PARA YAPAY ZEKA/ ŞULE GÜNER Son iki aydır yapay zekalı sohbet robotu ChatGPT'nin yapay zeka dünyasında yarattığı tsunami etkisi, ortalığı darma duman etmiş durumda. ChatGPT sayesinde yapay zeka ve hatta genel yapay zekanın nasıl bir yönde gelişeceğini, yeni internetin nasıl olacağını anlamaya başladığımız, Elon Musk'ın "Yapay zeka uygulamaları Excel gibi olacak" sözlerinin doğru çıktığı bir döneme girdik.
Bu dönemde yapay zekayı bir adım öteye taşıma olasılığı olarak ChatGPT'nin de merkezine aldığı LLM'yi (Large Language Model-Geniş Dil Modeli) öğrendik.
Elon Musk'ın kurucularından olduğu yapay zeka araştırma laboratuvarı OpenAI'ın 30 Kasım'da beta testiyle tüm dünyadaki kullanıcılara açılmasıyla; metinlerin ses, görüntü, video, chatbot, arama, kod yazma, data bulma ve oyun yazma gibi farklı format ve fonksiyonlara "dönüştüren" Generative AI, yani Üretici Yapay Zeka uygulaması pek çok işin yapılma şeklinin değişeceğini gösterdi.
Ardından ChatGPT'ye 29 milyar dolar değer biçildiği ve uygulamanın Microsoft'un "mütevazı" arama motoru Bing'e ekleneceği haberleri geldi.
Geçen haftaysa "beklenen" açıklama OpenAI tarafından yapıldı. 2019'da ChatGPT'ye 1 milyar dolar yatırım yapan Microsoft, bu uygulamayı sadece Bing'e değil; Powerpoint, Outlook, Excel ve Word'e de eklemeyi düşündüğü açıklandı.
Microsoft bunun için OpenAI'a ChatGPT'nin yüzde 49'una karşılık gelen 10 milyar dolar yatıracak.
Bunu, Endüstri 4.0'ın, yani dijitalleşme çağının, ileri teknoloji çağının en büyük hamlesi olarak tanımlayabiliriz.
Dünyanın çok büyük bir kısmının Microsoft uygulamalarını kullandığını düşünürsek, yeni internete hoş geldiniz diyebiliriz!
Apple, Google, Microsoft, IBM ve Meta arasında yapay zeka yarışı sürerken, Microsoft rakiplerinin bir adım ötesine nasıl geçti? Bu süreç nasıl gelişti?
GOOGLE'IN PALM'I TAM UYGULANAMADI
Microsoft 2019'da LLM'yi yapay zekanın gelişimi bakımından "en iyi yol" olarak görülmüştü. Bu nedenle ChatGPT'ye aynı yıl yatırım yapıp sürecin gelişmesini bekledi. Google da kendi LLM'si üzerinde çalışıyordu. Ne var ki Google'ın LLM'si PaLM'ını kullanması mümkün olamadı. PaLM, ortaya çıkardığı maliyet ve aşılamayan teknik zorluklar nedeniyle hayata geçirilemedi. Zira Google güvenirliğini, yıllar içinde doğal dilinin giderek iyileşmesine borçluydu.
OpenAI ise bir araştırma laboratuvarı olarak çok güvenilirdi. Ancak ilginç olan, LLM'sini kullanıcı deneyimiyle ve "hata yaparak ilerlemesi" üzerine kurguladı. Oyunu tersten yazmayı hedefledi.
Anlayabildiğimiz, tüm süreçler teknik olarak tamamlandığında, OpenAI nabız yoklamak için uygulamayı 30 Kasım'da dünyanın beğenisine açtı. Tahmin edildiği üzere insanlar büyük ölçüde ChatGPT'yi kabul etti ve 10 Ocak 2023'te Microsoft'un ChatGPT'nin yüzde 49'unu aldığı duyuruldu. OpenAI CEO'su Sam Altman zaten 10 Aralık 2022'de, "Şu an çok önemli bir şey için ChatGPT'ye güvenmek hata olur. İlerlemenin önizlemesini yaşıyoruz. ChatGPT'nin daha güçlü ve doğru olması konusunda yapmamız gereken çok iş var" deyip sistemin "mükemmel olmadığını" ilan etmişti.
Google ve IBM'ın prestijli isimleri ve zaman içinde yapay zekayı iyileştirme şekilleri nedeniyle doğal olarak riske girmediği anlaşılıyor. IBM'in "Azure gibi bir mimarisi olmaması seçimi" ve Google'ın "bir arama motoru olarak tek amacının en iyi sonucu verme misyonu", yeni interneti aralama şansını Microsoft'a bıraktı.
***
BioNTech yapay zekâ firmasını satın aldı
Alman biyoteknoloji firması BioNTech, ilaç ile aşı araştırma ve geliştirmesini desteklemek için İngiliz yapay zeka şirketi InstaDeep'i 362 milyon euro'ya satın almak üzere anlaşmaya vardığını duyurdu.
BioNTech'ten yapılan açıklamaya göre, İngiltere merkezli InstaDeep, BioNTech'in şirkette halihazırda sahibi olmadığı geri kalan hisse paylarını satın alma teklifini kabul etti.
362 milyon euro'luk satın almanın, gerekli izinlerin alınmasının ardından 2023'ün ilk yarısında tamamlanması bekleniyor.
Satın almayla BioNTech, ilaç ve mRNA teknolojili yeni nesil aşıların araştırılmasını ve geliştirmesini yapay zeka teknolojisini kullanarak desteklemeyi hedefliyor.
***
Yüksek hızdan yargılanan sanığın avukatı yapay zeka olacak
ABD'de şubat ayında görülecek bir davada yapay zeka, bir akıllı telefon üzerinde çalışacak ve sanığa kulaklık aracılığıyla ne söyleyeceği konusunda danışmanlık yapacak. Mahkemenin yeri ve yüksek hız suçundan yargılanacak sanığın ismi, söz konusu teknolojiyi geliştiren DoNotPay şirketi tarafından gizli tutuluyor.
Dünyanın birçok ülkesinde, telefonların ve internete bağlı cihazların mahkemelere girişi yasaklanmış durumda. DoNotPay'in CEO'su Joshua Browder, telefon kısıtlamalarını aşmak için kulaklık vasıtasıyla izin verilen "dinleme erişim standartlarını" kullanacaklarını belirtti.
Dava sonucunda eğer "yapay zeka avukatı" başarısız olursa DoNotPay, cezayı sanık adına ödeyecek.
DoNotPay beş-altı yıldır faaliyette olan bir şirket ve işe ilk olarak web sitesi üzerinde park cezalarının haklı mı haksız mı olduğuna karar vermek için kullanıldı. Bu davada ise söz konusu suçun yüksek hız olduğunu hatırlatmakta fayda var. Yani çok kapsamlı veya etik değerleri ilgilendiren bir kapsama sokulmuş değil.
