Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Kahramanmaraş merkezli 10 ili etkileyen depremlerden etkilenen vatandaşlara yönelik yeni kararlar aldı. BDDK, deprem/afet bölgesindeki illerde yerleşik kişiler adına çıkarılan kredi kartlarında, asgari tutarın belirlenmesine ilişkin 09.06.2022 tarihli ve 10222 sayılı Kurul Kararında öngörülen 25 bin Türk Lirası sınırının dikkate alınmaksızın kredi kartlarında asgari tutarın dönem borcunun yüzde yirmisi olarak belirlenmesine karar verdi.
Deprem/afet bölgesindeki illerde yerleşik kişiler adına çıkarılan ve genel nitelikteki talimat üzerine periyodik limit artırımı yapılabilen kredi kartlarına ilişkin olarak kart hamilinin bilgilendirilmesi, bu nitelikte bir talimat bulunmayan kartlarla ilgili olarak ise kart hamilinin talebi alınmak kaydıyla; 5464 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası ve Kart Yönetmeliğinin 22 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan ilgilinin tüm kart çıkaran kuruluşlardan temin ettiği kredi kartları için tanınacak toplam kredi kartı limitinin belirlenmesinde dikkate alınan aylık ortalama net gelirine ilişkin sınırlamaların bir kata kadar (ilk yıl için ilgilinin aylık ortalama net gelirinin dört katını, ikinci ve sonraki yıllar için ise sekiz katını aşmayacak şekilde) arttırılabilmesine ve kart hamillerinden alınan genel nitelikteki talimat üzerine periyodik limit artırımı yapılabildiği hallerde söz konusu artışların müşterinin bilgilendirilmesi akabinde derhal uygulanabilmesi kararlaştırıldı.
BDDK'nın aldığı diğer kararlar şu şekilde:
"5464 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrası ile Kart Yönetmeliğinin 22 nci maddesinin altıncı fıkrası kapsamında; asgari ödeme tutarı ödenmeyen kredi kartlarının, nakit kullanımına veya nakit kullanımı ile mal ve hizmet alımına kapatılmasına ve iptal edilmesine ilişkin hükümlerinin kart çıkaran kuruluşlarca deprem/afet bölgesindeki illerde yerleşik kart hamilleri için uygulanmayabileceğine ve bankaların, kart borçlarını öteledikleri süre boyunca deprem/afet bölgesindeki illerde yerleşik kart hamillerinden asgari tutar da dâhil olmak üzere alacaklarını talep etmeyerek ödemesiz dönemler tanımlayabilmelerine,
B- Deprem/afet bölgesindeki illerde yerleşik kişiler için; – 5464 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası ile Kart Yönetmeliğinin 22 nci maddesinin birinci ve üçüncü fıkrasında yer alan ve 09.07.2020 tarihli ve 9093 sayılı Kurul Kararı ile 2.000 Türk Lirası olarak belirlenen sınırın 5464 sayılı Kanunun 47 nci maddesi uyarınca 5.000 Türk Lirası olarak artırılmasına,
C- Deprem/afet bölgesindeki illerde yerleşik kişilerle ilgili olarak; – Deprem/afet bölgesindeki illerde yerleşik kişilere Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 12/A maddesinin altıncı fıkrası ile Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11/A maddesinin beşinci fıkrası uyarınca, bankalarca/şirketlerce kullandırılan tüketici ve taşıt kredilerinin anapara ve faiz ödemelerinin müşterilerin talebi üzerine ertelenmesi halinde erteleme süresinin, Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 12/A maddesinin üçüncü fıkrası ve Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11/A maddesinin ikinci fıkrası ile belirlenen vade sınırlarında dikkate alınmamasına,
Ç- Deprem/afet felaketinden etkilenen kredi müşterileriyle ilgili olarak; – Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında kredi müşterilerinden kredi derecelendirme notlarının temin edilmesinin bankaların ihtiyarına bırakılmasına, – Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 11/A maddesi kapsamına giren kredi müşterilerinden alınması zorunlu olan ilave belgelerin temininin bankaların ihtiyarına bırakılmasına,
