TALHA APAK 2022 yılına ilişkin olup 2023 yılı Mart ayında beyan edilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi; gerçek kişilerce bir takvim yılında elde edilen ticarî kazanç, ziraî kazanç, ücret, serbest meslek kazancı, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlar olmak üzere yedi gelir unsurundan oluşmaktadır. Mart ayına girmiş olduğumuz bu süreçte, yıl içerisinde kesinti yoluyla vergisi ödendiği halde, bazı ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilmesi gerekiyor. Ücret; para şeklinde olabileceği gibi ayni veya para ile temsil edilebilen menfaat şeklinde de olabilir. Ücretin; ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık ilişkisi niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması ücretin niteliğini değiştirmez.
BEYAN EDİLECEK ÜCRETLER
2022 yılında, tek işverenden alınmış ve kesinti suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirlerinin yıllık tutarı 880 bin lirayı aşması durumunda 2023 yılı Mart ayında yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekecektir. Yıllık tutarı 880 bin lirayı aşmazsa yıllık beyanname verilmeyecek. Ücret gelirlerinin yıllık beyannameye dâhil edilmesi halinde, beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde ödenen ücret üzerinden kesilen gelir vergisinin asgari geçim indirimi düşülmeden önceki tutarı mahsup edilecek olup kalanı ödenecektir.
Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, tek işverenden ücret geliri elde edenler ile birden fazla işverenden ücret geliri elde edenlerin durumuna göre önem arz etmektedir. Buna göre;
BEYAN VE ÖDEME
Yukarıdaki izahatlar çerçevesinde 2022 yılında ücret geliri elde edenler, 2023 yılı Mart ayında (1 Mart-31 Mart) yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadırlar. Yıl içerisinde, işverenleri tarafından kesinti yoluyla ödenen vergileri, hesaplanan vergilerinden mahsup edildikten sonra (varsa) kalan vergileri Mart ve Temmuz ayları olmak üzere iki eşit taksitle ödenmesi gerekiyor. Bazı durumlarda ise iade çıkabiliyor, iade çıkması halinde ise ilgili tutar kişiye iade ediliyor. Beyanname vermek zorunda olacak kişiler beyannamelerini; GİB üzerinden Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamında beyan edebilirler.
Yüksek ücret alan veya birden çok işverenden ücret alanların ücret gelirlerinden dolayı bir sonraki yıl Mart ayında beyanname vermeleri gerektiği halde beyannamelerini ihmal ettikleri ve ciddi vergi ve cezalarıyla karşı karşıya kaldıkları biliniyor. Özellikle yıl içerisinde işyeri değiştirerek birden çok işverenden ücret alanların bu duruma dikkat etmeleri gerekiyor. Bu durumda olanların bir mali müşavire danışarak beyanlarını hatasız vermelerinde fayda bulunuyor.