FUD’lar neden bu kadar etkili?
Kripto paralara her geçen gün artan ilgi, etik olmayan yollardan para kazanma arzusu içerisinde olanları harekete geçiriyor. Özellikle geleneksel finans veya kripto piyasalarına çok fazla aşina olmayan yatırımcıların varlığı spekülatörleri teşvik ediyor. "Fear, Uncertainty ve doubt"tan oluşan İngilizce kelimelerin kısaltması olan FUD, Türkçe'de "Korku, Belirsizlik ve Şüphe" anlamına geliyor. Tam da bu sebeple; geleneksel yol veya medya yoluyla bu konularda çevreye yayılan haberler olarak adlandırılıyor. KuCoin Türkiye Ülke Müdürü Mete Elmas FUD'ların önemine işaret ederek yatırımcılar için bazı bilgiler verdi.
Kripto paraların yatırımcı sayısının artmasıyla beraber spekülatörler piyasaya olumsuz bir şekilde yön verebiliyor. Bu kişiler, piyasada gerçekleştirdikleri dezenformasyonla birlikte yatırımcıların kararlarını doğrudan etkileyebiliyor. Bu dezenformasyon sürecini ise çoğunlukla kötümser ve/veya yanlış haberler yayarak gerçekleştiriyor. Bu eyleme terminolojide FUD deniyor. FUD kavramı korku, belirsizlik ve şüphe kelimelerinin İngilizce karşılıklarının baş harflerinden oluşuyor. Spekülatörler, FUD'lar aracılığıyla piyasalarda bir dalgalanma yaratarak bu durumdan fayda sağlamaya çalışıyor. Dünyanın önde gelen kripto para borsalarından KuCoin'in Türkiye Ülke Müdürü Mete Umut Elmas, FUD'larla ilgili bilinmesi gerekenleri açıklıyor. Bununla birlikte KuCoin küresel ölçekte bu konuda yatırımcıları KuCoin kullancısı olsun veya olmasın fark etmeksizin bilinçlendirmeyi bir görev olarak görüyor. Global kripto para borsası, yürürlüğe koyduğu Anti-FUD Fonu ile FUD'larla etkili bir şekilde mücadele edebilmeyi amaçlıyor. Hatta bu konuda KuCoin CEO'su Johnny Lyu bu konuyu çok önemsediğini son günlerde yayınladığı açıklamalarında da vurguladı.
FUD'LAR NEDEN BU KADAR ETKİLİ?
Kripto paralara olan ilgi her geçen gün daha da artıyor. Teknolojinin hızlı gelişimi ve dijitalleşmenin hayatımızda daha fazla yer edinmesi kripto para, blockchain, NFT ve Metaverse gibi kavramlarla farklı alanlarda karşılaşmamıza neden oluyor. Öte yandan günümüzde sosyal medyanın etki alanının genişlemesi yatırım tercihlerine de yön veriyor. Özellikle Twitter ve Telegram gibi platformlar çok büyük yatırımcı kitlelerinin yatırım kararlarında etkili oluyor. Bu etki de FUD'ların bu mecralarda kullanılması ve hızla yayılmasında kullanılıyor.
Kripto para piyasası yatırımcı türü açısından çok da homojen bir yapıda değil. Her türlü meslek, eğitim seviyesi, gelir grubu ve daha birçok farklı şekilde segmente edilebilecek çok çeşitli bir yatırımcı kitlesi bulunuyor. Bu zenginlik yükseliş dönemlerinde piyasanın gidişatını olumlu yönde etkileyen faktörlerden biri olsa da FUD'lara karşı verilen reaksiyonlarda da çeşitliliğe sebep oluyor. Özellikle kripto para piyasalarına yeni dahil olanlar, yatırımlarında duygusal ağırlıklı kararlar verebiliyor. Bu da FUD'ların getirdiği korku, belirsizlik ve şüpheyle birlikte rasyonalitenin kaybolmasına sebebiyet veriyor. Böylece yatırımcılar, zararına satış yapma veya iskontolu bile olsa yeni alımlardan kaçınma gibi kararlar verebiliyor.