D- Deprem/afet felaketinden etkilenen müşterilere kullandırılan kredilerin deprem bölgesindeki gayrimenkul ipoteği niteliğindeki teminatlarının değerlemesi ile ilgili olarak; – Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca donuk alacak olarak sınıflandırılacak kredilerin gayrimenkul ipoteği niteliğindeki teminatlarının yeniden değerlemelerinin ertelenmesine, – Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğin 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirlenen, bankalarca teminat olarak dikkate alınan ticari amaçlı ve ikamet amaçlı gayrimenkullerin değerinin gözden geçirilmesinin ertelenmesine, E- 07.07.2022 tarih ve 10265 sayılı Kurul Kararı ile 21.10.2022 tarih ve 10389 sayılı Kurul Kararının deprem/afet bölgesindeki illerde kurulu 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili düzenlemeler uyarınca bağımsız denetime tabi olan şirketler (Şirket) açısından uygulamasında;
– 01.10.2022-31.12.2022 tarihleri arasında kullandırılan kredilere ilişkin olarak; 10265 sayılı Kurul Kararında belirtilen şartların sağlandığına ilişkin bağımsız denetim kuruluşu ya da 01.06.1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre ruhsat almış yeminli mali müşavirlerce (YMM) onaylı olarak bankaya tevdi edilmesi gereken belgelerin bankalara iletilmesi için Şirketlere 31.03.2023 tarihine kadar süre verilmesine,
– 01.01.2023-31.03.2023 tarihleri arasında kredi başvurusunda bulunan bir şirketin bağımsız denetime tabi olmadığını beyan ve taahhüt etmesine rağmen, ilgili banka nezdinde bu konuda tereddüt oluşması halinde, şirkete; bağımsız denetime tabi olmadığına ilişkin belgeyi 3568 sayılı Kanuna göre ruhsat almış serbest muhasebeci mali müşavirler, YMM'ler ya da bağımsız denetim kuruluşlarına onaylatarak ilgili bankaya tevdi etmesi için kredi kullandırım tarihinden itibaren 3 ay süre tanınmasına,
– 01.01.2023-31.03.2023 tarihleri arasında kullandırılan/kullandırılacak olan kredilere ilişkin olarak; 10265 sayılı Kurul Kararında belirtilen şartların sağlandığına ilişkin bağımsız denetim kuruluşu ya da YMM onaylı olarak bankaya tevdi edilmesi gereken belgelerin bankalara iletilmesi için Şirketlere 30.06.2023 tarihine kadar süre verilmesine,
F- Deprem/afet felaketinden etkilenen ve ödeme gücü bozulan müşterilere kullandırılan kredilerin;
– 06.02.2023 tarihinden itibaren müşterilerin taleplerine bağlı olarak, anapara ve faiz ödemelerinin asgari 6 ay süreyle (müşterinin daha kısa süreli talepleri saklı kalmak kaydıyla) ötelenmesi, ötelemenin faiz/kar payı talep edilmeksizin yapılması durumunda müşteri talebinin aranmaması,
– Kurum mevzuatı ile bankacılık ilke ve teamüllerine uyum hususunda azami özen gösterilerek, bu süreçte müşterilerin mağduriyetine mahal verilmemesi ve ilave finansman dâhil mümkün olan her türlü kolaylığın sağlanması yönünde Kuruluş Birliklerine talimat gönderilmesine,
G- Bu Kararın, A, B, C, Ç, D bentlerinde alınan kararların 06.02.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 01.01.2024 tarihine kadar uygulanmasına,
H- 07.02.2023 tarih ve 10503 sayılı Kurul Kararında yer alan hükümlerin uygulanmasına ilişkin "06.02.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 6 ay süre ile" ifadesinin "06.02.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 01.01.2024 tarihine kadar" şeklinde değiştirilmesine,
J- Bu kararın Kuruluş Birliklerine duyurulmasına ve Kurumun internet sitesinde yayımlanmasına karar verilmiştir."
