ABD'de Silikon Vadisi (SVB) ve Signature bankalarının iki gün arayla iflas etmesi sonrası ABD yönetiminin yaptığı güven artırıcı açıklamalara rağmen, banka hisseleri dünya çapında değer kaybetti. ABD Başkanı Joe Biden, dün yaptığı açıklamalarda Amerikan finans sisteminin güvende olduğu garantisini vermiş, ABD yönetimi de iflas eden iki bankadaki mevduat sahiplerinin paralarının tümüne güvence getirmişti. Ancak yatırımcıların iflas dalgasının yayılmasından endişe duyması nedeniyle, hafta başında küresel çapta banka hisselerinde düşüş yaşandı.
Pazartesi günü İspanyol Santander ve Alman Commerzbank hisselerinin fiyatlarındaki düşüş yüzde 10'ları gördü. Hisse fiyatlarındaki düşüş ABD'deki daha küçük bankalarda daha sert oldu. Öte yandan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Avrupa bankalarının SVB ile benzer şekilde tahvil portföyleri açısından zarara uğrama olasılığının bulunmadığını açıkladı.
ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), 10 Mart'ta piyasalarda düşüşe neden olan SVB'ye kayyum atandığını bildirmişti. FDIC'den yapılan açıklamada, SVB'nin bu yıl iflasa uğrayan ilk FDIC sigortalı kurum olduğu kaydedilmişti.
Biden'ın mesajı yetmedi
ABD Başkanı Joe Biden'ın "Amerikalılar bankacılık sistemine güvenebilir." açıklamasına rağmen çok sayıda müşteri, soluğu SVB şubelerinin önünde aldı. Banka önünde kuyruk oluşturan onlarca müşteri, iflasın ardından paralarını çekebilmek için bekledi. FDIC yetkililer, bekleyenlere sürenin 1-2 saati bulabileceği konusunda uyarıda bulundu. Federal hükümet, SVB'nin tüm mevduatlarını garanti altına almak için devreye girmiş olsa da birçoğu banka şubelerinin önünden ayrılmadı.
Fed'den SVB'nin denetimine ilişkin inceleme
ABD Merkez Bankası (Fed), Silikon Vadisi Bankası'nın denetimine ilişkin inceleme yapılacağını bildirdi. Fed'den yapılan açıklamada, Finansal Kuruluşlardan Sorumlu Başkan Yardımcısı Michael Barr'ın liderliğinde yapılacak incelemenin sonucunun 1 Mayıs'ta yayımlanacağı aktarıldı.
Powell: Şeffaf ve hızlı incelemeyi gerektiriyor
Fed Başkanı Jerome Powell, yaptığı açıklamada, "Silikon Vadisi Bankası çevresindeki olaylar, Fed tarafından kapsamlı, şeffaf ve hızlı bir inceleme yapılmasını gerektiriyor." değerlendirmesinde bulundu.
Fed'in inceleme kararının, SVB'nin iflası sonrası Merkez Bankasının denetimine yönelik eleştirilerin ardından gelmesi dikkati çekti.
ABD basınında yer alan haberlerde ise Joe Biden yönetiminin, bankanın Kaliforniya eyalet yetkilileri ve San Francisco Fed tarafından üstlenilen denetiminin kalitesini incelediği belirtildi.
ABD'yi sarsan iflas
Kaliforniya merkezli SVB'nin, 21 milyar dolarlık tahvil pozisyonunu yaklaşık 1,8 milyar dolar zararla kapatması ve 2 milyar doların üzerinde sermaye artırımına gideceğini duyurması sonrası geçen hafta hisse fiyatı yüzde 60'ın üzerinde değer kaybetmişti.
Bazı girişim sermayesi yatırımcılarının şirketlere paralarını bankadan çekmelerini tavsiye etmesi sonrası bankanın kayıplarının sürmesiyle işlemleri askıya alınmıştı.
SVB'ye kayyum atandı
ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), 10 Mart'ta piyasalarda düşüşe neden olan SVB'ye kayyum atandığını bildirmişti. FDIC'den yapılan açıklamada, SVB'nin bu yıl iflasa uğrayan ilk FDIC sigortalı kurum olduğu kaydedilmişti. SVB'nin iflası, 2008 küresel finansal krizinden bu yana ABD'de kayıtlara geçen en büyük banka iflaslarından biri olmuştu.
ABD'nin 16. büyük bankası
Bu türden en büyük iflas, 2008'deki kriz sırasında Washington Mutual'ın iflasında görülmüştü. ABD'nin 16. büyük bankası olan SVB, genellikle startuplar ve risk sermayelerine finansman sağlıyordu.
SVB neden battı?
SVB Cuma günü, önemli bir kısmı devlet tahvillerinden oluşan varlıklarının satışında, faiz oranlarının yükselmesinden kaynaklı 2 milyar 250 milyon dolarlık açığı kapatmayı başaramamış ve batmıştı.
SVB'nin iflası, ABD'de 2008'deki küresel mali kriz sonrası, en son Washington Mutual bankasının iflasından bu yana kayıtlara geçen en büyük banka iflası olmuştu.
1983'te kurulan SVB, teknoloji endüstrisi bankacılığında uzmanlaşmıştı ve genellikle start-uplara krediler veriyordu. Aynı zamanda start-upların halka arzlarına da yardımcı olan SVB, varlıkları dikkate alındığında ABD'nin büyük bankaları arasında 16'ncı sırada yer alıyordu.
Son 10 yılda hızla büyüyen ve operasyonlarının çoğu ABD'de olan bankanın, 8500'den fazla çalışanı bulunuyor.
1 Aralık 2022 itibarıyla SVB'nin toplam varlıkları yaklaşık 209 milyar dolar ve toplam mevduatı da yaklaşık 175,4 milyar dolardı.
Bankanın ABD'deki merkezinin batması, oradaki faaliyetlerin boyutlarının çok daha büyük olması bakımından daha büyük bir tehlike oluşturuyordu ama iflas, bankanın bir kolunun bulunduğu İngiltere'yi de etkiledi.
Cuma günü gelen haberler, İngiltere'de de, bankanın buradaki kolunun müşterilerinin bankadaki hesaplarını çekmeye yönelmesine yol açtı ve genel olarak bankacılık sektöründe ve bankayla iş yapan yüzlerce teknoloji şirketi arasında büyük endişe yaratmıştı.
Bankayla iş yapan İngiltere merkezli 200'den fazla işletmenin yöneticileri hükümete yaptıkları ortak çağrıda, Maliye Bakanlığı'ndan gelişmelere müdahaleye etmesini istemişti.
Bunun üzerine HSBC, SVB'nin İngiltere kolunu Pazartesi günü 1 sterlin karşılığında satın aldı. HSBC, SVB'nin İngiltere kolunu satın alarak kurtarmayı kabul etmesi, bu bankayla iş yaptığı için zor durumda kalan şirketleri rahatlattı.
