ONURCAN BAL ABD'de açıklanan mayıs ayı TÜFE verisi aylık bazda yüzde 0,1 oranında artış kaydetti ve yıllık TÜFE yüzde 4.9 seviyesinden yüzde 4 seviyesine geriledi. Böylece yıllık manşet enflasyonda son iki yılın en düşük seviyesi görülmüş oldu. FED'in yakından takip ettiği çekirdek TÜFE de tahminlere paralel bir şekilde aylık bazda yüzde 0.4 artış kaydetti. Yıllık bazda ise çekirdek TÜFE yüzde 5.5'ten yüzde 5.3'e geriledi. Piyasadaki beklentiler yüzde 5.2'ye gerilemesi yönündeydi. ABD'de TÜFE rakamı (manşet enflasyon), 2022 Temmuz ayında gördüğü yüzde 9.1 zirvesinden gıda ve enerji maliyetlerindeki iyileşmenin etkisiyle aşağı yönlü bir seyir izleyerek mevcut durumda yüzde 4 seviyesine kadar gerilemiş durumda.
Çekirdek enflasyon tarafında ise özellikle manşet enflasyondaki düşüşle kıyaslandığında arzu edilen iyileşmenin yaşanmadığı ve çekirdek TÜFE'nin inatçı bir görünüm ortaya koyduğu takip ediliyor. Çekirdek TÜFE 2022 Eylül'de gördüğü yüzde 6.6 zirvesinden 2023 Mayıs itibariyle yüzde 5.3 seviyesine gerilemesine karşın bu taraftaki düşüş beklenenden daha zayıf seyrediyor. TÜFE verisinin ardından çarşamba günü açıklanan mayıs ayı ÜFE verisi akaryakıt fiyatlarındaki gerilemenin katkısıyla aylık bazda yüzde 0.3 düşüş kaydetti. Böylece yıllık ÜFE yüzde 2.3 seviyesinden yüzde 1.1 seviyesine geriledi. Piyasadaki beklentiler ÜFE'nin aylık bazda yüzde 0.1 oranında düşüş kaydetmesi ve yıllık TÜFE'nin yüzde 1.5 olarak açıklanması yönündeydi.
FED FAİZ ORANLARINI DEĞİŞTİRMEDİ
FED, çarşamba günü sona eren toplantısında piyasadaki beklentilerle uyumlu olarak faiz oranlarında bir değişime gitmedi ve politika faizini yüzde 5 – 5.25 olarak korudu. Böylelikle 2022 Mart ayında başlayan ve 15 aydır devam eden sıkılaşma döngüsünün ardından FED, ilk kez faizleri sabit tutma kararı aldı. Faiz kararının yanından haziran toplantısında ileriye yönelik ekonomik projeksiyonlar da paylaşıldı. Ekonomik projeksiyonlarda büyüme ve enflasyon tarafında yukarı yönlü revizyonlar dikkat çekti. FED'in yakından izlediği enflasyon göstergesi çekirdek PCE tarafında 2023 beklentisi yüzde 3.6'dan yüzde 3.9'a çıktı. Noktasal grafiğe yansıyan beklentiler ise önümüzdeki dönemde faiz artışlarının masada olduğuna işaret etti. Noktasal grafiklerde FED üyelerinin bu yıl sonu için yüzde 5.1 olan faiz öngörüsü yüzde 5.6'ya yükseldi. Faiz kararının ardından gerçekleştirilen basın toplantısında FED Başkanı Powell, enflasyonda mücadele konusunda son derece kararlı olduklarını ve Fed üyelerinin hemen hepsinin biraz daha fazla faiz artışını uygun gördüğünü ifade etti. Kararları toplantıdan toplantıya veri odaklı bir şekilde vereceklerini ve şu an odaklandıkları noktanın daha fazla faiz artışının gerekip gerekmeyeceği olduğunu belirten Powell, çekirdek TÜFE'de çok fazla ilerleme görmediklerini ve bu tarafta kararlı bir düşüş görmek istediklerini vurguladı.
Çekirdek enflasyondaki inatçı görünüm, ABD ekonomisinin genel olarak gücünü koruması ve Powell'ın açıklamaları dikkate alındığında yıl sonuna kadar FED cephesinde 25'er baz puanlık iki faiz artırımı daha görebiliriz. Bu noktada çekirdek TÜFE'nin performansı başta olmak üzere ekonomideki genel gidişat, FED'in kararları ve küresel çaptaki fiyatlamalar üzerinde belirleyici olacaktır. Çekirdek enflasyondaki katı görünüm devam edecek olursa yıl sonuna kadar FED'in politika faizini noktasal grafiklerin işaret ettiği üzere yüzde 5.6 oranına çıkarması şaşırtıcı olmayacaktır. Geçtiğimiz aylarda FED'in bu yıl bitmeden faiz indirimlerine başlayabileceğini değerlendiren piyasalardaki beklentilerin, özellikle son haftalarda hızlı bir şekilde değiştiği görülüyor. FED toplantısı ve Powell'ın mesajları sonrasında temmuz ayında FED'in 25 baz puan faiz artırımına gidebileceğine yönelik beklentiler güç kazanmış durumda. FED Başkanı Powell'ın şahin tondaki açıklamaları ve ek faiz artışlarının gelebileceğine dair verilen mesajlar, ilk fiyatlamalarda piyasalarda dalgalanmalara yol açsa da piyasalar şahin FED endişelerini hızlı bir şekilde sindirdi. Fed cephesindeki şahin duruşa karşın Çin'deki teşvik beklentileri ve ABD teknoloji hisselerindeki yapay zekâ rallisi geçen hafta risk iştahını ve küresel hisse piyasalarını destekledi. Ancak ilerleyen süreçte merkez bankalarının sıkılaşma adımlarını sürdürmesi, resesyon kaynaklı endişelerin derinleşmesi ve şirket kârlarında gözlenebilecek zayıflama hisse piyasaları başta olmak üzere riskli varlıklarda yeniden satış baskısını artırabilir.
ECB 25 BAZ PUAN FAİZ ARTIRDI
Avrupa Merkez Bankası (ECB) perşembe günkü toplantısında genel beklentilerle uyumlu olarak 25 baz puan faiz artırımına gitti ve faiz artırımlarının bitmediği mesajı verdi. Aynı zamanda olağan varlık alım programı olan APP'te yeniden yatırımlara temmuz ayında devam edilmeyeceğini açıkladı. ECB, 2023 için enflasyon tahminini yükseltirken büyüme tahminini düşürdü. ECB Başkanı Christine Lagarde, fiyat baskılarının yüksek kalmaya devam ettiğini ve hala alınacak mesafe olduğunu belirtti. Faiz artışlarına ara vermeyi tartışmadıklarını ve veri odaklı karar almaya devam edeceklerini ifade eden Lagarde, temmuz toplantısında faiz artırımının çok olası olduğunu vurguladı. Piyasalardaki genel beklentiler, ECB'nin temmuz ayı toplantısında 25 baz puanlık bir faiz artışına daha giderek ardından sıkılaşma döngüsüne ara verebileceği yönünde şekilleniyor. Biz de enflasyon görünümüne bağlı olarak ECB'nin önümüzdeki süreçte 25'er baz puanlık bir ya da iki faiz artırımına gidebileceği ve sonrasında sıkılaşma döngüsüne ara vererek veri odaklı yaklaşımını sürdüreceği kanısındayız.