FUD'LARIN AMACI NEDİR?
FUD'ların temel varlık sebebi yatırımcının algısıyla oynamaktır. Yatırımcı maruz kaldığı şüpheli veya yanlış bilgi akışıyla yatırım tercihlerinde değişikliğe gidebiliyor. Böylece yaratılan havayla beraber piyasalarda dalgalanma meydana geliyor. Spekülatörlerin FUD'ları yaymalarındaki en büyük motivasyonlardan biri de bu dalgalanmalardan faydalanmak oluyor. Yanlış veya yanıltıcı haberler yoluyla yaratılan korku algısıyla birlikte birçok yatırımcı elindeki varlıkları zararına da olsa satabiliyor. Bu da kripto varlıkların fiyatında düşüşe sebebiyet veriyor. Spekülatörler ise bu düşüşleri birer alım fırsatı olarak değerlendiriyor. FUD'ların belirli bir projeyi veya platformu doğrudan hedef aldığı durumlar da olabiliyor. İtibar suikasti yapmaya odaklı bu tür FUD'lar hedef tahtasındaki kripto varlığa ve yatırımcısına oldukça zarar veriyor.
Öte yandan, FUD'lar popülarite peşinde olan kişilerin de elinde malzeme olabiliyor. Özellikle son dönemde komplo teorisyeni olarak adlandırılan bu grup, medyada daha fazla yer bulmak veya sosyal medyadaki takipçi sayılarını artırmak amacıyla böylesi etik dışı yollara başvurabiliyor.
FUD'LARA KARŞI NE YAPILMALI?
Yatırımcıların kripto paralar üzerindeki yatırım kararlarında FUD'lardan etkilenmemek için uygulayacağı en etkili yöntem kendilerinin iyi bir araştırma yapmasıdır. Bu araştırmalarında öncelik resmi kaynaklara verilmelidir. Ardından, güvenilirliği kamuoyu tarafından kanıksanmış kaynaklar araştırma yapılacak mecra olarak seçilebilir. Ancak kimliği belli olmayan veya konuyla ilişkisiz kişi ve hesapların yapacağı açıklamalara itibar etmek sağlıklı olmayabilir.
Ayrıca FUD'lara maruz kalındığında verilebilecek psikolojik reaksiyonlara da dikkat etmek gerekiyor. Yatırımcılar, özellikle elinde bulundurduğu bir varlıkla ilgili gelişmeler söz konusu olduğunda paniğe kapılıp aceleci bir şekilde hareket edebiliyor. Bu yüzden, benzeri durumlarda öncelikle sakin kalınması ve olayın doğruluğunun araştırılması daha sağlıklı sonuçlar doğurabiliyor.
Kripto para piyasaları hala gelişim aşamasında olmasından ötürü zaman zaman dalgalı dönemler geçirebiliyor. Bu sebepten piyasaların dezenformasyon yoluyla yönlendirilmesine yatırımcıların dikkat etmesi gerekiyor. Hatta yatırımların tercih aşamasında yapılacak iyi araştırmalar riski bir nebze olsun azaltabiliyor.
Öte yandan FUD'larla mücadelede önemli bir görevde ekosistemin en önemli aktörleri olan kripto para borsalarına düşüyor. Yatırımcıların FUD'larla olan mücadelesinde borsaların yol gösterici bir rol üstlenmesi gerekiyor. KuCoin bu bağlamda üzerine düşen sorumluluğu yerine getiriyor. Borsa, yürürlüğe koyduğu Anti-FUD Fonu ile tüm kripto para sektörünün imajını zedeleyen ve piyasaya güveni azaltan FUD'lara karşı etkin bir mücadele yürütmeyi hedefliyor. KuCoin, 20'den fazla dil seçeneğiyle çevrimiçi ve çevrimdışı eğitimler vererek yatırımcıların bilgi düzeyini arttırmayı amaçlıyor. Borsa ayrıca, FUD'larla mücadele eden sektör öncülerini teşvikler ile ödüllendirmeyi ve FUD'ları bilerek yayan kişiler hakkında gerektiğinde yasal işlemler başlatmayı planlıyor.