 10.383 seviyeleri kısa vadeli destek noktalarıdır. 10.383 altına sarkmalarda 10.300 – 10.200 – 10.120 ve 10.000 seviyeleri destek konumunda bulunmaktadır.
